Wybory parlamentarne w Polsce w 2015 roku
Wybory parlamentarne w Polsce w 2015 roku – wybory do Sejmu i Senatu. Na mocy postanowienia prezydenta RP Bronisława Komorowskiego z dnia 17 lipca 2015, zmienionego postanowieniem z dnia 3 sierpnia 2015[3] odbyły się 25 października 2015[4][5].
Państwo | |||
---|---|---|---|
Rodzaj | |||
Data przeprowadzenia |
25 października 2015 | ||
Data zarządzenia |
17 lipca 2015 | ||
Podstawa prawna | |||
Ordynacja wyborcza |
proporcjonalna (Sejm), większościowa (Senat) | ||
Koszt |
111 640 905 zł[2] | ||
Głosowanie | |||
| |||
| |||
| |||
| |||
Strona internetowa |
Odbyły się one według zasad wprowadzonych przez Kodeks wyborczy z 5 stycznia 2011. Zakończyły się zwycięstwem Prawa i Sprawiedliwości. Do Sejmu dostały się także: Platforma Obywatelska, Kukiz’15, Nowoczesna i Polskie Stronnictwo Ludowe, jeden mandat przypadł Mniejszości Niemieckiej; w Senacie – poza zwycięzcami wyborów – mandaty uzyskały Platforma Obywatelska, Polskie Stronnictwo Ludowe i czterej kandydaci niezależni (komitety wyborcze wyborców).
Po raz pierwszy od 1989 roku zwycięski komitet wyborczy zdobył większość sejmową umożliwiającą sformowanie samodzielnego rządu.
Sytuacja na scenie politycznej przed wyborami
edytujDo ogłoszenia wyborów doszło podczas trwających od 2007 rządów koalicji PO-PSL (w momencie urzędowania rządu Ewy Kopacz, który w 2014 zastąpił drugi rząd Donalda Tuska). Wybory parlamentarne odbyły się kilka miesięcy po odbywających się w maju tego samego roku wyborach prezydenckich, w których do drugiej tury przeszli kandydat PiS Andrzej Duda (który zdobył 34,76% głosów) i urzędujący wtedy prezydent RP, popierany m.in. przez PO Bronisław Komorowski (z wynikiem 33,77% głosów), a trzecie miejsce zajął kandydat niezależny Paweł Kukiz (z wynikiem 20,80%), natomiast pozostali kandydaci uzyskali wyniki poniżej 5% głosów[6]. Wybory prezydenckie zakończyły się zwycięstwem Andrzeja Dudy, który pokonał w drugiej turze Bronisława Komorowskiego stosunkiem 51,55% do 48,45% głosów[7]. Komitety ogólnopolskie zarejestrowały tworzące koalicję rządzącą PO i PSL oraz opozycyjne PiS, Zjednoczona Lewica (powstała na te wybory koalicja Sojuszu Lewicy Demokratycznej, Twojego Ruchu i trzech lewicowych partii pozaparlamentarnych[8]), a także powstałe w 2015 partie polityczne Nowoczesna, KORWiN i Razem oraz powstały na bazie sukcesu wyborczego Pawła Kukiza w wyborach prezydenckich ruch społeczny Kukiz’15.
Wybory zgodnie z przepisami kodeksu wyborczego
edytujTermin wyborów
edytujWybory (wyznaczone na 25 października) zostały zarządzone 17 lipca 2015[4]. Innymi dopuszczalnymi terminami były 11 i 18 października oraz 1 listopada[9].
Wybory do Sejmu RP VIII kadencji
edytujPrawo do podziału mandatów przysługuje tym komitetom wyborczym, które osiągnęły wynik w skali kraju – co najmniej 5% ważnie oddanych głosów, dla koalicyjnych komitetów wyborczych – co najmniej 8% ważnie oddanych głosów. Z ww. progów zwolnione są mniejszości narodowe przy spełnieniu ustawowych warunków. Do Sejmu zostało wybranych 460 posłów w 41 wielomandatowych (co najmniej 7 w jednym okręgu) okręgach wyborczych przy zastosowaniu metody D’Hondta[10].
Wybory do Senatu RP IX kadencji
edytujWybory do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w 2015 po raz drugi odbyły się w 100 jednomandatowych okręgach wyborczych, w których zostało wybranych 100 senatorów[11].
Kampania wyborcza
edytujZgodnie z kalendarzem wyborczym kampania wyborcza rozpoczęła się w dniu wejścia w życie postanowienia w sprawie zarządzenia wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i uległa zakończeniu na 24 godziny przed dniem głosowania, tj. 23 października 2015 o godz. 24:00[12].
Terminy wyborcze
edytujPrezydent ustalił następujący kalendarz wyborczy[13]:
- 7 września – złożenie zawiadomień o utworzeniu komitetów wyborczych
- 15 września – zgłoszenie list kandydatów na posłów i kandydatur na senatorów
- 25 września o godz 12:00 – losowanie numerów list kandydatów na posłów[14]
- do 2 października – zgłaszanie przez armatorów wniosków o utworzenie obwodów głosowania na polskich statkach morskich
- do 4 października
- zgłaszanie kandydatów do obwodowych komisji wyborczych przez pełnomocników komitetów wyborczych
- powołanie przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) obwodowych komisji wyborczych
- podanie do wiadomości publicznej informacji o numerach i granicach obwodów głosowania utworzonych za granicą oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych, w tym o siedzibach obwodowych komisji wyborczych właściwych dla głosowania korespondencyjnego
- sporządzenie spisów wyborców przez gminy
- do 7 października – zgłaszanie konsulowi zamiaru głosowania korespondencyjnego za granicą
- do 10 października – zgłaszanie wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) zamiaru głosowania korespondencyjnego w kraju, w tym przy pomocy nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a
- od 10 października do 23 października do godz. 24:00 – nieodpłatne rozpowszechnianie audycji wyborczych w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych przygotowanych przez komitety wyborcze
- do 11 października – składanie przez żołnierzy pełniących zasadniczą lub okresową służbę wojskową oraz pełniących służbę w charakterze kandydatów na żołnierzy zawodowych lub odbywających ćwiczenia i przeszkolenie wojskowe, a także ratowników odbywających zasadniczą służbę wojskową w obronie cywilnej poza miejscem stałego zamieszkania oraz policjantów z jednostek skoszarowanych, funkcjonariuszy Biura Ochrony Rządu, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Więziennej pełniących służbę w systemie skoszarowanym, wniosków o dopisanie do wybranego przez nich spisu wyborców sporządzanego dla miejscowości, w której odbywają służbę
- do 15 października – podanie przez okręgowe komisje wyborcze, w formie obwieszczenia, informacji o zarejestrowanych listach kandydatów na posłów oraz zarejestrowanych kandydatach na senatorów
- do 16 października – składanie wniosków o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania
- do 20 października
- składanie wniosków o dopisanie do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania
- składanie przez komitety wyborcze wyborców zrzeszonych w zarejestrowanych organizacjach mniejszości narodowych oświadczeń do Państwowej Komisji Wyborczej o korzystaniu ich list kandydatów na posłów ze zwolnienia z warunku określonego w art. 196 § 1 Kodeksu wyborczego, tj. obowiązku przekroczenia progu wyborczego
- do 22 października
- zgłaszanie przez wyborców przebywających za granicą wniosków o wpisanie do spisu wyborców w obwodach głosowania utworzonych za granicą
- zgłaszanie przez wyborców przebywających na polskich statkach morskich wniosków o wpisanie do spisów wyborców w obwodach głosowania utworzonych na tych statkach
- 23 października 2015 (godz. 24:00) – zakończenie kampanii wyborczej i rozpoczęcie tzw. ciszy wyborczej, która potrwa do zakończenia głosowania we wszystkich obwodach w Polsce
- 25 października 2015 – głosowanie w godz. 7:00–21:00
Rejestracja komitetów wyborczych
edytujKomitety wyborcze w wyborach do Sejmu i Senatu mają prawo zgłaszać do Państwowej Komisji Wyborczej partie polityczne, ich koalicje oraz wyborcy. Termin zgłaszania komitetów upłynął 7 września 2015. Spośród 124 wniosków o rejestracje komitetu PKW zarejestrowała 115 komitetów[15], w tym: 2 koalicyjne komitety wyborcze, 25 komitetów wyborczych partii politycznych i 88 komitetów wyborczych wyborców. Spośród tych komitetów chęć zgłaszania kandydatów zarówno do Sejmu, jak i do Senatu zgłosiło 38 komitetów. 77 komitetów zgłosiło chęć wystawienia kandydatów tylko do Senatu. Zarejestrowane komitety miały czas na zgłoszenie do PKW list kandydatów na posłów i kandydatów na senatorów do godziny 24:00 15 września 2015.
Aby zarejestrować listę kandydatów do Sejmu w danym okręgu wyborczym, komitet musi dostarczyć do właściwej okręgowej komisji wyborczej listę kandydatów wraz z listą poparcia podpisaną przez co najmniej 5000 mieszkańców stale zamieszkujących dany okręg. Jeżeli komitetowi uda się zarejestrować listy kandydatów w co najmniej 21 okręgach, to taki komitet może zgłaszać listy kandydatów w pozostałych okręgach bez list poparcia[16]. Aby zarejestrować kandydata do Senatu w danym okręgu wyborczym, komitet musi dostarczyć do właściwej okręgowej komisji wyborczej, listę poparcia dla kandydata podpisaną przez co najmniej 2000 mieszkańców stale zamieszkujących dany okręg[17].
Komitety wyborcze do Sejmu i Senatu
edytujNr listy | Komitet wyborczy | Lider | Hasła wyborcze | Kandydaci na posłów |
Kandydaci na senatorów | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Prawo i Sprawiedliwość* | Jarosław Kaczyński | Damy radę; Praca, nie obietnice |
919[18] | 98[19] | ||
2 | Platforma Obywatelska RP* | Ewa Kopacz | Tak. Chodzi o Waszą przyszłość; Silna gospodarka, wyższe płace |
916[20] | 83[21] | ||
3 | Partia Razem | brak | Inna polityka jest możliwa | 573[22] | 0[23] | ||
4 | KORWiN* | Janusz Korwin-Mikke | Nowi ludzie, nowy porządek | 898[24] | 10[25] | ||
5 | Polskie Stronnictwo Ludowe | Janusz Piechociński | Blisko ludzkich spraw | 916[26] | 58[27] | ||
6 | KKW Zjednoczona Lewica SLD+TR+PPS+UP+Zieloni* | Barbara Nowacka | Szkoły budować, księży opodatkować | 904[28] | 31[29] | ||
7 | KWW Kukiz’15* | Paweł Kukiz | Potrafisz Polsko!; Polska budzi się, z naszymi marzeniami! |
838[30] | 9[31] | ||
8 | Nowoczesna Ryszarda Petru* | Ryszard Petru | Naprawmy Polskę! | 858[32] | 16[33] |
* Inne partie startujące z list danych komitetów (w wypadku KWW wszystkie partie):
- PiS – Solidarna Polska, Polska Razem, Prawica Rzeczypospolitej, Ruch Katolicko-Narodowy (1 członek), Stronnictwo „Piast” (1 członek)
- PO – po 1 członku: Biało-Czerwoni, PSL
- KORWiN – KNP (w niewielkiej części), Ruch Narodowy (2 członków), Tak dla Polski (1 członek), Partia Libertariańska (1 członek)
- ZL – Krajowa Partia Emerytów i Rencistów, po 2 członków lub przedstawicieli: Polska Partia Pracy – Sierpień 80, Partia Demokratyczna – demokraci.pl, Stronnictwo Demokratyczne, po 1 członku: Ruch Odrodzenia Gospodarczego im. Edwarda Gierka, PSL, Socjaldemokracja Polska
- Kukiz’15 – Ruch Narodowy (w tym większość Unii Polityki Realnej), KNP (częściowo), Demokracja Bezpośrednia, Partia Libertariańska, Prawica Rzeczypospolitej (w niewielkiej części), Polska Razem (2 członków), po 1 członku: Solidarna Polska, Wspólnota, Stronnictwo Pracy, Samoobrona
- Nowoczesna – po 1 członku: Partia Kobiet, PO, PSL
Nr listy | Komitet wyborczy | Lider | Hasła wyborcze | Liczba okręgów |
Kandydaci na posłów |
Kandydaci na senatorów | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
9 | KWW JOW Bezpartyjni* | Robert Raczyński | Zmieniamy Polskę | 8 | 136[34] | 6[35] | ||
10 | KWW Zbigniewa Stonogi | Zbigniew Stonoga | Twój strzał w „10” | 19 | 297[36] | 1[37] | ||
11 | KWW Ruch Społeczny Rzeczypospolitej Polskiej* | Sławomir Izdebski | 3 | 60[38] | 2[39] | |||
12 | KWW Zjednoczeni dla Śląska** | Dietmar Brehmer | Ze Śląska. Nie z partii. | 2 | 42[40] | 0[41] | ||
13 | Samoobrona | Lech Kuropatwiński | Tylko razem zwyciężymy! | 7 | 119[42] | 2[43] | ||
14 | KWW Grzegorza Brauna „Szczęść Boże!”* | Grzegorz Braun | Wiara, rodzina, własność | 12 | 202[44] | 1[45] | ||
15 | Kongres Nowej Prawicy | Michał Marusik | 6 | 116[46] | 8[47] | |||
16 | KWW Mniejszość Niemiecka** | Ryszard Galla | Dobra robota! | 1 | 24[48] | 3[49] | ||
17 | KWW Obywatele do Parlamentu* | Jan Zbigniew Potocki | Naród rządzi | 1 | 40[50] | 3[51] |
* Inne partie startujące z list danych komitetów (w wypadku KWW wszystkie partie):
- JOW Bezpartyjni – Partia Emerytów Rencistów Rzeczypospolitej Polskiej (1 członek)
- RS RP – Ruch Sprawiedliwości Społecznej, Biało-Czerwoni (2 członków), Wolność i Równość (1 członek)
- „Szczęść Boże!” – KNP (w niewielkiej części), Liga Polskich Rodzin (w większości), po 2 członków: Unia Polityki Realnej, Solidarna Polska, po 1 członku lub przedstawicielu: Jedność Narodu, Ruch Narodowy, Stronnictwo Narodowe im. Dmowskiego Romana, Wspólnota, PiS, Dzielny Tata, Przymierze Ludowo-Narodowe
- OdP – Stronnictwo Demokratyczne (2 członków), po 1 członku: Sojusz Lewicy Demokratycznej, Organizacja Narodu Polskiego – Liga Polska, PO
** Jako komitet mniejszości narodowej zwolniony z obowiązku przekraczania progu wyborczego.
Komitet wyborczy | Lider | Kandydaci na senatorów |
---|---|---|
Narodowe Odrodzenie Polski | Adam Gmurczyk | 7 |
Obywatelski KWW Polskie Rodziny Razem | Antoni Sosnowski | 3 |
KWW Łukasza Gibały „Niezależni do Senatu” | Łukasz Gibała | 3 |
Polska Patriotyczna | Ryszard Jarznicki | 2 |
KWW Kruzel Andrzej – Wasz Senator | Andrzej Kruzel | 2 |
KWW Ślonzoki Razem | Andrzej Roczniok | 2 |
KWW Polska Obywatelska | Krzysztof Topczewski | 2 |
KWW Pakt Obywatelski | Kamil Szarało | 2 |
KWW Forum Obywatelskie | Szczepan Bukłaho | 2 |
Komitety z zarejestrowanym jednym kandydatem* | 66 |
*W tym partie: Związek Słowiański, Stronnictwo Pracy, Piast – Jedność Myśli Europejskich Narodów, Partia Demokratyczna – demokraci.pl, Unia Polityki Realnej, Biało-Czerwoni, Ruch Narodowy
Listy wyborcze w poszczególnych okręgach oraz ich liderzy
edytujPoniższe zestawienie zostało opracowane na podstawie danych z serwisu informacyjnego PKW[52]
Okręg wyborczy | Nazwa Komitetu | Numer 1 na liście | |
---|---|---|---|
21 Opole |
KWW Mniejszość Niemiecka | Ryszard Galla | |
19 Warszawa |
KWW Obywatele do Parlamentu | Mariola Rabczon-Mazowiecka |
Głosowanie, frekwencja i wyniki wyborów
edytujWyniki wyborów do Sejmu RP
edytujKomitet wyborczy[53] | Głosy | Mandaty | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Liczba | % | +/− | Liczba | +/− | % | ||
Prawo i Sprawiedliwość | 5 711 687 | 37,58 | 7,68 | 235 | 78 | 51,09 | |
Platforma Obywatelska RP | 3 661 474 | 24,09 | 15,09 | 138 | 69 | 30,00 | |
KWW Kukiz’15 | 1 339 094 | 8,81 | – | 42 | – | 9,13 | |
Nowoczesna Ryszarda Petru | 1 155 370 | 7,60 | – | 28 | – | 6,09 | |
Polskie Stronnictwo Ludowe | 779 875 | 5,13 | 3,23 | 16 | 12 | 3,48 | |
KWW Mniejszość Niemiecka | 27 530 | 0,18 | 0,01 | 1 | 0,22 | ||
KKW Zjednoczona Lewica SLD+TR+PPS+UP+Zieloni[a] | 1 147 102 | 7,55 | 10,71[b] | – | 67[c] | – | |
KORWiN | 722 999 | 4,76 | – | – | – | – | |
Partia Razem | 550 349 | 3,62 | – | – | – | – | |
KWW Zbigniewa Stonogi | 42 731 | 0,28 | – | – | – | – | |
KWW Zjednoczeni dla Śląska | 18 668 | 0,12 | – | – | – | – | |
KWW JOW Bezpartyjni | 15 656 | 0,10 | – | – | – | – | |
KWW Grzegorza Brauna „Szczęść Boże!” | 13 113 | 0,09 | – | – | – | – | |
Kongres Nowej Prawicy | 4852 | 0,03 | 1,03[d] | – | – | – | |
Samoobrona | 4266 | 0,03 | 0,04 | – | – | – | |
KWW Ruch Społeczny Rzeczypospolitej Polskiej | 3941 | 0,03 | – | – | – | – | |
KWW Obywatele do Parlamentu | 1964 | 0,01 | – | – | – | – | |
Ogółem | 15 200 671 | 100,00 | – | 460 | – | 100,00 | |
Głosy nieważne | 394 664 | 2,53 | 1,99 | ||||
Frekwencja | 15 595 335 | 50,92 | 2,00 |
Podział mandatów i rozkład procentowy poparcia w wyniku wyborów z uwzględnieniem podziału na późniejszą większość rządzącą w kolejności: ugrupowanie rządowe, opozycja parlamentarna i pozaparlamentarna (komitety, które nie przekroczyły 1% poparcia w skali kraju, potraktowano zbiorczo):
↓ | ||||||
235 | 138 | 42 | 28 | 16 | ||
PiS | PO | K’15 | .N | PSL |
PiS | PO | K’15 | .N | PSL | ZL |
-
Rozkład mandatów
Wyniki głosowania w skali okręgów
edytujWszystkie dane wyrażono w procentach
Okręg | Nazwa | Frekwencja | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
PiS | PO | Kukiz’15 | .N | ZL | PSL | KORWiN | Razem | MN | Inni | |||
1 | Legnica | 35,70 | 25,24 | 9,59 | 7,15 | 10,45 | 3,89 | 4,32 | 3,64 | – | – | 46,71 |
2 | Wałbrzych | 31,15 | 32,65 | 8,81 | 6,64 | 8,76 | 3,18 | 4,30 | 3,41 | – | 1,09 | 44,83 |
3 | Wrocław | 31,21 | 30,49 | 8,74 | 10,65 | 6,10 | 2,60 | 5,22 | 4,21 | – | 0,77 | 54,08 |
4 | Bydgoszcz | 30,20 | 29,64 | 7,77 | 7,30 | 10,04 | 6,07 | 4,54 | 3,76 | – | 0,68 | 47,87 |
5 | Toruń | 33,57 | 25,77 | 8,32 | 6,50 | 10,76 | 6,75 | 3,90 | 3,65 | – | 0,78 | 44,90 |
6 | Lublin | 47,57 | 16,59 | 9,32 | 4,54 | 5,98 | 7,74 | 5,00 | 2,75 | – | 0,52 | 52,01 |
7 | Chełm | 48,02 | 12,31 | 10,47 | 3,75 | 7,11 | 11,39 | 4,37 | 2,39 | – | 0,18 | 45,30 |
8 | Zielona Góra | 28,27 | 28,21 | 8,75 | 9,99 | 10,02 | 5,12 | 4,99 | 3,99 | – | 0,65 | 44,63 |
9 | Łódź | 29,90 | 31,28 | 7,24 | 8,99 | 10,48 | 2,70 | 4,78 | 4,63 | – | – | 56,74 |
10 | Piotrków Trybunalski | 46,95 | 15,46 | 10,08 | 5,59 | 7,47 | 7,48 | 3,91 | 3,06 | – | – | 50,26 |
11 | Sieradz | 39,93 | 21,18 | 8,92 | 5,32 | 8,18 | 7,86 | 4,10 | 3,54 | – | 0,98 | 48,47 |
12 | Kraków I | 49,05 | 20,42 | 8,67 | 5,79 | 5,33 | 3,03 | 4,45 | 3,26 | – | – | 54,46 |
13 | Kraków II | 38,62 | 24,61 | 7,26 | 9,73 | 6,38 | 2,70 | 6,35 | 3,88 | – | 0,48 | 58,81 |
14 | Nowy Sącz | 60,56 | 13,95 | 7,83 | 3,69 | 2,55 | 4,16 | 4,31 | 2,13 | – | 0,80 | 52,18 |
15 | Tarnów | 51,99 | 14,71 | 9,60 | 4,54 | 3,41 | 8,08 | 4,72 | 2,43 | – | 0,53 | 51,85 |
16 | Płock | 43,78 | 16,44 | 8,41 | 5,15 | 8,14 | 10,66 | 4,07 | 3,35 | – | – | 46,22 |
17 | Radom | 47,49 | 17,55 | 8,41 | 4,81 | 4,82 | 9,42 | 3,91 | 2,62 | – | 0,98 | 49,38 |
18 | Siedlce | 51,10 | 13,55 | 8,36 | 4,63 | 4,35 | 10,23 | 4,35 | 2,66 | – | 0,76 | 50,56 |
19 | Warszawa I | 29,89 | 27,54 | 7,76 | 13,39 | 8,55 | 0,72 | 6,18 | 5,54 | – | 0,43 | 70,80 |
20 | Warszawa II | 38,80 | 25,12 | 7,22 | 10,01 | 5,66 | 3,80 | 4,81 | 3,85 | – | 0,73 | 60,00 |
21 | Opole | 27,77 | 26,23 | 12,57 | 7,14 | 6,75 | 3,68 | 3,95 | 3,02 | 8,14 | 0,75 | 43,12 |
22 | Krosno | 53,51 | 13,76 | 9,15 | 3,97 | 4,56 | 7,28 | 4,28 | 2,32 | – | 1,17 | 47,47 |
23 | Rzeszów | 56,11 | 13,11 | 9,28 | 4,16 | 4,42 | 4,67 | 4,96 | 2,29 | – | 1,00 | 52,56 |
24 | Białystok | 45,38 | 16,74 | 9,07 | 5,37 | 7,35 | 8,07 | 4,66 | 2,59 | – | 0,77 | 47,10 |
25 | Gdańsk | 29,61 | 34,72 | 7,15 | 9,17 | 6,59 | 3,02 | 5,00 | 3,98 | – | 0,75 | 52,55 |
26 | Gdynia | 31,22 | 33,46 | 8,02 | 8,22 | 6,64 | 3,23 | 4,43 | 4,05 | – | 0,75 | 51,28 |
27 | Bielsko-Biała | 40,42 | 23,57 | 9,36 | 8,27 | 6,56 | 3,42 | 4,68 | 3,72 | – | – | 56,35 |
28 | Częstochowa | 35,82 | 20,95 | 11,63 | 6,74 | 11,12 | 4,99 | 4,27 | 3,64 | – | 0,84 | 49,83 |
29 | Gliwice | 30,51 | 28,99 | 12,19 | 8,90 | 7,21 | 2,50 | 5,09 | 4,15 | – | 0,48 | 49,12 |
30 | Rybnik | 39,59 | 24,21 | 11,31 | 6,33 | 5,93 | 1,79 | 4,53 | 3,33 | – | 2,98 | 51,82 |
31 | Katowice | 32,92 | 28,37 | 10,05 | 8,66 | 6,77 | 0,99 | 5,55 | 4,08 | – | 2,61 | 53,92 |
32 | Sosnowiec | 29,65 | 25,56 | 10,24 | 8,97 | 13,97 | 2,35 | 4,81 | 4,44 | – | – | 51,41 |
33 | Kielce | 42,81 | 17,25 | 9,41 | 4,98 | 7,87 | 9,51 | 4,14 | 2,80 | – | 1,23 | 46,82 |
34 | Elbląg | 31,56 | 30,12 | 8,24 | 5,82 | 7,69 | 6,69 | 4,73 | 3,80 | – | 1,34 | 41,30 |
35 | Olsztyn | 30,42 | 27,07 | 8,97 | 6,82 | 8,76 | 8,44 | 5,10 | 3,74 | – | 0,68 | 43,13 |
36 | Kalisz | 31,85 | 24,69 | 7,98 | 7,04 | 8,82 | 10,98 | 4,25 | 3,17 | – | 1,23 | 47,27 |
37 | Konin | 37,41 | 20,23 | 8,83 | 6,94 | 11,77 | 6,86 | 3,99 | 3,98 | – | – | 46,64 |
38 | Piła | 27,26 | 31,02 | 9,01 | 6,98 | 9,15 | 7,66 | 4,07 | 3,92 | – | 0,93 | 46,07 |
39 | Poznań | 23,90 | 35,65 | 6,06 | 14,49 | 8,07 | 1,91 | 4,77 | 4,60 | – | 0,55 | 60,23 |
40 | Koszalin | 28,58 | 30,07 | 9,41 | 8,06 | 11,38 | 4,13 | 4,46 | 3,90 | – | – | 43,63 |
41 | Szczecin | 29,09 | 31,93 | 8,42 | 8,66 | 8,56 | 3,88 | 5,33 | 4,12 | – | – | 47,27 |
Polska | 37,58 | 24,09 | 8,81 | 7,60 | 7,55 | 5,13 | 4,76 | 3,62 | 0,18 | 0,69 | 50,92 |
Podział mandatów w skali okręgów
edytujOkręg | Nazwa | Łącznie | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
PiS | PO | Kukiz’15 | .N | PSL | MN | |||
1 | Legnica | 6 | 4 | 1 | 1 | – | – | 12 |
2 | Wałbrzych | 3 | 4 | 1 | – | – | – | 8 |
3 | Wrocław | 6 | 5 | 1 | 2 | – | – | 14 |
4 | Bydgoszcz | 5 | 4 | 1 | 1 | 1 | – | 12 |
5 | Toruń | 6 | 4 | 1 | 1 | 1 | – | 13 |
6 | Lublin | 10 | 3 | 1 | – | 1 | – | 15 |
7 | Chełm | 8 | 2 | 1 | – | 1 | – | 12 |
8 | Zielona Góra | 5 | 5 | 1 | 1 | – | – | 12 |
9 | Łódź | 4 | 4 | 1 | 1 | – | – | 10 |
10 | Piotrków Trybunalski | 6 | 2 | 1 | – | – | – | 9 |
11 | Sieradz | 7 | 3 | 1 | – | 1 | – | 12 |
12 | Kraków I | 5 | 2 | 1 | – | – | – | 8 |
13 | Kraków II | 7 | 5 | 1 | 1 | – | – | 14 |
14 | Nowy Sącz | 8 | 1 | 1 | – | – | – | 10 |
15 | Tarnów | 6 | 1 | 1 | – | 1 | – | 9 |
16 | Płock | 6 | 2 | 1 | – | 1 | – | 10 |
17 | Radom | 5 | 2 | 1 | – | 1 | – | 9 |
18 | Siedlce | 8 | 2 | 1 | – | 1 | – | 12 |
19 | Warszawa I | 8 | 7 | 2 | 3 | – | – | 20 |
20 | Warszawa II | 6 | 4 | 1 | 1 | – | – | 12 |
21 | Opole | 4 | 4 | 2 | 1 | – | 1 | 12 |
22 | Krosno | 7 | 2 | 1 | – | 1 | – | 11 |
23 | Rzeszów | 12 | 2 | 1 | – | – | – | 15 |
24 | Białystok | 8 | 3 | 1 | 1 | 1 | – | 14 |
25 | Gdańsk | 5 | 5 | 1 | 1 | – | – | 12 |
26 | Gdynia | 6 | 6 | 1 | 1 | – | – | 14 |
27 | Bielsko-Biała | 5 | 2 | 1 | 1 | – | – | 9 |
28 | Częstochowa | 4 | 2 | 1 | – | – | – | 7 |
29 | Gliwice | 4 | 3 | 1 | 1 | – | – | 9 |
30 | Rybnik | 5 | 3 | 1 | – | – | – | 9 |
31 | Katowice | 5 | 5 | 1 | 1 | – | – | 12 |
32 | Sosnowiec | 4 | 3 | 1 | 1 | – | – | 9 |
33 | Kielce | 9 | 3 | 1 | 1 | 2 | – | 16 |
34 | Elbląg | 4 | 3 | 1 | – | – | – | 8 |
35 | Olsztyn | 4 | 3 | 1 | 1 | 1 | – | 10 |
36 | Kalisz | 5 | 4 | 1 | 1 | 1 | – | 12 |
37 | Konin | 5 | 2 | 1 | 1 | – | – | 9 |
38 | Piła | 3 | 4 | 1 | – | 1 | – | 9 |
39 | Poznań | 3 | 5 | – | 2 | – | – | 10 |
40 | Koszalin | 3 | 3 | 1 | 1 | – | – | 8 |
41 | Szczecin | 5 | 5 | 1 | 1 | – | – | 12 |
Polska | 235 | 138 | 42 | 28 | 16 | 1 | 460 |
Wyniki wyborów do Senatu RP
edytujKomitet wyborczy[54][55] | Głosy | Mandaty | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Liczba | % | +/− | Liczba | +/− | ||
Prawo i Sprawiedliwość | 5 993 433 | 39,99 | 13,04 | 61 | 30 | |
Platforma Obywatelska RP | 4 323 789 | 28,85 | 6,75 | 34 | 29 | |
Polskie Stronnictwo Ludowe | 1 109 675 | 7,40 | 1,98 | 1 | 1 | |
KWW Marka Borowskiego | 124 064 | 0,83 | 0,11 | 1 | ||
KWW Jarosław Obremski – niezależny Senator z Wrocławia | 89 699 | 0,60 | – | 1 | – | |
KWW Lidia Staroń – Zawsze po stronie ludzi | 63 870 | 0,43 | – | 1 | – | |
KWW Grzegorza Biereckiego | 42 862 | 0,29 | – | 1 | – | |
KKW Zjednoczona Lewica SLD+TR+PPS+UP+Zieloni | 595 206 | 3,97 | 5,03[e] | – | – | |
Nowoczesna Ryszarda Petru | 394 817 | 2,63 | – | – | – | |
KWW Kukiz’15 | 207 156 | 1,38 | – | – | – | |
KORWiN | 186 510 | 1,24 | – | – | – | |
KWW JOW Bezpartyjni | 113 669 | 0,76 | – | – | – | |
KWW Obywatele do Parlamentu | 84 246 | 0,56 | – | – | – | |
Kongres Nowej Prawicy | 79 946 | 0,53 | 0,03[d] | – | – | |
KWW Mniejszość Niemiecka | 40 472 | 0,27 | 0,24 | – | – | |
Samoobrona | 20 913 | 0,14 | 0,03 | – | – | |
KWW Ruch Społeczny Rzeczypospolitej Polskiej | 14 316 | 0,10 | – | – | – | |
KWW Zbigniewa Stonogi | 10 167 | 0,07 | – | – | – | |
KWW Grzegorza Brauna „Szczęść Boże!” | 7916 | 0,05 | – | – | – | |
Pozostałe komitety wyborcze partii | 165 284 | 1,10 | – | – | – | |
Pozostałe komitety wyborcze wyborców | 1 320 076 | 8,81 | – | – | – | |
Ogółem | 14 988 086 | 100,00 | – | 100 | – | |
Głosy nieważne | 604 947 | 3,88 | 0,64 | |||
Frekwencja | 15 593 033 | 50,91 | 1,99 |
↓ | ||||
61 | 34 | 1 | 4 | |
PiS | PO | KWW |
PiS | PO | PSL | ZL |
Frekwencja
edytujDo wzięcia udziału w głosowaniu uprawnionych było 30 732 398 osób, co stanowiło 82,12% z 37 423 576 mieszkańców[56]. Frekwencja do godz. 12:00 wyniosła 16,47%, a do godz. 17:00 – 38,97%[57], a by ostatecznie wynieść 50,92%. Wydano 15 595 335 kart wyborczych[58].
Ważność wyborów
edytuj19 stycznia 2016, po rozpoznaniu wszystkich protestów wyborczych, Sąd Najwyższy rozstrzygnął o ważności wyborów[59]. Tego dnia Sąd Najwyższy w składzie Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych uchwałą uznał wybory za ważne[60].
Sondaże
edytujOd czasu wyborów parlamentarnych z 9 października 2011 najwyższe poparcie w sondażach odnotowywała Platforma Obywatelska[61]. Tendencja ta zaczęła się zmieniać 11 października 2012, kiedy to w sondażu Millward Brown odnotowano 30% poparcia dla Prawa i Sprawiedliwości, zaś PO uzyskała wówczas 27% poparcia[62]. Od tego czasu te dwie partie na zmianę uzyskiwały najwyższy wynik w sondażu. Od połowy stycznia 2015 PO zaczęła systematycznie uzyskiwać najwyższy wynik poparcia[63]. Stan ten trwał do momentu wyborów prezydenckich, kiedy to prezydentem RP został kandydat PiS Andrzej Duda. Od tego czasu do dnia wyborów sondaże wskazywały najwyższe poparcie właśnie dla tej partii[64] (z wyjątkiem sondażu IBRiS z 8 czerwca, kiedy na czele znalazł się nieformalny ruch Pawła Kukiza[65]).
Uwagi
edytuj- ↑ Komitet nie przekroczył progu 8% głosów ważnych obowiązującego dla komitetów koalicyjnych.
- ↑ W porównaniu z sumarycznym wynikiem Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Ruchu Palikota z wyborów w 2011.
- ↑ W porównaniu z sumą mandatów Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Ruchu Palikota zdobytych w wyborach w 2011.
- ↑ a b W wyborach 2011 startował pod nazwą Nowa Prawica – Janusza Korwin-Mikke.
- ↑ W porównaniu z wynikiem Sojuszu Lewicy Demokratycznej z wyborów w 2011.
Przypisy
edytuj- ↑ Dz.U. z 2015 r. poz. 1017.
- ↑ Informacja o wydatkach z budżetu państwa poniesionych na przygotowanie i przeprowadzenie wyborów. PKW, 23 marca 2016. [dostęp 2020-06-17].
- ↑ Dz.U. z 2015 r. poz. 1131.
- ↑ a b Dz.U. z 2015 r. poz. 1017.
- ↑ Bronisław Komorowski: wybory do Sejmu i Senatu odbędą się 25 października. TVP Parlament, 17 lipca 2015. [dostęp 2015-09-26].
- ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 13 maja 2015 r. w sprawie zmiany obwieszczenia o wynikach głosowania i wyniku wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2015 r.. PKW. [dostęp 2015-05-29].
- ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 25 maja 2015 r. o wynikach ponownego głosowania i wyniku wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. PKW, 25 maja 2015. [dostęp 2015-05-26].
- ↑ Zjednoczona Lewica szykuje się do ostrego boju. „Jedynki” już są. TVN24, 14 lipca 2015. [dostęp 2015-09-16].
- ↑ Wybory parlamentarne 2015 – termin. infor.pl. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Mariusz Śliwiński: Ordynacja wyborcza w Polsce. math.edu. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 1277, rozdz. 2.
- ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 1277, z późn. zm.
- ↑ Kalendarz wyborczy. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Zasady losowania numerów dla list kandydatów na posłów. PKW. [dostęp 2015-09-17].
- ↑ Komunikat o komitetach wyborczych utworzonych w związku z wyborami do Sejmu i Senatu. PKW. [dostęp 2015-09-15].
- ↑ Informacja o zasadach i sposobie zgłaszania list kandydatów na posłów. PKW. [dostęp 2015-09-15].
- ↑ Informacja o zasadach i sposobie zgłaszania kandydatów na senatorów. PKW. [dostęp 2015-09-15].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW PiS. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW PiS. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW PO. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW PO. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW Razem. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW Razem. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW KORWiN. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW KORWiN. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW PSL. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW PSL. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW ZL. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW ZL. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW Kukiz’15. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW Kukiz’15. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW Nowoczesna Ryszarda Petru. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wykaz komitetów wyborczych KW Nowoczesna Ryszarda Petru. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów KWW JOW Bezpartyjni na posłów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów KWW JOW Bezpartyjni na senatorów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów KWW Zbigniewa Stonogi na posłów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów KWW Zbigniewa Stonogi na senatorów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów KWW RS RP na posłów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów KWW RS RP na senatorów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów KWW ZdŚ na posłów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów KWW ZdŚ na senatorów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów Samoobrony na posłów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów Samoobrony na senatorów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów KWW Grzegorza Brauna „Szczęść Boże!” na posłów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów KWW Grzegorza Brauna „Szczęść Boże!” na senatorów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów KNP na posłów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów KNP na senatorów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów KWW MN na posłów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów KWW MN na senatorów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów OdP na posłów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Liczba kandydatów OdP na senatorów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Kandydaci na posłów. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2015. Wyniki wyborów do Sejmu RP. PKW. [dostęp 2015-10-29].
- ↑ Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2015. Wyniki wyborów do Senatu RP. PKW. [dostęp 2015-10-29].
- ↑ Wyniki głosowania do Senatu RP 2015. [dostęp 2015-10-29].
- ↑ PKW: Wybory parlamentarne 2015 – statystyki. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ PKW: Wybory parlamentarne 2015 – frekwencja. PKW. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ PKW: Wybory parlamentarne 2015 – frekwencja. PKW. [dostęp 2021-04-09].
- ↑ SN rozpoznał wszystkie protesty wyborcze. SN, 22 grudnia 2015. [dostęp 2016-01-09].
- ↑ Sąd Najwyższy stwierdził ważność wyborów do Sejmu RP i Senatu RP. SN. [dostęp 2016-01-19].
- ↑ Tracą PO, PiS, PSL i SLD; zyskuje Ruch Palikota. TVP Info, 20 października 2011. [dostęp 2015-09-22].
- ↑ PiS wciąż przed PO. Kolejne sondaże. TVN24, 11 października 2012. [dostęp 2015-09-22].
- ↑ TNS Polska: Platforma Obywatelska prowadzi w sondażach. onet.pl, 26 stycznia 2015. [dostęp 2015-09-22].
- ↑ Najnowszy sondaż: PiS na czele, partia Kukiza wyprzedza Platformę. Telewizja Republika, 29 maja 2015. [dostęp 2015-09-22].
- ↑ Kukiz liderem sondaży. Ma 24 proc. poparcia i wyprzedza PiS oraz PO. „Newsweek”, 8 czerwca 2015. [dostęp 2019-03-04].