1902.
godina
Godina 1902 (MCMII) bila je redovna godina koja počinje u srijedu po gregorijanskom, odn. redovna godina koja počinje u utorak po 13 dana zaostajućem julijanskom kalendaru (linkovi pokazuju godišnje kalendare).
Milenijum: | 2. milenijum |
---|---|
Vjekovi: | 19. vijek – 20. vijek – 21. vijek |
Decenija: | 1870-e 1880-e 1890-e – 1900-e – 1910-e 1920-e 1930-e |
Godine: | 1899 1900 1901 – 1902 – 1903 1904 1905 |
Gregorijanski | 1902.. (MCMII) |
Ab urbe condita | 2655. |
Islamski | 1319–1320. |
Iranski | 1280–1281. |
Hebrejski | 5662–5663. |
Bizantski | 7410–7411. |
Koptski | 1618–1619. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 1957–1958. |
• Shaka Samvat | 1824–1825. |
• Kali Yuga | 5003–5004. |
Kineski | |
• Kontinualno | 4538–4539. |
• 60 godina | Yang Voda Tigar (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 11902. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Događaji
urediJanuar/Siječanj
uredi- 1. 1. - Nathan Stubblefield demonstrira bežični telefon u Murray, Kentucky, izgleda putem kondukcije kroz zemlju.
- 1. 1. - U Britanskoj Istočnoj Africi organizovani King's African Rifles.
- januar - Alfred Loisy piše L'évangile et l'Eglise što izaziva modernističku krizu u katoličkoj crkvi. Istog meseca, Friedrich Delitzsch drži predavanje u kome tvrdi da su delovi Starog zaveta pozajmljeni iz babilonskih mitova (→ panbabilonizam).
- 4. 1. - Stojan Danev bugarski premijer (do 1903)
- 5. 1. - Praizvedba "Dantonove smrti" Georga Büchnera.
- 7. 1. - Udova carica Cixi i ostatak dvora se vraćaju u Zabranjeni grad u Pekingu - započinje reformsku politiku.
- 13. 1. - Ibn Saud povratio Rijad od Emirata Džabal Šamar - početak Treće saudijske države i trideset godina ratova za Ujedinjenje Saudi Arabije.
- 23. 1. - U mećavi na planini Hakkōda gine 199 japanskih vojnika.
- 28. 1. - Osnovan Karnegijev institut za nauku.
- 29. 1. - Socijaldemokratske novine Vorwärts objavljuju tajni dokument o Tirpitzovim planovima za naoružanje nemačke flote.
- 30. 1. - Sklopljena Anglo-japanska alijansa - traje do 1921-23, smatra se krajem britanske "Sjajne izolacije".
- 30. 1. - Scottova Ekspedicija Discovery otkrila Zemlju kralja Edwarda VII na Antarktiku.
Februar/Veljača
uredi- 1. 2. - U Kini zabranjeno ukalupljivanje ženskih stopala (zabrana ubrzo povučena, vraćena 1912).
- 4. 2. - U Parizu održan prvi Kongres osmanske opozicije (→ Mladoturci).
- 6. 2. - Talijanska vlada mobilizira željezničare da spriječi štrajk.
- 15. 2. - Otvoren Berlinski U-voz.
- februar - Guglielmo Marconi plovi brodom SS Philadelphia iz Britanije i sprovodi striktne eksperimente sa radio-talasima - kontakt na daljinama od 3.400 km noću i 1.100 km danju.
- 17. 2. - Izbori u Bugarskoj, ubedljiva pobeda Progresivnih liberala premijera Daneva.
- 22. 2. - Nemačka Gausova ekspedicija otkrila Zemlju cara Wilhelma II na Antarktiku.
- 25. 2. - Buri tjeraju britansku vojsku na povlačenje kod Klerksdorpa.
Mart/Ožujak
uredi- 5. 3. (20. 2. po j.k.) - Izvesni Rade Alavantić, karađorđevićevac iz Mitrovice (AU), pokušao da preuzme kontrolu nad žandarmima u Šapcu.
- 6. 3. - Osnovan Real Madrid CF.
- 7. 3. - Drugi burski rat: poslednja pobeda Bura, zarobljeni britanski general i 200 vojnika.
- 7. 3. - U Osmanskom carstvu zabranjene škole na jermenskom.
- mart - U Beogradu okršaj velikoškolaca i žandarma, nakon što su se prvi ražestili zbog toga što je Nikola Pašić glasao za vladin predlog zakona.
- mart - Lenjin objavio u Nemačkoj pamflet "Što da se radi" - potrebna je marksistička partija posvećenih revolucionara kao avangarda radničke klase.
- mart-april - Seljačka pobuna u poltavskoj i harkovskoj guberniji Ruskog Carstva, ugušila je vojska.
April/Travanj
uredi- 1. 4. - Puštena u promet prva dionica željezničke pruge Parenzana, Trst-Buje, u prosincu i Buje-Poreč (zatvorena 1935).
- 5. 4. - Tragedija na Ibroxu: 25 gledalaca fudbalske utakmice Škotska–Engleska u Glazgovu poginulo kada se srušila tribina.
- 7. 4. - Bugarsko-makedonski revolucionar Metodi Patčev poginuo u Kadinom Selu kod Prilepa.
- 8. 4. - Rusko-kineska konvencija o povlačenju ruskih trupa iz Mandžurije.
- 13. 4. - U Francuskoj novi automobilski rekord: 119 km/h (firma Gardner-Serpollet).
- 15. 4. - Ruski ministar unutrašnjih poslova Dmitrij Sipjagin ubijen od strane esera; nasleđuje ga Vjačeslav fon Pleve (do sopstvenog ubistva 1904) - peh za ministra finansija Vitea, koji je u lošim odnosima s novim ministrom.
- 18. 4. - Zemljotres u Gvatemali, 800 - 2.000 mrtvih.
- 18. 4. - Josif Džugašvili uhapšen prvi put u Batumiju, organizovao je radničke demonstracije.
- 23. 4. - Počinje erupcija Mont Peléea na Martiniqu, vulkan izbacuje pepeo.
- 25. 4. - Firma Carl Zeiss patentirala foto-objektiv Tessar.
- 30. 4. - Praizvedba Debussyjeve opere Pelléas et Mélisande.
Maj/Svibanj
uredi- 1. 5. - Prvomajske demonstracije u Sormovu, predgrađu Nižnjeg Novgoroda - događaji su inspiracija za roman Gorkoga "Mati".
- 1. 5. - 416 ljudi poginulo u tornadu u Dacci u Britanskoj Indiji.
- 5. 5. - Bosanski Srbi predali caru Franji Josipu i četvrti memorandum o svojim problemima.
- 6. 5. - Britanski parobrod SS Camorta stradao od ciklona u delti Iravadija, stradalo svih 737 putnika i članova posade.
- 7. 5. - Bitka kod Tita: Francuzi porazili Tuarege na jugu Alžira.
- 7. 5. - Erupcija vulkana La Soufrière na Svetom Vincentu - 1680 mrtvih.
- 8. 5. (Uzašašće) - Glavna erupcija Mont Peléea, 30 000 ljudi je poginulo od piroklastičnog toka proizašlog iz vulkana u mjestu St. Pierre na otoku Martinique na francuskim Karibima.
- 11. 5. - Parlamentarni izbori u Francuskoj, drugi krug: pobeda Bloka levice (socijalisti, radikali, umereni republikanci), Émile Combes premijer do 1905.
- 12. 5. - Počinje štrajk rudara antracita u istočnoj Pensilvaniji (do oktobra).
- 15. 5. - Počinje Bailundoanska pobuna u portugalskoj Angoli (poražena 1904).
- 17. 5. - Alfonso XIII počinje samostalnu vladavinu u Španiji (do 1931).
- 20. 5. - Kuba dobila formalnu nezavisnost od SAD; stupio je na snagu njen prvi ustav, koji sadrži i Plattov amandman. Prvi predsednik je Tomás Estrada Palma, koji je do prošle godine bio državljanin SAD.
- 20. 5. - Još jedna jaka erupcija Mont Pelea, stradalo 2.000 spasilaca i drugih.
- 28. 5. - Čile i Argentina zaključili Majske paktove u vezi teritorijalnog spora i trke u naoružanju.
- 31. 5. - Mirom u Vereenigingu završen Drugi burski rat - Buri se moraju razoružati i zakleti na vernost britanskoj Kruni, formirane su kolonije Transvaal i Oranje (deo Južnoafričke Unije od 1910).
- 31. 5. - Bugarsko-ruska vojna konvencija: pomoć Bugarskoj u slučaju rumunskog napada (nije važila u ratu 1913).
- maj - U Srbiji nakratko pala Vujićeva vlada, Nikola Pašić dobio mandat u jednom trenutku.
- maj - U Kosovskoj Mitrovici otvoren ruski konzulat radi zaštite srpskog naroda, konzul je Grigorij Ščerbina.
- maj - Na izborima za srpski Narodno-crkveni sabor u Ugarskoj pobedila Radikalna stranka.
Jun/Juni/Lipanj
uredi- 7. 6. - Italijani uzeli u posed koncesiju u Tjencinu od 46 ha (faktički do 1943).
- 12. 6. - Zakon o pravu glasa u Australiji: druga zemlja na svetu, posle Novog Zelanda, koja priznaje pravo biranja ženama na nacionalnom nivou i prva sa pravom da budu birane; ipak, pravo nemaju neki domoroci i drugi obojeni.
- jun - Nikola Tesla premešta laboratoriju u zgradu pored Wardenclyffske kule, koja se još uvek gradi - nedostaje mu novca jer J. P. Morgan više nije zainteresovan za projekat.
- jun - U Njujorku završena zgrada Flatiron.
- jun - Na Haitiju, gde treba biti izabran novi predsednik, izbija građanski rat između pristalica Anténora Firmina i Pierre Nord Alexisa.
- 17. 6. - Newlandsov zakon o reklamaciji: obezbeđeno finansiranje za projekte navodnjavanja sušnih zemalja u 20 zapadnih država SAD. Preko 600 brana će omogućiti navodnjavanje 4.000.000 hektara zemlje.
- 28. 6. - Posle nekoliko godina otezanja, za skopskog vladiku ustoličen Firmilijan Dražić iz SPC (trzavice Srbije i Bugarske).
- 28. 6. - Obnovljen Trojni savez Nemačke, Austrougarske i Italije - ali Italija ubzo postiže tajni sporazum sa Francuskom: biće podržana u Tripolitaniji, ostaće neutralna u slučaju nemačke agresije na Francusku.
- 28. 6. - U SAD donesen Spoonerov zakon: kupiti imovinu francuske Nove kompanije Panamskog kanala, ako se može sklopiti ugovor sa Kolumbijom (druga opcija je bila Nikaragvanski kanal, odbačena nakon što su proturene dezinformacije o tamošnjoj vulkanskoj aktivnosti).
Jul/Juli/Srpanj
uredi- 1. 7. - Kongres SAD doneo Filipinski organski zakon - predviđen izbor skupštine nakon perioda smirivanja i popisa (izabrana 1907).
- 1. 7. - Prvi broj liberalnog emigrantskog ruskog lista "Osvoboždenije"
- 4. 7. - Zvanični završetak Filipinsko-američkog rata, ali neke grupe nastavljaju borbu do 1913 - Filipini postaju neinkorporirana teritorija SAD.
- 6. 7. - Ubijena Maria Goretti (11), kanonizovana 1950.
- 10. 7. - Eksplozija u rudniku uglja Rolling Mill u Johnstown, Pennsylvania, 112 poginulih.
- 11. 7. - Britanski premijer Lord Salisbury se povlači, dolazi njegov nećak Arthur Balfour (do 1905).
- 14. 7. - U Sarajevu osnovano srpsko kulturno-prosvetno društvo "Prosvjeta", pružaće znatnu pomoć školovanju Srba[1].
- 14. 7. - Srušio se Zvonik Bazilike sv. Marka u Veneciji (obnovljen 1912).
- 17. 7. - Willis Carrier predstavio rešenje za kontrolu vlažnosti u jednoj litografskoj firmi - početak klimatizacije (masovnije tek posle Drugog svetskog rata).
- 21. 7. - Na Elbi blizu Hamburga potonuo parobrod Primus, 103 mrtvih.
- 25. 7. - Princ Mirko Dimitrije Petrović-Njegoš se oženio Natalijom Konstantinović, unukom Anke Obrenović - mogućnost nasleđenja srbijanskog prestola.
- leto - Britanac Edward Raymond Turner snima prve poznate filmove u boji.
Avgust/August/Kolovoz
uredi- 1. 8. - Eksplozija u rudniku Wollongong u Australiji, 96 mrtvih.
- 9. 8. - Krunisanje britanskog kralja Edwarda VII.
- 19. 8. - U "Srpskim novinama" od 6. avgusta po starom kalendaru objavljena prva prognoza vremena u Srbiji (Milan Nedeljković, osnivač astronomske i meteorološke opservatorije u Beogradu).
- 22. 8. - Osnovana auto-kompanija "Cadillac" - nastala iz ostataka Henry Ford Company nakon Fordovog povlačenja.
- 22. 8. - Jak zemljotres na severozapadu Kine, 2.500 stradalih.
- 27. 8. - Srpska vlada traži u Carigradu da se počne uvođenje reda i da se prestane sa povlašćivanjem "Arnauta", zahteve podržava ruska diplomatija[2].
- 29. 8. - Preko 9000 ljudi umire od kolere u Egiptu.
- 30. 8. - Nova erupcija Mont Peléea, još 1000 mrtvih.
Septembar/Rujan
uredi- 1. 9. - Premijera Mélièsovog filma Le Voyage dans la Lune.
- 1 - 3. 9. - Protusrpske frankovačke demonstracije u Zagrebu, nakon prenesenog članka "Srbi i Hrvati" u zagrebačkom "Srbobranu" (novine kasnije transformisane u "Novi Srbobran", gl. urednik Svetozar Pribićević).
- 2. 9. - Incident Markomannia: haićanska topovnjača Crête-à-Pierrot zaplenila municiju sa nemačkog parobroda, što će dovesti do nemačke odmazde i samopotapanja Crête-à-Pierrota 6. 9. kako ga Nemci ne bi zarobili - admiral Hammerton Killick potonuo s brodom.
- 15. 9. - Italijanski premijer Zanardelli boravi u Sorrentu, u njegovu čast je napisana pesma Torna a Surriento.
- septembar - Alfred Thayer Mahan prvi put koristi izraz Srednji Istok za područje između Arabije i Indije, u članku u londonskoj Nacionalnoj reviji.
- 19. 9. - Booker T. Washington drži govor u crnačkoj Shiloh baptističkoj crkvi u Birmingham, Alabama, usled zabune dolazi do stampeda sa 115 mrtvih.
- 26. 9. - Ciklon pogodio istočnu obalu Sicilije, naročito Cataniju.
Oktobar/Listopad
uredi- 1. 10. - Osnovana prva zanatska škola u Srbiji - Građevinska škola u Beogradu.
- 1. 10. - Dakar postaje glavni grad Francuske Zapadne Afrike.
- 2. 10. - "Priču o zecu Petru" Beatrix Potter objavljuje veliko izdavačko preduzeće
- 10. 10. - Kralj Aleksandar Obrenović saznao da ni ove godine neće biti primljen u Rusiji - zavera protiv njega dobija definitivan zamah.
- 12. 10. - Fudbalska utakmica Austrija-Ugarska 5:0 - prva zvanična utakmica dve nacionalne reprezentacije van Britanije.
- 12. 10. - Miting Društva Srba iz Stare Srbije i Makedonije u Beogradu, osuđeni zločini nad srpskim narodom i turska vlada koja ih ne sprečava.
- 15. 10. - U Zagrebu osnovan prvi hrvatski mačevalački klub.
- 20. 10. (7. 10. po j.k.) - U Srbiji pad vlade Mihaila Vujića (povod novo otkazivanje posete Aleksandra i Drage Rusiji), novi predsednik ministarskog saveta je Pera Velimirović, takođe radikal.
- 24. 10. - Rat hiljadu dana u Kolumbiji zvanično završen potpisivanjem mira na plantaži Neerlandia (odn. definitivnim ugovorom 21. 11. na američkom brodu Wisconsin) - konzervativci su pobedili u ratu, ostaju na vlasti do 1930; rat se pominje u Márquezovim delima; Panama je bila glavno ratište u kasnijem delu rata.
- 24 - 26. 10. - Kolosalna erupcija (VEI 6) vulkana Santa María u Gvatemali, najmanje 5.000 mrtvih.
- oktobar-novembar - Vrhovni makedonsko-odrinski komitet pokušava dići Gornjodžumajski ustanak - organizacija je zabranjena u Bugarskoj. Ovo ubeđuje velike sile da intervenišu u korist pravoslavnih hrišćana[3].
- jesen? - Knjaz Nikola u pismu uverava kralja Aleksandra Obrenovića da ne stoji iza eventualnih planova princa Mirka, takođe mu iznosi mišljenja o susedima: "Jači smo mi Srbi od Bugara!... I njih i Hrvate strah je od nas, pa zato tutnje s njihovom Velikom Bugarskom i Velikom Hrvatskom"[4].
Novembar/Studeni
uredi- 1. 11. - Tajni ugovor Italije i Francuske o razgraničenju interesnih sfera u severnoj Africi (Libija i Tunis).
- 11. 11. - U Sarajevu osnovano "Hrvatsko društvo za namještanje djece na zanate i u trgovinu", od 1904. "Napredak" (u Mostaru u rujnu osn. "Hrvatsko potporno društvo za siromašne đake i naučnike").
- 15. 11. - Otvoren Egipatski muzej u Kairu.
- 15. 11. - Francisco de Paula Rodrigues Alves novi predsednik Brazila (do 1906).
- 15. 11. - Anarhist Gennaro Rubino pokušao ubiti belgijskog kralja Leopolda II.
- novembar - Na lovu u Misisipiju, predsednik Ruzvelt odbio da ustreli medveda kojeg su njegovi pratioci pretukli i vezali - događaj će biti tema karikatura a Morris Michtom je napravio punjenog medvedića, teddy bear-a (u isto vreme, Richard Steiff je u Nemačkoj napravio sličnu igračku).
- 19. 11. (6. 11. po j.k.) - Pala vlada Pere Velimirovića, za predsednika vlade postavljen general Dimitrije Cincar-Marković, raspuštena skupština (povratak ličnog režima kralja Aleksandra Obrenovića).
- 20. 11. - Uz britansku medijaciju povučena granica između Argentine i Čilea u patagonskim Andima.
- novembar - Porta objavila reformni program za rumelijske vilajete - Albanci se suprotstavljaju na Kosovu.
Decembar/Prosinac
uredi- 9. 12. - Otvara se Venecuelanska kriza 1902–1903. - britanska, nemačka i italijanska flota blokira Venecuelu jer ova ne plaća dugove.
- 10. 12. - Dovršena prva Asuanska brana na Nilu.
- 16. 12. - Andižanski zemljotres u današnjem Uzbekistanu odnosi preko 4.000 žrtava.
- 17. 12. - U Rusiji osnovana telegrafska agencija, Torgovo-Telegrafnoe Agentstvo ("Trgovačko-telegrafska agencija").
- 18. 12. - Prvi sastanak Odbora za obranu carstva u Londonu.
- 18. 12. - U Moskvi prikazan najpoznatiji komad Maksima Gorkog, "Na dnu".
- 21. 12. - General Pierre Nord Alexis postaje predsednik Haitija nakon pobede u građanskom ratu (do 1908).
- 25. 12. (12. 12. po j.k.) - Ruski ministar inostranih poslova Vladimir Lamsdorf se u Nišu sastao sa kraljem Aleksandrom, kako bi ublažio posledice otkazivanja posete; Lamsdorf je posetio i Sofiju, poručuje Srbiji i Bugarskoj da ostanu mirne u vezi Turske, tj. Makedonije.
- 29. 10. - Dragova doktrina: argentinski ministar šalje notu u Washington, predlaže da nijedna strana sila, uključujući SAD, ne bi smela koristiti silu u naplati dugova od latinoameričkih zemalja (usvojeno na Haškoj konferenciji 1907).
- 30. 12. - Ekspedicija Discovery: Scott, Shackleton i Wilson stižu uz velike teškoće do 82° južne geografske širine, do tada Najdaljeg juga.
Kroz godinu
uredi- Objavljena Domanovićeva "Stradija".
- Ivana Brlić-Mažuranić objavljuje prvo djelo "Valjani i nevaljani".
- Milan Rakić objavio prve pesme u "Srpskom književnom glasniku".
- Posvećena Bazilika Srca Isusova u Zagrebu.
- Izgrađena Subotička sinagoga.
- Vrijednost stare Hrvatsko-ugarske nagodbe (financijskog dijela) produljivana je do ove godine.
- Stjepan Radić dolazi u Zagreb, uređuje mjesečnik "Hrvatska misao", objavljuje knjigu "Hrvati i Srbi".
- Osnovan Glavni odbor četničke organizacije (dr Milorad Gođevac, Luka Ćelović, Vasa Jovanović, Žika Rafailović, Nikola Spasić i Ljuba Kovačević)[5].
- Ali Fehmi Džabić otišao u Carigrad sa deputacijom - bosanska vlada ga proglasila neovlašćenim iseljenikom i zabranila mu povratak; borbu nastavlja Šerif Arnautović.
- Arhitektura: završena Kuća sa himerama u Kijevu.
- Ernest Rutherford i Frederick Soddy predstavili teoriju atomske dezintegracije - atomi nisu neuništivi, već se mogu raspasti.
- Léon Teisserenc de Bort i Richard Assmann nezavisno objavljuju da je atmosfera raslojena - otkriće stratosfere.
-
Kuća sa himerama u Kijevu
Rođenja
urediJanuar/Siječanj – Mart/Ožujak
uredi- 8. 1. - Georgij Maljenkov, sovjetski premijer († 1988)
- 9. 1. - Josemaría Escrivá, osnivač Opus Dei, katolički svetac († 1975)
- 10. 1. - Dobriša Cesarić, pjesnik († 1980.)
- 15. 1. - Nâzım Hikmet, turski pjesnik i dramatičar († 1963)
- 15. 1. - Saud ibn Abd al-Aziz, prvi kralj Saudi Arabije († 1969)
- 15. 1. - Karlo Štajner, jugoslovenski marksista († 1992)
- 16. 1. - Eric Liddell, trkač († 1945)
- 19. 1. - Georgije Ostrogorski, istoričar-vizantolog († 1976)
- 31. 1. - Tallulah Bankhead, američka glumica († 1968)
- 1. 2. - Langston Hughes, književnik († 1967)
- 4. 2. - Charles Lindbergh, američki avijatičar († 1974.)
- 10. 2. - Walter Houser Brattain, fizičar nobelovac († 1987)
- 23. 2. - Otokar Keršovani, hrvatski publicist († 1941.)
- 24. 2. - Nedeljko Gvozdenović, slikar, srpski akademik († 1988)
- 27. 2. - John Steinbeck, književnik nobelovac († 1968)
- 24. 3. - Thomas E. Dewey, američki političar († 1971)
April/Travanj – Jun/Lipanj
uredi- 3. 4. - Reinhard Gehlen, general Wehrmachta, šef BND († 1979)
- 29. 4. - Vladimir Ždanov, sovjetski general († 1964)
- 10. 5. - David O. Selznick, filmski producent († 1965)
- 21. 5. - Anatole Litvak, filmski režiser († 1974)
- 20. 6. - Marko Ristić, srpski pisac-nadrealista i diplomata († 1984)
Jul/Srpanj – Septembar/Rujan
uredi- 1. 7. - William Wyler, filmski režiser († 1981)
- 4. 7. - Meyer Lansky, gangster († 1983)
- 27. 7. - Dragi Jovanović, kvisling († 1946)
- 28. 7. - Karl Popper, filozof († 1994)
- 6. 8. - Dutch Schultz, gangster († 1935)
- 8. 8. - Paul Dirac, fizičar nobelovac († 1984)
- 10. 8. - Norma Shearer, glumica († 1983)
- 13. 8. - Felix Wankel, pronalazač vrste rotacionog motora († 1988)
- 19. 8. - Ogden Nash, pesnik († 1971)
- 22. 8. - Leni Riefenstahl, nemačka režiserka i fotograf († 2003)
- 24. 8. - Fernand Braudel, istoričar († 1985)
- 24. 8. - Carlo Gambino, gangster († 1976)
- 11. 9. - Žarko Zrenjanin, narodni heroj († 1942)
- 12. 9. - Juscelino Kubitschek, predsednik Brazila († 1976)
- 14. 9. - Nikolaj Kamov, konstruktor helikoptera († 1973)
- 22. 9. - Ruholah Homeini, vrhovni lider Irana († 1989)
- 26. 9. - Albert Anastasia, gangster († 1957)
- 27. 9. - Milan Dedinac, književnik, dramaturg, upravnik JDP († 1966)
- 28. 9. - Vladimir Mjasiščev, konstruktor aviona († 1978)
Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac
uredi- 1. 10. - Oktavijan Miletić, hrvatski filmski režiser (†.1987.)
- 6. 10. - Mihovil Logar, kompozitor i muzički pedagog († 1998)
- 26. 10. - Karlo Mrazović, revolucionar, narodni heroj, društveno-politički radnik († 1987)
- 2. 11. - Mafalda Savojska, italijanska princeza († 1944)
- 21. 11. - Marko Čelebonović, slikar († 1986)
- 21. 11. - Isaac Bashevis Singer, književnik († 1991)
- 21. 11. - Mihail Suslov, sovjetski političar († 1982)
- 28. 11. - Jelena Lapčević Bilbija, spiker Radio Beograda i pisac za decu († 1964)
- 5. 12. - Strom Thurmond, američki političar († 2003)
- 19. 12. - Ralph Richardson, britanski glumac († 1983)
- 20. 12. - Princ George, vojvoda od Kenta, član britanske kraljevske porodice († 1942)
Smrti
urediJanuar/Siječanj – Jun/Lipanj
uredi- 11. 1. - Marija Akačić, glumica (* 1835)
- 16. 1. - Stevan R. Popović, srpski ekonomista, političar (* 1834)
- 26. 1. - Kosta Taušanović, srpski radikalski političar (* 1854)
- 8. 2. - Sergej Mosin, konstruktor oružja (* 1849)
- 16. 2.[6] - Hadži Zeka, osnivač Pećke lige (* 1832)
- 18. 2. - Charles Lewis Tiffany, draguljar (* 1812)
- 6. 3. - Moritz Kaposi, liječnik (* 1837)
- 11. 3. - Friedrich Engelhorn, osnivač firme BASF (* 1821)
- 21. 3. - Ago Mamužić, pisac i novinar (* 1844)
- 23. 3. - Kálmán Tisza, bivši ugarski premijer (* 1830)
- 25. 3. - Jovan Stefanović Vilovski, prvi srpski hidrolog (* 1821)
- 26. 3. - Cecil Rhodes, britanski imperijalista (* 1853.)
- 8. 4. - Jovan Živković, pravnik, političar, bankar (* 1826)
- 15. 4. - Jules Dalou, skulptor (* 1838)
- 20. 4. - Jakov Bajloni, srpski trgovac, industrijalac (* 1839)
- 25. 4. - Aleksandar Podvinec, slikar (* 1880)
- 4. 6. - Nikola Mašić, slikar (* 1852)
- 19. 6. - Albert, kralj Saksonije (* 1828)
Jul/Srpanj – Decembar/Prosinac
uredi- 4. 7. - Swami Vivekananda, hindu verski vođa (* 1863)
- 6. 7. - Maria Goretti, žrtva ubistva i najmlađa svetica Rimokatoličke crkve (* 1890)
- 29. 7. - Mehmed-beg Kapetanović, bivši gradonačelnik Sarajeva (* 1839)
- 29. 7. - Ljubomir Nedić, književni kritičar (* 1858)
- 8. 8. - James Tissot, slikar (* 1836)
- 30. 8. - Stevan Luković, novinar, književnik (* 1877)
- 19. 9. - Marie-Henriette, kraljica-supružnica Belgijanaca (* 1836)
- 23. 9. - John Wesley Powell, geolog, istraživač (* 1834)
- 26. 9. - Levi Strauss, proizvođač džinsa (* 1829)
- 28. 9. - Iosif Ivanovici, kompozitor (* 1845)
- 29. 9. - Émile Zola, francuski književnik (* 1840.)
- 29. 9. - William McGonagall, najgori pesnik engleskog jezika (* 1825)
- 26. 10. - Elizabeth Cady Stanton, aktivistkinja za ženska prava (* 1815)
- 30. 10. - Jovan Paču, kompozitor i pijanista (* 1847)
- 22. 11. - Friedrich Alfred Krupp, industrijalac čelika (* 1854)
- 22. 11. - Walter Reed, vojni lekar (* 1851)
- 2. 12. - Richard Belcredi, bivši austrijski premijer (* 1823)
- 4. 12. - Charles Dow, novinar, suosnivač Dow Jones (* 1851)
- 7. 12. - Thomas Nast, američki karikaturist (* 1840)
- 22. 12. - Richard von Krafft-Ebing, seksolog (* 1840)
- 25. 12. - Dragutin Antun Parčić, hrvatski jezikoslovac (* 1832.)
Nobelova nagrada za 1902. godinu
uredi- Fizika: Hendrik Antoon Lorentz i Pieter Zeeman (istraživanje uticaja magnetizma na radijacione pojave, → Zeemanov efekt)
- Kemija: Hermann Emil Fischer (rad na šećerima i sintezi purina, npr. kofeina)
- Fiziologija i medicina: Ronald Ross (otkriće načina prenosa malarije)
- Književnost: Theodor Mommsen (Istorijski spisi, naročito "Rimska istorija")
- Mir: Élie Ducommun i Charles Albert Gobat (lideri Međunarodnog mirovnog biroa)
Umjetnost
uredi- Novela Joseph Conrad - Srce tame
- Kip Romeo i Julia Augusta Rodina
- Roman Henry James - Krila golubice
- Arthur Conan Doyle - Baskervilski pas
Reference
uredi- ↑ Ćorović, BiH, Kulturne prilike, rastko.rs
- ↑ Ćorović, Vladimir. Istorija srpskog naroda - Poslednji Obrenović. rastko.rs
- ↑ Intervention Arrives in Macedonia: The Vienna Plan, 1902-1903 Arhivirano 2016-04-03 na Wayback Machine-u. balkanalysis.com March 20, 2006
- ↑ Poruka knjaza Nikole Petrovića kralju Aleksandru Obrenoviću rastko.rs
- ↑ Nikola Spasić, srpski Nobel. rastko.rs
- ↑ Путне белешке по Старој Србији 1871—1898. rastko.rs