Tadeusz Korzon

Tadeusz Korzon (1839–1918) – polski historyk, uczestnik powstania styczniowego, wykładowca Uniwersytetu Latającego, czołowy przedstawiciel warszawskiej szkoły historycznej.

• Za pomocą ustaw panowie postanowili „uprzątnąć wilczą zgraję nomadów z Dzikich Pól” i formalnie zrównali ich z chłopstwem. W efekcie (…) panowie, albo ich podstarościowie, oficjaliści, kazali eks-Kozakom w piecach palić, dwór zamiatać, koni i psów doglądać; wprzęgali ich w pługi. Osadzonym wcześniej na wolniznach odbierano majątki, konfiskowano młyny, łąki, stawy. Wymagali czynszów, dziesięcin, danin; odbierali Zaporożcom zdobycz polową, nawet młode Tatarzęta, pojmane w niewolę; pędzili żony kozackie na robociznę. Za nieposłuszeństwo wtrącali do więzień, wyrywali brody. Można jedynie sobie wyobrażać, ile nienawiści do „Lachów”, czyli wszelkich panów, wytwarzało się w tej kozaczyźnie do poddaństwa rolnego zmuszanej.
  • Źródło: Dzieje wojen i wojskowości w Polsce, t. 2: Epoka przedrozbiorowa, Kraków 1923, s. 318.
  • Opis: o przyczynach powstania Chmielnickiego.
  • Zobacz też: chłopi w Polsce, Kozacy zaporoscy

Tadeusz Korzon (1909)

O Tadeuszu Korzonie

• Nie zdejmując brzemienia odpowiedzialności z narodu, Korzon odrzucał zarazem tezę o ekonomicznym, społecznym i politycznym samobójstwie państwa polskiego, słowem o polskiej anomalii historycznej jako przyczynie upadku Rzeczypospolitej.
  • Autor: Andrzej Wierzbicki, Poczet historyków polskich. Historiografia polska doby podzaborowej, Poznań 2014, s. 140.

• Zdaniem Korzona, Polacy nie tylko ze względu na stan swej świadomości narodowej odróżniali się niekorzystnie od innych narodów Europy. Również ich ustrój polityczno-prawny stanowił odstępstwo od ogólnego trendu rozwojowego.
  • Autor: Andrzej Wierzbicki, Poczet historyków polskich. Historiografia polska doby podzaborowej, Poznań 2014, s. 139.