Potsdam

Potsdam a l'é na sità dla Gërmania ëd 150.000 abitant (2008).
A l'é la capital dël Land Brandeborgh.

Geografìa

La sità, 26 km a sud-òvest ëd Berlin, a l'é travërsà dal fium Havel e a presenta tuta na serie ëd lagh colegà tra lor.

Stòria

Potsdam, inissialment un cit vilagi d'orìgin slava, a ancamin-a a dventé importanta quand ch'ël Prinsi Eletor Federich Guglielm I ëd Brandeborgh, ant ël Sessent, a la soasiss come sconda residensa për soa cort, prinsipalment per soe batùe ëd cassa. Con la fondassion dël Regn ëd Prussia, ant ël 1701, Potsdam a dven sede real. Sota ël regn ëd Federich II ëd Prussia (ël Grand), la sità a ven anbelìa con palass e giardin fiamengh. La residensa pì conossùa a rësta ël Palass ëd Sanssouci (mòt fransèis ch'a significa "sensa sagrin"). A la fin dla Sconda Guèra Mondial, apress esse stàita devastà daj violent bombardament ëd la RAF, Potsdam a l'é stàita sërnùa per un-a conferensa internassional (ciamà pròpi Conferensa ëd Potsdam) ch'a l'avrìa definì ël futur ëd Berlin e dla Gërmania. A la conferensa a l'han pià part Harry Truman, Winston Churchill e Stalin.

Monument pi important

Ancheuj Potsdam a l'é na sità turìstica. Ij sò parch e ij sò palass a son stàit diciarà Patrimòni dl'Umanità da l'UNESCO. Tra ij pì important as arcordo ël compless ëd Sanssouci, ch'a conten ël Palass ëd Sanssouci, ël Palass dl'Orangerie (Orangerieschloss), ël Palass Neuv (Neues Palais), ij Bagn Roman (Römische Bäder), ël Palass ëd Charlottenhof e un-a Sala da tè cinèisa ( Chinesisches Teehaus). A son ëdcò arnomà ël Vej Palass ëd Sità (Altes Rathaus), ël Giardin Neuv (Neuer Garten) con ël Palass ëd Cecilienhof, sede dla Conferensa ëd Potsdam. Ël palass imperial ciamà Alter Markt a l'è andà perdù con la guèra e a-i son dij proget ëd ricostruìlo parèj ch'a l'era.

Potsdam a l'era meta d'imigrassion për via dël clima ëd toleransa religiosa: fransèis ugonòt, olandèis, boem e russ imigrà a l'han creà dle comunità ant la sità. As peulo visitè la Cesa Fransèisa (Französische Kirche), ël Quartiè Olandèis (Holländisches Viertel) e ël Quartié Russ ëd Alexandrowka.

A Potsdam a-i é ëdcò n'arnomà industria dël cinema (ant jë studi ëd Babelsberg).