Mons
Mons (nizozemski i njemački: Bergen, valonski: Mont) je grad i općina od 95,705 stanovnika[1] na jugozapadu Belgije u valonskoj Provinciji Hainaut.
Mons
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 50°27′N 03°57′E / 50.450°N 3.950°E | |
| država |  Belgija
|
| Regija | Valonija |
| Provincija | Hainaut |
| Arondisman | Mons |
| Vlast | |
| - gradonačelnik | Nicolas Martin |
| Površina | |
| - Ukupna | 147 km²[1] |
| Visina | 60[1] |
| Stanovništvo (2021.) | |
| - Grad | 95,705[1] |
| - Gustoća | 653.3 stan. / km²[1] |
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
| Pozivni broj | 7000[1] |
| Karta | |
  Mons | |
Geografske karakteristike
urediMons se nalazi nedaleko od francuske granice udaljen 33,6 km južno od Bruxellesa. Historijski centar grada nalazi se na brežuljku između rijeka Trouille i Haine, na spoju kanala Nimy-Blaton-Péronnes i Centralnog valonskog.[2]
U Monsu (Casteau) se od 1967. nalazi glavni štab Sjevernoatlantskog saveza u Evropi (SHAPE).[2] Mons je 2015. bio zajedno sa češkim Plzeňom Evropski glavni grad kulture.[3]
Historija
uredi
Mons je niknuo u 3. vijeku iz rimskog kastruma pod imenom Castrilocus.[2]
Za ranog srednjeg vijeka negdje oko 650. kćer grofa od Hainauta Waldetruda (kasnije kanonizirana) osnovala je benediktinsku opatiju u kojoj je provela posljednje dane kao redovnica. Uz tu opatiju izrastao je srednjovijekovni Mons, koji je tokom 9. vijeka već bio opasan bedemima sa kulama. Karlo Veliki proglasio ga je 804. prijestolnicom Grofovije Hainaut.[2]
Od 14. do 16. vijeka prosperirao je na tkanju platna, istovremeno je kao pogranični grad bio je dobro utvrđen.[2] Njegove utvrde znatno je unaprijedio francuski inžererac Vauban.[2]
I pored tog je više puta napadan, opsjedan i okupiran od strane nizozemskih, španjolskih, francuskih i engleskih trupa u ratovima vođenim od 16. do 18. vijeka. U tom periodu Mons je sve do 1830. izmenio brojne vladare od Francuza, Španjolaca, Austrijanaca do Nizozemaca.[2]
Za Prvog svjetskog rata Mons je bio poprište prve bitke između Britanske armije i vojske Njemačkog Carstva koja se odvila 1914., i završila britanskim povlačenjem. Na samom početku Drugog svjetskog rata 1940. pretrpio je bombardiranje Luftwaffe.
Obrazovanje
urediMons je grad studenata koji mogu studirati na Univerzitetu Mons-Hainaut, Akademiji lijepih umjetnosti, Visokom institutu za arhitekturu ili Kraljevskom konzervatoriju.[2]
Privreda
urediIako se nije razvijao kao industrijski grad, Mons je nakon dva uzastopna kooptiranja susjednih naselja to postao. Na jugozapadu je to Jemappes u kom je dominantna metalurgija, a u Cuesmesu poslovi vezani uz željeznicu. Na sjeverozapadu u Ghlinu, ima raznolikih tvornica, koje proizvode staklo, pivo, gume i kemijske proizvode. U predgrađima na istoku Obourg i Harmignies proizvodi cement i inovativna keramika.[2]
Znamenitosti
urediMons ima čak tri stvari uvrštenih na UNESCO-vu listu svjetske baštine, to je zvonik gradske vijećnice (1459.-67.), jedini koji je podignut u baroknom stilu, koji ima karijonom sa 47 zvona.[2] On je 1999. uvršten na UNESCO-vu Listu evropske baštine kao kolektivni lokalitet Zvonici u Francuskoj i Belgiji.[4]
I neolitski rudnik kremena iz nedalekog Spiennesa se od 2000. nalazi na toj Listi.[4]
Posljednji je - Doudou procesija prve nedjelje nakon Duhova, koja seže do 14. vijeka. On je 2005. uvršten na UNESCO-v popis nematerijalne svjetske baštine u Evropi kao zajednički običaj u u Belgiji i Francuskoj - Procesija divova i zmajeva.[4]
U samom centru nalazi se župna crkva sv. Waldetrude (1450.- 1621.) sa finim vitražima i brojnim relikvijama.[2]
Pobratimski gradovi
urediMons ima ugovore o prijateljstvu sa slijedećim gradovima[5];
Poznati sugrađani
uredi- Orlando di Lasso (1530-1594) kompozitor
Izvori
uredi- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 „Belgium: Major Cities and Municipalities” (engleski). City population. Pristupljeno 12.05.2022.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 „Mons, Belgium” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 07.05.2022.
- ↑ „Mons 2015, European Capital of Culture” (engleski). Design Curial. Pristupljeno 12.05.2022.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 „UNESCO” (fracuski). Mons. Pristupljeno 12.05.2022.
- ↑ „Jumelages” (fracuski). Mons. Pristupljeno 07.05.2022.
