Siedmiu Mędrców z Bambusowego Gaju
Siedmiu Mędrców z Bambusowego Gaju (chiń. upr. 竹林七贤; chiń. trad. 竹林七賢; pinyin Zhúlín Qī Xián) – grupa chińskich poetów i filozofów z okresu Trzech Królestw, sławnych ekscentryków, gwałcących normy konfucjańskie w imię swobody ekspresji. W jej skład wchodzili: Xi Kang, Ruan Ji, Liu Ling, Ruan Xian, Xiang Xiu, Wang Rong i Shan Tao[1].
Chaos, jaki nastąpił po upadku dynastii Han, nie sprzyjał tradycyjnej karierze urzędniczo-dworskiej. Tradycyjne cnoty konfucjańskie były mało przydatne w szybko zmieniającej się sytuacji rywalizujących ze sobą państw, których dwory intrygowały, by zaszkodzić przeciwnikom; same dwory też były pełne intrygi zwalczających się frakcji. Równocześnie zaś filozofia konfucjańska, której ideałem było harmonijne społeczeństwo w stabilnym państwie, straciła na atrakcyjności, ponieważ państwa nie były w stanie zapewnić ani stabilności, ani harmonii społecznej. W tych warunkach wielu uczonych wycofywało się życia dworskiego i szukało pocieszenia i natchnienia w innych filozofiach, głównie taoizmie i buddyzmie[2].
Najsławniejszymi z nich byli właśnie „Mędrcy z Bambusowego Gaju”. Ich dziwactwa były otwartym wyzwaniem rzuconym konfucjańskiej obyczajowości i konwencji. Liu Ling na przykład jeździł (z reguły podchmielony) powozem zaprzężonym w jelenie, a jeden z towarzyszących mu sług miał zadanie pogrzebać go w tym miejscu, w którym umrze. Było to sprzeczne z kultem przodków i rytami pogrzebowymi, stanowiącymi jeden z filarów chińskiej cywilizacji[3]. Ich nonkonformizm powodował czasem ostrą reakcję władz: w 262 Xi Kang został stracony za obrazę moralności[2].
„Siedmiu Mędrców” nazwę swą wzięło od bambusowego zagajnika koło domu Xi Kanga, gdzie mieli się spotykać. Najprawdopodobniej w rzeczywistości nigdy nie spotkali się wszyscy równocześnie, a możliwe że nie wszyscy się znali[4], ale wkrótce po śmierci tradycja połączyła ich w całość, jako symbol poetyckiej bohemy, wycofania z życia publicznego i jawnego nonkonformizmu. Dla wielu późniejszych naśladowców wśród elit artystycznych i dworskich, stali się modelami życia poświęconego przyjaźni, poezji i piciu. Dwóch z nich: Xi Kang i Ruan Ji było znanymi i cenionymi poetami, o pozostałych wiadomo nieco mniej[5].
Jako filozofowie są łączeni z taoistycznym prądem „ciemnej nauki” (xuanxue)[6] i praktyki tzw. „czystych rozmów” (qingtan)[a][7].
Zobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ Yao Xinzhong określa oba te nurty jako synkretyczne, konfucjańsko-taoistyczne.
Przypisy
edytuj- ↑ Kenkō. Yoshida, Zapiski dla zabicia czasu, Warszawa: Wydawnictwo Karakter, 2020, s. 127, ISBN 978-83-66147-30-0, OCLC 1153289581.
- ↑ a b Patricia Buckley Ebrey: Ilustrowana historia Chin. Warszawa: Muza SA, 2002, s. 88. ISBN 83-7200-872-8.
- ↑ W. Scott. Morton: Chiny: historia i kultura. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2007, s. 82. ISBN 978-83-233-2329-7.
- ↑ Lewis 2009 ↓, s. 228.
- ↑ Lewis 2009 ↓, s. 49.
- ↑ Lewis 2009 ↓, s. 224.
- ↑ Yao Xinzhong: Konfucjanizm. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2009, s. 93. ISBN 978-83-233-2602-1.
Bibliografia
edytuj- Mark Edward Lewis: China Between Empires. The Northern and Southern Dynasties. Cambridge, Massachusetts, London, England: The Belknap Press of Harvard University Press, 2009. ISBN 0-674-02605-5.