ktoś rozpala (1.1) pochodnie
 
kowal rozpala (1.2) podkowę
 
promień słońca rozpala (1.3) chmury
 
gol rozpala (1.5) radość na trybunach
wymowa:
IPA[rɔsˈpalat͡ɕ], AS[rospalać], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.
?/i
znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. rozpalić)

(1.1) powodować, że coś zacznie się palić[1]
(1.2) bardzo silnie rozgrzewać[2]
(1.3) przen. nadawać czemuś blask[1]
(1.4) przen. pobudzać do działania[1]
(1.5) przen. książk. czynić intensywnym jakieś uczucie[1]

czasownik zwrotny niedokonany rozpalać się (dk. rozpalić się)

(2.1) zwiększać intensywność ognia
(2.2) przen. zwiększać intensywność swoich uczuć, podniecać się
odmiana:
(1.1-5) koniugacja I
(2.1-2) koniugacja I
przykłady:
(1.1) Pamiętajcie dziecinie wolno rozpalać ognisk w lesie.
(1.2) Żarówka świeci, ponieważ prąd elektryczny rozpala włókno wolframowe.
(1.3) Wieczorne słońce rozpala złociście taflę jeziora.
(1.4) Na Bliskim Wschodzie nierozważne decyzje polityczne często rozpalają nowe konflikty zbrojne.
(1.5) Ech, już sam jego widok rozpala wszystkie moje zmysły!
(2.1) Ognisko powoli rozpalało się, podsycane gałązkami przynoszonymi przez dzieci.
(2.2) Rozpalała się coraz bardziej od jego dotyku.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) niecić, rozniecać, wzniecać
(1.2) rozgrzewać
(1.4) rozbudzać, pobudzać, wzniecać
(1.5) rozniecać, rozbudzać
antonimy:
(1.1) gasić, przytłumiać
(1.2) schładzać
(1.3) gasić
(1.4) przytłumiać
(1.5) przytłumiać
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. rozpałka ż, palnik m, palarnia ż, spalarnia ż, palacz m, palaczka ż, podpalacz m, podpalaczka ż, zapalniczka ż, zapałka ż, rozpalanie n
czas. palić, rozpalić, zapalać, zapalić, podpalać, podpalić, przypalać, przypalić, spalać, spalić
przym. podpalany, zapalony, palny
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3   Hasło „rozpalić — rozpalać” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. Hasło „rozpalać” w: SJP.pl.
  NODES