سپینوزا
| باروخ ڈی سپینوزا | |
| |
| جمن دیاڑہ: | 24 نومبر 1632 |
| جمن پو: | ایمسٹرڈیم، نیدرلینڈز |
| مریا: | 21 فروری 1677 (44 وریاں دا) ہیگ، نیدرلینڈز |
| کم : | فلاسفر |
سپینوزا (نومبر 24, 1632 – فروری 21, 1677) ستارویں صدی دا ڈچ فلسفی سی۔ اودھے پرکھاں دا جوڑ سپین نال سی۔ سپینوزا عقلیت پسند فلسفی سی۔ تریخ لکھاری تے فلسفی ہیگل نے کیا سی "یا تے تسےی سپینوزائی اوہ یا فلسفی نئیں اوہ"۔
سپینوزا دے پرکھ پرتگال دے یہودی سن جیہڑے اوتھاں جان بچا کے نیدرلینڈز آۓ۔ باروخ سپینوزا ایمسٹرڈم نیدرلینڈز چ جمیا۔ اودی ماں دا ناں اینا ڈیبورا تے پیو دا ناں مائیکل سی جیہڑا اک کاروباری سی۔ سپینوزا دی مڈلی پڑھائی اک یہودی سکول چ ہوئی۔ اودی کھوجی تے ہر گل نوں پرکھن والی سوچ نے اونوں اپنی یہودی برادری نال چگڑے چ پا دتا۔ انگلینڈ تے فرانس نال لڑائیاں چ اودے پیو دی جان تے کاروبار مک گیا۔ سپینوزا نے کاروبار پعرا نوں دتا تے آپ فلاسفی تے شیشے دے کم چ پے گیا۔
25 جولائی 1656 نوں سپینوزا نوں تہودی مت توں وکھریاں سوچاں رکھن تے اودی برادری نے مت تو کڈدتا گیا۔ کج لوکاں دی اے سوچ اے جے سپینوزا دیاں سوچاں سغائی مت دے وی خلاف سن ایس لئي یہودی برادری نے اونوں بار کیتا جے اینج اوناں لئی ایس نویں دیس چ کوئی مسلہ ناں بنے۔ برادری توں کٹے جان مکروں سپینوزا فرانسسکن فان ڈن انڈے نال رہن لگ پیا جینے اونوں جوانی چ لاطینی سکھائی سی تے خبرے اونے ای سپینوزا نوں فلاسفی دا چسکا پایا پر ایس گل نوں سپینوزا نے کسے چٹھی چ ذکر ناں کیتا۔ اودے کئی یار بیلی وی سن پر اونے اپنے جیون دیاں لوڑاں نوں بعوت تھوڑا رکھیا سی۔
اپنے جیون دے اگلے 21 ورے سپینوزا نے پڑھن لکھن چ گزارے۔ اونے برداشت تے کھلے دل والی فلاسفی دی تبلیغ کیتی۔ اینتھنی نے اودے جیون نوں اک نیک جیون کیا۔ سپینوزا رینزبرگ، ووربرگ تے ٹی ہیگ ریا۔ اودا گزارہ شیشیاں دی رگڑائی توں ہوندا سی۔ اودے یار وی اودا ہتھ ونڈاندے سن۔ 1677 چ اودی پھپھرے دے روگ توں مرن ہویا۔ خبرے شیشے دے پیٹھے ہوو بریک ٹوٹے اودے اندر چلے گۓ سن۔ دی ہیگ چ اودے کعر نوں اک یادگار بنادتا گیا۔ سپینوزا نیں کدے ویاہ ناں کیتا تے اودے دوالے دے سعائی لوک اونوں اک نیک انسان سمجدے سن۔
فلاسفی
سودھوسپینوزا ایس گل نوں مندا سی جے خدا صرف فلسفیانہ سوچ چ جیندا اے۔ جدا ایبسٹریکٹ اے تے اودی کوئی ذات نئیں۔ خدا تے ہر اوہ چیز جیہڑی نیچر چ ہیگی اے اک اے۔ سوچ تے پنڈا چدا دیاں ای صفتاں نیں۔ نیچر چ ناں ای کوئی برا اے ناں ای اچھا ایناں دا ایہ مطلب صرف انساناں لئی اے۔