Giudicato Logudoro
|
Giudicato Logudoro, zvan i Giudicato Torres (talijanski: Giudicato di Logudoro, talijanski: Rennu de Torres), bio je jedan od četiri velika srednjovjekovna guidicata Sardinije,[1] koji je egzistirao od 10. do 1259. godine. Giudicato Logudoro prostirao se po sjeverozapadu Sardiniji, njegova prva prijestolnica bio je drevni Torres (današnji Porto Torres), ali kako je stalno bio izložen saracenskim napadima s mora, prijestolnica je premještena dalje od obale, u sigurniju Ardaru, a na kraju u Sassari.
Historija
urediGiudicato Logudoro iznikao je iz bizantske administrativne jedinice, koja se osamostala nakon što su muslimani osvojili Siciliju 827. i tako onemogućili komunikaciju između Sardinije i Bizanta, pa su otokom vladali lokalni vladari zvani giudici (iudiki ili iuighi).[2] Negdje oko sredine 10. vijeka, Sardinija je podijeljena na četiri guidicata koji su bili nalik na tadašnje evropske kneževine ili kraljevine.[2]
Giudicato Logudoro izašao je iz magle srednjeg vijeka 1065.[2] za vrijeme vladavine Barisonea I (vladao poprilici od 1038. do 1073). On je doselio benediktinske redovnike na otok iz opatije Monte Cassino uz pomoć tadašnjeg opata Desideriusa (kasniji papa Viktor II), a u tome ga je podržavao i papa Aleksandar II i Godfrid III Lotarinški, markgrof Toskanske marke. Istovremeno, tomu su se žestoko protivili pizanski nadbiskupi koji su dotad imali glavni vjerski utjecaj na otoku. Nakon što je umro Barisone I, Arborea je izabrala vlastitog vladara (giudica) Mariana I, dok je Giudicato Logudoro izabrao Andreju Tanca Lacona. Negdje na početku 11. vijeka udružili su se Giudicato Logudoro i Giudicato Arborea.
Giudicato Logudoro egzistirao je do 1259. kada je umrla njegova posljednja vladarica (giudicessa) Adelasija, bez nasljednika. Nakon toga, Logudorom su vladale feudalne dinastije iz Genove, Doria i Malaspina, te dinastije iz Arboreje. U međuvremenu je Sassari postao nezavisna gradska komuna, država za sebe.
Izvori
uredi- ↑ „Giudicato” (talijanski). Treccani. Pristupljeno 2. 6. 2013.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „I giudicati come regni” (talijanski). Regione Autonoma della Sardegna. Arhivirano iz originala na datum 2013-10-10. Pristupljeno 2. 6. 2013.
Vanjske veze
uredi- I giudicati come regni na portalu Sardegna cultura Arhivirano 2013-10-10 na Wayback Machine-u (it)