Rybka (szachy)
Rybka – komputerowy program szachowy rozwijany przez mistrza międzynarodowego Vasika Rajlicha.
| Autor | Vasik Rajlich |
|---|---|
| Pierwsze wydanie | 17 lipca 2006 |
| Aktualna wersja stabilna | 4.1 (5 marca 2011)[1] |
| System operacyjny | min. Windows XP (32/64 bit) |
| Rodzaj | Program szachowy |
| Licencja | komercyjna |
| Strona internetowa | |
O programie
edytujRybka zajmowała czołowe miejsca w turniejach programów szachowych. W czerwcu 2006 sklasyfikowany na pierwszym miejscu na listach rankingowych (SSDF, CEGT, CCRL, SSFD). Od 10 czerwca 2006 Rybka potrafi wykorzystywać komputery wieloprocesorowe. Dodatkowym atutem jest możliwość prowadzenia analizy na 64-bitowych systemach operacyjnych Windows (np. Windows XP Professional x64 Edition), gdzie osiąga do 60% wyższą wydajność.
Nazwa Rybka (czyli mała ryba) pochodzi z języka czeskiego: powód wyboru tej nazwy autor utrzymuje w tajemnicy[2]. W prasie szachowej pojawiła się wzmianka, że nazwa pochodzi od znaku zodiaku (Ryby) jego żony Iwety[3] - informacja ta nie ma potwierdzenia w oficjalnych źródłach, ale zgadza się z jej datą urodzenia (16 marca).
W marcu 2007 r. Rybka rozegrała mecz z czołowym amerykańskim arcymistrzem, Jaanem Ehlvestem (5. miejsce wśród amerykańskich szachistów na liście rankingowej FIDE na dzień 01.01.2007 z wynikiem 2610 pkt). Sam mecz był wydarzeniem wyjątkowym, ponieważ program każdą z ośmiu partii rozpoczynał białym kolorem, mając jednego piona mniej[4]. Pomimo tej teoretycznie dużej różnicy, mecz zakończył się zdecydowanym zwycięstwem Rybki w stosunku 5½ - 2½[5]. Również w 2007 r. Rybka triumfowała w XV mistrzostwach świata komputerów szachowych[6]. W 2008 r. zorganizowano kolejny mecz programu z arcymistrzem, tym razem był to Roman Dżindżichaszwili, reprezentujący Stany Zjednoczone gruziński imigrant. Spotkanie, w którym człowiek ponownie miał przewagę piona w każdej partii, zakończyło się remisem 4 - 4[7]. Jednakże rewanż (w lipcu 2008) Rybka wygrała 2½ - 1½[8]. We wrześniu tego roku kolejnym przeciwnikiem programu był szwajcarski arcymistrz Wadim Miłow, który zwyciężył w stosunku 4½ - 3½[9]. W październiku 2008 r. Rybka osiągnęła kolejny sukces, zdobywając w Pekinie tytuł mistrza świata programów komputerowych[10], broniąc tego tytułu w kolejnych XVII mistrzostwach (Pampeluna 2009)[11]. W 2010 r. Rybka zwyciężyła w 10th International Computer Chess Tournament w Leiden[12] oraz po raz czwarty z rzędu zwyciężyła w mistrzostwach świata[13].
Dyskwalifikacja
edytujW 2011 r. Międzynarodowa Federacja Gier komputerowych (ang. International Computer Games Association – ICGA) przeprowadziła śledztwo, w którym zakwestionowano oryginalność oprogramowania Rybki (które miałoby być wzorowane na programach Crafty i Fruit), w wyniku czego programowi odebrano 4 tytuły mistrzowskie zdobyte w latach 2007–2010 (jak również inne tytuły), a Vasika Rajlicha zdyskwalifikowano dożywotnio od uczestnictwa w mistrzostwach świata programów komputerowych oraz jakichkolwiek zawodów organizowanych przez ICGA[14].
Rybka kontra człowiek
edytuj| data | przeciwnik | wersja | podstawowe warunki | wynik |
|---|---|---|---|---|
| 6-8 III 2007 | am Jaan Ehlvest Stany Zjednoczone
|
Rybka 2.3.1 LK | 8 partii, w każdej człowiek miał przewagę jednego piona (za każdym razem innego), wszystkie partie rozpoczynała Rybka, tempo: 45 minut + 10 sekund po każdym posunięciu | 5½ – 2½ dla Rybki |
| 5-8 VII 2007 | am Jaan Ehlvest Stany Zjednoczone
|
Rybka 2.3.2a | 6 partii, w każdej człowiek rozpoczynał białym kolorem, tempo: 90 minut + 30 sek/pos. (Ehlvest), 45 minut + 15 sek/pos. (Rybka) | 4½ – 1½ dla Rybki |
| 6-9 VIII 2007 | am Joel Benjamin Stany Zjednoczone
|
Rybka 2.3.2 | 8 partii, w każdej człowiek miał przewagę jednego piona (za każdym razem innego), tempo: 60 minut + 30 sek/pos. | 4½ – 3½ dla Rybki |
| 26-27 IX 2007 | am Robert Fontaine Francja
|
Rybka 2.3.2 | 2 partie na równych warunkach, tempo: 25 minut + 10 sek/pos. | 2 – 0 dla Rybki |
| 3-6 I 2008 | am Joel Benjamin Stany Zjednoczone
|
Rybka 2.3.2 | 8 partii, w każdej człowiek rozpoczynał białym kolorem, tempo: 90 minut + 30 sek/pos., remis w partii liczony był jako zwycięstwo Benjamina | 6 – 2 dla Rybki |
| 3-7 III 2008 | am Roman Dżindżichaszwili Stany Zjednoczone
|
Rybka 2.3.2 | 8 partii, w każdej człowiek miał przewagę jednego piona (za każdym razem innego) i jednego posunięcia oraz rozpoczynał białym kolorem, tempo: 45 minut + 10 sek/pos. | 4 – 4 |
| 8 VI 2008 | mf John Meyer Stany Zjednoczone
|
Rybka 3 | 4 partie, w każdej człowiek miał przewagę skoczka, wszystkie partie rozpoczynała Rybka, tempo: 30 minut + 30 sek/pos. | 4 – 0 dla Meyera |
| 6 VII 2008 | mf John Meyer Stany Zjednoczone
|
Rybka 3 | 4 partie, w każdej człowiek miał przewagę jednego piona (za każdym razem f7) i trzech posunięć oraz rozpoczynał białym kolorem, tempo: 30 minut + 30 sek/pos. | 3 – 1 dla Rybki |
| 28 VII 2008 | am Roman Dżindżichaszwili Stany Zjednoczone
|
Rybka 3 | 4 partie, w każdej człowiek miał przewagę jednego piona (za każdym razem f7) oraz rozpoczynał białym kolorem, tempo: 30 minut + 20 sek/pos. | 2½ – 1½ dla Rybki |
| 14-18 IX 2008 | am Wadim Miłow Szwajcaria
|
Rybka 3 | 8 partii, w nieparzystych Miłow rozpoczynał białymi, I i III - partie "normalne", II, IV, VI i VIII - Miłow miał przewagę jakości (wieży a1 za skoczka b8), V i VII - Miłow miał przewagę piona f7, tempo: 90 minut + 30 sek/pos. | 4½ – 3½ dla Miłowa |
Autorzy
edytuj
- Vasik Rajlich - główny programista
- Larry Kaufman - algorytmy oceniania pozycji
- Iweta Rajlich - testowanie
- Jeroen Noomen - biblioteka otwarć
Przypisy
edytuj- ↑ Rybka 4.1 Release Notes
- ↑ Wywiad z Vasikiem Rajlichem
- ↑ "Panorama Szachowa" nr. 7-8 2006 r. (Wyd. Szachowe PENELOPA), s. 5
- ↑ It is not just "another" Human & Machine match!
- ↑ Final score : 5.5 Rybka - 2.5 GM Ehlvest
- ↑ Rybka wins the 15th ICGA Computer World Championship 2007
- ↑ Rybka vs. GM Roman Dzindzichashvili - A Pawn and Move. [dostęp 2008-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-16)].
- ↑ The Dzindzi – Rybka 3 Handicap Match
- ↑ Milov vs. Rybka - An eight game match
- ↑ Rybka wins World Computer Chess Championship 2008
- ↑ Rybka wins 17th World Computer Chess Championship. [dostęp 2009-05-19].
- ↑ Computer Chess – Rybka wins ICT10 in Leiden. [dostęp 2010-06-01].
- ↑ World Champion 2010: Rybka. [dostęp 2010-11-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-10-05)].
- ↑ Rybka disqualified and banned from World Computer Chess Championships. [dostęp 2011-07-04]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Oficjalna strona programu (ang.)
- Rybka (ICGA Tournaments). grappa.univ-lille3.fr. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-05)]. (ang.)
- chessprogramming - Rybka. chessprogramming.wikispaces.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-03)]. (ang.)