TOP 09
TOP 09 lub Tradycja Odpowiedzialność Dobrobyt 09 (cz. Tradice Odpovědnost Prosperita 09) – czeska proeuropejska i liberalno-konserwatywna[1] partia polityczna, założona w 2009. Ugrupowanie należy do Europejskiej Partii Ludowej[2].
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Skrót |
TOP 09 |
| Lider | |
| Data założenia |
11 czerwca 2009 |
| Adres siedziby | |
| Ideologia polityczna | |
| Członkostwo międzynarodowe |
|
| Strona internetowa | |
Historia
edytujPartia została założona 11 czerwca 2009 z inicjatywy grupy polityków Unii Chrześcijańskich Demokratów – Czechosłowackiej Partii Ludowej na czele z Miroslavem Kalouskiem. Jej liderem został były minister spraw zagranicznych Czech Karel Schwarzenberg. 9 lipca 2009 podpisała strategiczne porozumienie o współpracy z ugrupowaniem Burmistrzowie i Niezależni kierowanym przez Petra Gazdíka[3].
Partia wzięła udział w wyborach parlamentarnych 2010, uzyskując 16,7% głosów i 41 mandatów, zajmując tym samym 3. miejsce za socjaldemokratami i ODS[4].
TOP 09 obok ODS i VV była jedną z partii tworzących rząd Petra Nečasa, funkcjonujący w latach 2010–2013[5]. Po jego dymisji i utworzeniu rządu technicznego Jiříego Rusnoka znalazła się w opozycji.
W przedterminowych wyborach parlamentarnych w 2013 ugrupowanie otrzymało niespełna 12% głosów i 26 mandatów[6]. W 2014 po raz pierwszy partia wystartowała w wyborach europejskich, wprowadzając do PE VIII kadencji czteroosobową reprezentację[7].
W listopadzie 2015 nowym przewodniczącym TOP 09 został Miroslav Kalousek[8]. W wyborach w 2017 partię poparło ponad 5% głosujących, co przełożyło się na 7 miejsc w Izbie Poselskiej[9]. W listopadzie 2017 na czele ugrupowania stanął Jiří Pospíšil[10]. W 2019 ugrupowanie z koalicjantami wywalczyło trzy mandaty w Europarlamencie IX kadencji[11]. W listopadzie tegoż kierownictwo w partii objęła Markéta Pekarová Adamová[12].
Przed wyborami w 2021 partia zawiązała koalicję z Obywatelską Partią Demokratyczną i KDU-ČSL pod nazwą SPOLU[13]. Koalicja otrzymała 27,8% głosów (pierwsze miejsce) i 71 mandatów, z których 14 przypadło kandydatom TOP 09[14]. W tym samym roku ugrupowanie dołączyło do wielopartyjnej koalicji rządowej[15], która współtworzyła gabinet Petra Fiali. Do wyborów europejskich partia przystąpiła w ramach tej samej koalicji, uzyskując dwa mandaty w Europarlamencie X kadencji[16].
Wyniki wyborów
edytuj| Wybory | Poparcie | Mandaty | Zmiana |
|---|---|---|---|
| 2010 | 16,70% | 41 | – |
| 2013 | 11,99% | 26 | –15 |
| 2017 | 5,31% | 7 | –19 |
| 2021 | 27,8%[17] | 14[18] | +7 |
| Wybory | Poparcie | Mandaty | Zmiana | L. miejsc dla Czech |
|---|---|---|---|---|
| 2014 | 15,95% | 3[19] | – | 21 |
| 2019 | 11,65% | 2[19] | –1 | 21 |
| 2024 | 22,3%[17] | 2[20] | – | 21 |
Przypisy
edytuj- ↑ Parties and Elections in Europe: Czechia. parties-and-elections.eu. [dostęp 2022-01-20]. (ang.).
- ↑ Member Parties. epp.eu. [dostęp 2013-12-28]. (ang.).
- ↑ History of TOP 09. top09.cz. [dostęp 2013-12-28]. (ang.).
- ↑ Volby do Poslanecké sněmovny Parlamentu České republiky konané ve dnech 28.05. – 29.05.2010. volby.cz. [dostęp 2013-12-28]. (cz.).
- ↑ Vláda Petra Nečase (13.07.2010 – 10.07.2013). vlada.cz. [dostęp 2013-12-27]. (cz.).
- ↑ Volby do Poslanecké sněmovny Parlamentu České republiky konané ve dnech 25.10. – 26.10.2013. volby.cz. [dostęp 2013-12-28]. (cz.).
- ↑ Volby do Evropského parlamentu konané na území České republiky ve dnech 23.05. – 24.05.2014. volby.cz. [dostęp 2014-05-26]. (cz.).
- ↑ Ing. Miroslav Kalousek. nasipolitici.cz. [dostęp 2016-03-13]. (cz.).
- ↑ Volby 2017: Výsledky voleb v České republice. idnes.cz. [dostęp 2017-10-22]. (cz.).
- ↑ Change-of-guard at TOP 09 after election debacle. radio.cz, 26 listopada 2017. [dostęp 2017-11-26]. (cz.).
- ↑ Volby do Evropského parlamentu konané na území České republiky ve dnech 24.05. – 25.05.2019. volby.cz. [dostęp 2019-05-26]. (cz.).
- ↑ Navzdory Kalouskovi. Novou předsedkyní TOP 09 je Pekarová Adamová. novinky.cz, 24 listopada 2019. [dostęp 2020-01-22]. (cz.).
- ↑ Michaela Rambousková: ODS, KDU-ČSL a TOP 09 jdou do voleb jako koalice SPOLU. Daly 17 slibů. kdu.cz, 9 grudnia 2020. [dostęp 2014-07-06]. (cz.).
- ↑ Volby do Poslanecké sněmovny Parlamentu České republiky konané ve dnech 8.10. – 9.10.2021. volby.cz. [dostęp 2021-10-09]. (cz.).
- ↑ Anna Kottová: Pětice lídrů Spolu a PirSTAN podepsala koaliční smlouvu vznikající vlády. Kabinet má mít 18 členů. irozhlas.cz, 8 listopada 2021. [dostęp 2021-11-28]. (cz.).
- ↑ Volby do Evropského parlamentu konané na území České republiky ve dnech 07.06. – 08.06.2024. volby.cz. [dostęp 2024-06-10]. (cz.).
- ↑ a b Poparcie dla koalicji SPOLU.
- ↑ W ramach koalicji SPOLU, która zdobyła łącznie 71 mandatów.
- ↑ a b Dodatkowo 1 mandat dla przedstawiciela koalicyjnej partii STAN.
- ↑ W ramach koalicji SPOLU, która zdobyła łącznie 6 mandatów.
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalna strona partii. [dostęp 2013-12-28]. (cz.).