Сүрүн сирэй

Ыстатыйаны саҕалыырга көмөлөһөр Сирдьит баар. Сигэтин аллара маннык кинигэ ойуутун таһыгар булуоҥ .

Сахалыы буукубалар браузергар тахсыбат буоллахтарына маны баттаа

Бикипиэдьийэ — бу элбэх омук тылынан суруллар аһаҕас энциклопедия
Манна ким баҕалаах талбыт ыстатыйатын уларытар эбэтэр саҥа ыстатыйаны суруйар кыахтаах. Билигин Бикипиэдьийэҕэ 17274 сахалыы, уонна атын 330 омук тылынан өссө 63 мөлүйүөнтэн тахса ыстатыйа баар.

This is Wikipedia in Sakha language | Это раздел Википедии на якутском (саха) языке | Как помочь разделу, если Вы плохо владеете или не владеете языком саха.

nothumb Энциклопедия сахалыы ыстатыйалара Категорияларынан бөлөхтөөһүн — Алпаабытынан сааһылааһын — Саҥа ыстатыйаны Сирдьит көмөтүнэн суруйуу

nothumb Бикипиэдьийэ туһунан Бастаан маны аах — Ыйытыылар (Стол вопросов) — Кэпсэтэр сир — Суруйуу сиэрэ

Саргы-дьаалы Сахам тыла, Айхал-алгыс Сахам тыла, Уруй олук Сахам тыла, Кун бэлэҕэ Сахам тыла, Эйигин мин ыҥырыаҕым, «Ийээ!» диэммин хаһыытыаҕым. Тоҕойдору туораан ис, Арҕастары ааһан ис, Саргы дьайаан Сахам тыла, Сарыал санаа — Сахам тыла! Саха народнай суруйааччыта Бүөтүр Тобуруокап

Бырайыак кылгас устуоруйата маннык — бастаан 2006 сыл бүтэһигэр: бу тугуй, тоҕо атын омуктарга баарый, биһиэхэ суоҕуй, — диэн ыйытыылар кэнниттэн: арай?, тоҕо сатаныа суоҕай? — диэн саарабыл кэнниттэн: ээ, чэ холонон көрүөххэ, — диэнтэн тахсыбыт суол. Кыттар дьон араас идэлээх, араас дойдуга олорор, саастарынан эмиэ тэҥэ суох дьон. Биһиги санаабытыгар дьон элбэхтик кытыннаҕына, бэрт эбит диэн биһирээтэҕинэ, сүрдээх, кэскиллээх буолар туруктаах бырайыак. Күн-түүн көннөрү дьон көмөтүнэн ис хоһооно да тупса, ыстатыйатын ахсаана да элбии турар.

Ахсынньы 28 күнэ Киинэ аан дойдутааҕы күнэ Азербайджан Азербайджан — Албакаат күнэ Испания Испания — Күлүү күнэ Калмыкия Калмыкия — Калмыык омугун депортациятын толук буолбут дьонун ахтар күн Түбэлтэлэр 1733 — Хаһаах полковнига Борис Серединин Саха сирин бойобуодатын солотуттан 1733 сыл ахсынньы 28 күнүгэр уурайбыт. Кини оннугар лейб-гвардия капитана Алексей Заборовскай анаммыт. 1895 — ньиэмэс физигэ Вильгельм Рёнтген Вюрцбург куоракка рентген сардаҥаларын арыйбытын туһунан кэпсээбит. 1919 — "Холбос" сойууһун II сийиэһэ аһыллыбыт. Сийиэскэ "Холбос" 1919 сыллааҕы үлэтэ, 1920 сылга ороскуоттаныахтаах үп-харчы ырытыллыбыттар. Өлүөхүмэ уонна Бүлүү уокуруктарыгар отделениелары арыйарга быһаарбыттар. 1919 — Соторутааҕыта Саха уобалаһын сэриилэрин командующайынан анаммыт Болеслав Геллерт өлөрүллүбүт, кэлин биллибитинэн кинини бэйэтин дьоно кыһыллар өлөрбүттэр эбит. 1921 — Кыым (хаһыат) аан бастаан "Манчаары" диэн ааттанан тахсыбыта. Эрэдээктэр — Исидор Барахов. Хаһыат үлэтигэр көхтөөхтүк кыттыбыттара — Былатыан Ойуунускай, Алексей Бояров, Анемподист Софронов - Алампа. * 1943 — ССРС Үрдүкү Сэбиэтин бөрөсүүдьүмүн Калмык АССР-ы суох гыныы туһунан ыйааҕынан НКВД сэриилэрэ калмыыктары Сибииргэ уонна Уһук Илин оройоуннарыгар көһөрүүлэрэ саҕаламмыт. Күүс өттүнэн 91919 калмыыгы депортациялаабыттар. 1953 — Дьокуускайга Мараат болуоссатыгар гражданскай сэрии кыттыылаахтарыгар пааматынньык тутарга быһаарыы ылыллыбыта. 1968 — Израиль спецнааһа Бейрут куорат аэропордугар 14 пассажирскай сөмүлүөтү урусхаллаабыт. 1973 — Парижка аан бастаан Солженицын «Архипелаг ГУЛАГ» айымньыта бэчээттэнэн тахсыбыт. 1991 — Саха АССР союзнай өрөспүүбүлүкэ буолбут, Саха ССР диэн ааттаммыт. Түөрт ыйынан 1992 сыл муус устар 27 күнүгэр Саха Өрөспүүбүлүкэтэ буолбута. 1997 — Ил Түмэн дьокутааттарын бастакы ыҥырыыта дьокутааттар иккис ыҥырыылаах куорпустарынан солбуллубут. 1998 — Өрөспүүбүлүкэҕэ "Сылгыны иитии туһунан" сокуон (О табунном коневодстве, З N 55-II) ылыныллыбыт. Төрөөбүттэр 1896 — I Бордоҥ нэһилиэгэр (билигин Ньурба улууһа) Степан Васильев (1943 өлб.), бэлиитикэ, уопсастыба уонна ил диэйэтэлэ, саха биллиилээх революционера, Саха Өрөспүүбүлүкэтин автономиятын төрүттэспит дьонтон биирдэстэрэ. 1933 — Сунтаар улууһун Илимнииригэр Александра Мохотчунова — саха биллэр хореограба, «Сарыал» үҥкүү бөлөҕүн тэрийээччитэ. 1934 — Семен Мостахов (1934—1993) — география билимин хандьыдаата, саха географиятын билимигэр биллэр-көстөр суолу хаалларбыт учуонай. 1945 — Таатта улууһугар Мария Рахлеева — худуоһунньук, Арассыыйа үтүөлээх худуоһунньуга, СҺ ускуустубатын үтүөлээх диэйэтэлэ, Арассыыйа ойуулуур-дьүһүннүүр академиятын бочуоттаах академига, АГИИК бэрэпиэссэрэ. 1946 — Михаил Скрябин (1946 сыл, ахсынньы 28 күнэ — 2011, ыам ыйын 6 күнэ) — тыйаатыр уонна киинэ артыыһа. 1969 — Линус Торвальдс (Linus Benedict Torvalds) — аатырбыт Линукс (Linux) систиэмэ иччитин суруйбут киһи. Өлбүттэр 1925 — нуучча чулуу бэйиэтэ Сергей Есенин олохтон барбыт. Судаарыстыба билиммит версиятынан поэт бэйэтигэр тиийиммит, ол гынан баран бу өлүү элбэх билиҥҥэ дылы быһаарылла илик дьиктилэрдээх. 1933 — Степан Гоголев (1896 с.т.), Саха АССР Совнаркомун бэрэссэдээтэлин солбуйааччыта. Телеграм-ханаалбытыгар суруттаххына биһиги да үөрүөхпүт, бэйэҥ да астыныаҥ ;) Көрүү Билэҕин дуо… Бу Италияттан төрүттээх ас аата устурууна диэн тылтан тахсыбыт эбит. Сорох саха тылларын атын омук тылыгар сатаан тылбаастыыр кыах суох. Архыып | RSS | Көрүү Соторутааҥы ыстатыйалар Ааҕыҥ, көннөрүҥ Бу күннэрдээҕи уларыйыылар — ким тугу суруйбутун көрүөххэ сөп. ‎Тульчынка Соб ‎Гринвуд Сээмэтри ‎Проспект Парк (Бруклин) ‎Ван Кортландт Парк ‎Freedom Financ ‎Kalahari Resorts ‎National Amusements ‎Gaikai Sony Music Publishing ‎Арктика Records ‎Duoraan Records Сильныця (өрүс) ‎Попов Петр Васильевич Максимова Татьяна Ивановна Иванов Петр Николаевич ‎Егорова Любовь Софроновна Григорьева Екатерина Степановна Васильева Юлия Николаевна Афанасьева Зинаида Михайловна Афанасьева Валентина Петровна Афанасьев Алексей Никифорович ‎Новикова Галина Васильевна Егорова Татьяна Константиновна ‎Саввинова Раиса Архиповна Чойнова Алевтина Николаевна Филиппов Пантелеймон Павлович Федорова Елена Петровна ‎Трофимова Зинаида Захаровна Трофимов Степан Афанасьевич ‎Степанова Венера Егоровна Федоров Михаил Александрович Прокопьева Альбина Афанасьевна Бу саҥа ыстатыйалар, онон өссө чочулла илик буолуохтарын сөп. Алҕастаах буоллахтарына харса суох көннөрүҥ. Сахалыы Бикитиэкэҕэ киирэн айымньыларда ааҕыҥ. Саҥа айымньылары угаҥҥыт көмө буолуҥ. Ыстатыйалар барыта: Алпаабытынан | Категорияларынан | Көрүү		Бүгүҥҥү ойуу Сицилия илин өттүгэр дэлби тэбиилээх Этна вулкана, үөһэттэн көрдөххө Көрүү Үчүгэй (сэргэммит) ыстатыйа Былааҕа Исландия — Европа уонна Хотугу Америка икки ардыларыгар сытар арыы дойду. Республика. Киһитин ахсаана — 307 261. Муора арыыта. Соҕуруу өттүттэн Атлантическай океанынан суураллар, арҕаа уонна хоту — Гренландскай муоранан, илин - Норвежскай муоранан. Сирин иэнэ 103125 км2. Арыы үгүс өттө хайалар. Дэхси сир а5ыйах. Муора биэрэгэр фьордар бааллар. Исландия гейзердарынан, геотермальнай ууларынан уонна вулканнарынан аатырар. (өссө…) Атын үчүгэй (сэргэммит) ыстатыйалар | Хандьыдааттар | Көрүү Бастыҥ ыстатыйа Яков Федорович Санников (1844—1908) — өбүгэлэрин үгэстэрин тутуһан нуучча уонна омук полярниктарыгар сүҥкэн улахан үтүөнү-өҥөнү оҥорбут саха атыыһыта. Кини суон сураҕа Муустаах байҕал кытыытынан эрэ буолбакка, бүтүн Россия үрдүнэн биллибит. Булуҥҥа былыр «халлааҥҥа таҥара, биһиэхэ Яков Санников» дииллэр эбит. 1886 сыллаахха доктор Бунге экспедициятыгар көмөлөспүт. 1894 сыллаахха барон Толль Ф.Нансеҥҥа депо тутарыгар көмөлөспүт. Ол өҥөлөрүн иһин икки кыһыл көмүс мэтээлинэн наҕараадаламмыт (онтон биирин Швеция ыраахтааҕыта Оскар биэрбит). (өссө…) Бастыҥ ыстатыйалар | Хандьыдааттар | Көрүү Көмүөл күүһэ Бүгүн бу ыстатыйалары тупсарабыт, тылбаастыыбыт: Бастакы хардыылар Ханнык баҕарар Бикипиэдьийэҕэ баар буолуохтаах ыстатыйалар испииһэктэрэ — туохтан саҕалыаххытын билбэт буоллаххытына манна киирэн көрүҥ — баҕар бэйэҕитигэр чугас тиэмэни булуоххут. Манна атын тиһик баар. Статьи для перевода — манна тылбаастаныахтаах ыстатыйалар испииһэктэрэ бэриллэр. Здесь обсуждаем текущие дела по «обустройству» Саха Википедии Прессаҕа сахалыы Бикипиэдьийэ туһунан Ыйытыылар (Стол вопросов) — манна тугу баҕарар ыйытыаххытын сөп (можете задавать любые вопросы). Манна тылбаастаныахтаах тиэрминнэри ырытабыт: баттаа Эбэҥки бикипиэдьийэтэ Тупсарыллыахтаах ыстатыйалар тиһиктэрэ — баҕар сэргиир, билэр-көрөр тиэмэҕит баара буолуо. Бикипиэдьийэҕэ уруулуу Биики Домоҕу сэргиэххитин сөп. Онно бэргэн этиилэр, өс хоһоонноро, интервьюлартан, айымньылартан быһа тардыылар бааллар: Биики Домох (нууччалыыта Викицитатник) Амма улууһа — Бастыҥ ыстатыйаҕа хандьыдаат Ыстатыйаны уларытыы киинэ курдук көстүүтэ: Көмө:1-кы уруок Ыҥырыы Хаһыаттарга, сурунаалларга, атын да сирдэргэ Бикипиэдьийэни ахтыбыт буоллахтарына биһиги үөрэбит. Тоҕото өйдөнөр — ол аата үлэбит си-дьүгээр хаалбатын, дьоҥҥо туһалааҕын бэлиэтэ. Ити бастакытынан. Иккиһинэн — төһөнөн элбэх киһи билэр да, оччонон элбэх киһи кыттар. Онон күннүккүтүгэр (блогкутугар) кэмиттэн кэмигэр ахтар буолуҥ, элбэх дьоҥҥо туһаайан суруйар дуу этэр дуу буоллаххытына эмиэ бикипиэдьийэни кыбытар буолуҥ. Манна оннук ахтыллыбыт түгэннэр испииһэктэрэ баар. Көрүү Саҥа ыстатыйаны эбиэххэ Cуруйарга сүбэлэр
200 000+ Ааҥыл (English) · Испаан (Español) · Италия (Italiano) · Ниэмэс (Deutsch) · Нидерлаан (Nederlands) · Поляк (Polski) · Португаал (Português) · Нуучча (Русский) · Француз (Français) · Швед (Svenska) · Дьоппуон (日本語) 100 000+ Арааб (العربية) · Волапюк (Volapük) · Каталон (Català) · Кытай (中文) · Норвежскай (Norsk) · Румыын (Română) · Туурок (Türkçe) · Украин (Українська) · Фиин (Suomi) · Чех (Čeština) · Эсперанто (Esperanto) 50 000+ Болгаар (Български) · Мадьаар (Magyar) · Дания (Dansk) · Иврит (עברית) · Индонезия (Bahasa Indonesia) · Кэриэй (한국어) · Литовскай (Lietuvių) · Серб (Српски) · Словаак (Slovenčina) · Словен (Slovenščina) 20 000+ Баск (Euskara) · Бишнуприя-манипури (ইমার ঠার/বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী) · Босния (Bosanski) · Вьетнам (Tiếng Việt) · Галисийскай (Galego) · Гириэк (Ελληνικά) · Грузиин (ქართული) · Малаай (Bahasa Melayu) · Неварскай (नेपालभाषा) · Норвегия-Нюнорск (Nynorsk) · Персия (فارسی) · Себуан (Sinugboanong) · Таай (ไทย) · Телугу (తెలుగు) · Судургу ааҥыл (Simple English) · Хорваат (Hrvatski) · Эстон (Eesti) Түүр тыллара Азербайджан • Алтаай • Башкиир • Гагауз • Казаах • Каракалпаак • Харачай-Балкаар • Кыргыыс • Кырыым татаар • Соҕуруу азербайджааннар тыллара • Татаар • Туркмен • Туурак • Узбек • Уйгуур • Чувааш Бары тыллар · Multilingual coordination · Бикипиэдьийэ саҥа тылынан · Саҥа сайдан эрэр салаалары өйөөһүн   Уруулуу ситимнэр Wikimedia Пуондата элбэх омук тылынан тахсар, көҥүл уларытыллар уонна туһаныллар хас да тус-туһунан бырайыактардаах: Биики Тылдьыт Тылдьыт уонна тезаурус Wikibooks Үөрэх кинигэлэрэ уонна ыйыылар-кэрдиилэр Биики Сонун Сонуннар Сахалыы бикитиэкэ Айымньылар Биики Домох Бэргэн этиилэр, сытааталар Биики Хааһах Ойуулар, уонна да атын медиа-билэлэр   Meta-Wiki Бикимиэдьийэ пуондатын ситим-сирэ Бикибэрситиэт Көҥүл-босхо үөрэхтээһин матырыйааллара   Киирэн көрүҥ, сорох бырайыактар нууччалыы барыллардаахтар, холобур Викиновости эбэтэр Викицитатник