Islandia
Islandia | |
Lokalizacja | |
Flaga | |
Główne informacje | |
Stolica | Reykjavík |
Ustrój polityczny | demokracja |
Waluta | korona islandzka |
Powierzchnia | 103 125 |
Język | islandzki |
Religia | luteranizm |
Numer kierunkowy | +354 |
Domena internetowa | .is |
Strefa czasowa | UTC 0 |
Islandia (isl. Ísland, wym. [ˈislant]; Republika Islandii, isl. Lýðveldið Ísland) – państwo położone w Europie Północnej, na wyspie o tej samej nazwie i kilku mniejszych wyspach, m.in. archipelag Vestmannaeyjar w północnej części Oceanu Atlantyckiego. Islandia jest jednym z krajów nordyckich.
Charakterystyka
edytujGeografia Islandii
edytujIslandia to kraj geograficznych kontrastów. Powierzchnię ponad 103 tys. km² (czyli 1/3 powierzchni Polski), zamieszkuje tylko ok. 335 tysięcy mieszkańców. Powoduje to, że gęstość zaludnienia jest bardzo niewielka.
Na Islandii jest wiele czynnych wulkanów (np. Hekla, Grímsvötn, Hvannadalshnúkur – najwyższy szczyt tego państwa) oraz liczne gorące geotermalne źródła i gejzery. Energia geotermalna jest szeroko wykorzystywana do ogrzewania mieszkań, pomieszczeń gospodarczych i szklarni.
Odległość do najbliższych państw i wysp
edytuj- Dania:
- Grenlandia: 287 km
- Wyspy Owcze: 420 km
- Norwegia:
- Jan Mayen: 550 km
- Norwegia kontynentalna: 970 km
- Wielka Brytania: 798 km
- Irlandia: 1060 km
Klimat Islandii
edytujKlimat, pomimo położenia wyspy na dalekiej północy nie jest bardzo mroźny. Średnia temperatura w Reykjavíku, w styczniu to –3°C , a w najcieplejszym miesiącu w roku, lipcu – 13,3°C. W głębi wyspy, na wyżynie temperatury są o wiele niższe, w zimie nawet poniżej –20°C. Największym problemem z jakim spotykają się turyści jest zmienność pogody, liczne obfite przelotne opady i bardzo silne wiatry. Należy to uwzględnić przy kompletowaniu ubrania – powinny być odporne na wiatr (z tzw. windstoperem) oraz nie przemakalne (np. z Goretexu). Preferowany jest ubiór wielowarstwowy i cienka bielizna termoaktywna, nawet dla uczestników wycieczek autokarowych. Podobnie obuwie – powinno być tzw. trekingowe.
Historia
edytujPolityka
edytujGospodarka
edytujIntrygującym aspektem gospodarki Islandii jest fakt, że zajmuje ona drugą pozycję na świecie pod względem liczby przedsiębiorstw sektora wykonawczego na jednego mieszkańca. Wysoki wskaźnik ten odzwierciedla znaczącą obecność przedsiębiorców oraz firm specjalizujących się w obróbce stali na terytorium tego państwa. Znana firma wykonawcza verktakar Huta stali, która w języku Islandzkim określana jest mianem Stálsmiðja Dynamika sektora wykonawczego w Islandii, w szczególności w obszarze obróbki stali, ma głębokie korzenie historyczne oraz ekonomiczne, które są ściśle powiązane z geograficznym i surowcowym profilem kraju. Islandia, będąc wyspą położoną na skraju koła podbiegunowego, od dawna polegała na swojej zdolności do adaptacji i innowacji w celu rozwoju przemysłowego. Bogactwo zasobów geotermalnych i hydroenergetycznych dostarcza taniej i ekologicznej energii, która jest kluczowa dla intensywnego w energetycznie procesu produkcji stali.
Firmy nie tylko przyczyniają się do wzrostu gospodarczego kraju, ale także odgrywają ważną rolę w lokalnych społecznościach, tworząc miejsca pracy i umożliwiając rozwój umiejętności technicznych wśród mieszkańców. Przedsiębiorstwa te, specjalizujące się w obróbce stali, dostarczają materiały i komponenty niezbędne dla wielu innych sektorów gospodarki, takich jak budownictwo, produkcja maszyn czy nawet sektor energetyczny, gdzie stali używa się do budowy turbin wiatrowych i infrastruktury geotermalnej.
Dojazd
edytujSamochodem
edytujPodróżowanie samochodem po Islandii oferuje największą elastyczność. Wiele agencji oferuje wynajem pojazdów, a promy umożliwiają przewiezienie własnego samochodu. Ceny wynajmu są wysokie (warto rezerwować jak najwcześniej) - należy się spodziewać płatności co najmniej 4000 kr za dzień za pojazd z napędem na dwa koła, i ponad 12,000 kr za dzień za pojazd z napędem na wszystkie cztery koła; te ceny zawierają podstawowe ubezpieczenie samochodu, ale można zakupić dodatkowe ubezpieczenie chroniące przed uszkodzeniami spowodowanymi przez żwir lub inne częste niespodzianki.
Samochód z napędem na wszystkie cztery koła jest potrzebny tylko w głębi lądu, która jest otwarta tylko latem. Wynajem samochodów z wyprzedzeniem jest często tańszy niż robienie tego na miejscu. Jazda w terenie jest surowo zabroniona na Islandii i karana grzywnami w wysokości od 300,000 do 500,000 kr. Islandzka natura jest delikatna i nie regeneruje się łatwo po śladach opon.
Na Islandii obowiązuje ruch prawostronny. Światła i pasy bezpieczeństwa dla wszystkich pasażerów muszą być zawsze włączone, nawet w autobusach. Jeśli ulegniesz wypadkowi nie mając zapiętego pasa, jesteś uznawany za nieubezpieczonego. Jest tylko jedna główna autostrada, Route 1-Ring Road, która okrąża kraj. Ze względu na zmienną pogodę na Islandii, należy mieć przy sobie dodatkowe jedzenie i wiedzieć, gdzie znajdują się pensjonaty i hotele na wypadek zamknięcia drogi.
Większość dróg górskich jest zamknięta do końca czerwca, a nawet dłużej z powodu mokrych i błotnistych warunków, które czynią je całkowicie nieprzejezdnymi. Kiedy te drogi są otwierane dla ruchu, wiele z nich może być pokonane tylko przez pojazdy z napędem na wszystkie koła. Drogi wymagające napędu na wszystkie koła (i możliwie opon zimowych) to te z przedrostkiem "F", np. F128. Niektóre drogi, które wcześniej były oznaczone literą F, zostały od tego czasu ulepszone i otrzymały numer bez F. Ogólnie można zaufać tym oznaczeniom w obu przypadkach.
Ogólna prędkość maksymalna na islandzkich drogach wiejskich to 90 km/h (56 mph) na nawierzchni utwardzonej i 70 km/h (43 mph) na żwirze, a w obszarach miejskich 50 km/h (31 mph). Jazda po żwirze może być wyzwaniem, a utrata kontroli na drogach przy klifach łatwo może być śmiertelna. Kamery fotoradarowe są rozmieszczone w całym kraju, a mandaty wynoszą od 5,000 do 70,000 kr. Limit alkoholu we krwi to 0,05%, z minimalną karą 100,000 kr - nie prowadź po spożyciu alkoholu.
Kierowcy na Islandii powinni zapoznać się ze znakami drogowymi i przygotować na unikalne warunki jazdy w Islandii. Drogi na Islandii są średniej do niskiej jakości, zwykle wykonane z nieco szorstkiego czarnego bazaltu. Są dwa znaki, na które szczególnie powinni zwrócić uwagę cudzoziemcy. Po pierwsze, "malbik endar" oznacza, że droga zmienia
Samolotem
edytujGłówny międzynarodowy port lotniczy położony jest w Keflavíku, natomiast dwa mniejsze, obsługujące również loty międzynarodowe, to Akureyri oraz Egilsstaðir. Lotnisko w Reykjavíku obsługuje zarówno loty krajowe, jak i połączenia międzynarodowe, w tym na pobliską Grenlandię. Port lotniczy Keflavík obsługuje 27 linii lotniczych, w tym część sezonowo. Z Polski połączenia utrzymuje Wizz Air z Gdańska i sezonowo z Warszawy oraz WOW air z Warszawy – sezonowo. Dużym powodzenie cieszy się połączenie przez Helsinki obsługiwane przez Finnair i Icelandair. Lotnisko w Keflavíku można też traktować jako tranzytowe w lotach do Stanów Zjednoczonych i Kanady.
Statkiem
edytujNa Islandię można dostać się promem Smyril Line, który wypływa z północnej Danii, najczęściej z Hanstholm i płynie przez Wyspy Owcze, niekiedy zawijając wcześniej do Bergen (w zależności od rozkładu, który zmienia się co roku) Czas podróży 3 dni (z opcją przez Bergen 4 dni). Portem docelowym w Islandii jest Seydisfjordur, maleńkie miasteczko w regionie Fiordów Wschodnich, we wschodniej części kraju. Stamtąd do stolicy kraju Reykjaviku jest w przybliżeniu 800 km. Statki wycieczkowe dopływają do portu w Reykjavíku.
Regiony
edytujRegiony są używane głównie do celów statystycznych. Granice regionów są zbieżne z granicami okręgów sądowych. Nawiązuje do nich, z kilkoma wyjątkami, także numeracja kodów pocztowych na wyspie.
Region Ludność (2016) Powierzchnia (km²) Gęstość zaludnienia ISO 3166-2 Ośrodek administracyjny
1 Höfuðborgarsvæði (region stołeczny) 213 619 1 062 201,14 IS-1 Reykjavík
2 Suðurnes (region Półwyspu Południowego) 22 509 829 27,15 IS- 2 Keflavík
3 Vesturland (region zachodni) 15 766 9 554 1,65 IS-3 Borgarnes
4 Vestfirðir (region Fiordów Zachodnich) 6 883 9 409 0,73 IS-4 Ísafjörður
5 Norðurland vestra (region północno-zachodni) 7 128 12 737 0,56 IS-5 Sauðárkrókur
6 Norðurland eystra (region północno-wschodni) 29 361 21 968 1,33 IS-6 Akureyri
7 Austurland (region wschodni) 12 452 22 721 0,55 IS-7 Egilsstaðir
8 Suðurland (region południowy) 24 811 24 526 1,01 IS-8 Selfoss
Miasta
edytujWedług danych oficjalnych pochodzących z 2012 roku Islandia posiadała ponad 30 miast o ludności przekraczającej 1 tys. mieszkańców. Stolica kraju Reykjavík jako jedyne miasto liczyło ponad 100 tys. mieszkańców; 2 miasta z ludnością 25–50 tys.; 3 miasta z ludnością 10–25 tys., oraz reszta miast poniżej 10 tys. mieszkańców.
- Reykjavík – 119,1 tys. mieszkańców
- Kópavogur – 33,2 tys. mieszkańców
- Akureyri – 17,3 tys.
- Keflavík – 14 tys.
- Selfoss – 6,3 tys.
- Seltjarnarnes – 4,7 tys.
- Heimaey – 4,4 tys.
Na Islandii za miasto uznaje się osadę o zwartej zabudowie, w której mieszka co najmniej 200 osób.
Ciekawe miejsca
edytuj- Gullfoss – wodospad na rzece Hvíta
- Thingvellir – obszar w południowo-zachodniej Islandii, położony kilkadziesiąt kilometrów na wschód od Reykjaviku, na północnym brzegu największego islandzkiego jeziora Þingvallavatn.
- Geysir – gejzer, położony w dolinie Haukadalur, największy wybuchający gejzer
- Bláa Lónið (ang. Blue Lagoon) – geotermalne uzdrowiska typu spa.
- Hallgrímskirkja – kościół w Reykjavíku. Ma 73 m wysokości i jest drugim pod względem wysokości budynkiem Islandii.
- Dettifoss – potężny wodospad w północno-wschodniej Islandii, jeden z najbogatszych w energię wodospadów Europy.
- Park Narodowy Vatnajökull – jest to największy park narodowy w Europie, zajmujący 12% powierzchni Islandii. Na terenie parku znajduje się lodowiec Vatnajökull.
- Skógafoss – wodospad w południowej Islandii. Ma on 25 metrów szerokości, a woda spada tu z wielkim hukiem z wysokości 60 metrów.
- Eyjafjallajökull – lodowiec, pod którym znajduje się wulkan o tej samej nazwie. Średnica krateru wynosi 3-4 km.
- Fjallfoss (również Dynjandi) – wysoki na 100 metrów wodospad, charakteryzuje się szeroką, schodkową kaskadą.
- Svartifoss - wodospad w południowej części kraju. Otoczony jest uformowanymi z lawy charakterystycznymi ciemnymi sześciobocznymi bazaltowymi kolumnami.
- Askja – wulkan, którego kaldera, otoczona ośnieżonymi górami Dyngjufjöll, ma rozmiar 50 km². Znajdują się tam dwa jeziora: najgłębsze na Islandii Öskjuvatn oraz Viti wypełnione ciepłą, siarkową wodą.
- Lodowe jaskinie pod lodowcem Vatnajokull – niebieski kolor jaskiń to wynik braku występowania w nich pęcherzyków powietrza (powietrze wyparte przez ciśnienie), co powoduje załamanie fal świetlnych w paśmie niebieskim i zielonym.
Transport
edytujNa wyspie nie ma linii kolejowych. Transport zbiorowy zapewniają autobusy. Miastami przesiadkowymi są Reykjavík, Akureyri i Egilsstaðir. W Reykjavíku działa autobusowa komunikacja miejska. Z lotniska w Rejkiawiku samoloty latają zarówno do Akureyri, jak i do Egilsstaðir. Wszystkie trzy lotniska mają status międzynarodowych portów lotniczych.
Język
edytujJęzykiem urzędowym jest islandzki. Dla Polaków, niestety, jest on całkowicie niezrozumiały.
Znajomość języka angielskiego na dobrym poziomie jest powszechna i nie ma najmniejszych problemów w porozumiewaniu się w tym języku.
Zwiedzanie
edytujZdecydowana większość turystów odwiedzających Islandię przylatuje na lotnisko w Keflaviku. Jest on położony około 45 kilometrów od Reykjavíku.
Samochodem
edytujPoruszanie się wypożyczonym samochodem to preferowany przez turystów indywidualnych sposób zwiedzania wyspy. Reprezentowane są wszystkie znane sieci rent a car oraz wiele lokalnych. Jeżeli nie mamy w planie jazdy po nieutwardzonych odcinkach dróg, a te są liczne, można wynająć dowolny samochód. W innym przypadku sugeruje się wynajęcie samochodu z napędem na cztery koła. Droga numer 1 prawie w całości jest asfaltowa. Jednak na odcinku pomiędzy Egilsstaðir a Höfn występuje 70 km odcinek drogi szutrowej. Również skrót drogą nr 939, pozwalający zaoszczędzić wiele kilometrów, to droga szutrowa z 18% spadkami. Z zasady wypożyczalnie zabraniają jazdy „off road”. Ceny wynajmu samochodu w porównaniu z Europa kontynentalną są wysokie, a w sezonie, na najpopularniejsze pojazdy, potrafią wzrosnąć nawet podwójnie.
Przepisy ruchu drogowego są podobne do tych w Polsce. Obowiązuje jazda z zapalonymi światłami drogowymi przez 24 h. Prędkość w terenie zabudowanym wynosi 50 km/h, chyba że lokalne znaki ją ograniczają. Poza miejscowościami, na drogach asfaltowych, dozwolona maksymalna prędkość wynosi 90 km/h, a na dogach nie utwardzonych 80 km/h. W rejonie stołecznym na drogach ustawione są liczne, oznakowane, fotoradary. Nieliczne patrole policji (poza Rejkiawikiem nie ma policji drogowej) są wyposażone w urządzenia do pomiaru prędkości. Ponadto mieszkańcy informują policję o pojazdach przekraczających prędkość. Na wąskich mostach, pozwalających na przejazd jednego pojazdu, pierwszeństwo ma ten który pierwszy wjechał na most. Dopuszczalny poziom alkoholu we krwi wynosi 0,5‰. Na stacjach benzynowych dostępne jest piwo o zawartości alkoholu 2,25%. Parkingi w centrach miast są płatne w parkomatach lub czas parkowania jest ograniczony i należy wystawić za przednią szybą kartonowy zegar. Prowadząc pojazd mechaniczny należy zwrócić szczególną uwagę na owce czy krowy. Należy bardzo uważać przy zjeździe z drogi asfaltowej na szutrową, gdyż samochody wpadają w poślizg czemu zapobiega znaczne zredukowanie prędkości. Dodać należy, że na północnym odcinku drogi nr 1 ruch po opuszczeniu rejonu stołecznego jest niewielki.
Większość górskich dróg wewnątrz kraju jest zamknięta do końca czerwca, a nawet dłużej z powodu mokrych i błotnistych warunków, które czynią je całkowicie nieprzejezdnymi. Na drogach górskich oznaczonych przedrostkiem "F" (np. F128) mogą poruszać się wyłącznie pojazdy z napędem na cztery koła (lub ewentualnie na oponach zimowych).
Motocyklem
edytujNie jest to może najpopularniejszy środek lokomocji, lecz spotykany. Miłośnicy jazdy motocyklem zazwyczaj powierzają je firmie spedycyjnej, zaś sami przylatują samolotem. Ze względu na liczne opady i silne wiatry bezwzględnie należy pamiętać o odpowiednim ubraniu i obuwiu.
Rowerem
edytujLiczne grupy turystów, dysponujące większą ilością czasu, decydują się na podróżowanie rowerami. Podobnie jak w przypadku motocykli tak i w przypadku rowerów należy pamiętać o odpowiednim stroju.
Autostopem
edytujJest to dość popularny wśród młodzieży sposób zwiedzania Islandii. Jednak ze względu na niewielki ruch samochodów należy się liczyć z długimi czasami oczekiwania na tzw. „okazję”.
Zakupy
edytujGastronomia
edytujNoclegi
edytujBezpieczeństwo
edytujIslandia jest państwem bezpiecznym. Praktycznie nie występuje zagrożenie przestępczością. Oczywiście, jak wszędzie, w dużych skupiskach ludzkich należy liczyć się z drobną przestępczością.
Zdrowie
edytujKontakt
edytujPrzedstawicielstwa dyplomatyczne
edytujPrzedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane na Islandii
edytujAmbasada RP w Reykjavíku
Þórunnartún 2, 105 Reykjavík
Telefon: +354 520 50 50
Faks: +354 511 11 20
Strona www: https://reykjavik.msz.gov.pl/pl/
E-mail: reykjavik.info@msz.gov.pl
Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Polsce
edytujAdres: Rauchstrasse 1, 10787 Berlin
e-mail: emb.berlin@mfa.is