1984. na filmu
1984. godina bila je vrlo značajna za filmsku umjetnost te je uključivala razne hvaljene filmove, kao što su Istjerivači duhova, Brat s drugog planeta, Polja smrti, Slavnosti sněženek, Terminator, Paris, Texas, Amadeus, Bilo jednom u Americi, Krvavo jednostavno, Strava u Ulici Brijestova, Nedovršena priča, Nedjelja na selu, Čudnije od raja, Mjesto u srcu, Gremlini, Ovo je Spinal Tap, Vatrene ulice, Repo Man, Noći punog mjeseca i Starman.
Godine na filmu 
|
|---|
| 1870-e |
| 1880-e |
| 1890-e |
| 1890 • 1891 • 1892 • 1893 • 1894 1895 • 1896 • 1897 • 1898 • 1899 |
| 1900-e |
| 1900 • 1901 • 1902 • 1903 • 1904 1905 • 1906 • 1907 • 1908 • 1909 |
| 1910-e |
| 1910 • 1911 • 1912 • 1913 • 1914 1915 • 1916 • 1917 • 1918 • 1919 |
| 1920-e |
| 1920 • 1921 • 1922 • 1923 • 1924 1925 • 1926 • 1927 • 1928 • 1929 |
| 1930-e |
| 1930 • 1931 • 1932 • 1933 • 1934 1935 • 1936 • 1937 • 1938 • 1939 |
| 1940-e |
| 1940 • 1941 • 1942 • 1943 • 1944 1945 • 1946 • 1947 • 1948 • 1949 |
| 1950-e |
| 1950 • 1951 • 1952 • 1953 • 1954 1955 • 1956 • 1957 • 1958 • 1959 |
| 1960-e |
| 1960 • 1961 • 1962 • 1963 • 1964 1965 • 1966 • 1967 • 1968 • 1969 |
| 1970-e |
| 1970 • 1971 • 1972 • 1973 • 1974 1975 • 1976 • 1977 • 1978 • 1979 |
| 1980-e |
| 1980 • 1981 • 1982 • 1983 • 1984 1985 • 1986 • 1987 • 1988 • 1989 |
| 1990-e |
| 1990 • 1991 • 1992 • 1993 • 1994 1995 • 1996 • 1997 • 1998 • 1999 |
| 2000-e |
| 2000 • 2001 • 2002 • 2003 • 2004 2005 • 2006 • 2007 • 2008 • 2009 |
| 2010-e |
| 2010 • 2011 • 2012 • 2013 • 2014 2015 • 2016 • 2017 • 2018 • 2019 |
Značajniji anime filmovi bili su Nausikaja iz vjetrovite doline, Bagi, the Monster of Mighty Nature i Macross: Do You Remember Love?. Na području Jugoslavije, značajniji filmovi bili su hit satira Balkanski špijun, Varljivo leto '68, U raljama života, Šta se zgodi kad se ljubav rodi i Kamiondžije opet voze.
Događaji
uredi- 17. januar - Vrhovni sud SAD-a donosi presudu u sporu Sony Corp. of America v. Universal City Studios, Inc. kojim je utvrđeno da kućno snimanje filmova sa TV-a putem videorekordera ne predstavlja kršenje autorskog prava; odluka ima značajne posljedice kako za industriju video-uređaja u SAD i svijetu, tako i za filmsku industriju koja je prisiljena razviti nove poslovne modele izdavanja filmova na videu.[1]
- 15. februar - Walt Disney Studios osniva Touchstone Pictures, podružnicu kojoj je svrha proizvodnja i distribucija filmova tematikom, tonom i sadržajem namijenjenih odrasloj publici, odnosno svih filmova koji se smatraju neprimjerenim "porodičnim" standardima vezanim uz Disneyev brend.
- 23. februar - Premijerno prikazan Balkanski špijun, crna komedija koja predstavlja režijski debi srpskog dramskog pisca i scenarista Dušana Kovačevića; priča o bivšem IB-ovcu koji špijunira svog susjeda koji se vratio iz ekonomske emigracije na Zapadu za tadašnje standarde predstavlja neobično eksplicitno ismijavanje totalitarnih tendencija u jugoslavenskom društvu, kao i najpoznatiju ulogu u karijeri Danila Bate Stojkovića; film će steći izuzetnu popularnost sa vremenom i kult status na području bivše države.
- 11. mart - Hayao Miyazaki ZF anime filmom Nausikaja iz vjetrovite doline postiže veliki uspjeh. Nausikaju je u japanskim kinima vidjelo 914.800 gledatelja a profit je iskorišten radi oformiranja studija Ghibli.[2]
- 6. april - U Zapadna Njemačkoj prikazana Beskrajna priča, fantastična bajka u režiji Wolfganga Petersena i adaptacija prve polovice istoimenog romana Michaela Endea, koji je sa 25 milijuna $ bio najskuplji njemački film do tada.[3] U njemačkim kinima vidjelo ga je 4,8 milijuna gledatelja[4] a u američkim kinima 20,16 milijuna $, što ga je činilo 54. najkomercijalnijim filmom u američkim kinima te godine.[5]
- 6. april - Premijerno prikazan Where the Boys Are '84, komedija o raskalašenom studentskom raspustu, koji predstavlja prvo prikazano ostvarenje u produkciji nedavno osnovanog studija TriStar Pictures, koga su dvije godine ranije bili osnovali filmski studio Columbia Pictures i TV-kuće CBS i HBO; film doživljava komercijalni neuspjeh; nešto kasnije je prikazan The Natural bejzbol drama sa Robertom Redfordom u glavnoj ulozi koja je mnogo uspješnija; TriStar, međutim, u sljedećim godinama niže neuspjehe na kino-blagajnama, ali uspijeva preživjeti do današnjeg dana inovativnom i uspješnom poslovnom strategijom temeljenom na neposrednom izdavanju filmova na videu.
- 23. maj - Na Kanskom festivalu premijerno prikazan Bilo jednom u Americi, epski gangsterski film u režiji Sergia Leonea; priča o prijateljstvu dvojice sitnih jevrejskih gangstera u New Yorku za vrijeme Prohibicije i u kojoj glavne uloge tumače Robert De Niro i James Woods, je Leoneu, koji se bio proslavio kultnim špageti vesternima predstavljala prvo režijsko ostvarenje nakon više od deceniju pauze; njime je htio za gangsterski film učiniti isto što je bio učinio za vesterne; američki producent je, međutim, originalni film skratio na dva sata te je doživio neuspjeh; iako će integralna verzija kasnije doživjeti pohvale i međunarodni uspjeh, Leoneu je to bio posljednji film.
- 7. jun - Premijerno prikazani Istjerivači duhova, fantastična komedija u režiji Ivana Reitmana u kojoj Bill Murray i Dan Aykroyd, komičarski veterani TV-emisije Saturday Night Live, tumače likove stručnjaka za parapsihologiju koji se bore protiv duhova i paranormalnih fenomena na ulicama New Yorka; film postiže izuzetan uspjeh i najkomercijalniji film godine, sve dok ga odatle ne krajem godine detronizira Policajac s Beverly Hillsa, akcijska komedija sa Eddiejem Murphyjem u glavnoj ulozi sa 235 milijuna $; nakon što Istjerivači duhova, koji su zaradili koja je zaradila 229 milijuna $, nakratko budu distribuirani sljedeće godine uz dodatnih 9 milijuna $ postaju nagledaniji film godine.[6]
- 12. jul - Parlament Ujedinjenog Kraljevstva donosi Zakon o video snimkama kojim Ministarstvo unutarnjih poslova i Britanski odbor filmskih cenzora dobivaju ovlasti regulirati video izdanja filmova, odnosno ograničiti ili trajno zabraniti njihovo prikazivanje ukoliko "ekscesivno" seksualno ponašanje ili "uznemirujuće" nasilje; zakon, koji će u UK uvesti daleko strožu cenzuru u odnosu na ostatak Evrope i zapadnog svijeta, je uveden nakon moralne panike koju su izazvali britanski tabloidi pišući o tzv. "video opačinama" koje dotada nisu bile pod nadležnošću BBFC.
- 25. jul - Premijerno prikazan The Adventures of Andre and Wally B, kratki animirani film poznat kao prvi koji je u potpunosti koristio kompjutersku animaciju.[1]
- jul - Nakon žestokih protesta konzervativnog dijela američke publike i javnosti zbog eksplicitnih i uznemirujućih scena nasilja u filmu Indiana Jones i hram smrti, koji je prije toga dobio blagi filmski rejting PG ("Preporučuje se prisustvo roditelja"), MPAA donosi dotada najznačajniju reformu svog sistema cenzorskog rejtinga, odnosno uvodi novir rejting PG-13 ("Preporučuje se strogi nadzor roditelja, jer materijal možda nije prigodan za djecu mlađu od 13 godina");[1] njime je uveden svojevrsni kompromis između PG i strogog cenzorskog rejtinga "R" dotada predviđenog za starije maloljetnike; PG-13 postaje uspješan, odnosno uvjerljiva većina najkomercijalnijih hollywoodskih filmova ga koristi do današnjeg dana.
- 7. septembar - Na Filmskom festivalu u Torontu premijerno prikazan Krvavo prosto, triler u režiji i produkcije braće Joela i Ethana Coena; snimljen u nezavisnoj produkciji sa izuzetno niskim budžetom od 750.000 US$, prikupljenih od 65 investitora koji su uglavnom bili poznanici Coenovih iz njihovog rodnog grada, na festivalu predstavlja senzaciju, izaziva pohvale od strane kritičara i omogućava braći Coen da započnu uspješnu karijeru u Hollywoodu.
- 10. oktobar - Premijerno prikazan 1984, britanski film koji predstavlja adaptaciju hvaljenog istoimenog romana Georgea Orwella; film u kome glavnu ulogu tumače John Hurt i u kome će se proslavljeni glumac Richard Burton imati posljednji nastup, je dijelom bio snimljen kako bi se iskoristio publicitet izazvan raspravama o tzv. Orwellovoj godini; snimanje su, međutim, obilježili problemi te je premijera došla nekoliko mjeseci iza predviđenog datuma; među kritičarima na kraju nije postigao neki naročiti uspjeh.
- 26. oktobar - Premijerno prikazan The Terminator, science fiction film u režiji Jamesa Camerona; iako je zaradio skromnih 38,37 milijuna $ te bio tek 21. najkomercijalniji film godine,[7], smatra se komercijalnim uspjehom s obzirom na relativno niski bužet od 6 milijuna US$, a što je Cameronu omogućilo da sedam godina kasnije uloži petnaest puta više novaca za nastavak; film stiče veliku popularnost ne samo među ljubiteljima žanra, nego i među općom publikom, a Arnold Schwarzenegger u ulozi zastrašujućeg kiborga potvrđuje status velike hollywoodske zvijezde.
- 14. decembar - Premijerno prikazana Dina, epski science fiction film u režiji Davida Lyncha, ekranizacija istoinenog popularnog romana, poznat kao jedan od najraskošnijih i najambicioznijih filmskih projekata svog doba, kao i jednog od najiščekivanijih filmova među ljubiteljma žanra; usprkos niza zvučnih imena ispred i iza kamere, Dina postiže neuspjeh na kino blagajnama.
- decembar Prvi zabilježeni primjer audio komentara pojavio se kada je Criterion Collection objavilo klasik King Kong na laserdisku. Obavio ga je filmski historičar Ronald Haver, a njegove prve riječi su bile:
Dobar dan, dame i gospodo. Ja sam Ronald Haver, i tu sam da učinim nešto jedinstveno. Povesti ću vas na predavanje o King Kongu dok gledate film.
Rođenja
uredi| datum | ime | nacionalnost i zanimanje | godina smrti |
| 10. mart | Olivia Wilde | američka glumica | |
| 10. april | Mandy Moore | američka glumica i pjevačica | |
| 18. april | America Ferrera | američka glumica | |
| 19. jun | Paul Dano | američki glumac | |
| 11. jul | Rachael Taylor | australijska glumica i manekenka | |
| 3. septembar | Paz de la Huerta | američka glumica | |
| 22. septembar | Laura Vandervoort | kanadska glumica | |
| 27. septembar | Avril Lavigne | kanadska glumica i pjevačica | |
| 10. oktobar | Chiaki Kuriyama | japanska glumica | |
| 18. oktobar | Freida Pinto | indijska glumica | |
| 21. novembar | Jena Malone | američka glumica | |
| 22. novembar | Scarlett Johansson | američka glumica | |
| 25. novembar | Gaspard Ulliel | francuski glumac | 2022 |
| 28. novembar | Mary Elizabeth Winstead | američka glumica |
Smrti
uredi| datum | ime | nacionalnost i zanimanje | godina rođenja |
| 20. januar | Johnny Weissmuller | američki glumac | 1904 |
| 15. februar | Ethel Merman | američka glumica i pjevačica | 1905 |
| 1. mart | Jackie Coogan | američki glumac | 1914 |
| 5. mart | William Powell | američki glumac | 1892 |
| 24. mart | Sam Jaffe | američki glumac | 1891 |
| 16. april | Byron Haskin | američki režiser | 1899 |
| 18. april | Leopold Lindtberg | švicarski režiser | 1902 |
| 4. maj | Diana Dors | britanska glumica | 1931 |
| 16. maj | Andy Kaufman | američki glumac i komičar | 1949 |
| 16. maj | Irwin Shaw | američki scenarist | 1913 |
| 22. jun | Joseph Losey | američki režiser | 1909 |
| 26. jun | Carl Foreman | američki režiser | 1914 |
| 7. jul | Flora Robson | britanska glumica | 1902 |
| 27. jul | James Mason | britanski glumac | 1909 |
| 5. august | Richard Burton | britanski glumac | 1925 |
| 25. august | Truman Capote | američki scenarist | 1924 |
| 9. septembar | Yilmaz Güney | turski režiser | 1937 |
| 14. septembar | Janet Gaynor | američka glumica | 1906 |
| 17. septembar | Richard Basehart | američki scenarist | 1914 |
| 25. septembar | Walter Pidgeon | kanadski glumac | 1897 |
| 18. oktobar | Jon-Erik Hexum | američki glumac i maneken | 1957 |
| 21. oktobar | François Truffaut | francuski režiser | 1932 |
| 23. oktobar | Oskar Werner | austrijski glumac | 1922 |
| 1. novembar | Norman Krasna | američki scenarist | 1909 |
| 24. decembar | Ian Hendry | britanski glumac | 1931 |
| 24. decembar | Peter Lawford | britanski glumac | 1923 |
| 28. decembar | Sam Peckinpah | američki režiser | 1925 |
Najkomercijalniji filmovi u američkim kinima
urediNagrade
uredi
Zlatna palma, Cannes:
Zlatna arena, Pula:
Izvori
uredi- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Film History Milestones - 1984”. Filmsite.
- ↑ „Hayao Miyazaki - Filmmaker”. BBC. 2. rujna 2005. Arhivirano iz originala na datum 2016-03-08. Pristupljeno 2. svibnja 2012.
- ↑ „An Irate Michael Ende Blasts the 'Disgusting' Film Made from His Best-Seller, The Neverending Story”. people.com. 27. augusta 1984.
- ↑ „Die 10 erfolgreichsten deutschen Filmreihen im Kino”. zehn.de. Arhivirano iz originala na datum 2011-12-27. Pristupljeno 2014-02-02.
- ↑ „The Neverending Story”. Box Office Mojo.
- ↑ „Release History for Ghostbusters”. Box Office Mojo. Pristupljeno 24. 10. 2013.
- ↑ „The Terminator (1984)”. Box Office Mojo.
- ↑ „1984 Domestic Grosses”. Box Office Mojo. Pristupljeno 24. 10. 2013.
Vanjske veze
uredi
- 1984. Arhivirano 2009-01-23 na Wayback Machine-u na Internet Movie Database
- 1984. na filmu Arhivirano 2013-08-18 na Wayback Machine-u na Numbers
- 100 najhvaljenijih filmova 1984. na Rotten Tomatoes
- Najbolji filmovi 1984. Arhivirano 2012-05-30 na Archive.is-u prema Films101