Buxus sempervirens

?Martel, martlèt Classìfica sientìfica Regn: Plantae Division: Magnoliophyta Class: Magnoliopsida Órdin: Buxales Famija: Buxaceae Géner: Buxus Specie: B. sempervirens Nòm binomial Buxus sempervirens L. Martel: Buxus sempervirens Descrission A l'é na pianta che an natura as treuva dzortut an forma 'd busson nen tant àut, con la còma formà da tanti branchèt rèid e grotolù, coatà 'd fasson ës-ciassa da 'd cite fujëtte ovaj, contrarie antra 'd lor, motobin davzin-e, sempevërde, gorëgne, na frisa lùcide e un pòch pì ciàire da sota. Le rèis a son fòrte, ancreuse e bin ëspantià. A fioriss bastansa prest a la prima, con ëd fior cite, giàune, sensa làver, përfumà. Apress la fioridura as formo ij frut, sech e ariondà, mincadun con quatr ësponcionòt cornù. Cand ch'a son mur, ij frut as duverto dë scat e a campo leugn le smens, nèire e lusente. Ij vej esemplar a peulo rivé a chèich méter d'autëssa, con un tronch ëd 15 o 20 centim ëd diàmeter. Distribussion Da finì. Notissie A peul vive fin-a a vàire sécoj. A preferiss ij teren calcari e a arzist bin a la suitin-a. A sopòrta motobin le poadure. Ël bòsch a l'é giàun e motobin dur e pesant. A l'ha na gran-a motobin fin-a e a l'é bel fé travajelo e lustrelo. Na vira a j'era dovrà për fabriché d'oget nen tròp grand, parèj dij tòch ëd jë scach, le tabachere, ij massulèt da minusié e via fòrt. Ant la meisin-a tradissional piemontèisa as dovrava la feuja contra malaria, frev, reumatism e ëdcò tanme tònich dël fìdich. Arferiment bibliogràfich për chi a veul fé dj'arserche pì ancreuse Buxus sempervirens L.