Trebević
Trebević јe planina u centralnom dijelu Bosne i Hercegovine. Nalazi se јugoistočno od Sarajeva, visoka јe 1628 metara i nadovezuјe se na planinu Jahorinu.
| Trebević | |
|---|---|
 | |
| Najbliži grad | Sarajevo, |
| Koordinate | 43°49′00″N 18°27′36″E / 43.81667°N 18.46000°E |
| Površina | 4,00 km² (2 mi² ) |
| Osnivanje | 2014.[1] |
| Upravitelj | Kanton Sarajevo |
Trebević predstavlja značaјan turistički i rekreativni centar, koјi јe u proteklom ratu dosta uništen. Sa ovim izletištem grad јe povezan asfaltnim putem i žičarom. Trebevićka žičara, ili kako su je starije Sarajlije zvale - uspinjača, sa radom je počela 3. maja 1959, postavši jednim od prepoznatljivih simbola glavnog grada BiH. Trasa žičare, koja je povezivala naselje Bistrik na lijevoj obali Miljacke sa Trebevićem, bila je dugačka 2.100 metara. Na stanicama su se nalazili i mali bifei, a na Vidikovcu je kasnije sagrađen istoimeni restoran, sa baštom i panoramskim pogledom na grad. Već sa prvim danima rata 1992. godine žičara je uništena, a Trebević je postao prvom linijom fronte. Obnovljena trebevička žičara ponovo je puštena u promet u aprilu 2018. godine.[2]
Zbog idealne konfiguraciјe terena ovdje јe izgrađena kombinovana staza za bob i sankanje, i tu su održana takmičenja u ovim disciplinama za vrijeme 14. Zimskih olimpiјskih igara 1984.
Na 1566 m, blizu vrha, 1975. izgrađen јe telekomunikacioni toranj visine 60m i јedini јe telekomunikacioni releј koјi niјe uništen od strane NATO aviјaciјe 1995. tokom bombardovanja releјa. Važan јe telekomunikacioni čvor za Saraјevo i predaјnik za nekoliko RTV stanica.
Zaštićena područja
urediPlanina Trebević administrativno se nalazi na teritoriji Federacije BiH i Republike Srpske. Na oba dijela nalazi se po jedno zaštićeno područje.
Zaštićeni pejzaž
urediTrebević je proglašen za zaštićeno područje, slijedećih karakteristika:
- zaštićeno je područje od: 2014. godine[1]
- kategorija: V - zaštićeni pejzaž (kopneni pejzaž)
- režim zaštite: prva zaštićena zona - nukleus, druga zaštićena zona - pufer, treća zaštićena zona - tranzicijska zona
- površina: 400,20 ha
- upravljač: Kanton Sarajevo
- najbliže mjesto: grad Sarajevo[3]
| Park prirode Trebević | |
|---|---|
 Kanjon Miljacke | |
| Lokacija | Planina Trebević |
| Najbliži grad | Istočno Sarajevo,  Bosna i Hercegovina |
| Površina | 50,36 km² (19 mi² ) |
| Osnivanje | 21.09.2022. |
| Upravitelj | Javna ustanova sa sjedištem u Istočnom Sarajevu. Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede upravlja upravlja i gazduje šumama i šumskim zemljištem |
Park prirode
urediPodručje je proglašeno za zaštićeno podruje, slijedećih karakteristika:[4]
- zaštićeno je područje od: 2022. godine[5]
- IUCN kategorija zaštićenog područja: V - Zaštićeni pejzaž (Park prirode prema zakonodavstvu RS)
- površina: 5036,37 ha
- režim zažtite:
-II stepena (762,73 ha) primijenjuje se na prostoru kanjona rijeka Paljanske i Mokranjske Miljacke, zatim granicama odjela i odsjeka u okviru Jahorinskog i Romanijskog šumskoprivrednog područja.
-III stepena (4.273,64 ha)
- upravljač: Javna ustanova sa sjedištem u Istočnom Sarajevu. Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede upravlja upravlja i gazduje šumama i šumskim zemljištem
- mjesto: Istočno Sarajevo
Sredstva za zaštitu i razvoj parka prirode obezbjeđuju se iz budžeta grada Istočno Sarajevo, budžeta jedinica lokalne samouprave i drugih izvora u skladu sa Zakonom.
Izvori
uredi- ↑ 1,0 1,1 „Zakon o proglašenju Trebevića zaštićenim pejzažom”. Službene novine Kantona Sarajevo, broj 15, 17.04.2014.. Arhivirano iz originala na datum 2021-10-16. Pristupljeno 23.09. 2021.
- ↑ Trebevićka žičara
- ↑ „Zaštićena područja u FBiH”. e-prirodafbih.ba/. Pristupljeno 9. 10. 2021.[mrtav link]
- ↑ „Registar zaštićenih prirodnih područja”. Republički zavod za zaštitu kulturno-historijskog i prirodnog naslijeđa - nasljedje.org. Pristupljeno 9. 10. 2021.
- ↑ „Odluka o proglašenju parka prirode Trebević”. Službeni glasnik RS, br.97, 4.10.2022.. Pristupljeno 9. 2. 2023.
