Rumanzu
La palora rumanzu veni dû tèrmini francisu anticu romanz oppuru roman, ca è nu accurzamentu dâ lucuzzioni latina romanice loqui, ca signìfica parrari 'n lingua rumanza, vali a diri na lingua ca addiveni dû latinu.
Li primi cosi scrivuti a vèniri chiamati "rumanzi" spùntanu ntô cuminciari dâ Littiratura francisa ca ancora nun s'arriniscìa a fàrisi abbidiri bona ammenzu a chiddi di l'àutri paisi eurupei ca hannu 'n cumuni la stissa matri lingua, zoè lu latinu.
Lu rumanzu si sparti dâ nuvella o dê cùntura pâ lunchizza e macari pô megghiu ntrizzamentu dê fatta, ca si vènunu cuntannu ntî tempi cchiù lonchi, vicenni e ambienti cchiù traficusi, cchiossai nùmmiru di pirsunaggi. Ci sunnu macari rumanzi curti, comu macari ci sunnu cùntura lonchi.