Živko Slavnić
Živko Slavnić je bio jedan od najeminentnijih botaničara 20. vijeka u bivšoj Jugoslaviji. U užoj grupi je utemeljitelja Katedre za biologiju Filozofskog fakulteta (1952.), koja prerasta u Odsjek za biologiju Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Sarajevu – novoformirane visokoškolske institucije (1953./1954.).
| Živko Slavnić | |
| Rođenje | 28. januara 1910. Senta |
|---|---|
| Smrt | 26. januara 1975. Sarajevo, BiH |
| Prebivalište | Sarajevo |
| Državljanstvo | SFRJ |
| Etnicitet | Srbin |
| Polje | Biologija, Sistematika |
| Institucija | Prirodno-matematički fakultet u Sarajevu Univerziteta u Sarajevu |
| Alma mater | Univerzitet u Beogradu |
| Poznat po | Jedan od utemeljitelja Odsjeka za biologiju Prirodno-matematičkog fakulteta UNSA |
| Religija | Pravoslavac |
Biografija
urediŽivko Slavnić se rodio u vojvođanskom gradiću Senti, 28. januara 1910. Studije prirodnih nauka je završio na pariskoj Sorboni[1], 1933. godine. Doktorsku disertaciju odbranio je na Univerzitetu u Beču.
Nakon završenih studija, prvo radi u srednjim školama Makedonije, Srbije i Vojvodine, u svojstvu profesora biologije. Bio je profesor Više pedagoške škole u Novom Sadu i naučni saradnik Zavoda za poljoprivredna istraživanja Vojvodine, odakle po preporuci akademika Siniše Stankovića i poziv profesorice Smilje Mučibabić, 1952. prelazi na Univerzitet u Sarajevu, gdje osniva Katedru za botaniku na Filozofskom fakultetu.
Od prve generacije studenata biologije (1953./1954. akademske godine), sve do kraja akademske 1964./1965, zbog nedostatka kadrova, profesor Slavnić predaje Sistematiku viših biljaka, Ekologiju biljaka sa fitogeografijom i Evoluciju sa genetikom, a jedno vrijeme i Fiziologiju biljaka. Više godina je bio Šef Katedre za botaniku, a određeno vrijeme i direktor Biološkog instituta Univerziteta u Sarajevu[2], te saradnik Prirodnjačkog odjeljenja Zemaljskog muzeja BiH u Sarajevu [2]. Jedan je od osnivača i aktivnih realizatora postdiplomskih studija iz biologije na Univerzitetima u Sarajevu i Novom Sadu. Predavao je Biljnu geografiju na Odsjeku za geografiju, kao i Sistematiku viših biljaka na Farmaceutskom fakultetu Univerziteta u Sarajevu[3][3].
Profesor Slavnić je bio mentor velikom broju diplomanata, magistranata i doktoranada, čime je značajno doprinio jačanju i širenju kadrovske baze, ne samo Odsjeka za biologiju PMF-a u Sarajevu, već i drugih visokoškolskih i srednjoškolskih institucija širom bivše Jugoslavije[4][5] Bio je među pokretačima savremenih istraživanja u oblasti botanike, biosistematike, morfologije, ekologije, palinologije, citotaksonomije i kariologije u BiH i Jugosaviji. Pod njegovim vodstvom stasalo je mnoštvo uspješnih – široko afirmiranih naučnika u pomenutim oblastima[6].
Kao priznati naučni djelatnik i dobar poznavalac svjetskih jezika, održavao je međunarodnu saradnju sa najistaknutijim botaničkim institucijama širom Evrope i vodećim ličnostima u tim oblastima. Zahvaljujući uskoj saradnji koju je održavao sa Université Paris–Sud[4] Arhivirano 2012-05-31 na Wayback Machine-u[5] Arhivirano 2014-03-26 na Wayback Machine-u, prva jednogodisnja stipendija francuske vlade za mlade istraživače u BiH, dodijeljena je jednoj od njegovih suradnica (u oblasti molekularne citogenetike i citotaksonomije).
Bio je Predsjednik Organizacionog odbora Prvog jugoslovenskog simpozijuma sistematičara (Sarajevo, 1971.) i prvi predsjednik Društva biosistematičara.
Djela
urediNaučni opus obuhvata oko 60 naučnih radova, među kojima je i značajan broj monografija, što ga svrstava u trojicu pionira i velikana jugoslovenske fitocenologije prve polovine XX stoljeća. Gotovo cijeli doprinos nauci o biljnim zajednicama ostvario je u prvih petnest godina svog radnog vijeka, tj. izmedu 1939. i 1954. godine, nakon čega se, do kraja života, posvećuje proučavanju infraspecijske bioraznolikosti endemičnih bh. vrsta. U okviru tog angažmana, opisao je oko dvadeset za nauku novih taksonomskih kategorija.[7][8][9][10][11]
Predvodio je timove istraživača u realizaciji više značajnih naučnih projekata.[12][13]
Značajan doprinos u edukaciji mladih kadrova ostvario je u inspirativnim konsultacijama i publikovanjem nekoliko skripata. Za bh. osnovnoškolce je (u grupi autora) publikovao udžbenike, o čijem kvalitetima svjedoči dvadesetak izdanja.[6][14][15][16][17][18]
Nagrade i priznanja
urediReference
uredi- ↑ http://www.sorbonne-universites.fr/ Arhivirano 2015-11-05 na Wayback Machine-u.
- ↑ Dizdarević M. et al., Ur. (1977): 30 godina Biološkog instituta Univerziteta u Sarajevu. Godišnjak Biološkog instituta Univerziteta u Sarajevu, Posebno izdanje: 30, Sarajevo.
- ↑ „Archive copy”. Arhivirano iz originala na datum 2013-05-22. Pristupljeno 2017-02-08.
- ↑ Lakušić R., Šilić Č., Kutleša Lj., Šoljan D. (1990): Životni put i naučno djelo prof. Dr Živka Slavnića (1910-1975). Naučnoi skup „Populacija, vrsta i biocenoza", Rezimei: 1-10
- ↑ [1][mrtav link].
- ↑ 6,0 6,1 Lakušić R., Šilić Č., Kutleša L., Šoljan D. (1990): Životni put i naučno djelo prof. dr Živka Slavnića (1910 – 1975). Bilten Društva ekologa Bosne i Hercegovine, Serija B, br. 5: 9-13, Sarajevo.
- ↑ Slavnić Ž. et Bjelčić Ž. (1963): Glavna biljnogeografska obilježja sjeverozapadne Bosne. Glasn. Zemalj. muzeja Bosne i Hercegovine, Prirodne nauke, 2:41-59, Sarajevo.
- ↑ Slavnić Ž. (1965): Cardamine bulbifera L. u bosansko-hercegovačkoj flori. Godišnjak Biološkog instituta Univerziteta u Sarajevu, 18:217-221., Sarajevo.
- ↑ Slavnić Ž. (1966): O infraspecijskim oblicima bosanske zvončike (Symphyandra hofmanni Pant.). Glasn. Zemalj. muzeja Bosne i Hercegovine, nova serija 5:105-108, Sarajevo.
- ↑ Slavnić Ž. (1966): O infraspecijskim oblicima vrste Knautia sarajevensis(Beck) Szabó. Acta Bot. Croat., 25:51-60, Zagreb.
- ↑ Slavnić Ž. (1969): O morfološkoj varijabilnosti sendtnerovog pucavca (Silene sendtneri Boiss.). Acta Bot. Croat., 28:337-348, Zagreb.
- ↑ Slavnić Ž. (1972): O ontogenetskom razviću nekih predstavnika naše flore. Naučnoistraživački projekat, Biološki institut Univerziteta u Sarajevu, Sarajevo.
- ↑ Slavnić Ž. (1973): Sistematska istraživanja nekih predstavnika bosansko-hercegovačke flore i faune. Naučnoistraživački projekat, Biološki institut Univerziteta u Sarajevu, Sarajevo.
- ↑ Šenk O., Slavnić Ž., Berberović Lj., Bećarević J. (1966): Živi svijet i njegov razvoj – Biologija za VII razred osnovne škole. Zavod za izdavanje udžbenika, Sarajevo.
- ↑ Mučibabić S., Slavnić Ž., Marinković M., Bećarević J. (1969): Živi svijet u svojoj sredini – Poznavanje prirode za VI razred osnovne škole. Zavod za izdavanje udžbenika, Sarajevo.
- ↑ Slavnić Ž., Korene Z. (1973): Živi svijet u svojoj sredini – Biologija za VI razred osnovne škole. Zavod za izdavanje udžbenika, Sarajevo.
- ↑ Korene Z., Jugo A., Slavnić Ž. (1973-1990): Biologija: Živi svijet u svojoj sredini: za peti razred osnovne škole. "Veselin Masleša", Sarajevo.
- ↑ Korene Z., Jugo A., Slavnić Ž. (1989): Biologija: za peti razred osnovne škole: sa biološkim praktikumom. "Veselin Masleša", Sarajevo.