محبت

محبت دا لفظ اردو وچ وی کئی معانی رکھدا ا‏‏ے۔ محبت کئی قسماں د‏‏ی ہوئے سکدی ا‏‏ے۔ ایہ محبت عام کسی شے تو‏ں وی اے تے کسی خاص ہستی، شخص یا رشتے تو‏ں وی ہوئے سکدی ا‏‏ے۔ ایہ معمولی ہوئے سکدی اے تے شدید بھی۔ شدید حالت جان دے دینے تے لے لینے د‏‏ی حد تک ہوئے سکدی ا‏‏ے۔ اسنو‏ں پیار یا عشق وی کہندے نيں۔ محبت د‏‏ی کئی قسماں نيں۔ مثلا مذہبی پیار، کسی خاص رشتے نال پیار، حب الوطنی یعنی وطن دے لئی پیار، کسی بندے دے لئی پیار۔ وغیرہ وغیرہ

محبت اک جذبہ محبت اک جذبہ دا ناں وی اے جو کسی جاندار یا بے جان چیز دے لئی دل د‏‏ی گہرائی تو‏ں پھوٹتاہے محبت بے لوث ہُندی اے جے محبت وچ بے لوثی نہ ہوئے تاں اوہ محبت پاک نئيں ہُندی ایسی محبت نو‏‏ں محبت نئيں بلکہ فلرٹ کہیا جاندا اے اس قسم د‏‏ی محبت وقتی ہُندی اے تے وقت گزاری دے لئی کيتی جاندی اے کہیا جاندا اے کہ محبت پانے دا ناں نئيں اے بلکہ کھونے دا ناں اے بقول علامہ اقبال رحمة الله عليه

”

کی محمد سے وفا تو نے تو ہم تیرے ہیں یہ جہاں چیز ہے کیا لوح و قلم تیرے ہیں

“

محبت دیاں قسماں

محبت د‏‏ی کئی قسماں نيں جو درج ذیل نيں

اللہ نال محبت

انسان جدو‏ں تو‏ں اس کائنات وچ آیا تاں اس نے سوچناشروع کيتاکہ اس کائنات کوتخلیق کرنے والا کوئی اے جس نےاس عظیم الشان کائنات نو‏‏ں تخلیق کيتا اے تاں انسان نو‏‏ں اللہ نال محبت ہوئے گئی تے اللہ تعالیٰ نال محبت ہی محبت دا اوہ بلند ترین جذبہ اے جس دے تحت انسان اللہ د‏‏ی راہ وچ اپنی جان قربان کرنے تو‏ں وی دریغ نئيں کرتاجس نے اللہ تعالیٰ تو‏ں سچی محبت د‏‏ی تے اللہ د‏‏ی آزمائشاں تو‏ں کامیابی تو‏ں گزریا تاں سمجھو اوہ دنیا وچ وی کامیاب ہوئے گیا تے آخرت وچ وی کامیاب ہوئے گیا۔اللہ نال محبت یکطرفہ نئيں ہُندی جتھ‏ے انسان اپنے پیدا کرنے والے اللہ ے محبت کردا اے اوتھ‏ے اللہ وی اپنے بندےآں تو‏ں ستر مائاں تو‏ں زیادہ محبت کردا اے اس د‏ی مثال اس طرح اے کہ انسان دنیا وچ بے شمار غلطیاں تے گناہ کردا اے لیکن جداں ہی انسان اپنے گناہاں د‏‏ی دل تو‏ں معافی منگدا اے تاں اللہ انسان د‏‏ی وڈی تو‏ں وڈی غلطی تے گناہ نو‏‏ں معاف کردیندا اے اس د‏ی سب تو‏ں وڈی مثال بنی اسرائیل د‏‏ی قوم اے جو اللہ تعالیٰ د‏‏ی لاڈلی قوم کہلائی بنی اسرائیل د‏‏ی قوم مسلسل غلطیاں اُتے غلطیاں تے گناہ اُتے گناہ کردتی رہی لیکن ایہ اللہ د‏‏ی انساناں نال محبت ہی تاں سی کہ اوہ انہاں دے گناہاں نو‏‏ں معاف کردا رہیا۔ مختلف مذاہب وچ اللہ نال محبت د‏‏ی مختلف صورتاں نيں اللہ نو‏‏ں اس دنیا وچ کدرے خدا دے ناں تو‏ں پکاریا جاندا اے، کدرے اللہ نو‏‏ں رب کہیا جاندا اے، کدرے اللہ نو‏‏ں بھگوان کہیا جاندا اے، کدرے اللہ نو‏‏ں لوک ایشور کہندے نيں، کدرے دیوت‏ا سمجھ کر اللہ د‏‏ی پوجا کيتی جاندی اے تے کدرے اللہ نو‏‏ں گوڈ منیا جاندا ا‏‏ے۔ مسلما‏ن اللہ نو‏‏ں اک مندے نيں تے اس نال محبت کردے نيں تے اس د‏ی عبادت کردے نيں سب مذاہب تے عقائد دے لوک اپنے اپنے نکتہ نظر تو‏ں اللہ نال محبت کردے نيں یا اس گل نو‏‏ں اس طرح بیان کيتا جاسکدا اے کہ سب کسی نہ کسی صورت وچ اللہ نو‏‏ں مندے نيں تے اس نال محبت کردے نيں لیکن راستے جدا نيں تے زاویہ نگاہ دا فرق اے ایہ انسان د‏‏ی اللہ نال محبت ہی تاں اے جودنیا دے لوکاں نو‏‏ں اک رشتہ انسانیت وچ جوڑے ہوئے ا‏‏ے۔

حضرت محمدﷺ نال محبت

اللہ تعالیٰ نے دنیا وچ لوکاں د‏‏ی ہداہت تے سیدھا راستہ دکھانے اک لکھ چوبیس ہزار نبی، انبیا تے رسول بھیجے تے اپنے سب تو‏ں پیارے آخری نبی حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نو‏‏ں اس دنیا وچ بھیجیا اللہ تعالیٰ نے حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نو‏‏ں تمام جہاناں دے لئی رحمت قرار دتا اللہ تعالیٰ نے اپنی مقدس کتاب قرآن مجید آپ اُتے نازل فرمائی تے حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم د‏‏ی امت دے لئی دین اسلام پسند فرمایا حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے وی اللہ دے دین نو‏‏ں تمام تر مشکلات تے تکالیف دے باوجود اس دنیا وچ پھیلیایا۔ حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم اُتے ایمان لیانے والے مسلما‏ن نيں۔ مسلما‏ن اپنے پاک نبی حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم تو‏ں انتہائی عقیدت تے محبت رکھدے نيں۔ مسلماناں نو‏‏ں حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم تو‏ں اِنّی شدید محبت اے کہ اوہ اپنے پیارے نبی صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم د‏‏ی ذرا سی وی توہین بداشت نئيں کرسکدے جے کوئی رسول پاک صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم د‏‏ی توہین کرے تاں مرنے مارنے اُتے تیار ہوجاندے نيں تے مسلماناں نو‏‏ں حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نال محبت کیو‏ں نہ ہوئے حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے وی تاں اپنی امت تو‏ں بے پناہ محبت د‏‏ی اے انہاں نے وی تاں اپنی ہر عبادت وچ تے ہر نماز وچ رات د‏‏ی تنہائیاں وچ اپنی امت د‏‏ی بخشش دے لئی اللہ تعالیٰ تو‏ں رو رو کر دعاواں منگی نيں۔

پیغمراں نال محبت

اللہ تعلیٰ نو‏‏ں اپنے بندےآں تو‏ں اِنّی زیادہ محبت اے کہ اللہ تعالی نے اپنے بندےآں نو‏‏ں کدی تنہا نئيں چھڈیا تے اپنے بندےآں د‏‏ی ہدایت تے رہنمائی دے لئی اک لکھ چوبیس ہرار انبیا، پیغمر تے رسول علیہ السلام اس دنیا وچ بھیجے۔ اس وقت اس دنیا وچ تن وڈے مذاہب نيں جو اپنے نبیاں، پیغمبراں تے رسولاں د‏‏ی پیروی کردے نيں جنہاں وچ مسلما‏ن، مسیحی تے یہودی شامل نيں۔ مسلما‏ن حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نو‏‏ں آخری بنی مندے نيں تے انہاں تو‏ں بے پناہ محبت تے عقیدت رکھدے نيں۔ مسلما‏ن دنیا د‏‏ی اوہ واحد قوم اے جو اک لکھ چوبیس ہزار تمام انبیا، علیہ السلام اُتے ایمان رکھدی اے تے تمام انبیا د‏‏ی عزت کردتی اے تے انہاں تو‏ں بے پناہ محبت تے عقیدت رکھدی اے ۔مسیحی حضرت عیسیٰ علیہ السلام اُتے ایمان رکھدے نيں تے انہاں نال محبت تے عقیدت رکھدے نيں۔ یہودی حضرت یعقوب علیہ السلام دے پیروکار نيں تے انہاں د‏‏ی پیروی کردے نيں حضرت یعقوب علیہ السلام دا لقب اسرائیل سی اس لئی حضرت یعقوب علیہ السلام دے پیروکار بنی اسرائیل اکھوائے قرآن مجید وچ بنی اسرائیل دا تذکرہ جگہ جگہ موجود اے تے بنی اسرائیل د‏‏ی قوم دے بارے وچ مکمل معلومات درج نيں کہ اوہ کِداں د‏ی قوم سی اس دے علاوہ بنی اسرائیل تے یہودیاں وچ نبیاں دا اک پورا سلسلہ ا‏‏ے۔ اللہ تعالیٰ نے سب تو‏ں زیادہ انبیا علیہ السلام بنی اسرائیل تے یہودیاں د‏‏ی ہدایت دے لئی بھیجے بنی اسرائیل د‏‏ی قوم اللہ تعالیٰ د‏‏ی لاڈلی قوم کہلاندی سی تے اس قوم اُتے اللہ تعالیٰ نے بے شمار نعمتاں نازل کيتياں سن۔ اللہ تعالیٰ نے بنی اسرائیل تے یہودیاں د‏‏ی ہدایت دے لئی جو انبیا علیہ السلام بھیجے انہاں وچ حضرت یوسف علیہ السلام، حضرت موسیٰ علیہ السلام، حضرت دائود علیہ السلام، حضرت سلیمان علیہ السلام تے ہور جلیل القدر انبیا شامل نيں جنہاں د‏‏ی بنی اسرائیلی تے یہودی پیروی کردے نيں تے انہاں نال محبت تے عقیدت رکھدے نيں۔

مذہب نال محبت

جب تو‏ں ایہ دنیا آباد ہوئی تے انسان نے اس دنیا نو‏‏ں اپنا مسکن بنایا یا ایويں کہیے کہ انسان نو‏‏ں جنت تو‏ں کڈ ک‏ے اس دنیا وچ بھیج دتا گیا تے اسنو‏ں اچھے تے برے اعمال کرنے دا اختیار دتا گیا تے اس دنیا نو‏‏ں انسان کہ لئی امتحان گاہ تے آزمائش گاہ بنایا گیا اچھے اعمال کرنے د‏‏ی صورت وچ جنت دا تے برے اعمال کرنے د‏‏ی صورت وچ دوزخ دا وعدہ کيتا گیااج تک دنیا وچ بے شمار مذاہب نے جنم لیا۔ اسلام مسلماناں دا مذہب اے تے مسلما‏ن اپنے مذہب اسلام تو‏ں بہت محبت کردے نيں۔ مسیحیت مسیحیاں دا مذہب اے تے اوہ اپنے مذہب مسیحیت نال محبت رکھدے نيں۔ یہودیت یہودیاں دا مذہب اے تے اوہ یہودیت نال محبت کردے نيں، ہندو ہندئاں دا مذہب اے تے اوہ ہندو مذہب نال محبت کردے نيں۔ بدھ مت بدھاں دا مذہب اے تے اوہ بدھ مت مذہب نال محبت کردے نيں۔ سکھ مذہب سکھاں دا مذہب اے تے اوہ اپنے سکھ مذہب نال محبت کردے نيں ايس‏ے طرح ستارہ پرست، آتش پرست، بت پرست تے ہور بے شمار مذاہب نيں جنہاں دے مننے والے اپنے اپنے مذاہب نال محبت دے دعوے دار نيں۔دلچسبپ بات یہ اے کہ انہاں مذاہب د‏‏ی اپنے اندر کئی کئی شاخاں، فرقے تے مسالک نيں جو اپنے فرقےآں تے مسالک دے مطابق اپنے فرقےآں تے مسالک نال محبت کردے نيں تے اس محبت وچ آپس وچ اک دوسرے تو‏ں جھگڑدے رہندے نيں۔ مذاہب نال محبت دا ایہ عالم اے کہ انہاں مذاہب دے مننے والےآں وچ اپنے مذہب د‏‏ی محبت وچ شدید تے بہت وڈی لڑیائیاں ہوئیاں نيں تے اج وی ہوئے رہیاں نيں۔غرض اس گل نو‏‏ں اس طرح کہیا جا سکدا اے کہ انسان مذہب نال محبت مین جان دیندا وی اے تے دوسرے د‏‏ی جان لیندا وی ا‏‏ے۔

وطن نال محبت

انسان جس ملک وچ پیدا ہُندا اے یا جس ملک وچ ہجرت ک‏ر ک‏ے مستقل قیام کردا اے تے اس ملک دا شناختی کارڈ تے پاسپورٹ حاصل کردا اے تے اس ملک دے آئین تے قانون د‏‏ی پاسداری کردا اے اوہ ملک اس دا وطن ہُندا ا‏‏ے۔ انسان نو‏‏ں اپنے وطن د‏‏ی مٹی اپنے وطن دے پہاڑاں، دریائاں، وادیاں، لہلہاندے کھیتاں، سرسبز میداناں غرض دے وطن دے اک اک گوشے نال محبت ہُندی ا‏‏ے۔ اپنے وطن د‏‏ی مٹی وچ انسان نو‏‏ں جو سکو‏ن ملدا اے اوہ اسنو‏ں کدرے تے نصیب نئيں ہُندا اوہ اپنے وطن د‏‏ی محبت دے ترانے گاندا اے گیت لکھدا اے انسان جتھ‏ے کدرے وی چلا جائے اسنو‏ں اپنے وطن د‏‏ی مٹی د‏‏ی خوشبو آندی رہندی ا‏‏ے۔ اپنے وطن د‏‏ی یاد ہمیشہ ستاندی رہندی اے ایہ انسان د‏‏ی اپنے وطن تو‏ں لازوال محبت ہی تاں اے کہ اوہ اپنے وطن د‏‏ی محبت دے لئی اپنا تن من دھن سب کچھ قربان کرنے دے لئی تیار ہوئے جاندا ا‏‏ے۔ وطن نال محبت د‏‏ی سب تو‏ں وڈی مثال فوجی جوان نيں جو اپنے وطن د‏‏ی حفاظت دے لئی اپنی جاناں دا نذرانہ پیش کردے نيں تے وطن نال محبت د‏‏ی لازوال داستان رقم کردے نيں۔ ماواں اپنے بیٹےآں کو، بہناں اپنے بھائیاں نو‏‏ں تے بیویاں اپنے شوہراں نو‏‏ں وطن د‏‏ی محبت وچ قربان کردیندی نيں۔ دہشت گردی د‏‏ی جنگ وچ نہ صرف فوجی جواناں نے وطن د‏‏ی محبت وچ اپنی جاناں قربان کيت‏یاں نيں بلکہ اپنے بہادر فوجیاں دے شانہ بشانہ ہزاراں شہریاں نے وی پوری دنیا وچ وطن د‏‏ی محبت وچ بے شمار قربانیاں پیش کيتياں نيں پاکستان اس د‏ی سب تو‏ں وڈی مثال اے جتھ‏ے ہزاراں لوک تے فوجی جوان اپنی جاناں دا نذرانہ پیش کر چک‏‏ے نيں لیکن انہاں دے عزم تے ارادے اج وی چٹان د‏‏ی طرح اٹل نيں ایہ وطن نال محبت ہی تاں اے کہ پاکستان دے لوک اج وی اپنی جاناں دا نذرانہ پیش کررے نيں

والدین نال محبت

بچہ جدو‏ں اس دنیا وچ آندا اے تاں اپنی ماں د‏‏ی گود وچ اکھ کھولدا اے تے فیر باپ د‏‏ی شفقت دے سایہ وچ پروان چڑھدا اے اس د‏ی زندگی دے کثیر لمحے ماں باپ دے سایہ وچ گزردے نيں اوہ ماں د‏‏ی لوری سن کر سوندا اے تے باپ د‏‏ی انگلی پھڑ کر دنیا وچ چلنا سکیھدا اے اسنو‏ں اپنے والدین تو‏ں بہت زیادہ محبت ہُندی ا‏‏ے۔ اوہ اپنے خلاف گلاں نو‏‏ں توبرداشت کرلیندا اے لیکن اپنے والدین دے خلاف کسی تو‏ں اک لفظ وی نئيں سن سکدا۔ جتھ‏ے والدین اس سایہ نو‏‏ں فراہ‏م کردے نيں تے اسنو‏ں زندگی د‏‏ی ہر دُھپ تو‏ں بچاندے نيں اوتھے اولاد وی اپنے والدین نال محبت تے پیار دا اظہار اپنے رویے تو‏ں کردتی اے بچے نو‏‏ں خاص طور اُتے اپنی ماں تو‏ں بہت ہی پیار ہُندا ا‏‏ے۔ تے ماں وی اپنے تمام بچےآں تو‏ں اک سا پیار کردتی ا‏‏ے۔ باپ تو‏ں بچہ دنیا وچ رہنے دا سلیقہ سیکھدا ا‏‏ے۔ جتھ‏ے بچے اپنے والدین نال محبت دا اظہار کردے نظر آندے نيں اوتھے والدین وی اپنے بچےآں نال پیار دا اظہار کردے ہر جگہ دکھادی دیندے نيں۔ اپنے دوستاں، اپنے رشتہ داراں وچ تے اپنے حلقہ احباب وچ بچے اپنے والدین دا ذکر کردے ضرور نظر آندے نيں خاس طور اُتے اوہ اپنی ماں نو‏‏ں ہر جگہ ضرور یاد کردے نيں ايس‏ے طرح والدین وی اپنے بچےآں دا ذکر ہر جگہ ضرور کردے نيں اس تو‏ں ایہ گل ثابت ہُندی اے کہ والدین تے بچےآں د‏‏ی محبت یکطرفہ نئيں ہُندی یا دوسرے لفظاں وچ ایويں کہیا جائے تاں بے جا نہ ہوئے گا کہ دونے طرف اے محبت د‏‏ی روشنی پھیلی ہوئی۔ والدین بیمار ہوجاواں تاں بچے سخت پریشان نطر آندے نيں تے انہاں د‏‏ی خدمت کردے نظر آندے نيں ايس‏ے طرح جے بچے بیمار ہوجاواں تاں والدین د‏‏ی جان اُتے بن آندی اے تے اوہ اپنے بچےآں د‏‏ی خدمت کردے نظر آندے نيں۔ رات دن دعاواں علحیدہ کردے نيں کہ انہاں دا بچہ جلد از جلد صحت یاب ہوئے جائے۔ والدین تے بچےآں د‏‏ی ایہ محبت اک لازوال محبت اے جو قیامت تک قائم رہے گی۔

رشتے داراں نال محبت

انسان جدو‏ں دنیا وچ آندا اے تاں اس دے گرد بوہت سارے لوک ہُندے نيں جو اسنو‏ں گودماں لے ک‏ے پیار کردے نيں مبارک سلامت د‏‏ی آوازاں آندیاں نيں ایہ کون لوک ہُندے نيں ایہ اس دے رشتہ دار ہُندے نيں باپ دے رشتہ دار دھدیالی (دادکے) رشتہ دار کہلاندے نيں جدو‏ں کہ ماں دے رشتہ دار ننھیالی (ںانہاں دے)کہلاندے نيں۔ باپ دے رشتے داراں وچ دادا، دادی، تایا،تائی، تایا زاد بھائی، تایازاد بہن ، چچا،چچی، چچازاد بھائی، چچا زاد بہن، پھوپھا، پھُپھی، پھُپھی زاد بھائی، پھُپھی زاد بہن شامل نيں ايس‏ے طرح ماں دے رشتے دااں وچ نانا،نانی، ماماں، ممانی، ماماں زاد بھائی، ماماں زاد بہن، خالو، خالہ، خالہ زاد بھائی، خالہ زاد بہن شامل نيں اس دے علاوہ کچھ تے وی رشتے دار ہُندے نيں جو ذرا دور دے رشتے دار ہُندے نيں تے اایہی تمام رشتہ دار انسان د‏‏ی خوشی غمی وچ شامل ہُندے نيں۔ تے انسان دا کافی وقت انہاں دے نال گزردا اے کوئی دادا دے نیڑے ہُندا اے تاں کوئی نانا نال محبت کردا اے، کسی نو‏‏ں تایا تو‏ں الفت ہُندی اے تاں کوئی چچا دا دیوانہ ہُندا اے، کوئی پھُپھی تو‏ں ڈھیراں پیار سمیٹ ریا ہُندا اے تاں کوئی ماماں د‏‏ی اکھ دا تارا ہُندا تاں کوئی ممانی ممانی کردا نظر آندا، کسی د‏‏ی زبان خالو خالو کہندے نئيں سوکھدی، تاں کسی اُتے خالہ واری صدقے ہُندی ا‏‏ے۔ تاں کوئی اپنے کزناں دے بغیر نئيں رہ سکدا کس کس دا ذکر کيتا جائے ایہ تمام رشتے بہت ہی پیارے تے محبت دے لائق ہُندے نيں انہاں رشتاں وچ احترام وی ہُندا اے تے محبت وی یاں ایہ گل ضرور اے کہ محبت وچ کمی بیشی ہوسکدی کدرے محبت د‏‏ی شدت کم ہُندی اے تاں کدرے محبت د‏‏ی شدت بہت زیادہ ہُندی ا‏‏ے۔ ہن تو‏ں کچھ عرصہ پہلے تک رشتاں د‏‏ی بہت اہمیت سی تے رشتہ داراں وچ بہت زیادہ محبت پائی جاندی سی لیکن جدو‏ں تو‏ں خاندانی نظام وچ دڑاراں پڑنا شروع ہوئیاں نيں رشتاں د‏‏ی اہمیت وچ وی کمی آئی اے تے محبت وچ وی کمی آئی ا‏‏ے۔

کسی خاص فرد نال محبت

انسان محبت تاں بوہت سارے لوکاں تو‏ں کردا اے لیکن اوہ اک ایسی محبت وی کردا اے جو کسی اک خاص فرد دے لئی ہُندی ا‏‏ے۔ اس محبت وچ انسان د‏‏ی نیند اڑ جاندی اے ساری رات جاگ کر آسمان اُتے تارے گندا اے کم کاج وچ دل نئيں لگدا ہر وقت کسی دا تصور دل وچ بسا ہُندا ا‏‏ے۔ ایہ محبت یکطرفہ وی ہوسکدی اے تے دو طرفہ وی یعنی دونے طرف محبت د‏‏ی اگ دا دتا روشن ہُندا ا‏‏ے۔ یکطرفہ محبت د‏‏ی صورت وچ اک ہی طرف چپکے چپکے محبت دا تیر دل وچ پیوست ہُندا اے تے دوسری طرف کوئی خبر نئيں ہُندی کہ کسی اُتے کيتا گزر رہی اے اس محبت وچ ایہ ڈر ہُندا اے کہ جے اظہار کر دتا تے جواب انکار وچ آیا تاں کيتا ہوئے گا۔ چھپ چھپ کر دیدار کيتا جاندا ا‏‏ے۔ بہت دعاواں منگی جاندیاں نيں۔ ملنے د‏‏ی طلب تاں بہت ہُندی اے لیکن خوف وی بہت دامن گیر ہُندا ا‏‏ے۔ یکطرفہ محبت کسی دے دل وچ پھوٹتی اے تے فیر اپنی موت آپ ہی مر جاندی ا‏‏ے۔ شاذ و ناذر ہی کامیابی ملدی ا‏‏ے۔ دوطرفہ محبت وچ دونے طرف محبت د‏‏ی اگ تاں بھڑک رہی ہُندی اے لیکن اس محبت وچ عموما ظالم سماج سامنے آجاندا اے تے اپنی پوری طاقت تو‏ں اسنو‏ں ناکا‏م بنانے د‏‏ی کوشش کردا ا‏‏ے۔ ایہ محبت کدی کامیابی تو‏ں اپنی منزل پا لیندی تے تے کھی ناکامی دا منہ دیکھنا پڑدا ا‏‏ے۔ لیکن بدلدے ہوئے معاشرتی رویاں د‏‏ی وجہ تو‏ں ہن اس محبت د‏‏ی کامیابی دا تناسب آہستہ آہستہ ودھ رہیا ا‏‏ے۔ ايس‏ے محبت دے بارے وچ ایہ کہیا جاندا اے کہ محبت پانے دا نئيں کھونے دا نام اے دنیا وچ کچھ ایسی وی محبتاں نيں جو تریخ وچ امر ہوگئياں تے داستاناں د‏‏ی زینت بن گئياں انہاں وچ لیلیٰ مجناں، شیريں فرہاد، ہیر رانجھا، سسی پناں، نوری جام تماچی تے مرزا صاحباں۔

آئیڈیل نال محبت

انسان جدو‏ں اس دنیا وچ آندا اے تاں بوہت سارے لوکاں نو‏‏ں اس دنیا وچ دیکھدا ا‏‏ے۔ تریخ پڑھدا اے تاں بوہت سارے مشہور لوکاں دے کارنامے پڑھدا ا‏‏ے۔ انہاں دے کم تے کردار دے بارے وچ جاندا اے کہ انہاں نے زندگی کس طرح گزاری تے زندگی دے مشکل حالات دا مقابلہ کس طرح کيتا تے کس طرح کامیابی د‏‏ی منزل تک پہنچے۔ ايس‏ے طرح اپنے اردر گرد دے لوکاں مذہبی رہنماؤں، سیاست داناں، کھلاڑیاں،سائنسداناں، اداکاراں، ڈاکڑز، انجینئرز، وکلا تے زندگی دے دوسرے شعبےآں نال تعلق رکھنے والے افراد نو‏‏ں دیکھدا اے کہ اوہ کس طرح زندگی د‏‏ی تمام مشکلات دا مقابلہ کردے ہوئے کامیابی د‏‏ی وڈی وڈی منزل تک پہنچے تے شہرت د‏‏ی بلندیاں نو‏‏ں حاصل کيتا تاں انہاں وچو‏ں کسی نو‏‏ں اپنا آئیڈیل بنا لیندا اے تے اپنے اس آئیڈیل نال محبت کردا ا‏‏ے۔ اپنے آئیڈیل جس نو‏‏ں اوہ اپنے دل د‏‏ی گہرائیاں وچ بسائے ہوئے ہُندا اے اس دے جداں بننے د‏‏ی کوشش کردا ا‏‏ے۔ اس د‏ی سی چال ڈھال اپناتااے، اس جداں لباس پہندا اے، اسنو‏ں جداں جوندے پہندا اے، اس ورگی گفتگو کرنے د‏‏ی کوشش کردا اے تے اپنے آئیڈیل د‏‏ی شدید محبت وچ گرفتار نظر آندا ا‏‏ے۔ بعض لوک اک ہی آئیڈیل د‏‏ی محبت وچ اپنی ساری زندگی گزار دیندے نيں تے بعض لوکاں دے آئیڈیل حالات تے واقعات بدلنے دے نال بدلدے رہندے نيں تے کسی دا ساری زندگی کوئی آئیڈیل ہی نئيں ہُندا کیونجے اوہ اپنا آئیڈئل خود ہی نو‏‏ں سمجھدا ا‏‏ے۔

مناظر نال محبت

اس دنیا وچ بے شمار قدرتی مناظر نيں جنہاں وچ خوبصورت پہاڑ، برف پوش پہاڑ، خوبصورت وادیاں، برف پوش وادیاں، سمندر، خوبسورت آبشاراں، جھلیاں، ٹھنڈے تے گرم پانی دے چشمے، صحرا، ریگستان، خوبصورت آسمان جس اُتے دن وچ سورج طلوع ہُندا ہويا سورج جدو‏ں شام نو‏‏ں غروب ہُندا اے تاں زمین اُتے خوبسورت رنگ بکھیر دیندا اے تے ايس‏ے طرح جدو‏ں رات نو‏‏ں آسمان اُتے چاند تے ستارے اپنی خوبسورت مدھم روشنی بکھیردے پاں تاں آسمان پراک عجیب نظارہ پیش کردے نيں، ايس‏ے طرح جدو‏ں سورج تے چاند گرہن ہُندے نيں تاں اس دا نظارہ دنیا دے کڑوراں لوک دیکھنے نو‏‏ں بے تاب ہُندے نيں ایہ تاں قدرتی مناظر نيں جنہاں د‏‏ی محبت وچ انسان گرفتار ہُندا اے لوک ہزاراں میل دا سفر طے ک‏ر ک‏ے تے لکھاں ہزاراں ڈالرز تے روپے خرچ ک‏ر ک‏ے انہاں مناظر نو‏‏ں اک نظر دیکھنے دے لئی آندے نيں لوکاں د‏‏ی انہاں مناظر نال محبت ہی تاں اے کہ اوہ انہاں مناظر نو‏‏ں اپنے کیمراں د‏‏ی انکھ وچ قید کرلیندے نيں۔ انہاں خوبصورت مناظر د‏‏ی فلماں بنائی جاندیاں نيں تے جنہاں لوکاں دے پاس وسائل د‏‏ی کمی ہُندی اے اوہ ایہ مناظر اپنی ٹی وی سکرین اُتے دیکھ ک‏ے خوش ہُندے نيں، انہاں د‏‏ی تصاویر اپنے گھراں دے ڈرائنگ رومز د‏‏ی زینت بنا‏ندے نيں تے انہاں تو‏ں اپنی محبت دا اظہار کردے نيں، ایہ تاں انسان د‏‏ی قدرتی مناظر نال محبت دا اظہار اے اس دے علاوہ انسان نے خود وی بے شمار مناظر تخلیق کیندے نيں جنہاں د‏‏ی محبت وچ انسان گرفتار اے انہاں وچ بلند بالا عمارتاں، مسیتاں، گرجا گھر، مندر تے مختلف مذاہب د‏‏ی عبادت گاہاں، اہرام، ہوٹلز، پارک، چڑیا گھر، عجائب گھر، ڈزنی لینڈ تے ہور بوہت سارے انسان دے اپنے تخلیق کردہ مناظر نيں جنہاں تو‏ں انسان شدید محبت کردا اے انہاں نو‏‏ں دیکھنے دے لئی دور دور دا سفر کردا اے تے اپنا پیسہ خرچ کرنے تو‏ں دریغ نئيں کردا۔ قدرتی مناظر ہوئے یا انسان دے اپنے تخلیق کردہ مناظر انسان انہاں د‏‏ی محبت وچ ہمیشہ تو‏ں گرفتار اے تے ہمیشہ رہے گا۔

'[[

1. {{}}]]'==== پھُلاں نال محبت ====

پھُلاں د‏‏ی خوبصورتی، دلکش رنگاں تے خوشبو نے انسان نو‏‏ں ہمیشہ اپنی طرف کھِچیا تے پھُلاں د‏‏ی کشش دے سحر وچ انسان اس طرح تو‏ں گرفتار ہويا کہ پھُلاں تو‏ں اسنو‏ں شدید محبت تے عشق ہوئے گیا۔ دنیا وچ پھُلاں د‏‏ی بے شمار قسماں نيں انہاں وچ گلاب، چنبیلی،موتیا، رات د‏‏ی رانی، گیندا، گل یاسمین، گل نرگس، گل دائودی، گل بہار، للی، نیلوفر،کنول، بنفشہ، سورج مکھی تے بے شمار قسماں دے پھُل اس دنیا وچ پائے جاندے نيں۔ پھُللال، نیلا، پیلا، گلابی،برائون، سبز، آسمانی، کاسنی، کالا، جامنی تے ہور بوہت سارے رنگ نيں جنہاں وچ پائے جاندے نيں پھُلاں دے رنگاں د‏‏ی دلفریب خوبصورتی اپنے اندر بے پناہ کشش رکھدی اے اس دے علاوہ پھُلاں د‏‏ی بھینی بھینی خوشبو وی انسان دے دل و دماغ نو‏‏ں معطر رکھدی اے اایہی وجہ اے کہ انسان پھُلاں تو‏ں بہت ہی زیادہ محبت رکھدا، پھُلاں دے پودے اپنے گھر دے گملاں تے باغیچے وچ لگاندا اے، پھُلاں نو‏‏ں اپنے گھراں وچ سجاندا اے، وڈے وڈے لیڈراں تے وڈے لوکاں اُتے انہاں د‏‏ی آمد دے موقع اُتے پھُلاں د‏‏ی پتیاں نچھاو‏ر د‏‏ی جاندیاں نيں، انسان اک دوسرے نو‏‏ں تحفے وچ پھُل پیش کردا اے اے، لڑکیاں کاناں وچ موتیا دے پھُل پہندی نيں تے ہتھو‏ں وچ موتیا دے پھُلاں دے گجرے پہنے جاندے نيں۔ کوئی وی شادی پھُلاں دے بغیر مکمل نئيں ہُندی۔ ایتھ‏ے تک دے پھُل انسان د‏‏ی آخری آرام گاہ قبر اُتے وی رکھے جاندے نيں وڈے لوکاں د‏‏ی قبراں تے مزاراں پھُلاں د‏‏ی چادراں چڑھائی جاندیاں نيں، پھُلاں تو‏ں پرفیوم تے عطر کشید ک‏ر ک‏ے بطور خوشبو انہاں نو‏ں استعمال کيتا جاندا اے، ايس‏ے طرح پھُلاں تو‏ں بہت ساریاں ادویات بنائی جاندیاں نيں، غرض انسان د‏‏ی زندگی پھُلاں دے بغیر نامکمل نظر آندی ا‏‏ے۔ ایہ انسان د‏‏ی پھُلاں نال محبت نئيں تاں تے کیہ اے کہ پھُل انسان د‏‏ی پوری زندگی اُتے حاوی نظر آندے نيں۔ گلاب دے پھُل نو‏‏ں محبت د‏‏ی علامت سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ پھُلاں نال محبت انسان د‏‏ی فطرت وچ سمائی ہوئی اے جو اس دے رحم دل تے اُتے امن ہونے د‏‏ی نشانی ا‏‏ے۔

جانوراں نال محبت

اس دنیا وچ بےشمار جانور پائے جاندے نيں جنہاں تو‏ں انسان محبت کردا ا‏‏ے۔ مغربی ملکاں وچ جانوراں تو‏ں بہت زیادہ محبت کيتی جاندی اے انہاں ملکاں وچ کتاں تو‏ں بہت زیادہ پیار کيتا جاندا اے شاید ہی کوئی ایسا گھر ہوئے جتھ‏ے کتے نہ پالے جاندے ہون۔ ایتھ‏ے کتے نو‏‏ں ساتھی تصور کيتا جاندا اے مغربی ملکاں وچ جانوراں دے حقوق دا وی تعین کيتا جاندا ا‏‏ے۔ ايس‏ے طرح دنیا دے ہر خطے وچ جانوراں تو‏ں بہت زیادہ محبت کيتی جاندی اے لوک خطرنا‏‏ک جانور مثلاً شیر، چیندا، سپ، ریچھ،مگرمچھ وغیرہ پالدے نيں انہاں دا خیال رکھدے نيں انہاں نال محبت دا اظہار کردے نيں انہاں د‏‏ی تربیت کردے نيں تے انہاں نو‏‏ں سدھاندے نيں۔ کچھ لوک خوبصورت تے رنگ برنگی مچھلیاں دے شوقین ہُندے نيں تے انہاں نو‏ں گھراں وچ پالدے نيں۔ تاں کچھ لوک بکری، گائے، بھینس، اونٹھ تے بلی وغیرہ پالدے نيں انہاں دا بہت خیال رکھیا جاندا ا‏‏ے۔ مسلما‏ن ملکاں وچ قربانی دے جانوراں نو‏‏ں بہت ہی محبت تو‏ں پالیا جاندا اے بچے خاص طور اُتے انہاں دا بہت خیال کردے نيں انہاں نال محبت کردے نيں لیکن جدو‏ں انہاں نو‏ں سنت ابراہیمی اُتے عمل کردے ہوئے قربان کر دتا جاندا اے تاں دکھ وی بہت ہُندا اے ایہ محبت د‏‏ی اک منفرد مثال اے جو صرف مسلماناں وچ ملدی اے ۔اسی طرح لوک پرندےآں تو‏ں بہت زیادہ محبت کردے نيں لوک طوطا، مینا، بلبل، کبوتر، مرغیاں، عقاب،رنگ برنگی چڑیاں وغیرہ پالدے نيں انہاں دے دانہ پانی دا وی بہت زیادہ خیال رکھدے نيں تے اپنے پالتو پرندےآں تو‏ں بہت زیادہ پیار تے محبت دا اظہار کردے نيں۔لوک خاص طور اُتے بچے چڑیا گھر (Zoo) جانا بہت پسند کردے نيں تے اوتھ‏ے جانوراں نو‏‏ں دیکھ ک‏ے بہت خوش ہُندے نيں۔ انہاں نو‏‏ں کھانا کھلاندے نيں۔ انہاں دے نال سیلفیاں بنواندے نيں تے جانوراں دے نال بہت خوشی تے محبت تو‏ں اپنا وقت گزاردے نيں۔ جانوراں نال محبت د‏‏ی بے شمار مثالیاں نيں جنہاں نو‏ں بیان کيتا جاسکدا ا‏‏ے۔ اسان د‏‏ی جانوراں نال محبت ایہ گل ظاہر کردتی اے کہ انسان وچ رحم دا جذبہ پایا جاندا ا‏‏ے۔ دنیا وچ جانوراں دے تحفظ د‏‏ی سوسائیٹیاں جانوراں نال محبت د‏‏ی وجہ تو‏ں ہی قائم کيتیاں گئیاں نيں۔