Łęczyca

Łęczyca – miasto w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie łęczyckim, siedziba powiatu nad rzeką Bzurą.

Ratusz w Łęczycy

Średniowieczna wieża obronna w Łęczycy, obecnie dzwonnica kościoła

Charakterystyka

Położenie geograficzne: 52°03′33″N 19°11′54″E

W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do ówczesnego województwa płockiego.

Należy do miast o najwyższym wskaźniku osób z wyższym wykształceniem w Polsce.

Łęczycka kultura ludowa, posiada regionalną odrębność i tożsamość, zajmuje poczesne miejsce w całokształcie polskiej kultury ludowej.

Łęczyca położona jest w niezwykle malowniczym i cennym pod względem przyrodniczym obszarze: w zakolu rzeki Bzury, wokół której rozciągają się tereny bagienne i podmokłe z zaroślami trzcin i sitowia.

Zabytkowe obiekty, takie jak: Zamek w Łęczycy, kościół pw. św. Andrzeja Apostoła, kościół Bernardynów pw. Niepokalanego Poczęcia NMP, Archikolegiata NMP i św. Aleksego w Tumie, czy też nieczynne już łęczyckie więzienie, będące wcześniej klasztorem Dominikanów, stanowią interesujący i unikalny zespół w skali całego kraju.

Najdawniejsza łęczycka osada istniała już w VI w. Był to zespół złożony z grodu, wczesnomiejskiej osady targowej i ośrodka kościelnego na terenie dzisiejszego Tumu. Osadę koło kolegiaty nazywano Starą Łęczycą. Nowe miasto lokacyjne wykształciło się w XIII wieku (prawa miejskie nadano w 1267 r.) na terytorium ówczesnej osady targowej, zlokalizowanej na zachodnim brzegu Bzury. W połowie XIV w. król Kazimierz Wielki zbudował tutaj zamek królewski. Wytyczono siatkę brukowanych ulic (istniejącą do dzisiaj), wzniesiono kościół i klasztor dominikanów pod wezwaniem św. Doroty i św. Stanisława, ratusz i prawdopodobnie kościół farny św. Andrzeja Apostoła (wówczas drewniany).

Dojazd

Koleją

Łęczyca posiada stację kolejową, przez którą przebiega linia kolejowa nr 16 : Bydgoszcz – Aleksandrów Kujawski – Włocławek –Kutno – Łęczyca – Łódź Kaliska.

Samochodem

Przez miasto przechodzą następujące drogi:

• Droga krajowa nr 91: Gdańsk-Łęczyca-Łódź,
• Droga wojewódzka nr 703: Łowicz-Łęczyca-Poddębice,
• Autostrada A1 (Węzeł Piątek – 23 km do Łęczycy w kierunku Łowicza trasą DW703),
• Autostrada A2 (Obwodnica Wartkowice – 12 km od Łęczycy w kierunku Poddębic trasą DW703).

Warto zobaczyć

• Zamek królewski. Wzniesiony został w połowie XIV w. w czasach panowania Kazimierza Wielkiego, jako jedno z ogniw obrony przed rosnącą potęgą państwa krzyżackiego. Zamek w okresie swojej świetności był miejscem czasowego pobytu królów. Władcami, którzy najczęściej przebywali w łęczyckim zamku byli Władysław Jagiełło i Kazimierz Jagiellończyk. To tutaj właśnie, w 1409 roku na Zamku w Łęczycy król Władysław Jagiełło podjął decyzję o pomocy Litwie w wojnie z Zakonem Krzyżackim. Rok później pod Łęczycą gromadziły się chorągwie ziem Wielkopolski i stąd wyruszyły na bitwę pod Grunwaldem. Po tej bitwie w wieży szlacheckiej przetrzymywani byli rycerze najemni.
• Muzeum w Łęczycy ma swoją siedzibę w zamku. Muzeum posiada w zbiorach ponad 12 000 przedmiotów związanych z przeszłością miasta i regionu w zakresie archeologii, historii, etnografii, sztuki i przyrody. Na uwagę zasługuje zbiór współczesnej łęczyckiej rzeźby ludowej. Wśród figur o tematyce sakralnej, wiejskiej czy historycznej szczególne miejsce zajmuje największa w Polsce (licząca ok. 400 eksponatów) muzealna kolekcja rzeźb o tematyce demonicznej. W zestawie dominują różnorodne wcielenia najpopularniejszego diabła w Polsce - Boruty, który zgodnie z legendą mieszka w łęczyckim zamku.
• Mury obronne otaczające miasto zostały wzniesione wraz z zamkiem w czasach panowania Kazimierza Wielkiego. Zamykały teren o powierzchni ok. 9 ha. Ich wysokość wynosiła ok. 7 m, a długość murów 1150 m. Do miasta założonego na planie prostokąta wiodły od północy i południa dwie bramy: „poznańska” i „krakowska”. Zachowana do dzisiaj wieża obronna przy ul. Kościelnej, przebudowana w XVIII w. na dzwonnicę kościoła św. Andrzeja, pełniła pierwotnie funkcję samodzielnego punktu obrony.
• Kościół farny św. Andrzeja Apostoła przy ul. Kościelnej. W XV i XVI w. probostwo łęczyckie należało do najzamożniejszych w kraju, a do 1563 r. zwierzchnictwo nad nim nadawane było przez królów polskich. Obecna trójnawowa świątynia była wybudowana w XV w., i wielokrotnie przebudowywana na przestrzeni wieków XVII, XVIII i XIX, częściowo zachowała jednak swoje gotyckie cechy.
• Kościół i klasztor o.o. Bernardynów którego budowa została zainicjowana w 1631 r. przez wdowę po cześniku płockim Dorotę Piwo ma bogaty, jednorodny wystrój wnętrza, rokokowy z 2 poł. XVIII w. (ołtarze i prospekt organowy). W nawie głównej umieszczono epitafium z 1787 roku, poświęcone wojewodzie łęczyckiemu. W XVIII w. kościół był miejscem sejmików wojewódzkich. Po 1864 r., w wyniku represji popowstaniowych nastąpiła kasata klasztoru. Bernardyni powrócili do Łęczycy w 1946 r.
• Archikolegiata w Tumie konsekrowana w 1161 r. wzniesiona jest na miejscu wcześniejszej budowli była wielokrotnie przebudowywana, w XXI w. odzyskała pierwotny kształt.
• Ratusz miejski został wzniesiony w latach 1787-1790 w stylu klasycystycznym wg. projektu królewskiego architekta Jakuba Kubickiego. Na początku XX w. w wyniku gruntownej modernizacji (obniżenie dachu, dodanie balkonu, nowy profil gzymsów) zatracił częściowo pierwotny wygląd. Na początku XXI w. został poddany przebudowie, która przywróciła mu cechy klasycystyczne.
• Dawny kościół o.o. Dominikanów i byłe więzienie. Dominikanie w Łęczycy wzmiankowani byli w latach 70. XIII w. Niektórzy stawiają zakonną świątynię w rzędzie najstarszych, XIII-wiecznych ceglanych budowli regionu środkowopolskiego. W 1799 r. władze pruskie zajęły budowle dominikańskie i przekształciły je w 1801 r. na więzienie. Działania budowlane prowadzone w XIX i XX w. polegały na adaptacji budowli i ich otoczenia wyłącznie do celów penitencjarnych, które obiekt ten pełnił do końca 2006 r.

Najbliższe okolice

Kwiatkówek. Skansen „Łęczycka Zagroda Chłopska” jest jednym z 3 elementów projektu „Tum perła romańskiego szlaku”. Zagroda składa się m.in. z glinianego domu mieszkalnego z dwiema izbami: kuchnią i pokojem oraz sienią przelotową, a widok tej chłopskiej chałupy przenosi nas prawie o 100 lat wstecz, w okres międzywojenny. Na podwórku unosi się delikatny zapach oleju z siemienia lnianego, wytłoczonego właśnie w działającej w skansenie, a jedynej w okolicy olejarni. Obok, w kuźni, żarzy się koks, a kowal ma w niej wszystko, co jest mu potrzebne do pracy. Nad zagrodą góruje prawie dwustuletni wiatrak, którego budowę i zasadę działania można poznać zwiedzając jego wnętrze.

Imprezy

• Turniej Rycerski na Zamku Królewskim w Łęczycy - przedostatni weekend sierpnia (sobota, niedziela)
• Obchody Bitwy nad Bzurą w Łęczycy - 9 września

Zobacz też