जव
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
सम्पाद्यताम्कल्पद्रुमः
सम्पाद्यताम्
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
जवः, पुं, (जवनमिति । जु वेगगतौ + “ऋदो- रप् ।” ३ । ३ । ५७ । इति अप् ।) वेगः । (यथा, महाभारते । ३ । १४१ । २१ । “यस्य बाहूबले तुल्यः प्रभावे च पुरन्दरः । जवे वायुर्म्मुखे सोमः क्रोधे मृत्युः सनातनः ॥”) वेगवति, त्रि । इति मेदिनी । वे, ७ ॥
अमरकोशः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
जव पुं।
वेगः
समानार्थक:रंहस्,तरस्,रय,स्यद,जव,जवन,जूति,वेग,आतञ्चन
1।1।64।2।1
शरीरस्था इमे रंहस्तरसि तु रयः स्यदः। जवोऽथ शीघ्रं त्वरितं लघु क्षिप्रमरं द्रुतम्.।
: शीघ्रम्, अविरतम्
पदार्थ-विभागः : , गुणः, परिमाणः
जव पुं।
त्वरितवन्मात्रः
समानार्थक:तरस्विन्,त्वरित,वेगिन्,प्रजविन्,जवन,जव
2।8।73।2।6
जङ्घालोऽतिजवस्तुल्यौ जङ्घाकरिकजाङ्घिकौ। तरस्वी त्वरितो वेगी प्रजवी जवनो जवः॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
वाचस्पत्यम्
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
जव¦ पु॰ सौ॰ जु--भावे अप्।
१ वेगे।
“जवेन पीठादुदतिष्ठ-दच्युतः”
“जवेन कण्ठं सभयाः प्रपेदिरे” माघः।
“जवेऽपि मानेऽपि च पौरुषाधिकम्” नैष॰। कर्त्तरिअच्।
२ तद्वति त्रि॰ अमरः।
शब्दसागरः
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
जव (इ) जवि¦ r. 10th cl. (जंवयति) To shine.
जव¦ mfn. (-वः-वा-वं) Swift, quick, expeditious. m. (-वः)
1. Speed, velo- city.
2. A runner, an express. f. (-वा) The China rose, (Hibiscus rosa sinensis;) also जपा। E. जु to move quickly, भावे अप् |
Apte
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
जव [java], a. [जु-भावे अप्] Swift, expeditious.
वः (a) Speed, swiftness, quickness, rapidity; जवो हि सप्तेः परमं विभूषणम् Bh.3.121; Ś.1.8; Ki.13.5. (b) Haste, hurry; जवेन पीठादुदतिष्ठदच्युतः Śi.1.12.
Velocity. -Comp. -अधिकः a fleet horse, a courser. -अनिलः a strong wind, hurricane.
Monier-Williams
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
जव mfn. ( जु, or जू)swift AV. xix , 7 , 1
जव m. ( parox. Pa1n2. 3-3 , 56 , Va1rtt. 4 and 57 )speed , velocity , , swiftness RV. i , 112 , 21 ; x , 111 , 9 VS. AV. S3Br. etc.
जव m. pl. impulse (of the mind) RV. x , 71 , 8
Purana Encyclopedia
सम्पाद्यताम्|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
JAVA : A warrior of Subrahmaṇya. (M.B. Śalya Parva, Chapter 45, Stanza 75)
_______________________________
*8th word in left half of page 352 (+offset) in original book.