Wikipedia

Ulysses Grant

18. prezydent USA (1869–1877)

Ulysses S. Grant (ur. 27 kwietnia 1822 w Point Pleasant, zm. 23 lipca 1885 w Mount McGregor) – amerykański generał, osiemnasty prezydent Stanów Zjednoczonych (1869–1877).

Ulysses S. Grant
Ilustracja
Prezydent Ulysses Grant w latach 70. XIX wieku
Pełne imię i nazwisko

Hiram Ulysses Grant

Data i miejsce urodzenia

27 kwietnia 1822
Point Pleasant (hrabstwo Clermont)

Data i miejsce śmierci

23 lipca 1885
Mount McGregor (hrabstwo Saratoga)

18. prezydent Stanów Zjednoczonych
Okres

od 4 marca 1869
do 4 marca 1877

Przynależność polityczna

Partia Republikańska

Pierwsza dama

Julia Boggs Dent

Wiceprezydent

Schuyler Colfax, Henry Wilson

Poprzednik

Andrew Johnson

Następca

Rutherford Hayes

Faksymile
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Ulysses Grant
Hiram Ulysses Grant
Unconditional Surrender
Ilustracja
General of the Army General of the Army
Data i miejsce urodzenia

27 kwietnia 1822
Point Pleasant↗

Data śmierci

23 lipca 1885

Przebieg służby
Lata służby

1839–1856, 1861–1869

Siły zbrojne

 US Army

Jednostki

21. Regiment ochotniczej piechoty z Illinois
Armia Tennessee
Armia Stanów Zjednoczonych

Główne wojny i bitwy

wojna amerykańsko-meksykańska:

wojna secesyjna:

podpis

Młodość i edukacja

edytuj

Ulysses Grant urodził się 27 kwietnia 1822 w Point Pleasant, jako syn Jesse Granta i jego żony Hannah Simpson[1]. Przy narodzinach nadano mu imiona Hiram Ulysses Grant, jednak on sam zamienił sobie w dzieciństwie kolejność imion, by uniknąć akronimu HUG (ang. hug – ściskać, przytulać)[1]. Grant był najstarszy z sześciorga rodzeństwa[1]. Kiedy miał niespełna rok jego rodzina przeniosła się do Georgetown[2].

Dzięki wstawiennictwu ojca u kongresmena Thomasa Lyona Hamera z Ohio, Ulyssesowi umożliwiono podjęcie nauki w Akademii Wojskowej West Point[2]. Hamer, wypełniając podanie o przyjęcie kadeta, błędnie wpisał w danych osobowych "U.S. Grant", co Grant pozostawił sobie do końca życia[3]. Pomimo że przyszły prezydent nie przepadał za musztrą i dyscypliną wojskową, począwszy od 1 lipca 1839 spędził równe cztery lata w akademii[2]. W 1842 roku otrzymał stopień sierżanta[4].

Kariera wojskowa

edytuj

Po ukończeniu West Point Grant został przydzielony do oddziału w Saint Louis w stopniu podporucznika[4]. Następnie służył w Nowym Orleanie i Teksasie, a potem pod rozkazami generała Zachary’ego Taylora brał udział w wojnie z Meksykiem[4]. Uczestniczył m.in. w bitwach pod Monterey, Chapultepec i Meksykiem, awansował wtedy na porucznika[5]. W 1852 roku Grant został przeniesiony do Kalifornii, a rok później otrzymał stopień kapitana[5]. Będąc daleko od rodziny, zaczął spożywać nadmierne ilości alkoholu, co zostało wykorzystane przez, skonfliktowanego z nim, pułkownika Roberta Buchanana[5]. Zagroził on Grantowi, że albo poda się do dymisji, albo zostanie postawiony przed sądem wojskowym[6]. Grant, który nie przepadał za armią, odszedł ze służby i na wiosnę 1855 zaczął prowadzić życie rolnika[6].

Przez kilka lat zajmował się rolą i robił nieduże interesy, które jednak kończyły się niepowodzeniem[6]. Z tego powodu musiał podejmować pracę u swoich młodszych braci[6]. Pomimo że był demokratą, wsparł Lincolna po jego zwycięstwie i na apel prezydenta postanowił powrócić do czynnej służby wojskowej[6]. Dzięki wstawiennictwu kongresmena Elihu Washburne’a u gubernatora Illinois Richarda Yatesa Grant został mianowany dowódcą oddziału, mającego stacjonować w Missouri[7]. W lecie 1861 roku został jednogłośnie mianowany generałem brygady[7]. W lutym 1862 roku podległe mu siły rzeczne zdobyły Fort Henry, a Grant z wojskami zmusił do kapitulacji Fort Donelson, wchodząc tym samym do pierwszego szeregu dowódców Unii[8]. Jego żądanie bezwarunkowej kapitulacji fortu przyniosło mu przydomek „Bezwarunkowa kapitulacja” (ang. Unconditional Surrender, zbieżny z jego inicjałami U.S.)[8]. Prezydent Lincoln promował następnie Granta na stopień generała majora[7]. Bitwa pod Shiloh w kwietniu tego samego roku była jednym z najkrwawszych starć tej wojny[9]. Grantowi nie powiodło się tak dobrze, jak poprzednio i na przełomie 1862/63 pojawiły się żądania jego dymisji[9]. Prezydent Lincoln odpowiedział wtedy: Nie mogę wyrzucić tego człowieka – on walczy[9]. Latem 1863 roku Grant zwyciężył w bataliach pod Memphis, Vicksburg oraz Port Hudson[7]. Na jesieni przeprowadzona ofensywa doprowadziła do zwycięstwa wojsk Unii pod Chattanoogą i wyparcia Konfederatów z Tennessee, a Grantowi – przyznanie Złotego Medalu Kongresu i stanowiska głównodowodzącego wojsk Unii (17 grudnia 1863)[10]. Inni generałowie, zarzucając generałowi alkoholizm, zwrócili się z interwencją do prezydenta[10]. Lincoln całkowicie poparł działania Granta, twierdząc że sam zaopatrzyłby innych dowódców w alkohol, gdyby tylko byli tak sprawni jak Grant[10]. Generał wygrał także bitwy pod Petersburgiem i Richmond, a w Appomattox przyjął kapitulację generała Roberta Lee[10]. Zapewnił żołnierzy konfederackich, że nie będzie ich aresztował ani sądził, a także wydał im racje żywnościowe z własnych zapasów[11]. Wiosną 1864 roku Kongres przywrócił stopień generała-porucznika (ostatnio posiadany przez George’a Washingtona) i Lincoln awansował Granta do tego stopnia, powierzając mu równocześnie funkcję naczelnego dowódcy[12].

15 kwietnia 1865 roku, kiedy dokonano zamachu na Lincolna, Grant miał przyjąć zaproszenie do loży prezydenckiej w teatrze, jednak na prośbę swojej żony odmówił[11]. Następny prezydent Andrew Johnson traktował Granta jako potencjalnego rywala w wyborach prezydenckich w 1868 roku[13]. Zgodził się wprawdzie objąć stanowisko pełniącego obowiązki sekretarza wojny, w miejsce odwołanego Edwina Stantona, ale zaraz się z tego wycofał, twierdząc, że nie chce się wdawać w spór na linii prezydent–Kongres[13]. Przed wyborami Grant otrzymał propozycję nominacji prezydenckiej zarówno od Demokratów, jak i od Republikanów[13]. Zgodził się kandydować z ramienia republikanów, wraz z Schuylerem Colfaxem[13]. Grant zwyciężył w głosowaniu powszechnym i w Kolegium Elektorów, gdzie uzyskał 214 głosów (ok. 73%), wobec 80 głosów (ok. 27%) dla kandydata demokratów Horatio Seymoura[14].

Prezydentura

edytuj

Obejmując urząd prezydenta, Grant podkreślił, że chce jak najszybciej wprowadzić XV poprawkę do Konstytucji, umożliwiającą głosowanie czarnoskórym mieszkańcom[14]. Chciał także szybkiego odbudowania Południa i spłacenia długu wojennego, wynoszącego 400 milionów dolarów[14]. Historycy amerykańscy zgodnie uważają gabinet Granta za jeden z najbardziej skorumpowanych i niekompetentnych w historii[15]. Ludzie, których powołał, nie mieli odpowiednich kwalifikacji i otrzymali stanowiska dzięki znajomości i kontaktom z Grantem[16]. Sekretarzem stanu został na początku kongresmen, który pomógł Grantowi dostać się do West Point – Elihu Washburne[16]. Krótko potem został zastąpiony przez Hamiltona Fisha[16]. Sekretarzem wojny został generał John Schotfield, którego zastąpił przyjaciel Granta, generał John Rawlins[16]. Stanowisko sekretarza skarbu natomiast objął Alexander Stewart, zastąpiony z czasem przez George’a Boutwella[16]. Zdaniem historyków skład rządu Granta został powołany na skutek podziału łupów politycznych i korupcji[16]. Wymienia się m.in. nazwiska Jamesa Fiska i Jaya Goulda, którzy lobbowali u prezydenta o nieingerowanie w interesy spekulantów złota[17]. Ponadto ich współpracownikami byli szwagier prezydenta Able Corbinem oraz skarbnik Nowego Jorku, powołany przez Granta, generał Daniel Butterfield[17]. Dzięki takim koneksjom Fisk i Gould znali zamiary rządu i dorobili się fortuny[17]. Gdy cała sprawa została upubliczniona przez nowojorskiego dziennikarza, prezydent zalecił szwagrowi, by nie kontaktował się więcej z biznesmenami, a sam nakazał wypuścić na rynek część rezerw kapitałowych złota, co znacznie obniżyło jego wartość[17].

Głównym problemem pierwszej kadencji prezydenta była odbudowa Południa[17]. Postawa prezydenta, zmierzająca do przyznania czarnoskórym mieszkańcom praw wyborczych i swobód obywatelskich, spowodowała ostre protesty i bunty, a także nasilenie działalności Ku Klux Klanu[17]. W odpowiedzi na to Grant za zgodą Senatu wprowadził stan wojenny wszędzie tam, gdzie wymagała tego sytuacja[17].

W zakresie polityki międzynarodowej Grant usilnie zabiegał o zakup bądź aneksję Santo Domingo[15]. W lipcu 1869 roku wysłał tam generała Orville’a Babcocka, który, nie mając odpowiednich uprawnień, zawarł porozumienie, mówiące o aneksji Santo Domingo w zamian za pokrycie długów w wysokości 1,5 miliona dolarów i zakup zatoki Samaná za 2 miliony[15]. Ponieważ generał nie miał oficjalnych upoważnień, Hamilton Fish nakazał renegocjację układu[15]. Tym razem Dominikana miała się stać nowym stanem USA (na co jej mieszkańcy wyrazili zgodę w referendum), a zatoka Samaná miała zostać wydzierżawiona na 99 lat[15]. Porozumienie w imieniu Babcocka podpisał pracownik konsulatu amerykańskiego 29 listopada 1869 roku[15]. Zabiegając o ratyfikację Senatu, prezydent spotykał się osobiście z wieloma senatorami, a 10 stycznia przedłożył stosowny projekt[16]. Mimo licznych wysiłków 30 czerwca Izba Wyższa odrzuciła propozycję aneksji Dominikany, a nad kwestią dzierżawy zatoki wcale nie głosowała[16].

Pod koniec pierwszej kadencji Granta na Kubie wybuchła wojna dziesięcioletnia przeciw Hiszpanii (w 1868)[18]. Amerykańska opinia publiczna solidaryzowała się z ruchem wyzwoleńczym i domagała się wsparcia militarnego od rządu[18]. Sekretarz stanu proponował mediację, jednak prezydent postanowił ogłosić neutralność Stanów Zjednoczonych, co miało być odwetem za podobne działanie Hiszpanii wobec Konfederacji w czasie wojny secesyjnej[19]. Hamilton Fish odmówił ogłoszenia takiego stanowiska, a wkrótce potem zmarł sekretarz wojny, główny zwolennik neutralności USA wobec sytuacji na Kubie[19]. Z tego powodu prezydent złagodził swoje stanowisko, co było krytykowane przez społeczeństwo amerykańskie[19]. Mimo tego projekt rezolucji trafił do Kongresu na początku 1870 roku[19]. Hamilton Fish, obawiając się wojny z Hiszpanią, nakłonił prezydenta, by wystąpił z orędziem sprzeciwiającym się takiej uchwale[19]. Grant wygłosił przemówienie, dzięki czemu 16 czerwca Kongres odrzucił rezolucję[19]. W 1873 roku stosunki amerykańsko-hiszpańskie uległy znacznemu pogorszeniu, kiedy okręt amerykański, wspierający ruch niepodległościowy, został zatrzymany przez Hiszpanów (tzw. incydent Virginius). 50 członków załogi zostało rozstrzelanych, a reszta aresztowana[19]. Dzięki negocjacjom sekretarza stanu udało się uniknąć zerwania stosunków dyplomatycznych i konfliktu zbrojnego, a Hiszpania zapłaciła 80 tys. dolarów odszkodowania i zwróciła statek[20].

W 1872 roku Grant ubiegał się o reelekcję[21]. Pomimo że opinia publiczna i władze Partii Republikańskiej zdawali sobie sprawę z korupcji i alkoholizmu prezydenta, otrzymał on nominację już w pierwszym głosowaniu[21]. Tuż przed wyborami ujawniono kolejny skandal korupcyjny – kongresmen Oakes Ames rozdawał akcje spółek kolejowych Union Pacific Railroad oraz Credit Mobilier, w obawie przed upublicznieniem przez Kongres malwersacji finansowych w obu towarzystwach[22]. Beneficjentami tych prezentów byli m.in. prezydent Grant, wiceprezydenci Schuyler Colfax i Henry Wilson, członkowie rządu, a także James Garfield[22]. Mimo to Grant w kampanii wyborczej został przedstawiony jako mąż stanu, który przywrócił jedność kraju[21]. Część działaczy, która nie zgadzała się z tą nominacją, utworzyła Liberalną Partię Republikańską i na konwencji w Cincinnati wysunęła kandydaturę dziennikarza i działacza społecznego Horace’a Greeleya[21]. Greeley otrzymał także nominację Partii Demokratycznej[21]. Grant zwyciężył w głosowaniu powszechnym i uzyskał 286 głosów w Kolegium Elektorów (ok. 81%)[21]. Ponieważ Greeley zmarł trzy tygodnie po wyborach, 66 elektorów, którzy zamierzali na niego zagłosować, oddało głosy na innych kandydatów[21].

Grant podjął także kroki zmierzające do aneksji Hawajów[20]. Wznowił negocjacje prowadzone w jego imieniu przez Hamiltona Fisha, któremu udało się podpisać układ handlowy z klauzulą zapewniającą, że wyspy nie zostaną przekazane żadnego innemu mocarstwu[20]. Na bazie tego układu w 1873 roku Grant wysłał na Hawaje generała Schofielda, by ten znalazł odpowiednie miejsce na bazę marynarki wojennej[23]. Generał zalecił prezydentowi wybór Pearl Harbor[23].

Kiedy w Europie wybuchła wojna francusko-pruska, w społeczeństwie amerykańskim, jak i Izbie Reprezentantów dominowały nastroje propruskie[24]. Otto von Bismarck liczył na wsparcie Stanów Zjednoczonych, lecz Hamilton Fish zapewniał o neutralności wobec obu stron walczących[24]. Napoleon III miał podstawy wątpić w te deklaracje, ponieważ oficjalne ogłoszenie neutralności nastąpiło dopiero 22 sierpnia 1870 roku, czyli ponad miesiąc od początku konfliktu[24]. Prezydent Grant wyraził jednak zdanie, że Francja nie powinna być zdziwiona nastrojami amerykańskiej opinii publicznej, która pamiętała wrogie działania francuskie podczas wojny secesyjnej i wojny amerykańsko-meksykańskiej[24]. Pomimo neutralności prawo amerykańskie zezwalało na handel bronią prywatnym firmom, dzięki czemu znacznie się one wzbogaciły[25]. Po zwycięstwie Prus Grant szybko uznał system republikański wprowadzony we Francji[25]. Pomimo licznych próśb ze strony Francji prezydent odmawiał stanowiska mediatora z Prusami[26].

W 1875 na jaw wyszedł skandal zwany „Whiskey Ring”[22]. Producenci alkoholu i urzędnicy Departamentu Skarbu czerpali nielegalne zyski z nieopodatkowanego alkoholu, które następnie częściowo zatrzymywali, a resztę przekazywali na fundusze Partii Republikańskiej[18]. Grant był informowany o sytuacji, jednak nie podjął żadnych kroków[18]. Sprawę ujawnił sekretarz skarbu Benjamin Bristow, który oświadczył, że szef grupy Whiskey Ring, John McDonald, wręczył łapówkę sekretarzowi prezydenta Oriville’owi Babcockowi, aby wstrzymać dochodzenie[18]. Chociaż Babcock został oskarżony i skazany, Grant nadal utrzymywał, że jest on niewinny[18]. Izba Reprezentantów oskarżyła o łapownictwo również sekretarza wojny Williama W. Belknapa, którego jednak uniewinnił Senat, w którym Republikanie mieli większość[18].

Pod koniec kadencji pojawiły się głosy, by Grant ubiegał się o trzecią kadencję[27]. Prezydent początkowo był przychylny tej propozycji, jednak Izba Niższa Kongresu stosunkiem głosów 234:18 uznała, że taki precedens byłby zagrożeniem dla wolnych instytucji[27]. Na konwencji Partii Republikańskiej w Chicago otrzymał największą ilość głosów w pierwszym głosowaniu, jednak niewystarczającą do uzyskania nominacji[28]. Ostatecznie w 36. głosowaniu nominację uzyskał James Garfield[28].

Emerytura i śmierć

edytuj

Po ustąpieniu z fotela prezydenckiego w 1877 roku Grant udał się w dwuletnią podróż dookoła świata[28]. Po powrocie, w 1880 roku ponownie chciano nakłonić go do kandydowania w wyborach prezydenckich[28].

Dwa lata później Grant dowiedział się, że choruje na raka gardła[28]. 2 kwietnia 1885 roku przyjął chrzest w obrządku metodystycznym[28]. Zmarł 23 lipca tego samego roku w Mount McGregor[29].

Życie prywatne

edytuj

Grant poznał swoją przyszłą żonę, Julię Dent, córkę żołnierza i plantatora, w 1843 roku[5]. Ich ślub odbył się 22 sierpnia 1848 w Saint Louis, a zaraz potem oboje zamieszkali w Detroit[5]. Para miała trzech synów i córkę[5].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c Pastusiak 1999 ↓, s. 367.
  2. ↑ a b c Pastusiak 1999 ↓, s. 368.
  3. ↑ McFeely 1974 ↓, s. 12.
  4. ↑ a b c Pastusiak 1999 ↓, s. 369.
  5. ↑ a b c d e f Pastusiak 1999 ↓, s. 370.
  6. ↑ a b c d e Pastusiak 1999 ↓, s. 371.
  7. ↑ a b c d Pastusiak 1999 ↓, s. 372.
  8. ↑ a b Hankinson 1993 ↓, s. 10.
  9. ↑ a b c Hankinson 1993 ↓, s. 12.
  10. ↑ a b c d Pastusiak 1999 ↓, s. 373.
  11. ↑ a b Pastusiak 1999 ↓, s. 374.
  12. ↑ McPherson 1988 ↓, s. 718.
  13. ↑ a b c d Pastusiak 1999 ↓, s. 375.
  14. ↑ a b c Pastusiak 1999 ↓, s. 376.
  15. ↑ a b c d e f Pastusiak 1999 ↓, s. 377.
  16. ↑ a b c d e f g h Pastusiak 1999 ↓, s. 378.
  17. ↑ a b c d e f g Pastusiak 1999 ↓, s. 379.
  18. ↑ a b c d e f g Pastusiak 1999 ↓, s. 382.
  19. ↑ a b c d e f g Pastusiak 1999 ↓, s. 383.
  20. ↑ a b c Pastusiak 1999 ↓, s. 384.
  21. ↑ a b c d e f g Pastusiak 1999 ↓, s. 380.
  22. ↑ a b c Pastusiak 1999 ↓, s. 381.
  23. ↑ a b Pastusiak 1999 ↓, s. 385.
  24. ↑ a b c d Pastusiak 1999 ↓, s. 386.
  25. ↑ a b Pastusiak 1999 ↓, s. 387.
  26. ↑ Pastusiak 1999 ↓, s. 389.
  27. ↑ a b Pastusiak 1999 ↓, s. 391.
  28. ↑ a b c d e f Pastusiak 1999 ↓, s. 392.
  29. ↑ Pastusiak 1999 ↓, s. 393.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ulysses_Grant&oldid=75020417”
  NODES
Chat 2
Done 3
see 2
Story 2