Tuapse

miasto w Rosji

Tuapse (ros. Туапсе, adygejski ТIуапсэ, gruz. ტუაფსე) – miasto w Rosji, w Kraju Krasnodarskim, port nad Morzem Czarnym. Liczy około 60 tys. mieszkańców (2021).

Tuapse
Туапсе
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Rosja

Kraj

 Krasnodarski

Mer

Siergiej Bondarienko[1]

Powierzchnia

33,41[2] km²

Wysokość

44 m n.p.m.

Populacja (2021)
• liczba ludności


60 987[3]

Nr kierunkowy

(+7) 86167

Kod pocztowy

352800

Położenie na mapie Kraju Krasnodarskiego
Mapa konturowa Kraju Krasnodarskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Tuapse”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Tuapse”
Ziemia44°06′N 39°05′E/44,100000 39,083333
Strona internetowa

W mieście od 1929 znajduje się jedna z największych w Rosji rafineria ropy naftowej[4] należąca do koncernu Rosnieft, która przerabia 12 mln ton ropy rocznie[5].

W okresie lat 1917–1921 w Tuapse funkcjonowała polska placówka o charakterze konsularnym.

Historia

edytuj
 
Tuapse na początku XX w.

W średniowieczu okolic dzisiejszego Tuapse sięgały granice Abchazji, a następnie Gruzji. Gruzja utraciła obszar w XVI w. na rzecz Adygejczyków. Po traktacie adrianopolskim w 1829 obszar został anektowany przez Rosję[6]. W czasie wojny krymskiej miejscowość była przez dwa lata okupowana przez Turcję. Tuapse uzyskało prawa miejskie w 1896.

Po upadku caratu 27 lipca 1918 miasto zajęte przez odradzającą się Gruzję. We wrześniu Gruzini wycofali się z miasta pod naciskiem bolszewików, którzy z kolei kilka dni później wycofali się pod naporem białych[6].

W latach 1924–1930 stolica Szapsugskiego Rejonu Narodowego przed jej przeniesieniem do Kależu.

Demografia

edytuj

Skład etniczny w 2002[7]:

  1. Rosjanie – 76,7%
  2. Ormianie – 8,3%
  3. Ukraińcy – 3,3%
  4. Adygejczycy – 1,3%
  5. Białorusini – 0,6%
  6. Tatarzy – 0,6%
  7. Grecy – 0,4%
  8. Gruzini – 0,4%

Transport

edytuj

W mieście znajduje się stacja kolejowa[8] oraz port morski[9].

Miasta partnerskie

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Глава города Туапсе [online] [dostęp 2021-07-23] (ros.).
  2. Город Туапсе [online] [dostęp 2021-07-23] (ros.).
  3. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года [online] [dostęp 2021-07-23] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-02] (ros.).
  4. Туапсинский нефтеперерабатывающий завод [online] [dostęp 2021-07-23] (ros.).
  5. PRC (oprac.), Zapłonęła kolejna rosyjska rafineria. Rosniefti milczy o przyczynach [online], www.money.pl, 25 stycznia 2024 [dostęp 2024-03-29] (pol.).
  6. a b История Туапсе кратко [online] [dostęp 2021-07-23] (ros.).
  7. население краснодарского края [online], www.ethno-kavkaz.narod.ru [dostęp 2018-04-11].
  8. Станция Туапсе-Сортировочная (эксп.), Северо-Кавказская ЖД [online] [dostęp 2021-07-23] (ros.).
  9. АО "ТУАПСИНСКИЙ МОРСКОЙ ТОРГОВЫЙ ПОРТ" [online] [dostęp 2021-07-23] (ros.).
  NODES
INTERN 2