Pulherija

Za ostale upotrebe, v. Pulherija (razvrstavanje).

Elija Pulherija (lat. Aelia Pulcheria, rođ. 19. januara 399. - umrla 18. februara 453. godine) bila je ćerka istočnorimskog (vizantijskog) cara Arkadija, sestra Teodosija II i supruga Markijana. Nosila je titulu avguste od 414. sve do svoje smrti i decenijama je bila jedna od najuticajnijih osoba na carigradskom dvoru. Naročito je bila uporna u podršci pravoslavlju i inicirala je vaseljenske sabore u Efesu 431. i Halkedonu 451. godine. Zbog toga se danas poštuje kao svetica i u Pravoslavnoj i u Rimokatoličkoj crkvi.

Poreklo i mladost

Elija Pulherija je rođena 19. januara 399. kao druga ćerka i drugo dete istočnorimskog cara Arkadija i njegove supruge Elije Eudoksije, ćerke rimskog vojskovođe franačkog porekla Bautona. Pulherija je već imala stariju sestru Flacilu (rođ. 397), a kasnije je dobila i sestre Arkadiju (400) i Marinu (403) i brata Teodosija (401), budućeg cara. Ime je dobila po Arkadijevoj sestri, ćerki Teodosija I i njegove druge supruge Flacile, koja je umrla kao devojčica. Carica-majka Eudoksija je umrla usled posledica pobačaja 6. oktobra 404. godine, a briga o njenom i Arkadijevom potomstvu poverena je evnuhu Antiohu. Evnuh je ubrzo imenovan za velikog komornika (praepositus sacri cubiculi) i važio je za jednog od najuticajnijih dvorana. On je organizovao osnovno obrazovanje za carevu decu koje je obuhvatalo časove i grčkog i latinskog jezika i književnosti. Pulherija je nakon Flaciline smrti postala najstarija među Arkadijevom decom, ali su ubrzo sve četvoro ostali siročići kada je i car umro 1. maja 408. godine u vreme kada je imeo tridesetak godina. Srećom, Teodosijeva dinastija je imala odane i sposobne sluge u liku pretorijanskog prefekta Antemija i evnuha Antioha i mali Teodosije II je nasledio presto bez potresa.

Avgusta Pulherija

Pulherija je već 412. godine postala vodeći član carske porodice kada je na njeno insistiranje lojalni Antioh otpušten iz službe. Po rečima istoričara crkve, savremenika događaja, Sozomena, Pulherija je postala carev zaštitnik (grč: επιτροπος).