1512.
godina
- Ovo je članak o godini 1512.
Godina 1512 (MDXII) bila je prijestupna godina koja počinje u četvrtak (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 15. vijek – 16. vijek – 17. vijek |
| Decenija: | 1480-e 1490-e 1500-e – 1510-e – 1520-e 1530-e 1540-e |
| Godine: | 1509 1510 1511 – 1512 – 1513 1514 1515 |
| Gregorijanski | 1512.. (MDXII) |
| Ab urbe condita | 2265. |
| Islamski | 917–918. |
| Iranski | 890–891. |
| Hebrejski | 5272–5273. |
| Bizantski | 7020–7021. |
| Koptski | 1228–1229. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1567–1568. |
| • Shaka Samvat | 1434–1435. |
| • Kali Yuga | 4613–4614. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4148–4149. |
| • 60 godina | Yang Voda Majmun (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11512. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Događaji
uredi- 8. 2. - Barbara Zapolja, Ivanova sestra, se u Krakovu udala za poljskog kralja Zigmunda I (umrla već 1515).
- 18. 2. - Rat Cambraiske lige: Francuzi (Gaston de Foix) zauzeli Bresciu.
- 25. 3. - Ugarski palatin Emerik Perenj imenovan za hrvatskog bana (Ivan Zapolja je htio svog brata Jurja na tom mjestu).
- 6. 4. - Car Maksimilijan I sklopio papinim posredovanjem primirje na 10 mjeseci sa Mlecima.
- 11. 4. (Uskrs) - Bitka kod Ravene, franko-ferarska pobeda nad papsko-španskom vojskom, grad opljačkan, poginuo francuski komandant Foix.
- 24. 4. - Selim I zbacio oca Bajazita II uz pomoć janičara - Selimov brat Ahmet kontroliše deo Anadolije (Selim vlada do 1520).
- Učestalije turske provale u susedne zemlje.
- 3. 5. - Počinje Peti lateranski sabor (do 1517).
- ca. lipanj - Turska provala u Hrvatsku, zarobljeni ljudi i stoka, porušena neka sela zagrebačke biskupije.
- 10. 8. - Bitka kod Saint-Mathieu je pomorska engleska pobeda nad franko-bretonskom flotom (brodovi prvi put sa specijalnim topovskim položajima).
- avgust - Francuzi izbačeni iz Lombardije, Massimiliano Sforza milanski vojvoda (do 1515).
- 22. 8. - Novi ban Emerik Perenj stigao u Zagreb (za banovca odredio kneza Ivana Karlovića, na jesen otišao u istočnu Slavoniju zbog turske opasnosti).
- septembar - Cardinal Giovanni de Medici zauzeo Firencu - povratak vlasti Medicija.
- rujan - listopad - Turci zauzeli Srebreničku banovinu (Srebrenik, Tešanj, Sokol i još dva mjesta).
- jesen - Kapetan Donje Ugarske Stjepan Bator odbio Turke kod Beograda[1].
- 4. 11. - Bosanski Turci prodrli u Hrvatsku, napadaju Skradin.
- 12. 11. - Papa Julije II. sklopio savez sa carem Maksimilijanom protiv dojučerašnjih saveznika Mletaka (oni će u ožujku sklopiti savez sa Francuzima).
- 19. 12. - Vasilije III., veliki knez Moskve započeo prvu od tri opsade litvanskog Smolenska.
- 27. 12. - Doneseni Burgoski zakoni za regulisanje ponašanja Španaca u Novom svetu.
- decembar - U portugalsku Gou stigao etiopski ambasador Mateus tražeći savez (Portugalci misle da je izaslanik "Prezvitera Jovana").
Tokom/tijekom godine
uredi- 1512/13 - Turci zauzeli Blagaj na Sani od Babonića (ali pominju se i druge godine).
- 1505-12? - U Sarajevu izgrađen Firuz-begov hamam[2].
- U Veneciji štampan ćirilični "Oficij s molitvama Bogorodici i 15 molitava svete Brigite" (→ Dubrovački ćirilski molitvenik).
- Toma Bakač "patron i tutor" Zagrebačke biskupije (1512-17).
- Posljednji spomen Buške županije u Lici.
- Naseljeno selo Bežanija kod Zemuna.
- Neagoe Basarab je novi vladar Vlaške (do 1521) - prijatelj Maksima Brankovića[3], pokrovitelj mnogih manastira.
- Sretenjska crkva u Krušedolu, prvobitno ženski manastir (zadužbina Mati Angeline).
- Oružani međustaleški sukob u mletačkom Baru, 62 poginulih, uspostavljena dva gradska vijeća, patricijsko i pučko[4].
- Ferdinand Aragonski započinje osvajanje Kraljevine Navare.
- Portugalac António de Abreu stigao do Timora i ostrva Banda, izvora začina; njegov zamenik Francisco Serrão stiže do Maluku Otoka ("Začinskih otoka").
- Španac Juan Ponce de León otkrio Turks i Caicos Otoke.
- Još četiri carska okružja u Svetom Rimskom Carstvu.
- Osnovan uzbečki Kanat Hiva (traje do 1920).
Rođenja
urediSmrti
uredi- 2. 2. - Hatuey, tainoski poglavica
- 22. 2. - Amerigo Vespucci, italijanski trgovac i kartograf (* 1454)
- 11. 4. - Gaston de Foix, francuski komandant, "Grom Italije" (* 1489)
- 21. 5. - Pandolfo Petrucci, vladar Sijene (* 1452)
- 26. 5. - Bajazit II, donedavni osmanski sultan (* ca. 1447)
- Toma Basiljević (Bassegli), hrvatski teolog (* 1438)
- Silvestar Bedričić, hrvatski glagoljaški tiskar i prevoditelj
Reference
uredi- ↑ Klaić, str. 254
- ↑ Odluka o proglašenju ostataka Firuz-begovog hamama u Sarajevu nacionalnim spomenikom Arhivirano 2015-04-03 na Wayback Machine-u. kons.gov.ba. 1. april 2008. (pristup. 31.10.2015.)
- ↑ V. Ćorović, Srpska despotovina u Sremu, rastko.rs
- ↑ L. Ćoralić, Staleški raskol - tragom građe o društvenim sukobima u Baru, str. 66, hrcak.srce.hr/file/26698
- Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio treći.... Treća knjiga: Doba kralja Matijaša Korvina i Jagelovića (1458-1526) (archive.org)