Tiurìa dî nùmmura

La parti di la matimàtica chi studia li nùmmura 'n sensu ginirali. La classificazzioni accittata dâ cumunità matimàtica è chidda di l'American Mathematical Society, e classifica la tiurìa dî nùmmura cchiù precisamenti ntê spicialità siguenti:

• Tiurìa elimintari dî nùmmura
• Succissioni e nzemi
• Polinomi e matrici
• Equazzioni diofantei
• Formi e gruppi algèbbrici liniari
• Gruppi discuntinui e formi automorfi
• Giomitrìa algèbbrica aritmètica
• Giomitrìa dî nùmmura
• Apprussimazzioni diofantea
• Tiurìa prubbabbilìstica dî nùmmura: distribbuzzioni mòdulu 1; tiurìa mètrica di l'alguritmi
• Sommi spuninziali e sommi di caràttiri
• Funzioni zeta e L: tiurìa analìtica
• Tiurìa multiplicativa dî nùmmura
• Tiurìa additiva dî nùmmura; partizzioni
• Tiurìa algèbbrica dî nùmmura: campi glubbali
• Tiurìa algèbbrica dî nùmmura: campi lucali e p-adici
• Campi finuti e aneddi cummutativi
• Cunnissioni ccâ lòggica
• Tiurìa cumputazziunali dî nùmmura

Storia dâ tiuria dî nùmmura

La tiurìa dû nùmmura havi`uriggini assai luntani. Già li greci si ntirissaru a certi pruprità dî nùmmura. Euclidi pi esempi fu lu primu chi dimustrau l'esistenza di nfiniti nùmmura primi. L'egizziani e li Babbilunisi canuscèvunu già li terni pitagorichi. Diofantu di Alissandria ntô secunnu sèculu d.C. scrissi n'òpira, L'Arithmetica, chi fu na rifirenza pi sèculi e sèculi.

'N tempa cchiù ricenti la tiuria dî nùmmura si sviluppau grazzi a matimatici comu Fermat, Legendre, Riemann.