stopień
stopień (język polski)
edytuj- wymowa:
- stopień , IPA: [ˈstɔpʲjɛ̇̃ɲ], AS: [stopʹi ̯ė̃ń], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.• nazal.• i → j
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) każda z części schodów uniesiona do góry
- (1.2) mat. jednostka kąta płaskiego stanowiąca 1/360 (jedną trzysta sześćdziesiątą) kąta pełnego, stosowana też w geografii do wyrażania współrzędnych geograficznych; zob. też stopień (kąt) w Wikipedii
- (1.3) fiz. meteorol. jednostka miary temperatury
- (1.4) część jakiegoś procesu stanowiąca pewną całość
- (1.5) czyjeś miejsce w pewnej hierarchii zawodowej lub organizacyjnej, zwykle w służbach mundurowych
- (1.6) mat. maksymalna suma wykładników zmiennych wśród jednomianów, tworzących dany wielomian; zob. też stopień wielomianu w Wikipedii
- (1.7) praw. zob. stopień pokrewieństwa
- (1.8) wielkość, rozmiar, zasięg jakiejś czynności
- (1.9) poligr. zob. stopień pisma
- (1.10) ocena postępów naukowych wyrażona jako liczba lub jako jeden z uporządkowanych terminów
- (1.11) gram. forma przymiotnika lub przysłówka umożliwiająca porównywanie wielkości stopnia (1.8) cechy między kilkoma obiektami
- (1.12) zob. stopień sprężania
- (1.13) druk. znak graficzny służący do zapisu stopnia (1.2)
- (1.14) sztuczny uskok w korycie rzeki
- odmiana:
- (1.1-14)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik stopień stopnie dopełniacz stopnia stopni celownik stopniowi stopniom biernik stopień stopnie narzędnik stopniem stopniami miejscownik stopniu stopniach wołacz stopniu stopnie
- przykłady:
- (1.1) Te schody mają ponad sto stopni.
- (1.2) Kąt prosty ma dziewięćdziesiąt stopni.
- (1.3) Woda wrze przy stu stopniach.
- (1.4) Kiedy już to skończysz, następnym stopniem będzie przyklejenie wszystkich części.
- (1.5) Mój syn wrócił z wojska w stopniu kaprala.
- (1.6) Prosta jest określona przez wielomian pierwszego stopnia.
- (1.7) Matka i córka są spokrewnione w pierwszym stopniu.
- (1.10) Jakie stopnie ma mój syn z matematyki?
- (1.11) Przymiotnik „równy” nie ma stopnia wyższego.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) wysoki / niski stopień • pokonywać stopnie
- (1.3) stopień Celsjusza • stopień Fahrenheita
- (1.4) stopień naukowy / wojskowy / harcerski
- (1.5) stopień wtajemniczenia
- (1.8) stopień kompresji, stopień utleniania
- (1.10) dostawać / stawiać stopień
- (1.11) stopień równy / stopień wyższy / stopień najwyższy
- synonimy:
- (1.2) symbol. °
- (1.3) symbol. °; zobacz symbole °C, °F
- (1.4) etap
- (1.5) ranga, szarża
- (1.10) ocena
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. stopniowanie n, stópka ż, stopa ż, stopaż mrz
- przym. stopniowy, stopowy
- przysł. stopniowo
- czas. stopniować
- związki frazeologiczne:
- (1) w stopniu (w najwyższym/pewnym/… stopniu)
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) step; (1.2) degree; (1.3) degree; (1.5) rank
- arabski: (1.2) درجة ż; (1.3) درجة ż; (1.8) مقدار m
- baskijski: (1.1) maila; (1.2) gradu; (1.3) gradu; (1.6) maila
- chiński standardowy: (1.2) 度 (dù); (1.3) 度 (dù); (1.4) 级 (jí); (1.5) 级 (jí); (1.8) 度 (dù), 级 (jí)
- czeski: (1.3) stupeň m
- duński: (1.1) trin n, trappetrin n; (1.2) vinkelgrad w, grad w; (1.3) grad w; (1.5) rang w, grad w; (1.6) grad w; (1.8) mål n, styrke w, grad w; (1.9) grad w; (1.10) karakter w
- esperanto: (1.1) ŝtupo; (1.2) grado
- francuski: (1.1) marche ż; (1.2) degré m; (1.5) grade m, titre m; (1.10) note ż
- hiszpański: (1.1) escalón m, peldaño m; (1.2) grado m; (1.3) grado m; (1.4) etapa ż, escalón m; (1.5) grado m; (1.6) grado m; (1.7) grado m; (1.8) escala ż; (1.10) nota ż; (1.11) grado m
- jidysz: (1.4) שטאַפּל m/ż (sztapl)
- kataloński: (1.1) esglaó m; (1.2) grau m; (1.3) grau m; (1.11) grau m
- koreański: (1.2) 도; (1.3) 도
- łaciński: (1.1) gradus
- niderlandzki: (1.1) trap m; (1.2) graad m; (1.3) graad m; (1.5) categorie ż, rang m; (1.10) titel m; (1.11) trap m
- niemiecki: (1.1) Stufe ż, Trittbrett n; (1.2) Grad m; (1.3) Grad m; (1.4) Stufe ż
- nowogrecki: (1.1) σκαλί n, βαθμίδα ż; (1.2) μοίρα ż; (1.3) βαθμός m; (1.4) βαθμίδα, βήμα n; (1.5) βαθμός m; (1.6) βαθμός m; (1.7) βαθμός m; (1.8) βαθμός m; (1.9) βαθμός m; (1.10) βαθμός m; (1.11) βαθμός m; (1.12) βαθμός m; (1.13) μοίρα ż
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)
- rosyjski: (1.1) ступень ż ступенька ż; (1.2) градус m; (1.3) градус m; (1.10) отметка ż; (1.11) степень ż
- szwedzki: (1.1) trappsteg n, fotsteg n; (1.2) grad w; (1.3) grad w; (1.4) steg n; (1.5) grad w, rang w, ställning w; (1.6) grad w; (1.8) grad w; (1.10) betyg n, skolbetyg n
- ukraiński: (1.1) ступінь m
- źródła:
- ↑ Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 370.