Bernard-Henri Lévy
Bernard-Henri Lévy (Beni-Saf, 5. XI 1948. – ), u javnosti poznat i po inicijalima BHL, je francuski filozof, pisac i publicist, poznat kao jedan od najistaknutijih predstavnika tzv. Novih filozofa, ali i po kontroverzama koji su njegovi politički stavovi izazvali u domaćoj i međaunarodnoj javnosti.
Bernard-Henri Lévy | |
---|---|
Biografske informacije | |
Rođenje | Béni Saf, Francuski Alžir | 5. 11. 1948.
Državljanstvo | Francuska |
Supružnik | Isabelle Doutreluigne Sylvie Bouscasse Arielle Dombasle (1993-danas) |
Djeca | Justine Lévy Antonin-Balthazar Lévy |
Obrazovanje | |
Zanimanje | filozof, pisac, autor |
Filozofija | |
Glavni interesi | Zapadna filozofija |
Inspiracija | |
Biografija
urediRođen je u Francuskom Alžiru u jevrejskoj obitelji. Oženjen sa poznatom glumicom Arielle Dombasle. Jednostavno poznat pod skraćenicom BHL, kao osoba sa jakim karakterom u Francuskoj je rano stekao ugled kao kritičar društva, advokat etike i pravde.
Lévy koji je također istaknuti novinar, započeo je svoju karijeru kao ratni izvještač za Combat, čuvene podzemne novine čiji je osnivač bio Camus, za vrijeme nacističke okupacije Francuske. Lévy je pokrivao i rat između Pakistana i Indije preko Bangladeša. Vrativši se u Pariz, postao je poznat kao mladi osnivač Škole novih filozofa (Nouveaux Philosophes). To je bila grupa razočarana komunističkim i socijalističkim odgovorima na nadolazeće revolucionarne prevrate u Francuskoj maja 1968. godine, koja je artikulisala žestoke i beskompromisne moralne kritike marksista i socijalističkih dogmi u godinama prije kolapsa Sovjetskog saveza.
Suprotno neokonzervativcima nastalim iz američkih ex-ljevičarskih intelektualaca anti-marksista, ni Lévy, a ni novi filozofi nisu prigrlili kapitalističku ideologiju nakon raskida sa ranijim ideološkim ubjeđenjem. Godine 1977. kada je imao 28 godina, Lévy je napisao knjigu "Barbarizam sa humanim licem" (La barbarie a visage humain), objašnjavajući da je marksizam inherentno pokvaren. Neki su ga pozdravili kao novog Camusa, a drugi su smatrali njegovo pisanje lukavim marketinškim trikom. Druge knjige uključuju: Le testament de Dieu, L'ideologie française, Les derniers jours de Charles Baudelaire, Mondrian and the play Le Jugement dernier.
Član je Selection Comitteea (Editions Grasset), a vodi magazin La règle du Jeu. Piše sedmičnu kolumnu u magazinu Point i predsjedava Conseil de Surveillance of La Sept-Arte.
1990-e
urediLevy je bio jedan od prvih francuskih intelektualaca koji je pozivao na vojnu intervenciju protiv srpske vojske u Bosni devedesetih godina i veoma rano je progovorio o srpskim koncentracionim logorima. Autor je dokumentarnog filma "Bosna!" o agresiji na Bosnu i Hercegovinu, u kojoj portretira Armiju RBiH kao vojsku koja brani čast Evrope i Aliju Izetbegovića, kao borca za kozmopolitizam i slobodu. Naziva ga bosanskim De Gaulleom. Objavio je dnevnik kojeg je vodio tokom rata u Bosni, pod simboličnim nazivom "Ljiljan i pepeo" u kojem analizira početak ratova na Balkanu. Bernard-Henry Levy u svome dnevniku, 23. maja 1992. godine zapisao je sljedeće:
"Pascal Bruckner u Flori. (...) Pokušavam mu reći da on upravo brka dvije stvari: rat u Hrvatskoj, gdje se sukobljavaju, htjeli to ili ne, dva nacionalizma; rat u Bosni, međutim, gdje se suprotstavljaju jedan nacionalizam i jedan kozmopolitizam koji je čast Evrope."[1]
Smatrao je da je Ratko Mladić bio "oličenje monstruoznog nijekanja stvarnosti, pa i samodopadnosti i sukrivnje Srbije, između ostalog i zbog nastavka plaćanja njegove mirovine kao umirovljenom generalu sve do 2000-ih" te da je njegovo uhićenje "blagosolov Srbiji, koja je živjela sa rupom u memoriji".[2]
Kada se 1999. odigrala NATO bombardovanje SR Jugoslavije, Levy je izjavio:
Za mene je to rat koji dolazi osam godina prekasno, prošlo je osam godina otkako se moralo kazniti Miloševića i spriječiti štetu. Tih osam godina značilo je uništavanje gradova, stotine tisuća mrtvih, razaranja bez premca u Europi od drugog svjetskog rata. Za sve to, Slobodan Milošević je odgovoran. To što se to dogodilo u noći sa srijede na četvrtak sam čekao godinama pod uvjetom da je to zapravo nešto što se dogodilo da su zapadnjaci stvarno odlučili boriti se protiv Miloševića.[3]
Ipak, bio je vrlo kritičan i prema Franji Tuđmanu, zato jer je "od partizana i antifašista postao nacionalsocijalist", te ga je kasnije optužio da je bio "mali Putin".[4]
21. vijek
urediLevy je smatrao da su ljevičari, i nakon pada komunizma, ostali "zarobljeni u stanju uma teorija zavjera, koji smatra da, pošto je kapitalistička Amerika uzork svih zala, svi protivnici Amerike ili kapitalizma su ipso facto pozitivci. Zato su mnogi ljudi koji su se zvali ljevičari, su se prošlog desetljeća našli braniti genocidni režim Slobodana Miloševića; simpatizirati diktaturu Sadama Huseina; pretvarati Durban konferenciju 2001. od rasprave protiv rasizma u festival antisemitičke mržnje; i namjerno ignorirati genocid u Darfuru jer se ne uklapa u njihov udoban antiamerički pogled na svijet".[5]
Godine 2003. napisao je interesantnu priču o naporu da uđe u trag ubicama reportera Wall Street Journala, Daniela Perla, kojeg su pogubili tzv. islamski ekstremisti prethodne godine. U vrijeme Pearlove smrti, Lévy je bio u posjeti Afganistanu kao specijalni izaslanik francuskog predsjednika Jacques Chiraca.
Sljedeću godinu je proveo u Pakistanu, Indiji, Evropi i Sjedinjenim Državama pokušavajući otkriti uzroke Pearlove otmice i ubistva. Rezultat toga je knjiga "Ko je ubio Daniela Pearla?", u kojoj se kao uzrok navode Pearlova saznanja o vezama pakistanske obavještajne službe, nuklearnih naučnika i Al-Kaide. Knjiga je pobrala mnoge pohvale, kako zbog Levyijeve hrabrosti, tako i zbog samog sadržaja.
Početkom 2000-ih, postao je izraženi kritičar Vladimira Putina, kojeg je optužio da od Rusije stvara kripto-fašističku državu u Europi 21. vijeka i da dozvoljava radikalni ruski nacionalizam:
Ovdje imamo državu—Rusiju—gdje lov na gayeve i crte lica evropeidne rase postaje nacionalni sport. Ovdje imamo državu gdje se 20. aprila, na rođendan Adolfa Hitlera, "ne-slavenima" savjetuje da ostanu u domovima ili će im se nešto grozno dogoditi. Ovdje imamo državu gdje, kad se hiljade mladih ljudi okuplja na ulicama 2006. da prosvjeduje protiv predloženog zakona Dume da se zabrane jevrejske skupine jer su "sklopile savez sa vragom", moraju skrivati pod maskama da se njihova lica ne pojave na facebook stranici "bijele patrole" koja će im razbiti glave.[6]
Izjavio je i da "samo nacionalisti krajnje desnice i fašisti podupiru Putina u Francuskoj" i da "prosječni Francuz zna da je Putin ruski Marine Le Pen".[7]
Usprkos svojim uzvišenim idealima, on je, sa svojom trećom suprugom, glumicom Arielle Dombasle redovni top model magazina Paris Match noseći bijele raskopčane košulje zaštićenih maraka i odijela vrhunskih modnih kreatora. Levyeva reputacija narcisoidnosti već je legenda. U jednom članku je smišljena uzrečica o njemu: "Bog je mrtav ali moja kosa je perfektna" - iako on to nikada nije izjavio, ironično je zahvalio časopisu koji je skovao tu izmišljenu uzrečicu jer je stekla veliku popularnost.[8] Redovita je žrtva lansiranja torti, što otkriva Levyja kao jednog taštog dandyja. Godine 1997g. Levy je upravljao Arielleom Dobasle u svom prvm dugometražnom filmu, Dan i noć, ona nasuprot Allenu Delonu koji je igrao ulogu jednog pisca jasno građenu na liku Levyja osobno.
Levyjev životni stil omogućen je nasljedstvom bogatstva kojeg je njegov pokojni otac stekao u poslovima trgovine gradjevnim drvetom. Vrijednost mu je procijenjena na otprilike 150 mil. eura, posjeduje luksuzni apartman u Saint-Germain de Près, jedno "skrovište" na Azurnoj obali i dva velika imanja u Maroku.
Djela
urediBibliografija
uredi- Bangla Desh, Nationalisme dans la révolution, 1973 (ponovno izdan pod naslovom Les Indes rouges 1985)
- La Barbarie à visage humain, Paris, Grasset, 1977, (ISBN 2-246-00498-5)
- Le Testament de Dieu, 1979
- L'Idéologie française, 1981
- Questions de principe I, 1983
- Le Diable en tête, 1984
- Impressions d'Asie, 1985
- Questions de principe II, 1986
- Éloge des intellectuels, 1988
- Les Derniers Jours de Charles Baudelaire, 1988
- Questions de principe III, la suite dans les idées, 1990
- Frank Stella, les années 80, 1990
- Les Aventures de la liberté, une histoire subjective des intellectuels, 1991
- César, celui qui était trop gai, 1991
- Le Jugement dernier, 1992
- Questions de principe IV, Idées fixes, 1992
- L'Art de Piero della Francesca et de Mondrian, 1992
- Les Hommes et les Femmes (avec Françoise Giroud), 1993
- La Pureté dangereuse, 1994
- Questions de principe V, Blocs-notes, 1995
- Le Lys et la Cendre, 1996
- Comédie, 1997
- Questions de principe VI ko-autor: Salman Rushdie 1998
- Questions de principe VII, Mémoire vive, 2001
- Le Siècle de Sartre, 2000
- Réflexions sur la Guerre, le Mal et la fin de l’Histoire, 2002
- Rapport au Président de la République et au Premier Ministre sur la participation de la France à la reconstruction de l’Afghanistan, 2002
- Qui a tué Daniel Pearl ?, 2003- Prix Livres et Droits de l'Homme de la Ville de Nancy 2003[9]
- Questions de principe VIII, jours de colère 2004
- Questions de principe IX Récidives, 2004
- American Vertigo, 2006
- Questions de principe X, Ici et ailleurs, 2007
- Ce grand cadavre à la renverse, 2007
- La Mémoire, l'Oubli, Solitude d'Israël, 2007 (transkript javne debate u Jeruzalemu, zajedno sa Bennyjem Lévyjem i Alainom Finkielkraut, CD audio)
- Ennemis publics, 2008. (koresponedcija sa Michelom Houllebecqom)
- De la guerre en philosophie, 2010 (ISBN 978-2246767213) Prix Botul 2010
- Autour de Camus, 2010 (okrugli stiol u l'Auditorium du Monde, zajedno sa Jeanom Danielom i Michelomn Onfrayhjen, CD audio)
- Pièces d’identité, 2010 (ISBN 978-2-246-76791-6) - Prix Saint-Simon 2010[10]
- La Guerre sans l'aimer, 2011, Paris, Grasset.
- Les aventures de la vérité. Peinture et philosophie, un récit, 2013, Paris, Grasset.
- Hôtel Europe, 2014, Paris, Grasset.
- Le génie du judaïsme, 2015, Paris, Grasset
Filmografija
uredi- Aurélien, rež. Michel Favart, 1978, glumac[11].
- Partir, revenir, rež. Claude Lelouch, 1985, glzumac.
- Bosna !, 1994, ko-režiser.
- Le Jour et la Nuit, 1997, režiser, scenarist i koproducent.
- Serbie, année zéro, rež. Goran Marković, 2001, nastup.
- Ma mère, rež. Christophe Honoré, 2004, ko-producent.
- American Vertigo, rež. Michko Netchak, 2007, adaptacija dječa
- Bernard-Henri Lévy, La Déraison Dans L'Histoire, rež. Éric Dahan, 2008.
- Le Serment de Tobrouk, rež. Bernard-Henri Lévy i Marc Roussel, dokumentarni film 2012[12].
Dramska djela
urediIzvori
uredi- ↑ „Ljiljan i pepeo”. Oslobođenje. 10. 4. 2012.
- ↑ Bernard-Henri Levy (6. 8. 2011). „What the Trial of Ratko Mladic Will Mean”. Huffington Post.
- ↑ Bernard-Henri Levy (26. 3. 1999). „Bernard-Henri Lévy: «Faire la guerre à la guerre»”. liberation.fr.
- ↑ Sandra Veljković (8. 5. 2014). „Bernard-Henri Lévy: Franjo Tuđman bio je mali Vladimir Putin!”. Večernji list.
- ↑ Adam Kirsch (10. 9. 2008). „The God That Failed: 'Left in Dark Times' by Bernard-Henri Levy”. nysun.com.
- ↑ Bernard Henri-Levy (26. 2. 2014). „Bernard-Henri Levy: Ukraine’s Revolutionaries Are Not Fascists”. The Daily Beast.
- ↑ „Novoe Vremya: Traitors and Spies”. ukrainianjewishencounter.org. februar 2015. Arhivirano iz originala na datum 2016-03-04. Pristupljeno 2015-08-03.
- ↑ Celia Walden. „Bernard-Henri Lévy: 'I have no problem with my virility’”. The Telegraph.
- ↑ „Prix Livres et Droits de l'Homme de la Ville de Nancy”. Arhivirano iz originala na datum 2010-09-02. Pristupljeno 8/6/2010.
- ↑ „Prix Saint-Simon”. Arhivirano iz originala na datum 2010-07-29. Pristupljeno 8/6/2010.
- ↑ Aurélien sur IMDb
- ↑ Le Serment de Tobrouk, Allociné
Eksterni linkovi
uredi- Službeni veb-sajt (en) (fr)
- Nastupi na kanalu C-SPAN
- Bernard-Henri Lévy na sajtu IMDb
- Intervju: "Nismo dovoljno učinili za Bosnu i Hercegovinu"
- Intervju: Levy o intervenciji u Libiji 2011. Spiegel.de