André Masséna
André Masséna (Nice, 6. maj 1758. - Pariz, 4. april 1817.), bio je jedan od vodećih generala za Francuskih revolucionarnih i Napoleonskih ratova.[1]
| André Masséna | |
|---|---|
 | |
| Biografski podaci | |
| Datum rođenja | 6. maj 1758. |
| Mjesto rođenja | Nice (Francuska) |
| Datum smrti | 4. april 1817. |
| Mjesto smrti | Pariz, (Francuska) |
| Nacionalnost | Francuz |
| Titule | Princ od Esslinga, Vojvoda od Rivolia |
| Vojna karijera | |
| Čin | maršal |
| Ratovi | Francuski revolucionarni ratovi, Napoleonski ratovi |
| Vojska | Francuska armija |
Biografija
urediOstavši siroče kao mladić, Masséna se 1775. prijavio u francuski kraljevski talijanski puk. Kad je izbila Francuska revolucija 1789. bio je narednik u Antibesu. Ubrzo je postao kapetan u vojsci Revolucionarne vlade Italije u Nici, a u decembru 1793. general-major.[1]
Sljedeće dvije godine ratovao je u talijanskim vojnim kampanjama protiv Austrijske Monarhije, u kojima je pokazao zavidnu vještinu manevriranja svojim snagama na teškom terenu. Postavši najpouzdaniji Napoleonov general u talijanskoj kampanji 1796-97, pobijedio je u Bitci kod Rivolija (14. januar 1797.), ključnoj pobjedi protiv Mantove.[1]
Nakon što je Rim pao u francuske ruke u februaru 1798., Masséna je poslan kao zamjenik francuskog komandanta. Desetak dana nakon njegova dolaska, njegove trupe su se pobunile i prisilile ga da ga povuče. I pored tog je u martu 1799. postavljen je za komandanta francuske vojske u Švicarskoj.[1] Pobijedio je veliku rusku armiju u Drugoj bitci kod Züricha 25. septembra i tako spriječio još jednu rusku armiju da krene na Italiju. Te pobjede spasile su Francusku od invazije.[1]
Ubrzo nakon što je Napoleon došao na vlast pučem 9. novembra 1799., Masséna je poslan da komandira jako demoraliziranom talijanskom armijom. Obnovio je borbeni duh svojih trupa, te je uspio izdržati austrijsku opsadu Ženeve (21. april-4. jun) a to je omogućilo Napoleonu da rasporedi svoje snage i pobijedi u Bitci kod Marenga (14. jun), i tako prisili Austrijance na povlačenje iz većeg dijela Sjeverne Italije. Zbog tog mu je Napoleon dao nadimak l’Enfant chéri de la Victoire (Drago dijete pobjede).[1]
I pored toga što je dobio čin maršala 1804., Masséna nije previše držao do napoleonovog carstva. Uspio je preoteti Kalabriju od Britanaca 1806., za što je dobio 1808. titulu Vojvode od Rivolia. Nakon tog je 1809. pokazao je zapanjujuće junaštvo u dvije važne bitke protiv Austrijanaca, kod Asperna (pored Beča) 21-22. maj i kod Wagrama 5-6. jul. za što ga je Napoleon u januaru 1810. nagradio titulom Princa od Esslinga.[1]
Tri mjeseca kasnije Masséna je slabog zdravlja, dobio komandu nad francuskim snagama koje su se borile protiv Britanaca u Portugalu.[1] Tamo je imao manje sreće jer ga je Arthur Wellesley, 27. septembra 1810. porazio kod Bussaca i nakon tog 5. maja 1811. i kod Fuentes de Oñora u Španjolskoj.[1]
Zbog tih poraza razrješen je komande i poslan kući. Bio je u Parizu 1815., ali nije sudjelovao u epizodi Napoleonovih sto dana, umjesto toga podržao je burbonsku restauracija i Louisa XVIII kao kralja.[1]
Izvori
urediVanjske veze
uredi
- André Masséna (it)