marzec
marzec (język polski)
edytuj- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) trzeci miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego)
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik marzec marce dopełniacz marca marców celownik marcowi marcom biernik marzec marce narzędnik marcem marcami miejscownik marcu marcach wołacz marcu marce
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) w marcu • pierwszego / drugiego / trzeciego / … / ostatniego marca • planować / przesunąć na marzec
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- w marcu koty, w kwietniu psy, a dopiero w maju my • kochliwy jak kot w marcu • gdy przyjdzie marzec, umrze niejeden starzec • w marcu jak w garncu • gdy styczeń z zimnem nie chodzi, marzec, kwiecień wychłodzi • kiedy luty puści, to marzec wypiecze • gdy ciepło w lutym, zimno w marcu bywa, długo trwa zima, to jest niewątpliwa • bój się w styczniu wiosny, bo marzec zazdrosny • co marzec wypiecze, to kwiecień wysiecze
- zobacz też: przysłowia o miesiącach
- etymologia:
- śwn. marz[1] < swn. merzo < łac. Mārtius (mēnsis) → (miesiąc) Marsa[2], od łac. Mārs → Mars, rzymski bóg wojny
- uwagi:
- zob. też marzec (ujednoznacznienie) w Wikipedii
- zob. też marzec w Wikicytatach
- (1.1) wyrażenie w miesiącu marcu to pleonazm i jest niepoprawne; poprawnie: w marcu
- (1.1) gdy podajemy datę, używamy wyrazu marzec w dopełniaczu, a nie w mianowniku, np. pierwszy marca, nie pierwszy marzec[3]
- (1.1) zobacz też: styczeń • luty • marzec • kwiecień • maj • czerwiec • lipiec • sierpień • wrzesień • październik • listopad • grudzień
- tłumaczenia:
- abazyński: (1.1) гӏапынхъамыз, мартӀ
- abchaski: (1.1) хәажәкыра, хәажәкыр
- adygejski: (1.1) гъэтхапэ
- afrykanerski: (1.1) maart
- albański: (1.1) mars
- angielski: (1.1) March
- arabski: (1.1) مارس, آذار
- asamski: (1.1) মাৰ্চ
- azerski: (1.1) mart
- baskijski: (1.1) martxo
- białoruski: (1.1) сакавік m
- bretoński: (1.1) Meurzh, miz Meurzh
- bułgarski: (1.1) март m
- chiński standardowy: (1.1) 三月
- chorwacki: (1.1) ožujak m
- czeski: (1.1) březen m
- czuwaski: (1.1) пуш
- dolnołużycki: (1.1) měrc m, pózymski m
- duński: (1.1) marts w
- esperanto: (1.1) marto, Marto
- fiński: (1.1) maaliskuu
- francuski: (1.1) mars m
- górnołużycki: (1.1) měrc, nalětnik
- grenlandzki: (1.1) marsi
- gudźarati: (1.1) માર્ચ m (mārca)
- hausa: (1.1) Maris
- hawajski: (1.1) Malaki
- hebrajski: (1.1) מרץ m (merc)
- hiszpański: (1.1) marzo m
- ido: (1.1) marto
- ilokano: (1.1) Marso
- indonezyjski: (1.1) Maret
- interlingua: (1.1) martio
- islandzki: (1.1) mars
- jakucki: (1.1) кулун тутар
- japoński: (1.1) 3月 (さんがつ, sangatsu)
- jidysz: (1.1) מאַרץ m (marc)
- kabylski: (1.1) meɣres
- kaszubski: (1.1) strëmiannik m, strumiannik m, marc m
- kataloński: (1.1) març m
- koreański: (1.1) 삼월
- kornijski: (1.1) Merth m
- Lingua Franca Nova: (1.1) marto
- litewski: (1.1) kovas m
- luksemburski: (1.1) Mäerz
- łaciński: (1.1) Martius m, unor m
- maoryski: (1.1) mäehe
- neo: (1.1) mars
- niderlandzki: (1.1) maart
- niemiecki: (1.1) März m
- norweski (bokmål): (1.1) mars m
- norweski (nynorsk): (1.1) mars m
- novial: (1.1) marte
- nowogrecki: (1.1) Μάρτιος m, Μάρτης m
- ormiański: (1.1) մարտ
- osetyjski: (1.1) мартъи
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)
- portugalski: (1.1) março
- romániço: (1.1) Martio, Marcio
- rosyjski: (1.1) март m
- rumuński: (1.1) martie
- slovio: (1.1) Marec (Марец)
- słowacki: (1.1) marec m
- szwedzki: (1.1) mars w
- tahitański: (1.1) māti
- tok pisin: (1.1) Mars
- turecki: (1.1) mart
- tuvalu: (1.1) mati
- ukraiński: (1.1) березень m, rzad. przest. марець m
- volapük: (1.1) mäzul, kilul
- võro: (1.1) urbõkuu
- walijski: (1.1) Mawrth
- waloński: (1.1) måss
- węgierski: (1.1) március (marcjusz)
- wietnamski: (1.1) tháng ba; 三月
- wilamowski: (1.1) mieca m, mjēca m, mjeca m
- włoski: (1.1) marzo m
- źródła:
- ↑ Hasło „marzec” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
- ↑ Hasło „März” w: Digitales Wörterbuch der deutschen Sprache, Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften.
- ↑ Jan Miodek, Sienkiewicza 30, mieszkania 5, w: Odpowiednie dać rzeczy słowo. Szkice o współczesnej polszczyźnie, Wrocław 1987.