الفا سينچوري
AB کاٻي پاسي کان روشن تارو آهي جنھن جي چوڌاري پراڪسيما سينچوري ڳاڙھي رنگ جي دائري ۾ ڏيکاريل. ساڄي پاسي وارو روشن تارو β سينچوري آھي
الفا سينچوري
سنواريوالفا سينچوري جيڪو ٽن تارن جو سسٽم آھي. اسان جي سولر سسٽم جو سڀني کان ويجھو اسٽار سسٽم پڻ آھي. ھي اسان کان 4.3 نوري سال Light years پري آھي. الفا سينچوري اسٽار سسٽم جي ٽن تارن جا نالا ھي آھن. Alfa CentuaryA , Alfa Centuary B ۽ Proxima Centuary آھن. پروڪسيما سينچوري کي Alfa Centuary C به چيو ويندو آھي. ھنن ۾ الفا سينچوري A ۽ الفا سينچوري B گڏيل Binary تارا آھن . جيڪي ھڪ ٻئي کي ڦرن ٿا. الفا سينچوري کي Rigil Kentaurus به چوندا آھن.
الفا سينچوري اي
سنواريوھي الفا سينچوري جي سڀني تارن ۾ وڏو آھي. ھن جو ماس اسان جي سج کان ٿورو وڌيڪ آھي. ھي تارو بہ اسان جي سج وانگي وچولو تارو آھي. ھن جي اوسط ڊائيا ميٽر 17،00،000 لک ڪلو ميٽر آھي. جيڪو اسان جي سج کان ٽي لک ڪلو ميٽر وڌيڪ آھي. ھن تاري جو ڦرڻ 22 ڏينھن جو آھي جڏھن ته سج جي ڦرڻ جو ٽائيم 25 ڏينھن آھي.
الفا سينچوري بي
سنواريوالفا سينچوري بي ھن سسٽم جو ٻي نمبر تي وڏو تارو آھي. ھي تارو سج کان ٿورو ئي ننڍو آھي. ھن جي اوسط قطر 12,00،000 ڪلوميٽر آھي جيڪي اسان جي سج کان ٻه لک ڪلوميٽر گھٽ آھي.
پروڪسيما سينچوري
سنواريو(Alpha Centauri C (Proxima Centauri)
پروڪسيما سينچوري کي الفا سينچوري C به چوندا آھيون. ھي ھڪ ڳاڙھو بونو تارو Red dwarf star آھي. ھي تارو 4.2 نوري سال پري آھي جيڪو الفا سسٽم جي ٻين تارن کان گھٽ آھي. پروڪسيما سينچوري جي کوج Robert Inner اسڪاٽش ماھر 1915ء ۾ ڪئي. ھن تاري جو ڊائيا ميٽر 200،000 ٻه لک ڪلو ميٽر آھي. جيڪو اسان جي سج جو رڳو ستو حصو آھي. Proxima Centaury جو ماس مشتري گرھ کان 129× ڀاڱا وڌيڪ آھي. ھي ماس سج جو 12 سيڪڙو وڃي ٿي ٿو. ھن تاري جي گھرائي density 40 سيڪڙو آھي. ھن تاري جي عمر لڳ ڀڳ 4.8 بلين سال آھي. جيڪو سج جي عمر کان 20 ڪروڙ سال وڌيڪ آھي. ھن جي اوسط گرمي پڌ 2760 آھي جيڪو سج جي مٿاڇري جي گرمي جي اڌ کان ٿورو وڌيڪ آھي. ماھرين جي خيال موجب ھن تاري جي گھٽ ماس ھجڻ ڪارڻ ھي تارو ايندڙ 4 ٽرلين سالن يعني چار کرب سالن تائين ھڪ تارو ئي رھندو.
ھائيڊروجن فيوجن ڪارڻ عام طور ھيليئم وڌندو رھندو. آھستي آھستي پروڪسيما سينچوري اڃان ننڍو ۽ گرم ٿيندو رھندو. وقت سان گڏ ھي ڳاڙھي کان نيري ۾ مٽجندو ۽ جڏھن ھن تاري جي ھائيڊروجن فيول پوري طرح ختم ٿيندو ته ھي ھڪ اڇو بونو تارو White Dwarf Star ٿي ويندو وقت سان گڏ ھن جي بچيل گرمي به ختم ٿي ويندي.
پروڪسيما سينچوري اسان جي سج جو 32 ھزار سالن کان وٺي ويجھو پاڙيسري آھي ۽ ايندڙ 25 ھزار سالن تائين رھندو ان کان پوء سج جو ويجھي ۾ ويجھو تارو الفا سينچوري اي ٿي ويندو.
ويجھڙائي ۾ پروڪسيما سينچوري کي ڦرندڙ ھڪ اھڙي گرھ جي کوج ڪئي وئي آھي جيڪا 1.3 سيڪڙو زمين کان وڏي آھي. ھن گرھ کي پروڪسيما سينچوري بي Proxima Centaury B پنھنجي تاري پروڪسيما سينچوري جي نسبت سان ڏنو ويو آھي. ھي گرھ پنھنجي تاري کان 75 لک ڪلو ميٽر پري آھي جيڪو زمين جي سج کان مفاصلي جو 5 سيڪڙو آھي. ھن کي پنھنجي تاري کي ڦرڻ ۾ 11.2 ڏينھن لڳن ٿا.
ڏٺو وڃي ته عطارد Mercurry سج کان 57.91 ملين ڪلو ميٽر يعني پنج ڪروڙ اڻاسي لک ڪلو ميٽر پري آھي جيڪو پروڪسيما سينچوري بي ۽ ان جي تاري کان ڪافي وڌيڪ آھي، ان جو مطلب جيڪڏھن پروڪسيما تارو سج جيترو وڏو ھجي ھا ته ان گرھ کي ساڙي راک ڪري ڇڏي ھا.
ھن گرھ تي پوندڙ ريڊيئيشن جي مقدار زمين تي پوندڙ ريڊيئيشن جي مقدار جو 65 سيڪڙو آھي. جيڪڏھن ھن گرھ جو وايو منڊل نه ٿيو ته ھن جي گرمي پڌ ڪاٽو 40 ھوندو اھو ڪافي ٿڌو آھي، جڏھن ته توھان کي اھو ڄاڻي حيرت ٿيندي ته زمين کي جيڪڏھن وايو منڊل نه ھجي ھا ته ھن جي گرمي پڌ ڏينھن جو 127 ۽ رات جو ڪاٽو 153 ھجي ھا.
جيڪڏھن ھن گرھ تي پاڻي ٿيو ته پاڻياٺ جي صورت ۾ ھن جي مٿاڇري تي موجود ھوندو. ماھرين کي ھڪ پريشاني آھي ته اھڙا گرھ جيڪي پنھنجي تاري جي ويجھي ھجن ٿا ته انھن جي جنم جي شروعات ۾ ئي گرھ جي بي انتھا گرم ھجڻ ڪارڻ پاڻي ٻاڦ ٿي اڏامي وڃي ٿو. ٿي سگھي ٿو ھن سان ايئين نه ٿيو ھجي يا پاڻي بعد ۾ ڪنھن شھابيي comet وسيلي آيو ھجي ، تڏھن ئي ھن تي پاڻي ھجڻ جا امڪان آھن. زياده تر امڪانن جي ان ڪري ڳالھ ھلي پئي ڇو ته اسان اڃان ھن گرھ بابت وڌيڪ نه ٿا ڄاڻون. ڪمپيوٽر ماڊل اسان کي ٻڌائن ٿا ته اتي پاڻي پاڻياٺ جي صورت ۾ موجود ھوندو. ھن جو وايو منڊل به آھي، ھن کي مقناطيسي ميدان به آھي جيڪو ھاڃيڪار سج جي ڪرڻن کان ھن کي بچائي ٿو. جيسين پڪي طور ڄاڻ نه ٿي ملي ماھرين ھن باري ۾ پڪي طور ڪجهه نه ٿا چئي سگھن.
ڪجهه ماھرن ڪمپيوٽر ماڊل جي آڌار تي اندازو لڳايو ته ھي گرھ پنھنجي تاري جي ڪافي ويجھي ھجڻ ڪارڻ ڳنڍيل به ٿي سگھي ٿو. ھن جو ھڪ پاسو تاري ڏانھن ۽ ٻيو پاسو تاري جي مخالف ۾ ھوندو. تاري وارو پاسو گرم جڏھن ته مخالف پاسو ٿڌو ھوندو. ھن تي زندگي ھڪ جاء تي ٿي سگھي ٿي . اھا جاء آھي ٻنھين ٿڌي ۽ گرم جاين جي وچ ۾. ان جاء تي زندگي جي اميد آھي.
جيئين ته ھن گرھ بابت ڄاڻ ڪمپيوٽر ماڊل جي آڌار تي آھي جڏھن تہ حقيقي ڄاڻ وٺڻ لاء اسان کي اتي وڃڻو پوندو. اڄوڪي طريقي وسيلي اسان کي ھزارون سال لڳندا ۽ اسان وٽ ڪو به طريقو نه آھي جو خلابازن کي ھن تي موڪلي سگھون. جيڪڏھن مشينن جي ڳالھ ڪجي ته ان لاء سائنسدان تيار ۽ پر اميد آھن. بريڪ ٿرو اسٽار شاٽ Breakthrough star shot تي اڃان ڪم ھلي پيو جنھن سان اسان خلائي مشينون پروڪسيما سينچوري تي گھٽ ۾ گھٽ ٽائيم ۾ موڪلي سگھنداسين. پروڪسيما تائين ھنن مشينن کي پڄڻ ۾ 15 سال لڳندا جڏھن ته الفا سينچوري تائين ويھ سال لڳندا.