Ulica Sienna w Warszawie

Ulica Sienna w Warszawie
	Śródmieście, Wola
	; Ulica Sienna przy skrzyżowaniu z ulicą Twardą, po lewej biurowiec Sienna Center
Państwo	Polska
Miejscowość	Warszawa
Długość	919 m
Przebieg
	Położenie na mapie Warszawy Ulica Sienna w Warszawie
	Położenie na mapie Polski Ulica Sienna w Warszawie
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Ulica Sienna w Warszawie
	52°13′50,6″N 20°59′45,2″E/52,230722 20,995889
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ulica Sienna – ulica w dzielnicach Śródmieście i Wola w Warszawie.

Historia

Ulica jest dawną drogą narolną^[1], która przebiegała między gruntami należącymi do Szpitala św. Ducha a ziemią Wesslów (później sióstr miłosierdzia św. Kazimierza). Około 1767 została wytyczona i wymierzona jako ulica. Przebiegała od ulicy Zgoda do Żelaznej (na odcinku od ulicy Twardej do Żelaznej była to aleja obsadzona drzewami).

W 1770 nadano jej urzędową nazwę Sienna, która pochodziła od położonych tutaj łąk lub pobliskiego targu sianem^[2]. Przed 1780 została zabudowana dziesięcioma drewnianymi domami i dworkami, dwoma budynkami murowanymi oraz cegielnią. Na początku XIX wieku powstał przy niej browar (za skrzyżowaniem z ulicą Sosnową).

Około 1820 jako ulica została przedłużona na odcinku od Twardej do Żelaznej (wcześniej była tu aleja). W połowie XIX wieku była ona zabudowana 22 domami drewnianymi oraz 12 domami murowanymi i kamienicami. W 1862 ulicę przedłużono od Żelaznej do Towarowej. W okolicy przedłużonego wówczas odcinka znajdował się plac targowy nazwany placem Witkowskiego (w 1922 jego nazwę zmieniono na plac Kazimierza Wielkiego).

W 1874 roku w wyniku wielkiego pożaru, który wybuchł w rejonie ulic Chmielnej, Złotej i Siennej^[3], spłonął kwartał drewnianej zabudowy znajdującej się między ulicami Wielką i Zielną^[4].

Po 1870 zaczęto rozbierać drewniane budynki, a w ich miejsce budować murowane kamienice o czterech lub pięciu kondygnacjach. Powstała wówczas według projektu Ludwika Panczakiewicza kamienica znajdująca się pod nr 5/7 charakteryzująca się secesyjną fasadą. W 1878 roku oddano do użytku Szpital Dziecięcy Bersohnów i Baumanów, zbudowany na działce pomiędzy ulicami Sienną i Śliską^[5].

Po 1910 zaczęły powstawać wzdłuż ulicy okazalsze budowle. W latach 1912–1914 powstał według projektu architektonicznego Teofila Wiśniowskiego i nadzorującego budowę Apoloniusza Nieniewskiego, gmach Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Pracowników Handlowych i Przemysłowych (nr 16). Natomiast kamienice pod nr 32 i 43 wybudowała spółka architektów Henryka Stifelmana i Stanisława Weissa. W okresie międzywojennym ulicę zamieszkiwała głównie ludność żydowska. Ulicę uregulowano w 1928.

Zabudowa ulicy ucierpiała w czasie obrony Warszawy we wrześniu 1939^[6]^[7].

W listopadzie 1940 Sienna na odcinku pomiędzy ulicami Wielką i Żelazną została włączona do warszawskiego getta^[8]. W październiku 1941 południowa granica dzielnicy zamkniętej została przesunięta na środek Siennej^[8]. Ulica została włączona do aryjskiej części miasta wraz z całym tzw. małym gettem w sierpniu 1942, w czasie wielkiej akcji deportacyjnej^[9].

W 1944 największemu zniszczeniu uległy budynki między ulicą Zielną a Sosnową.

W 1952 część ulicy znalazła się na terenie Pałacu Kultury i Nauki (od ulicy Marszałkowskiej do E. Plater). Po 1962 przy ulicy powstały osiedla: Złota, Miedziana i Emilia. Jako element tego ostatniego osiedla między ulicami Sienną i Śliską wzniesiono budynek Szkoły Podstawowej nr 250 (tzw. szkoła tysiąclecia)^[10].

Przy ulicy zachowało się zaledwie kilka budynków powstałych na początku XX wieku (m.in. nr 41, 43 i 45).

Ważniejsze obiekty

Osiedle Emilia
Hotel InterContinental Warszawa
Warsaw Towers (nr 39)^[11].
Kamienica Pod Żaglowcem (nr 45)
XII Liceum Ogólnokształcące im. H. Sienkiewicza (nr 53, na dziedzińcu szkoły upamiętnienie granicy warszawskiego getta)
Fragment muru getta (między posesjami Sienna 53 i 55)
Dawny Szpital Dziecięcy Bersohnów i Baumanów (nr 60)
Osiedle Złota
Zbór Stołeczny Kościoła Zielonoświątkowego (nr 68/70)
Kompleks The Warsaw Hub
Sala Królestwa zboru Świadków Jehowy (nr 72A)^[12]
Biurowiec Sienna Center (nr 73/75)
Rezydencja Sienna (nr 86)^[13].
Osiedle Miedziana

Obiekty nieistniejące

Spółdzielczy Dom Handlowy „Feniks”

Przypisy

↑ Eugeniusz Szwankowski: Warszawa. Rozwój urbanistyczny i architektoniczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Techniczne, 1952, s. 48.
↑ Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 180. ISBN 978-83-62189-08-3.
↑ Wojciech Jabłonowski: Warszawska Straż Ogniowa (1936−1939). Warszawa: Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, 2001, s. 48. ISBN 83-903916-5-1.
↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 2 Canaletta–Długosza. Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 1995, s. 55. ISBN 83-9066291-4.
↑ Hanna Węgrzynek, Konrad Zieliński: Szpital Bersohnów i Baumanów w Warszawie. Warszawa: Muzeum Getta Warszawskiego, 2020, s. 40. ISBN 978-83-955067-0-3.
↑ Mieczysław Cieplewicz. Bombardowanie i ostrzeliwanie Warszawy we wrześniu 1939 r.. „Kronika Warszawy”. 4/48, s. 57, 60, 1981.
↑ Władysław Bartoszewski, Bogdan Brzeziński, Leszek Moczulski: Kronika wydarzeń w Warszawie 1939–1949. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 17.
↑ ^a ^b Paweł E. Weszpiński: Mapa nr 1. Getto warszawskie. Granice przed wielką akcją likwidacyjną. [w:] Barbara Engelking, Jacek Leociak, Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013. ISBN 978-83-63444-27-3.
↑ Barbara Engelking, Jacek Leociak: Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013, s. 113. ISBN 978-83-63444-27-3.
↑ Jerzy Dobek i in,: Architektura i budownictwo szkolne PRL. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1976, s. 275.
↑ Warsaw Tower, urbanity.pl [dostęp: 8 lipca 2009]
↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2017-01-14] .
↑ Rezydencja Sienna, urbanity.pl [dostęp: 8 lipca 2009]

Bibliografia

Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1964, s. 200-201.

[1] Eugeniusz Szwankowski: Warszawa. Rozwój urbanistyczny i architektoniczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Techniczne, 1952, s. 48.

[2] Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 180. ISBN 978-83-62189-08-3.

[3] Wojciech Jabłonowski: Warszawska Straż Ogniowa (1936−1939). Warszawa: Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, 2001, s. 48. ISBN 83-903916-5-1.

[4] Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 2 Canaletta–Długosza. Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 1995, s. 55. ISBN 83-9066291-4.

[5] Hanna Węgrzynek, Konrad Zieliński: Szpital Bersohnów i Baumanów w Warszawie. Warszawa: Muzeum Getta Warszawskiego, 2020, s. 40. ISBN 978-83-955067-0-3.

[6] Mieczysław Cieplewicz. Bombardowanie i ostrzeliwanie Warszawy we wrześniu 1939 r.. „Kronika Warszawy”. 4/48, s. 57, 60, 1981.

[7] Władysław Bartoszewski, Bogdan Brzeziński, Leszek Moczulski: Kronika wydarzeń w Warszawie 1939–1949. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 17.

[Weszpiński1-8] Paweł E. Weszpiński: Mapa nr 1. Getto warszawskie. Granice przed wielką akcją likwidacyjną. [w:] Barbara Engelking, Jacek Leociak, Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013. ISBN 978-83-63444-27-3.

[9] Barbara Engelking, Jacek Leociak: Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013, s. 113. ISBN 978-83-63444-27-3.

[10] Jerzy Dobek i in,: Architektura i budownictwo szkolne PRL. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1976, s. 275.

[11] Warsaw Tower, urbanity.pl [dostęp: 8 lipca 2009]

[12] Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2017-01-14] .

[13] Rezydencja Sienna, urbanity.pl [dostęp: 8 lipca 2009]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]