Krško
Krško (njemački: Gurkfeld) je grad od 7219 stanovnika[1] i administrativni centar istoimene općine u istočnoj Sloveniji. Krško je poznato po NE Krško, jedinoj nuklearnoj elektrani u bivšoj Jugoslaviji.[2] Ime grada je derivat njemačkog imena za rijeku Krku (Gurk).
Krško
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 45°57′N 15°29′E / 45.950°N 15.483°E | |
| Država |  Slovenija
|
| Pokrajina | Dolenjska |
| Statistička regija | Donjoposavska |
| Površina | |
| - Ukupna | 6 km²[1] |
| Visina | 163 m |
| Stanovništvo (2013) | |
| - Urbano područje | 7219[1] |
| - Urbana gustoća | 1203.2 st/km²[1] |
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
| Poštanski broj | 8270 |
| Pozivni broj | (+386) 07 |
| Službene stranice www.krsko | |
| Karta | |
  Krško | |
Geografija
urediKrško leži na istoku Slovenije u pokrajini Dolenjskoj, u kraju gdje se rijeka Sava izljeva u istoimenu prostranu dolinu.[2] Krško je udaljeno 100 km istočno od Ljubljane i 50 km od Zagreba.[2]
Historija
urediKraj oko Krškog bio je naseljen još od kamenog doba (Ajdovska jama). Za rimskih vremena tu se nalazila riječna luka Neviodunum (lokalitet kod sela Drnove).[2]
Zbog svog strateškog položaja na ulazu u savsku kotlinu, iznad mjesta na brdu Gora u 12. vijeku podignuta je utvrda Grad Krško, koja je još u 17. vijeku bila cijela (tad ju je nacrtao Valvasor), no u 19. vijeku bila je hrpa kamenja. Za protureformacije između 1640. i 1644. izgrađen je kapucinski samostan, pa je Krško ponovno postao katolički kraj, a ne više protestanski kao do tada. Između 1953. i 1964. gradu je promjenjeno ime, pa se zvao Videm Krško.
Znamenitosti
urediNajveća znamenitost grada je valvasorova biblioteka i kapucinski samostan iz 17. vijeka.
Dvorci
uredi
Dvorci u općini Krško:
- Dvorac Raka
- Dvorac Šrajbarski turn
- Dvorac Rajhenburg
- Dvorac Reštajn
- Dvorac Turn
- Krški dvorac
Privreda
urediSvojevremeno je Krško bilo poznato po tvornici celuloze i papira podignutoj 1937.[3] koja je bila svojevremeno najveća takva tvornica na Balkanu i rasadnik kadrova tog profila za evropski jugoistok. Kako je tvornica bankrotirala, danas je poznato po energetici jer se u njegovoj okolici nalaze Nuklearna elektrana Krško, Termoelektrarna Brestanica i Hidroelektrarna Krško na Savi, izgrađena 2013. godine.[2]
Poznati sugrađani
uredi- Adam Bohorič, jedan od stvaraoca slovenske pismenosti i jezika iz 16. vijeka.
- Jurij Dalmatin, slovenski protestantski teolog i pisac iz 16. vijeka.
Izvori
uredi- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Slovenia: Spodnjeposavska” (engleski). City population. Pristupljeno 8. 4. 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 „O Občini Krško” (slovenski). Občina Krško. Arhivirano iz originala na datum 2013-12-05. Pristupljeno 14. 4. 2014.
- ↑ „Vipap” (slovenski). Vipap Videm Krško d.d.. Arhivirano iz originala na datum 2014-05-06. Pristupljeno 14. 4. 2014.
