Richard Attenborough
Richard Samuel Attenborough (ur. 29 sierpnia 1923 w Cambridge, zm. 24 sierpnia 2014[1] w Londynie) – angielski aktor, reżyser i producent filmowy, laureat Nagrody Akademii Filmowej (Oscara), ambasador dobrej woli UNICEF[2]; brat Davida.
 Richard Attenborough (2007) | |
| Prawdziwe imię i nazwisko |
Richard Samuel Attenborough |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
29 sierpnia 1923 |
| Data i miejsce śmierci |
24 sierpnia 2014 |
| Zawód | |
| Lata aktywności |
1942–2007 |
| Odznaczenia | |
  
| |
| Strona internetowa | |
Życiorys
edytujAktorską karierę w filmie rozpoczął w 1942. W czasie II wojny światowej służył w RAF, do kina wrócił tuż po jej zakończeniu. Ma na swoim koncie kilkadziesiąt ról filmowych, w tym wiele wybitnych. Grał m.in. w Wielkiej ucieczce (1963), Parku Jurajskim (1993), Cudzie w Nowym Jorku (1994) i Hamlecie (1996). Pod koniec lat 50. wspólnie z pisarzem Bryanem Forbesem założył zespół producencki Beaver Films.
Jego reżyserskim debiutem był musical Oh! Co za urocza wojenka. Mimo że wyreżyserował m.in. wojenne widowisko O jeden most za daleko i polityczny dramat Krzyk wolności, uważany jest za specjalistę od filmów biograficznych. W Młodym Winstonie ukazał wczesne lata przyszłego premiera Wielkiej Brytanii, Winstona Churchilla.
W 1982 nakręcił biografię indyjskiego przywódcy duchowego, Mahatmy Gandhiego. Monumentalny, ponadtrzygodzinny dramat zdobył 8 Oscarów, Attenborough odebrał statuetkę dla najlepszego reżysera oraz – jako producent – najlepszego filmu. 10 lat później powstał Chaplin, z wybitną kreacją Roberta Downeya w roli tytułowej. W 1999 Brytyjczyk wyreżyserował film o kanadyjskim pisarzu Archibaldzie Belaneyu, znanym pod indiańskim imieniem Szara Sowa.
W 1983 został odznaczony Orderem Padma Bhushan.
Był dożywotnim honorowym prezydentem angielskiego klubu piłkarskiego Chelsea F.C.[3].
W tsunami na Oceanie Indyjskim w 2004 zginęła jego córka Jane i 14-letnia wnuczka, Lucy Holland[4].
Reżyseria
edytuj- 1969 Och! Co za urocza wojenka (Oh! What A Lovely War)
- 1972 Młody Winston (Young Winston)
- 1977 O jeden most za daleko (A Bridge Too Far), na podstawie powieści Corneliusa Ryana
- 1978 Magia (Magic)
- 1982 Gandhi (Gandhi)
- 1985 Chór
- 1987 Krzyk wolności (Cry Freedom)
- 1992 Chaplin (Chaplin)
- 1993 Cienista dolina (Shadowlands)
- 1996 Miłość i wojna (In Love and War)
- 1999 Szara Sowa (Grey Owl)
- 2007 Znak miłości (Closing the Ring)
Nagrody i nominacje
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Actor Richard Attenborough dies at 90. BBC News, 2014-08-24. [dostęp 2014-08-24]. (ang.).
- ↑ UNICEF: Lord Richard Attenborough. www.unicef.org. [dostęp 2012-11-13]. (ang.).
- ↑ Lord Attenborough 1923-2014. chelseafc.com, 2014-08-25. [dostęp 2014-08-27]. (ang.).
- ↑ Matt Born: Triple tragedy hits Attenborough family. telegraph.co.uk, 2004-12-29. [dostęp 2014-08-27]. (ang.).
- ↑ a b Browser Unsupported – Academy Awards Search | Academy of Motion Picture Arts & Sciences [online], awardsdatabase.oscars.org [dostęp 2018-12-03].
- ↑ a b c d e f g h Richard Attenborough [online], www.goldenglobes.com [dostęp 2018-12-03] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o BAFTA Awards Search | BAFTA Awards [online], awards.bafta.org [dostęp 2018-12-03] (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Richard Attenborough w bazie IMDb (ang.)
- Richard Attenborough w bazie Filmweb
- Richard Attenborough w bazie Notable Names Database (ang.)
- ISNI: 0000000109359026
- VIAF: 111673587
- ULAN: 500700290
- LCCN: n82111813
- GND: 118898752
- LIBRIS: vs69hcjd5550d4c
- BnF: 12304664t
- SUDOC: 033582416
- SBN: CFIV100564
- NLA: 35316315
- NKC: ola2002150073
- BNE: XX1108257
- NTA: 071549765
- BIBSYS: 90862883
- CiNii: DA05312689
- PLWABN: 9810553429805606
- NUKAT: n2005037573
- OBIN: 108406
- J9U: 987007433666205171
- PTBNP: 1398387
- CANTIC: a10043706
- LNB: 000099605
- CONOR: 39166563
- BLBNB: 000457941
- KRNLK: KAC2018I0722
- LIH: LNB:gto;=CU