orzech

orzech (język polski)

orzechy (1.1)

orzech (1.2)

orzech (1.3)

orzech (1.4)

orzechy (1.1), (1.6)

wymowa:

IPA: [ˈɔʒɛx], AS: [ožeχ] ​

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy lub męskorzeczowy

(1.1) suchy owoc o zdrewniałej łupinie; zob. też orzech (botanika) w Wikipedii

(1.2) roślina, której owoce to orzechy (1.1); zob. też orzech (roślina) w Wikipedii

(1.3) drewno drzewa z rodziny orzechowatych; zob. też orzech włoski w Wikipedii

(1.4) kolor złocistobrązowy

(1.5) gatunek węgla; zob. też orzech (sortyment węgla) w Wikipedii

(1.6) pot. owoc orzecha (1.2) włoskiego; zob. też orzech włoski w Wikipedii

(1.7) element układu spustowego kuszy; zob. też orzech (element kuszy) w Wikipedii

odmiana:

(1.1-7)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	orzech	orzechy
dopełniacz	orzecha	orzechów
celownik	orzechowi	orzechom
biernik	orzech / pot. orzecha	orzechy
narzędnik	orzechem	orzechami
miejscownik	orzechu	orzechach
wołacz	orzechu	orzechy

przykłady:

(1.1) Owocem leszczyny jest orzech zwany orzechem laskowym.

(1.2) Na podwórzu pod wielkim orzechem stał stół z czterema krzesłami.

składnia:

kolokacje:

(1.1) orzech laskowy / włoski / ziemny / nerkowca

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

(1.1) owoc

(1.5) węgiel kamienny

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. orzechowiec m, orzesznik m, orzesznica ż, orzeszyna ż, orzechówka ż, orzeszki nmos

zdrobn. orzeszek m

przym. orzechowy, orzechowaty

przysł. orzechowo

związki frazeologiczne:

deszcz na świętą Małgorzatę jest orzechom na stratę • dziadek do orzechów • jak w świętą Annę deszcz pada, to robak orzechy zjada • przyszło na orzech • stawiać dolary przeciw orzechom • twardy orzech do zgryzienia • postawić dolary przeciw orzechom

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) nut; (1.6) walnut
• arabski: (1.1) بندقة, جوز
• baskijski: (1.1) fruitu lehor; (1.6) intxaur
• białoruski: (1.1) арэх m; (1.2) арэх m; (1.3) арэх m, арэшына ż; (1.5) арэх m; (1.6) арэх m
• czeski: (1.1) ořech
• dolnołużycki: (1.1) wórjech m
• duński: (1.1) nød w
• esperanto: (1.1) nukso; (1.6) juglando
• francuski: (1.1) noix ż; (1.2) noyer m; (1.3) noyer m
• górnołużycki: (1.1) worjech m
• hiszpański: (1.1) nuez ż, avellana ż, castaña ż; (1.2) nogal m; (1.3) nogal m (madera de nogal); (1.4) nogal m (color de nogal); (1.5) avellana ż; (1.6) nuez
• kataloński: (1.1) núcula ż, nou ż; (1.6) nou ż
• niemiecki: (1.1) Nuss ż
• nowogrecki: (1.1) καρύδι n; (1.2) καρυδιά ż; (1.3) καρυδιά ż
• ormiański: (1.1) ընկույզ
• rosyjski: (1.1) орех m; (1.2) орех m; (1.3) орех m; (1.4) ореховый; (1.6) орех m
• staro-wysoko-niemiecki: (1.1) nuz
• szkocki gaelicki: (1.1) cnò ż
• szwedzki: (1.1) nöt w
• ukraiński: (1.1) горіх m
• wilamowski: (1.1) nūs m

źródła: