Rondo (literatura)
Rondo – układ stroficzny, który narodził się w średniowiecznej poezji francuskiej[1]. Posiada od 8 do 15 wersów, dwa rymy i refren, powtarzający pierwsze słowa utworu dwu- lub trzykrotnie na końcu każdej zwrotki, lecz nierymujący się z resztą wersów[2]. Najczęściej stosowano ronda 13- i 15-wersowe, których wersy rozciągały się na 8 lub 10 sylab.
W średniowiecznej liryce francuskiej ronda pisali François Villon i Karol Orleański[3]. W poezji polskiej po ten typ strofy sięgał Zenon Przesmycki. Ronda pisał również Antoni Lange.
- Ze wszystkich rzeczy, które są w naturze,
- Śmierć mię dziś jedna swym urokiem nęci:
- Bo ma uśmiechów najpiękniejsze róże,
- Szelest najcichszy w swoich skrzydeł piórze —
- Jak kołysanka wiecznej niepamięci.
- Śmierć jest to podróż nad wszystkie podróże,
- Co nam ukwieci byt i rozdyamenci,
- Gdzie życia czarne toczą się kałuże
- Ze wszystkich rzeczy.
- Z chaosu życia rwiemy się ku górze,
- Lecz duch się wiecznie na nizinach smęci —
- I błądzim, niby na krzyżach rozpięci!
- O śmierci, gdy się w łonie twem zanurzę,
- Ty ład mi wlejesz w przeźroczyste kruże
- Ze wszystkich rzeczy.
W Czechach ronda pisali Jaroslav Vrchlický, Jiří Mahen i Vitězslav Nezval[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Jacek Baluch, Piotr Gierowski: Czesko-polski słownik terminów literackich. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 328. ISBN 978-83-233-4066-9.
- ↑ Janusz Sławiński: Rondo, [w:] Michał Głowiński, Teresa Kostkiewiczowa, Aleksandra Okopień-Sławińska, Janusz Sławiński, Słownik terminów literackich, Wrocław 2002.
- ↑ Zobacz: Karol Orleański, Ronda i ballady, tłum. Jacek Kowalski, Tychy 2000.
Linki zewnętrzne
edytuj
- Rondo. poewiki.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-28)]. w PoeWiki