1707.
godina
Godina 1707 (MDCCVII) bila je redovna godina koja počinje u subotu po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u srijedu po julijanskom kalendaru.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 17. vijek – 18. vijek – 19. vijek |
| Decenija: | 1670-e 1680-e 1690-e – 1700-e – 1710-e 1720-e 1730-e |
| Godine: | 1704 1705 1706 – 1707 – 1708 1709 1710 |
| Gregorijanski | 1707.. (MDCCVII) |
| Ab urbe condita | 2460. |
| Islamski | 1118–1119. |
| Iranski | 1085–1086. |
| Hebrejski | 5467–5468. |
| Bizantski | 7215–7216. |
| Koptski | 1423–1424. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1762–1763. |
| • Shaka Samvat | 1629–1630. |
| • Kali Yuga | 4808–4809. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4343–4344. |
| • 60 godina | Yin Vatra Svinja (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11707. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Događaji
urediJanuar/Siječanj – Mart/Ožujak
uredi- 16. 1. (kalendar?) - Škotski parlament ratifikovao Zakone o uniji sa Engleskom. Protivnici ugovora izazivaju nemire.
- februar - Veliki severni rat: švedski kralj Karl XII odbija mirovnu ponudu ruskog cara Petra Velikog, kao i u junu i avgustu.
- 3. 3. - Umro mogulski car Aurangzeb Alamgir ("Ukras prestola", "Osvajač Sveta"). Prvo ga nasleđuje najstariji sin Muhammad Azam Shah ali je u junu zbačen od polubrata. Počinje opadanje Mogulskog Carstva (Britanci ga ukinuli 1857).
- 13. 3. - Rat za špansko nasleđe: Milanska konvencija između Francuske i Austrije: francuske trupe se povlače sa severa Italije.
- mart - Rakošijeva buna: Ratni savet u Gracu javlja da su varaždinski graničari nepokorni i izazivaju bune zbog dugog boravka na ratištu, lošeg snabdevanja i pocepanih mundira.[1]
April/Travanj – Jun/Lipanj
uredi- 3. 4. - Pomoriški graničari upali u Kečkemet - pljačke, paljevine i ubistva. Ubijena su i 52 "turska trgovca" što pravi diplomatske probleme.[2]
- april - Austrijski gen. Daun kreće iz Torina prema španskom Napuljskom Kraljevstvu.
- 25. 4. - Rat za špansko nasljedstvo: Bitka kod Almanse u kojoj bourbonska francusko-španska vojska nanosi poraz snagama habsburgovske Augsburške Alijanse te uspostavlja nadzor nad područjem Valencije - prekretnica na poluotoku.
- 2. 5. - Francuzi presreli engleski konvoj kod Beachy Heada: zarobili su dva ratna i 21 trgovački brod.
- 10. 5. - Umro splitski nadbiskup Stjepan I. Cosmi, dogodine ga nasljeđuje Stjepan II. Cupilli (1708-19).
- 12. 5. (1. 5. po j.k.) -
Unija: Engleska i Škotska, ranije u personalnoj uniji, ujedinjuju se u Kraljevstvo Velika Britanija. - 23. 5. - Počinje nova eruptivna aktivnost u kalderi Santorini u Egeju (do 1711).
- 6. 6. - Franko-špansko zauzeće Xàtive u Valensiji: branitelji su masakrirani ili deportovani a grad je spaljen.
- 14. 6. - Sabor u Onodu: Rakoci i pobunjeni dio ugarskog plemstva proglašavaju zbacivanje Habsburgovaca s ugarskog prijestolja.[3]
- 16. 6. - Kneginja Neuchâtela Marie d'Orléans-Longueville umrla bez naslednika - stanovništvo dogodine bira pruskog kralja Friedricha Wilhelma I., jer je protestant, jak ali udaljen.
- 20. 6. - Bitka kod Džadžaua (Agre): Bahadur Shah I je porazio i ubio polubrata, mogulskog cara Azam Shaha i trojicu njegovih sinova (vlada do 1712).
- 22. 6. - Austrijska vojska na napuljskoj granici.
- 29. 6. - Filip V uvodi Dekretima Nueva Planta kastilijske zakone u Valensiju i Aragon.
- jun-septembar - Francuski šef eskadre Claude de Forbin operira u Bijelom moru i zarobljava 34 broda.
Jul/Srpanj – Septembar/Rujan
uredi- 6 - 25. 7. - Kuruci Šandora Karoljija opsedaju Arad, varoš je opustošena. Slično se ovog leta događa i sa Segedinom.
- 7. 7. - Austrijska vojska ušla u Napulj.
- jul - Deo Klimenta sa Peštera, 147 od 274 kuća, vraća se u staru postojbinu, kroz borbu sa Turcima (preostali katolici izvučeni 1711. a muslimani ostali).[4]
- 29. 7. - 21. 8. - Opsada Tulona: saveznici nisu uspeli zauzeti francuski lučki grad, ali su ovi potopili svoje brodove, tako da saveznici imaju prevlast u zapadnom Mediteranu.
- 12 - 20. 8. - Rat kraljice Ane: tvrđava Pensacola u Španskoj Floridi je odolela opsadi engleskih saveznika Creekova, mada je varoš spaljena. Još jedan pokušaj krajem novembra takođe je neuspešan.
- 31. 8. - Altranstädtski ugovor između švedskog kralja Karla i habsburškog cara Jozefa: osigurana prava protestanata u Šleziji.
- 7. 9. - Na putu prema Moskvi, švedska vojska Karla XII je prešla poljsku granicu na Odri; ruski komandant Menšikov se povlači, ostavljajući sa sobom sprženu zemlju.
- 14. 9. - U Našicama posvećena obnovljena stara gotička župna crkva.
- septembar - Amda Seyon se proglasio za cara Etiopije, nakratko zauzeo prestonicu Gondar, gde ga podržavaju pristalice ubijenog Iyasua, ali Tekle Haymanot I ga je ubrzo izbacio (ali i sam će biti ubijen dogodine).
- 24. 9. - Denis Papin plovi nekom vrstom parnog broda ali je zaustavljen u Hann. Mündenu, gde je plovilo uništeno.
- 30. 9. - Daunovi Austrijanci osvajaju Gaetu nakon tromesečne opsade. Habsburzi su dominantni u Italiji sledećih dvadesetak godina.
Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac
uredi- 9. 10. - Počinje Bulavinova pobuna donskih kozaka protiv ruske vlasti: uništili su jedinicu lovaca na glave koji su na kozačkoj teritoriji tragali za odbeglim kmetovima.
- 14. 10. - Franko-španske snage zauzimaju varoš Lerida nakon kratke opsade, a citadelu u novembru.
- 18. 10. - Rešenje cara Josifa I o održavanju izbornog sabora za izbor srpskog patrijarha (rešenje stiže u Sremske Karlovce u decembru).[5]
- 21. 10. - Bitka kod rta Lizard: Britanci izgubili tri ratna i 15 trgovačkih brodova, i preko hiljadu ljudi pored Cornwalla.
- 23. 10. - Prva sjednica Parlamenta Ujedinjenog Kraljevstva Velike Britanije koga zajedno čine zastupnici iz Engleske i Škotske.
- 28. 10. - Potres ere Hōei najjači je u japanskoj historiji, osim onog 2011; sa cunamijem izaziva preko 5.000 žrtava.
- jesen - Tajno venčanje Petra Velikog i Jekaterine Aleksejevne (zvanično 1712, carica Katarina I 1724-27).
- jesen 1707? - Zbor Srba u Karlovcima: neće kidati zajednice s pećkom maticom, novi srpski prvosveštenik u austriskoj državi imao je biti mitropolit krušedolske mitropolije.[6]
- 2. 11. (22. 10. po j.k.) - Pomorska katastrofa kod Scillyja: na povratku od Tulona, četiri britanska broda se nasukala na Scillyju - stradalo je 1.400 do 2.000 pomoraca.
- decembar, krajem - Švedska vojska prelazi zaleđenu Vislu.
- 16. 12. - Erupcija ere Hōei: posljednja erupcija planine Fuji traje do 1. januara.
Kroz godinu
uredi- Prema izveštaju barskog nadbiskupa Vićentija Zmajevića, u Peći ima svega sedam a u Dečanima tri monaha (nekada ih je bilo 100 odn. 50).[7]
- 1707-12 - Eugen Savojski gradi dvorac u Bilju.
- Ferman sultana Ahmeda III o punoj pravnoj zaštiti i nesmetanom poslovanju dubrovačkih trgovaca - oni su sve malobrojniji u Bosni, najveće neprilike im prave u Sarajevu.[8]
- Puk. Mihailo Miloradović posetio i darovao manastir Žitomislić, zadužbinu svojih predaka.[9]
- Mletački gen. providur za Dalmaciju Riva sastao se s predstavnicima Crne Gore i Brda i obdario ih.[10]
- Car Josif I potvrdio Atanasija Ljubojevića za episkopa Like i Krbave, mada su ga optuživali unijatski vladika i senjski biskup (rezidira u manastiru Komogovina).[11]
- 1707-14 - Skoro ceo balkansko-panonski prostor zahvaćen kugom.[12]
- U Pragu osnovan srednjoškolski Institut inženjerskog obrazovanja - od 1806. visokoškolska Praška politehnika, od 1920. Češki tehnički univerzitet u Pragu, najstariji civilni tehnički univerzitet u Evropi.
- U Moskvi izgrađena crkva Menšikovljeva kula, najstariji primer Petrovskog baroka.
- Početak gradnje kineske carske Stare letnje palate.
- John Floyer: The Physician's Pulse Watch uvodi merenje pulsa otkucajima u minuti.
- Laoska kraljevina Lan Xang podeljena u Luang Phrabang i Vientiane,
Rođenja
uredi- 25. 2. - Carlo Goldoni, pisac († 1793)
- 15. 4. - Leonhard Euler, matematičar († 1783)
- 23. 5. - Carl Linnaeus, začetnik moderne taksonomije († 1778)
- 15. 7. - Franjo Ksaver Pejačević, povjesničar, isusovac († 1781)
- 25. 8. - Luis I, kralj Španije († 1724)
- 7. 9. - Georges-Louis Leclerc de Buffon, naturalista, enciklopedist († 1788)
- 3. 10. - Gašpar Petar Vinjalić, svećenik, povjesničar († 1781)
- Luka Čilić, franjevac, pisac († 1771)
Smrti
uredi- 4. 1. - Ludwig Wilhelm Badenski, markgrof Baden-Badena, carski komandant (* 1655)
- 20. 1. - Leopold Karl von Kollonitsch, nadbiskup esztergomski, primas ugarski (* 1631)
- 3. 3. - Aurangzeb, vladar Mogulskog Carstva (* 1618)
- 27. 3. - Jean-François Gerbillon, isusovački misionar u Kini (* 1654)
- 30. 3. - Sébastien Le Prestre de Vauban, vojni inženjer (* 1633)
- 9. 5. - Dieterich Buxtehude, orguljaš, kompozitor (* 1637)
- 10. 5. - Stjepan I. Cosmi, splitski nadbiskup (* 1629)
- 27. 5. - Madame de Montespan, ljubavnica Louisa XIV (* 1640)
- 8. 6. - Muhammad Azam Shah, mogulski vladar (* 1653)
- 15. 6. - Giorgio Baglivi, liječnik iz Dubrovnika (* 1668)
- 16. 7. - Mustafa Ejubović, pisac (* 1651)
- 10. 10. - Johann Patkul, livonski plemić, diplomata (* 1660)
- 27. 12. - Jean Mabillon, benediktinac, pionir paleografije i diplomatike (* 1632)
- Julie d'Aubigny La Maupin, operska pevačica, mačevalka (* 1670/73)
Reference
uredi- ↑ Istorija s. n. IV-1, 76
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 84
- ↑ Historija n. J. II, 1018
- ↑ O ARNAUTIMA u staroj Srbiji i Sandžaku. rastko.rs
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 51
- ↑ Srbi u Ugarskoj. rastko.rs
- ↑ Historija n. J. II, 1355
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 27
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 29
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 31-2
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 184
- ↑ Istorija s. n. IV-1, 59
- Literatura
- Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
- Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1)
