1863
godina
- Ovo je članak o godini 1863.
Godina 1863 (MDCCCLXIII) bila je redovna godina koja počinje u četvrtak po gregorijanskom odn. redovna godina koja počinje u utorak po 12 dana zaostajućem julijanskom kalendaru (linkovi pokazuju kalendare).
Milenijum: | 2. milenijum |
---|---|
Vjekovi: | 18. vijek – 19. vijek – 20. vijek |
Decenija: | 1830-e 1840-e 1850-e – 1860-e – 1870-e 1880-e 1890-e |
Godine: | 1860 1861 1862 – 1863 – 1864 1865 1866 |
Gregorijanski | 1863. (MDCCCLXIII) |
Ab urbe condita | 2616. |
Islamski | 1279–1280. |
Iranski | 1241–1242. |
Hebrejski | 5623–5624. |
Bizantski | 7371–7372. |
Koptski | 1579–1580. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 1918–1919. |
• Shaka Samvat | 1785–1786. |
• Kali Yuga | 4964–4965. |
Kineski | |
• Kontinualno | 4499–4500. |
• 60 godina | Yin Voda Svinja (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 11863. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Događaji
urediJanuar/Siječanj
uredi- 1. 1. - Američki građanski rat: predsednik Abraham Lincoln potpisao Zakon o oslobađanju robova (Proklamacija o emancipaciji) - robovi pod kontrolom Konfederativnih Država proglašeni slobodnim.
- 1. 1. - Prvu tvrdnju pod Aktom o homstedima pravi Danijel Frimen za farmu u Nebraski.
- 1 - 6. 1. - Britanska mornarica držala u blokadi Rio de Janeiro zbog navodnih slučajeva piraterije i pritvaranja britanskih mornara.
- 3. 1. - Naslovnica Harper's Weekly-ja objavljuje karikaturu Thomasa Nasta koja prikazuje prvo moderno obličje Deda Mraza (obučen je u zastavu SAD).
- 6. 1. - James Leonard Plimpton patentirao poboljšane rolšue.
- 7. 1. - Pola sela Bedretto u švajcarskom kantonu Ticino razoreno lavinom, stradalo 29 ljudi.
- 8. 1. - Centralnopacifička željeznica počela u Sacramento, California gradnju Prve transkontinentalne železnice u SAD - do 1869 će se sastati sa Union Pacific Railroad u Promontory, Utah.
- 10. 1. - Otvorena prva deonica Londonskog metroa, prve podzemne železnice na svetu (drveni vagoni osvetljeni gasom, vuče ih parna lokomotiva).
- 11. 1. - Vicksburška kampanja Američkog rata: Bitka kod Arkansas Posta je uspeh Unije.
- 11. 1. - U švajcarskom gradu Locarno se zbog snega srušio krov jedne crkve, stradalo preko 40 ljudi.
- 12. 1. - Na sjednici Dalmatinskog sabora, Narodna stranka Mihovila Pavlinovića traži uvođenje hrvatskog jezika kao službenog.
- 15. 1. - Francuska intervencija u Meksiku: francuske snage bombarduju Veracruz.
- 19. 1. - Ismail Paša postaje valija (guverner, od 1867. kediv tj. vicekralj) Egipta i Sudana (do 1879).
- 22. 1. - U Kongresnoj Poljskoj izbija Januarski ustanak protiv ruske vlasti, kome se pridružuju i radikali u Litvaniji, Belorusiji i Ukrajini.
- 29. 1. - Indijanski ratovi, Masakr na Bear River: vojska SAD razbila Šošone u današnjem Ajdahu.
- 31. 1. - Objavljen prvi Verneov avanturistički roman, Cinq semaines en ballon.
- 31. 1. - Prvi broj pariskih dnevnih novina Le Petit Journal.
- početkom godine - Kneginja Julija Obrenović ide u diplomatsku misiju u London (ostaje u inostranstvu do novembra 1864, u međuvremenu će neuspešno tražiti razvod braka).
Februar/Veljača
uredi- 4. 2. - Osmanska banka prerasta u Carsku osmansku banku
- 7. 2. - Korveta HMS Orpheus potonula uz obalu Novog Zelanda, 189 članova posade stradalo.
- 8. 2. - Alvenslebenova konvencija Rusije i Pruske protiv pobunjenih Poljaka.
- 9. 2. - U Ženevi osnovan Komitet petorice na čelu sa Henry Dunantom, prethodnica Međunarodnog komiteta Crvenog krsta.
- 10. 2. - Patuljci General Tom Thumb (Charles Stratton) i Lavinia Warren se venčali u organizaciji njihovog poslodavca P. T. Barnuma.
- 12. 2. - Kapetan Miša Anastasijević poklonio srpskoj vladi zdanje u Beogradu, danas Kapetan-Mišino zdanje.
- februar - Konzervativni predsednik Gvatemale Rafael Carrera poslao vojsku protiv liberalnog kolege u El Salvadoru, Gerarda Barriosa, ali poraženi 24. 2. kod Coatepequea.
- februar - Objavljeni rezultati prošlogodišnjeg referenduma o šefu države u Grčkoj: 95% je za britanskog princa Alfreda, ali Britanija, Francuska i Rusija ne žele da neko iz njihovih vladarskih porodica preuzme Grčku.
- 24. 2. - U SAD (Uniji) organizovana Teritorija Arizona (do 1912); pristalice Konfederativnih Država su prošle godine proglasile svoju teritoriju.
- 26. 2. - Predsednik Linkoln potpisuje Zakon o nacionalnom bankarstvu, kojim se uspostavlja jedinstvena valuta i bankarski sistem SAD.
Mart/Ožujak
uredi- 3. 3. - Stupio na snagu Enrollment Act, prvi federalni zakon o regrutaciji u SAD koji će se pokazati krajnje nepopularnim; regruti se mogu otkupiti za $300.
- 4. 3. - U SAD organizovana Teritorija Idaho (do 1890).
- 7. 3. - Službeno osnovan Muzej primjenjene umjetnosti u Beču, za javnost otvoren u maju 1864.
- 10. 3. - Albert Edward, princ od Walesa, se oženio danskom princezom Aleksandrom.
- 11. 3. - Japanski car Kōmei izdao Naređenje za proterivanje varvara, rok je 11. maj.
- mart - Tajpinški ustanak u Kini: britanski oficir Charles George Gordon preuzima komandu nad Uvek pobedničkom armijom i započinje uspešne operacije protiv pobunjenika.
- 19. 3. - Konfederalna krstarica SS Georgiana potopljena na svom prvom putovanju, iz Škotske do Charlestona.
- 30. 3. (18. 3. po j.k.) - Danski princ Georg izabran za kralja Helena (Grčke), u Atinu stiže krajem oktobra (vlada do 1913).
- mart - april - Southern bread riots - uglavnom žene pljačkaju radnje u gradovima Konfederativnih Država.
April/Travanj
uredi- 5. 4. (24. 3. po j.k.) - Osvećena je Vaznesenjska crkva u Beogradu.
- 14. 4. - Ugovor iz Huếa između Vijetnama i Francuske: otvorene tri vijetnamske luke, dozvoljena misionarska aktivnost, inostrani odnosi pod francuskom protekcijom.
- 14. 4. - William Bullock patentirao poboljšanu rotacionu štamparsku presu tako da kontinualno prima papir.
- 16. 4. - Porinuta francuska podmornica Plongeur, prva sa mehaničkim pogonom umesto ljudskog.
- 17. 4. - 2. 5. - Griersonov upad: unionistička konjica vrši diverziju u Misisipiju i Lujzijani tokom Grantovih operacija prema Vicksburgu.
- 19. 4. - Bivši koloradoski (liberalni) predsednik Urugvaja Venancio Flores započinje revoluciju (Cruzada Libertadora) protiv blankističkog (konzervativnog) predsednika.
- 20. 4. - U Prima Porti, predgrađu Rima, pronađena poznata statua cara Augusta.
- 24. 4. - Potpisivanjem ugovora okončan četvorogodišnji Federalni rat u Venecueli - pobeda federalista nad konzervativnom vladom.
- 26. 4. (14. 4. po j.k.) - Knez Mihailo Obrenović organizovao prve galopske trke ("košija"[1]) na kružnoj stazi u Beogradu, "na vašarištu iza groblja pored carigradskog druma" - Trkalište ispod današnjeg hotela Metropol.
- 27. 4. - Na obali Newfoundlanda potonuo parobrod SS Anglo Saxon, 237 stradalih.
- 30. 4. - Bitka kod Camaróna: mala jedinica francuske Legije stranaca se suprotstavila mnogostruko jačim meksičkim snagama (danas svečani datum za legionare).
- april, krajem - Bahá'u'lláh u vrtu blizu Bagdada tvrdi svojim sledbenicima da je božji glasnik (zatim po naredbi vlasti putuje u Carigrad, pa u Jedrene).
Maj/Svibanj
uredi- 1. 5. - Nova nacionalna zastava Konfederativnih Država Amerike je "neokaljani stijeg" umjesto "zvijezda i pruga" (do 1865).
- 6. 5. - Okončana krvava Bitka kod Chancellorsvillea, pobeda konfederalne strane u Virdžiniji na čelu sa Robert E. Leejem, ali Stonewall Jackson poginuo od prijateljske vatre.
- 8. 5. - Granadinska Konfederacija transformisana u decentralizovane Sjedinjene Kolumbijske Države (aranžman traje do 1886).
- 12. 5. - Ubijen madagaskarski kralj Radama II., udovica Rabodo/Rasoherina nastavlja nakon sporazuma sa plemstvom (do 1868).
- 15. 5. - Succès de scandale: na margini zvaničnog pariskog Salona otvoren Salon odbijenih (Salon des refusés), izloženi Maneov "Doručak na travi" i Whistlerova "Simfonija u belom, br. 1: Bela devojka" - dočekani zgražanjem i podsmehom (Mane je ove godine naslikao i "Olympiju", prvi put izloženu 1865.).
- 17. 5. - Francuske snage zauzele Pueblu u Meksiku.
- 18. 5. - Počinje Opsada Vicksburga, konfederalnog utvrđenja na Misisipiju.
- 21. 5. - U mestu Battle Creek, Michigan osnovana Adventistička crkva sedmog dana.
- 23. 5. - Ferdinand Lassalle osnovao u Leipzigu, Kraljevina Saksonija, Opšte nemačko radničko udruženje, prvu socijalističku stranku u Nemačkoj, prethodnicu SDP.
Jun/Lipanj
uredi- 3. 6. - Robert E. Lee započinje Gettysburšku kampanju, invaziju Severa (Merilend i Pensilvanija).
- 7. 6. - Francuska intervencija u Meksiku: francuske snage ušle u prestonicu. (predsednik Benito Juárez i vlada su 31. 5. pobegli na sever, gde ostaju do 1867).
- 9. 6. - Bitka kod Brandy Stationa u Virdžiniji - pretežno konjanička bitka bez jasnog pobednika.
- 9. 6. - Emir Afganistana Dost Mohammad umire nekoliko dana nakon što je zauzeo Herat, nasleđuje ga Sher Ali Khan (vl. 1863-66 i 1868-79).
- jun - Gvatemalske trupe ulaze u Honduras i opet u El Salvador.
- jun - Bosanski vezir Osman Šerif-paša odredio mesta u koja će se naseliti "Turci" iseljeni iz Užica i Sokola[2].
- 11. 6. - 26. 7. - Morganov upad: konfederalna konjica upala u Indijanu i Ohajo.
- 17. 6. - U Beogradu osnovana Viša ženska škola.
- 18. 6. - Počinje drugo zasjedanje Carevinskog vijeća, nema predstavnika Češke, Hrvatske, Ugarske, Mletačke i, u početku, Erdelja[3].
- 20. 6. - Zapadna Virginia je 35. država primljena u SAD.
Jul/Srpanj
uredi- 1. 7. - U Pruskoj uveden zakon o štampi koji sužava njenu slobodu - dolazi do prvog javnog spora između kralja Wilhelma i krunskog princa Friedricha.
- 1. 7. - Ukinuto ropstvo u holandskim kolonijama Surinam i Curaçao, uz desetogodišnji prelazni period.
- 1 - 3. 7. - Bitka kod Gettysburga je najveća bitka Američkog građanskog rata; Lee je potučen u Pensilvaniji ali se može vratiti u Virdžiniju.
- 4. 7. - General Grant prisilio južnjački garnizon u Vicksburgu na predaju čime je Konfederacija presječena napola.
- 9. 7. - Opsada Port Hudsona u Lujzijani okončana posle 48 dana - utvrđenje se predalo unionistima.
- 13 - 16. 7. - Njujorški regrutacioni neredi (Draft Riots): nezadovoljstvo radničke klase zbog regrutacije se pretvara u rasno nasilje, zvanično 119 mrtvih pre nego što je red uspostavljen uz pomoć vojske (izvlačenje brojeva za regrutaciju sprovedeno u avgustu bez incidenata).
- 16. 7. - Bitka u Moreuzu Shimonoseki: američka (unionistička) šalupa USS Wyoming potopila dva broda japanskog Domena Chōshū - anticipacija zapadne kampanje.
- 17. 7. - Novozelandski ratovi: počinje britanska invazija na Waikato, na Severnom ostrvu (do sledećeg aprila).
- 17. 7. - Bitka kod Honey Springsa je važna unionistička pobeda u Indijanskoj Teritoriji (današnja Oklahoma).
- 20. 7. - 14. 8. - Bombardiranje Shimonosekija: britansko-francusko-nizozemsko-američka koalicija protiv japanskog Domena Chōshū zbog pucanja na zapadne brodove.
Avgust/August/Kolovoz
uredi- 1. 8. - U današnjem Wuppertalu osnovana firma Friedr. Bayer et comp., tj. Bayer AG.
- 4. 8. - Osnovana Matica slovačka.
- 11. 8. - Kambodžanski kralj Norodom I sklopio sa Francuskom ugovor o protektoratu kako bi sačuvao zemlju od sijamskih (tajlandskih) i vijetnamskih pretnji (francuska vladavina traje 1863-1941. i 1945-53).
- 15 - 17. 8. - Bombardiranje Kagoshime: britanska mornarica bombardira Kagoshimu, japanski Domen Satsuma, iz odmazde za prošlogodišnji incident u Namamugiju.
- 16. 8. - Počinje Dominikanski rat za restauraciju (1863-65), dve godine nakon što se Dominikanska Republika vratila pod špansku vlast.
- 21. 8. - Masakr u Lawrenceu: pro-robovlasnička grupa vođena Williamom Quantrillom je spalila veći deo Lawrenca i ubila oko 150-200 ljudi.
Septembar/Rujan
uredi- septembar - Luka Vukalović postigao sporazum sa Turcima po kome postaje bimbaša a oblast u istočnoj Hercegovini dobija poreske olakšice (ali Turci to ne poštuju)[4].
- 18. 9. - Otvoren Finski sabor, prvi put od 1809, car Aleksandar II obećao promene ustava. Finski jezik postaje zvaničan, uz švedski.
- 19 - 20. 9. - Bitka kod Chickamauge je kraj neuspješne unionističke ofenzive u Džordžiju, Braxton Bragg je pobijedio Williama Starkea Rosecransa.
- 24. 9. - Donošenjem zakona o osnivanju Velike škole reformisan dotadašnji Licej u Beogradu. Velika škola je imala Filozofski, Pravni i Tehnički fakultet, a nastava je održavana u Kapetan-Mišinom zdanju. Škola će 1905. prerasti u Beogradski univerzitet.
Oktobar/Listopad
uredi- 3. 10. - Predsednik Linkoln proglasio praznik Dan zahvalnosti koji će se slaviti poslednjeg četvrtka u novembru (od 1941. četvrti četvrtak).
- 15. 10. - Konfederalna podmornica H. L. Hunley potonula, po drugi put, pored Južne Karoline, sada sa konstruktorom Horaceom Lawsonom Hunleyem.
- 18. 10. - Kampanja protiv "Pozora", zagrebačkog lista koji se protivi austrijskom centralizmu: nadbiskup Haulik poziva svećenstvo da ne čita list, kancelar Mažuranić odvraća od lista činovnike i učitelje, ban Šokčević ga u prosincu dva puta opominje[3].
- 20. 10. - Zastupnici Erdelja se pojavili u Carevinskom vijeću nakon sporazuma sa ministrom Schmerlingom (do 1867. raskinuta unija sa Ugarskom)[3].
- 26. 10. - U Ženevi je počela četvorodnevna međunarodna konferencija 14 zemalja na kojoj je osnovan Crveni krst i objavljeni principi koji su 1864. poslužili kao osnova za usvajanje Ženevske konvencije o zaštiti žrtava rata.
- 26. 10. - Osnovana engleska Fudbalska asocijacija - The Football Association - početak modernog fudbala.
Novembar/Studeni
uredi- 15. 11. - Umire danski kralj Frederik VII, nasleđuje ga daleki rođak Christian IX (do 1906).
- 18. 11. - Danski kralj Christian IX potpisuje novi ustav koji predviđa zajednički parlament za Dansku i Schleswig (ne i Holstein) - ovo dovodi do krize i Drugog rata za Schleswig sledećeg februara.
- 19. 11. - Gettysburški govor (Gettysburg Address) predsednika Linkolna: jednakost, sloboda, "vlada naroda, od naroda, za narod, neće nestati s lica zemlje".
- 23 - 25. 11. - Bitka kod Chattanooge (okršaji Lookout Mountain, Missionary Ridge): Ulysses Grant je pobijedio Braxtona Bragga, čime je deblokirao unionističke snage u Chattanoogi, Tennesee.
- 30. 11. - Kamehameha V dolazi na čelo Kraljevine Havaji (do 1872), poslednji iz dinastije Kamehameha.
Decembar/Prosinac
uredi- 8. 12. - Požar u isusovačkoj crkvi u Santjagu: tokom proslave Bezgrešnog začeća stradalo 2.000 - 3.000 ljudi.
- decembar - Ekvadorski predsednik Gabriel García Moreno optužuje Kolumbiju da namerava obnoviti Veliku Kolumbiju i započinje neuspešan rat.
- 19. 12. - Frederick Walton patentirao linoleum u Ujedinjenom Kraljevstvu.
- 24. 12. (12. 12. po j.k.) - Prema Zakonu o ustrojstvu đumruka (carine) u Srbiji, procenat se naplaćuje od prodajne, umesto fabričke, cene robe (Srbija je u carinskim pitanjima još uvek vezana turskim ugovorima).
- 24. 12. - Počinje Savezno izvršenje: saksonsko-hanoverske trupe u ime Nemačke konfederacije ulaze u vojvodstva Lauenburg i Holstein, odakle se danske trupe povlače bez otpora.
- 29. 12. (17. 12. po j.k.) - Izglasan Zakon o sekularizaciji manastirskih imanja u Rumuniji (jedna četvrtina zemlje) - prethodnica agrarne reforme sledeće godine.
Kroz godinu
uredi- Srbija:
- 1862/3 - Rusija poklanja 70.000 pušaka Srbiji, od čega je preko Rumunije preneseno 31.000 (Austrija i Turska ne dopuštaju trgovinu oružjem sa Srbijom).
- Zakon o prekim sudovima obuhvata šest okruga Srbije u kojima je rasprostranjena hajdučija.
- Velika suša u Srbiji.
- Ove godine se izjednačio broj srpskih knjiga štampanih starom i Vukovom azbukom[5].
- Turska odustala od odredbe iz prošlogodišnjeg ugovora da podiže karaule na crnogorskoj teritoriji, obećala da će porušiti izgrađena utvrđenja (izvršeno 1865)[6].
- Hrvatska: 1862-63 rascjep u Narodnoj stranci, pristaše carske vlade u Beču osnivaju Samostalnu narodnu stranku (na čelu Ivan Mažuranić).
- Otkrivena Nika sa Samotrake.
- Peredvižnjiki: grupa studenata napustila Carsku akademiju umetnosti u Sankt Peterburgu.
- Objavljen utopistički roman Černiševskog "Šta da se radi?".
- Peruanski lovci na robove odveli polovinu stanovništva sa Uskršnjeg Otoka, kasnije šire boginje.
- Na jugu Francuske dokumentovan prvi slučaj filoksere - do polovine 1870-tih je stradalo 40% francuske vinove loze.
- Nauka i tehnika
- U Belgiji osnovana tvrtka Solvay u kojoj se koristi nedavno otkriveni Solvejev postupak za dobijanje natrijevog karbonata.
- Richard Owen opisao prapticu Archaeopteryx.
- R. C. Carrington otkrio diferencijalnu rotaciju Sunca.
- Ferdinand Reich i Hieronymous Theodor Richter otkrili indijum.
Karte
uredi-
"Austrija i Evropska Turska"
-
Bivša Kraljevina Ilirija
Rođenja
urediJanuar/Siječanj – Jun/Lipanj
uredi- 1. 1. - Pierre de Coubertin, francuski sportski djelatnik, "otac" modernih Olimpijskih igara († 1937.)
- 1. 1. - Ljubomir Miletić, bugarski lingvista, etnograf, predsednik Akademije († 1937)
- 12. 1. - Swami Vivekananda, popularizator hinduizma, indijski patriota († 1902)
- 13. 1. - Sava Urošević, mineralog, rektor BU († 1930)
- 14. 1. - Richard F. Outcault, američki crtač i karikaturist, "otac" modernog stripa († 1928)
- 17. 1. - David Lloyd George, premijer UK († 1945)
- 17. 1. - Konstantin Stanislavski, ruski pozorišni glumac, teatrolog i reditelj († 1938)
- 22. 1. - Dimitrije T. Leko, srpski arhitekta i urbanista († 1914)
- 11. 2. - John F. Fitzgerald, američki političar, deda po majci predsednika JFK († 1950)
- 13. 2. - Milenko Vesnić, srpski političar, premijer KSHS († 1921)
- 17. 2. - Milovan Milovanović, srpski pravnik, predsednik vlade († 1912)
- 18. 2. - Josip Pazman, hrvatski svećenik, teolog, filozof († 1925)
- 20. 2. - Lucien Pissarro, slikar († 1944)
- 12. 3. - Gabriele D'Annunzio, talijanski pjesnik, ratnik, političar († 1938)
- 12. 3. - Vladimir Vernadski, ruski geolog († 1945)
- 23. 3. - Svetolik Radovanović, geolog, profesor BU, akademik († 1928)
- 27. 3. - Henry Royce, pionir automobilizma († 1933)
- 28. 3. - Svetozar Gođevac, srpski industrijalac († 1940)
- 18. 4. - Leopold Berchtold, austrougarski političar, diplomata († 1942)
- 29. 4. - William Randolph Hearst, izdavački magnat († 1951)
- 29. 4. - Konstantin Kavafi, grčki pesnik († 1933)
- 21. 5. - Eugen von Österreich-Teschen, austrougarski feldmaršal, Veliki majstor Tevtonskih vitezova († 1954)
- 2. 6. - Felix von Weingartner, skladatelj, dirigent, pijanist († 1942)
Jul/Srpanj – Decembar/Prosinac
uredi- 4. 7. - Hugo Winckler, arheolog, istoričar († 1913)
- 11. 7. - Živojin Jurišić, srpski biolog († 1921)
- 30. 7. - Henry Ford, osnivač proizvođača automobila Ford Motor Company († 1947)
- 1. 8. - Milutin Jakšić, istoričar († 1937)
- 11. 8. - Gaston Doumergue, predsednik Francuske († 1937)
- 24. 8. - Dragutin Lerman, hrvatski istraživač i putopisac († 1918)
- 28. 8. - Marija Freudenreich, operna pjevačica († 1944)
- 30. 8. - Sergej Mihajlovič Prokudin-Gorski, pionir fotografije u boji († 1944)
- 13. 9. - Franz von Hipper, nemački admiral († 1932)
- 22. 9. - Alexandre Yersin, bakteriolog († 1943)
- 28. 9. - Carlos I, kralj Portugala i Algarvesa († 1908)
- 29. 9. - Hugo Haase, nemački političar († 1919)
- 30. 9. - Reinhard Scheer, nemački admiral († 1928)
- 4. 10. - Samuel P. Bush, američki industrijalac, deda predsednika G. H. W. Busha († 1948)
- 5. 10. - Ludwig Borchardt, egiptolog († 1938)
- oktobar - Milan Jovanović (fotograf) († 1944)
- 16. 10. - Austen Chamberlain, britanski političar († 1937)
- 7. 12. - Pietro Mascagni, kompozitor († 1945)
- 11. 12. - Annie Jump Cannon, astronomkinja († 1941)
- 12. 12. - Edward Munch, norveški slikar († 1944)
- 14. 12. - Leo Baekeland, pronalazač bakelita († 1944)
- 18. 12. - Franjo Ferdinand, prestolonaslednik Austro-Ugarske († 1914)
- 19. 12. - Milka Trnina, hrvatska operna pjevačica († 1941.)
- 19. 12. - Svetolik Ranković, srpski književnik i teolog († 1899)
- 24. 12. - Ljuba Davidović, srpski političar († 1940)
- 26. 12. - Charles Pathé, pionir filma († 1957)
Kroz godinu
uredi- ? - Esad Paša Toptani, albanski političar († 1920)
- ? - Vojislav Šola, trgovac, političar u BiH († 1921)
- ? - Adalbert Kuzmanović, književnik († 1911)
Smrti
uredi- 18. 1. - Said Paša Egipatski, valija Egipta i Sudana (* 1822)
- 1. 3. - Sevastijan Ilić, bivši arhimandrit Gomirja (* 1795)
- 10. 5. - Stonewall Jackson, general Konfederativnih Država (* 1824)
- 7. 6. - Franz Xaver Gruber, učitelj, orguljaš (* 1787)
- 9. 6. - Dost Mohammad, emir Afganistana (* 1793)
- 1. 7. - John F. Reynolds, general SAD (* 1820)
- 5. 7. - Lewis Armistead, general Konfederativnih Država (* 1817)
- 26. 7. - Sam Houston, prvi predsednik Teksasa (* 1793)
- 13. 8. - Eugène Delacroix, slikar (* 1798)
- 14. 8. - Rafael Barišić, apostolski vikar Hercegovine, pisac (* 1797)
- 22. 8. - Luka Botić, hrvatski književnik i političar (* 1830)
- 14. 9. - Pavle Stamatović, književnik, istoričar i političar (* 1805)
- 20. 9. - Jacob Grimm, njemački filolog i književnik (* 1785)
- 13. 10. - Philippe Antoine d'Ornano, maršal Francuske (* 1784)
- 2. 11. - Theodore Judah, američki železnički inženjer (* 1826)
- 15. 11. - Frederik VII, kralj Danske (* 1808)
- 18. 11. - August Beer, nemački fizičar (* 1825)
- 30. 11. - Kamehameha IV, kralj Havaja (* 1834)
- 13. 12. - Friedrich Hebbel, njemački dramatičar (* 1813.)
- 16. 12. - John Buford, general SAD (* 1826)
- 24. 12. - William Makepeace Thackeray, britanski književnik (* 1811)
- ? - Joko Kusovac, crnogorski sveštenik i četovođa
Reference
uredi- ↑ "Srpske novine" 28. mart 1863
- ↑ Vasiljević, Milivoje. Соко - Град, Соколски атар. rastko.rs
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Horvat, Ponovni savez s Ugarskom
- ↑ Istorija s. n. V-1, 482
- ↑ Istorija s. n. V-2, 354
- ↑ Istorija s. n. V-1, 438-9
- Literatura
- Rudolf Horvat (hr Wikisource): Najnovije doba hrvatske povjesti/Ponovni savez s Ugarskom
- Istorija srpskog naroda, Od Prvog ustanka do Berlinskog kongresa 1804-1878, Beograd 1981
- Peta knjiga prvi tom (V-1)
- Peta knjiga drugi tom (V-2)