Stevie Wonder
Stevie Wonder, właśc. Stevland Hardaway Morris (ur. jako Stevland Hardaway Judkins 13 maja 1950 w Saginaw)[1] – amerykański piosenkarz soulowy, kompozytor, producent i multiinstrumentalista. Jego eklektyczny styl zawiera elementy muzyki funk, soul, R&B, jazzu, bluesa, rock and rolla i progresywnego rocka.
Stevie Wonder (2009) | |
Imię i nazwisko |
Stevland Hardaway Morris |
---|---|
Pseudonim |
Little Stevie Wonder, Eivets Rednow, El Toro Negro |
Data i miejsce urodzenia |
13 maja 1950 |
Instrumenty |
harmonijka ustna, instrumenty klawiszowe, gitara basowa, bongosy, perkusja, fortepian |
Typ głosu |
tenor liryczny |
Gatunki | |
Zawód |
piosenkarz, kompozytor, autor piosenek, producent muzyczny |
Aktywność |
od 1961 |
Wydawnictwo | |
Powiązania | |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Jego nagrania rozeszły się w liczbie ponad 100 mln płyt na całym świecie, co czyni go jednym z artystów z największą liczbą sprzedanych albumów w historii[2]. Do jego najbardziej znanych piosenek należą m.in.: „Isn’t She Lovely”, „You Are the Sunshine of My Life”, „I Wish”, „Sir Duke”, „Pastime Paradise”, „Send One Your Love”, „Happy Birthday”, „For Your Love”, „Part-Time Lover”, „Do I Do”, „I Just Called to Say I Love You” czy „Superstition”.
Czwarty rekordowy zdobywca nagród Grammy w dziejach przemysłu fonograficznego – zdobył 22 statuetki tejże nagrody[3]. W 1989 został wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame[4].
Życiorys
edytujUrodził się jako wcześniak. Nadmiar tlenu w inkubatorze doprowadził do utraty wzroku[5].
Współpracował z wieloma znanymi wykonawcami sceny muzycznej. Zdaniem krytyków do największych wspólnych przebojów należała piosenka Ebony and Ivory śpiewana wspólnie z Paulem McCartneyem[6]. Współpracował także z Johnem Lennonem, Michaelem Jacksonem, Bobem Dylanem, Snoop Doggiem, Rayem Charlesem, Steviem Ray Vaughanem, Busta Rhymesem, Beyoncé, Herbie Hancockiem i innymi.
Krytycy muzyczni „okresem klasycznym” („Classic Period”) jego twórczości nazywają okres pomiędzy 1972 a 1976 rokiem, a wydane wówczas płyty są przez nich zaliczane do szczytowych osiągnięć artysty[7].
Przed wyborami do sejmu kontraktowego w Polsce w 1989 przebywający wówczas w Polsce Stevie Wonder udzielił wsparcia NSZZ „Solidarność”[8]. Na specjalnym spotkaniu w jednej z warszawskich kawiarni zaśpiewał, m.in. razem z Janem Lityńskim i Jackiem Kuroniem, piosenkę „I Just Called To Say I Love You”.
7 lipca 2009 uczestniczył w ceremonii pogrzebowej Michaela Jacksona w Los Angeles[9]. 28 stycznia 2012 pojawił się na pogrzebie piosenkarki Etty James[10], a 18 lutego tego samego roku wziął udział w ceremonii pogrzebowej Whitney Houston w Newark (New Jersey)[11].
W 2015 razem z muzykiem zespołu LMFAO Redfootem nagrał utwór „Where The Sun Goes”, który pojawił się na albumie „Party Rock Mansion”.
Dyskografia
edytuj- 1962 – The Jazz Soul of Little Stevie
- 1962 – Tribute to Uncle Ray
- 1963 – The 12 Year Old Genius (live)
- 1963 – With a Song in My Heart
- 1963 – Workout Stevie, Workout
- 1964 – Stevie at the Beach
- 1965 – Stevie Wonder
- 1966 – Uptight
- 1966 – Down to Earth
- 1967 – I Was Made to Love Her
- 1967 – Someday at Christmas
- 1968 – Eivets Rednow... Alfie
- 1968 – For Once in My Life
- 1969 – My Cherie Amour
- 1970 – Stevie Wonder Live
- 1970 – Signed, Sealed & Delivered
- 1970 – Live at the Talk of the Town
- 1971 – Where I'm Coming From
- 1972 – Music of My Mind
- 1972 – Talking Book
- 1973 – Innervisions
- 1974 – Fulfillingness' First Finale
- 1976 – Songs in the Key of Life
- 1979 – Journey Through the Secret Life of Plants
- 1980 – Hotter than July
- 1984 – The Woman in Red
- 1985 – In Square Circle
- 1987 – Characters
- 1991 – Jungle Fever
- 1995 – Conversation Peace
- 1995 – Natural Wonder (live)
- 2005 – A Time To Love
Nagrody
edytuj- 1973
- Nagroda Grammy w kategorii Best Male R&B Vocal Performance i Nagroda Grammy w kategorii Best R&B Song za Superstition
- Nagroda Grammy w kategorii Best Male Pop Vocal Performance za You Are The Sunshine Of My Life
- Nagroda Grammy w kategorii Album of the Year za Innervisions
- 1974
- Nagroda Grammy w kategorii Best R&B Song za Living For The City
- Nagroda Grammy w kategorii Best Male R&B Vocal Performance za Boogie On Reggae Woman
- Nagroda Grammy w kategorii Best Male Pop Vocal Performance za Fulfillingness’ First Finale
- Nagroda Grammy w kategorii Album of the Year za Fulfillingness’ First Finale
- 1976
- 1985 – Nagroda Grammy w kategorii Best Male R&B Vocal Performance za In Square Circle
- 1986 – Nagroda Grammy w kategorii Best Pop Performance by a Duo or Group with Vocal za That’s What Friends Are For
- 1995 – Nagroda Grammy w kategorii Best R&B Song i Nagroda Grammy w kategorii Best Male R&B Vocal Performance za For Your Love
- 1998 – Nagroda Grammy w kategorii Best Instrumental Arrangement Accompanying Vocalist(s) i Nagroda Grammy w kategorii Best Male R&B Vocal Performance za St. Louis Blues
- 2002 – Nagroda Grammy w kategorii Best R&B Performance by a Duo or Group with Vocals za Love’s In Need Of Love Today
- 2005
- Nagroda Grammy w kategorii Best R&B Performance by a Duo or Group with Vocals za So Amazing
- Nagroda Grammy w kategorii Best Male Pop Vocal Performance za From The Bottom Of My Heart
- 2006 – Nagroda Grammy w kategorii Best Pop Collaboration with Vocals za For Once In My Life
- 2009 – Nagroda im. Gershwinów[12]
- 2021 – Nagroda Wolfa w dziedzinie sztuki[13]
Odznaczenia
edytuj- Prezydencki Medal Wolności – 2014[14]
- Komandor Orderu Sztuki i Literatury – Francja, 2010[15]
Przypisy
edytuj- ↑ allmusic – Stevie Wonder Biography.
- ↑ Alex Dobuzinskins: Stevie Wonder embarks on „magical” summer tour. reuters.com. [dostęp 2008-06-20]. (ang.).
- ↑ GRAMMY Winners: Stevie Wonder.
- ↑ Plain Dealer staff: Stevie Wonder: Rock and Roll Hall of Fame Class of 1989. [w:] Rock and Roll Hall of Fame News [on-line]. cleveland.com, 2012-01-01. [dostęp 2012-04-12]. (ang.).
- ↑ Wonder znaczy cud. [w:] Przekrój, 21/2010 [on-line]. ziemianiczyja.pl. [dostęp 2010-08-07]. (pol.).
- ↑ Paul McCartney: Stevie Wonder to geniusz. [w:] sm [on-line]. polskieradio.pl. [dostęp 2012-01-26]. (pol.).
- ↑ Ryan Davis: Rock Hall Anniversary: Stevie Wonder’s Music of My Mind. [w:] Rock and Roll Hall of Fame [on-line]. examiner.com. [dostęp 2012-02-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-11)]. (ang.).
- ↑ PAP: Wybory z 4 czerwca 1989 roku: Śmiertelny cios w PRL. m.newsweek.pl. [dostęp 2012-06-03]. (pol.).
- ↑ Wielki pogrzeb Michaela Jacksona. wideoportal.pl. [dostęp 2009-07-07]. (pol.).
- ↑ Pogrzeb słynnej amerykańskiej piosenkarki. Foto. [w:] MG [on-line]. fakt.pl. [dostęp 2012-01-30]. (pol.).
- ↑ Stevie Wonder też zaśpiewa dla Whitney Houston. cgm.pl. [dostęp 2012-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-18)]. (pol.).
- ↑ http://www.loc.gov/about/awardshonors/gershwin/ Nagroda im. Gershwinów.
- ↑ Stevie Wonder awarded Israel's prestigious Wolf Prize [online], www.yahoo.com [dostęp 2021-06-18] (ang.).
- ↑ Odznaczony Stevie Wonder i Barack Obama (zdjęcie). interia.pl, 2014-11-25. [dostęp 2014-11-25].
- ↑ Stevie Wonder, commandeur des Arts et des Lettres, dédie sa médaille à sa mère. ladepeche.fr, 2010-03-06. [dostęp 2014-11-25]. (fr.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Strona internetowa. steviewonder.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-23)]. (ang.)
- Stevie Wonder (ang. • hiszp. • fr.)
- ISNI: 0000000108675094
- VIAF: 109145970289132252107
- LCCN: n50013801
- GND: 118771280
- NDL: 00461361
- BnF: 139012734
- SUDOC: 027524892
- SBN: RAVV027507
- NLA: 35580130
- NKC: xx0023589
- BNE: XX988927
- NTA: 070118302
- BIBSYS: 99058129
- CiNii: DA02422374
- PLWABN: 9810543992405606
- NUKAT: n2009149864
- J9U: 987007313855505171
- LNB: 000007059
- NSK: 000065929
- CONOR: 22702435
- BLBNB: 001145004
- KRNLK: KAC2018N2734
- LIH: LNB:Jzc;=B3