Rocha aksamitna[3] (Acroteriobatus annulatus) – gatunek morskiej ryby rajokształtnej z rodziny rochowatych (Rhinobatidae)[3].

Rocha aksamitna
Acroteriobatus annulatus[1]
(Smith, 1841)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ryby chrzęstnoszkieletowe

Rząd

Rhinopristiformes

Rodzina

rochowate

Rodzaj

Acroteriobatus

Gatunek

rocha aksamitna

Synonimy
  • Rhinobatus (Syrrhina) annulatus Smith, 1841
  • Rhinobatos annulatus (Müller & Henle, 1841)
  • Rhinobatus annulatus (Müller & Henle, 1841)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Taksonomia

edytuj

Rocha aksamitna została po raz pierwszy opisana przez Andrew Smitha w 1841 roku jako Rhinobatus (Syrrhina) annulatus[4]. W 2016 Last, Séret i Naylor wynieśli podrodzaj Acroteriobatus do rangi rodzaju. Gatunek często mylony z Acroteriobatus blochii[2], mającym zbliżony zasięg występowania[5].

Występowanie i środowisko

edytuj

Występuje endemicznie w południowej Afryce, od Angoli, przez Namibię, do prowincji KwaZulu-Natal w Południowej Afryce. Prowadzi przydenny tryb życia. Zamieszkuje wody przybrzeżne na głębokości 50–100 metrów, także słonawowodne estuaria, zamknięte zatoki i strefy przyboju, gdzie zakopuje się w piasku[2]. Obserwacje z Madagaskaru niepewne[6]. Gatunek pospolity, najczęściej spotykany rochowaty w wodach południowej Afryki[2]. Pływa dość powoli i nieporadnie[3].

 
Rocha aksamitna w akwarium południowoafrykańskiego uShaka Marine World

Morfologia

edytuj

Osiąga do 140 cm długości całkowitej. Ciało pokrywają drobne ząbki skórne. Skóra w dotyku gładka, miękka, stąd epitet gatunkowy – aksamitna. Na ciele liczne plamy w kolorze złotawym i niebieskawym[3].

Rozmnażanie

edytuj

Rochy aksamitne odbywają gody w płytkich wodach przybrzeżnych, jednak z dala od piaszczystych plaż[2]. Późnym latem (przypada to na przełom marca i kwietnia) wracają do płytkich zatok i w ujścia rzek w celu odbycia porodu[2][3]. Są to ryby jajożyworodne, co oznacza, że młode rodzą się w pełni ukształtowane. Nie ma łożyska, dostarczającego pokarm do zapłodnionych jaj, zarodek odżywia się żółtkiem z pęcherzyka żółtkowego, później także wydzielinami z macicy[2][6]. Ciąża trwa około 10 miesięcy[2]. W miocie może być od dwóch do dziesięciu młodych, mających około 23 cm długości. Po urodzeniu pozostają w płytkich wodach przez około rok[2][6].

Odżywianie

edytuj

Odżywiają się skorupiakami, małżami, wieloszczetami i małymi rybami kostnymi[6], same stanowią pokarm dla rekinów[3].

Zagrożenia

edytuj

Głównym zagrożeniem dla rochy jest przede wszystkim wędkarstwo, zarówno rekreacyjne, jak i komercyjne, przemysłowe, wykorzystujące okrężnice, sieci skrzelowe i włoki denne. IUCN od 2020 roku uznaje ją za gatunek narażony (VU, Vulnerable); wcześniej, od 2006 roku była klasyfikowana jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Trend populacji jest spadkowy[2]. Poławiana ze względu na smaczne mięso[3].

Przypisy

edytuj
  1. Acroteriobatus annulatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e f g h i j Acroteriobatus annulatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b c d e f g Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Morskie, 1982, s. 144.
  4. J. Müller, F.G.J. Henle, Systematische Beschreibung der Plagiostomen, Berlin: Veit und Comp., 1841, s. 116 (niem.).
  5. R. Pollom i inni, Acroteriobatus blochii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2021-02-13] (ang.).
  6. a b c d Acroteriobatus annulatus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 2024-04-14]
  NODES