Bogotá
Bogotá službeno španjolski: Bogotá, Distrito Capital nekad znana kao Santafé de Bogotá je glavni grad Kolumbije i administrativni centar vlastitog distrikta i Departmana Cundinamarca, koji ga potpuno okružuje.
Bogotá
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 4°42′N 74°4′W / 4.700°N 74.067°W | |
| Država |  Kolumbija
|
| Distrikt | Distrito Capital |
| Osnovan | 1538.[1] |
| Vlast | |
| - Gradonačelnik | Claudia Nayibe López Hernández |
| Površina | |
| - Ukupna | 1,623 km²[1] |
| - Urbano područje | 416.1 km²[1] |
| Visina | 2,582 m[1] |
| Stanovništvo (2018.) | |
| - Urbano područje | 7,387,400[1] |
| - Urbana gustoća | 17,755 stan./km²[1] |
| - Područje utjecaja | 7,743,955[1] |
| - Gustoća područja utjecaja | 4,772 stan./km²[1] |
| Vremenska zona | UTC+5 (UTC) |
| Poštanski broj | 11[1] |
| Pozivni broj | 1[1] |
| Karta | |
  Bogotá Bogotá na karti Kolumbije | |
Distrikt Bogotá formalno općina ima 7,743,955 stanovnika a sam grad 7,387,400 stan..[1]
Geografija
uredi
Bogotá se nalazi u centru Kolumbije u plodnoj visoravni na 2,640 metara nadmorske visine u Istočnim Kolumbijskim Kordiljerima.[2]
Centar grada prostire se između planina, Guadalupe i Monserrate, na čijim vrhovima stoje dvije impozantne crkve. Grad je izgrađen po ortogonalnom planu sa brojnim trgovima, uključujući i Trg Bolívar, na kom se nalaze glavne javne zgrade i crkve. Duž širokih avenijama nižu se stambeni neboderi uz zgrade iz kolonijalnog perioda.[2]
Administrativna podjela
urediDistrikt Bogota je administrativno podjeljen na 20 administrativnih jedinica gradova (localidades)[3], to su;
- Antonio Nariño, sa velikim bolničkim kompleksom San Juan de Dios
- Barrios Unidos, do 1930-ih industrijsko predgrađe
- Bosa Bosa na jugozapadu, sa parkom Bosa i velikom crkvom
- Chapinero na sjeveru, poznat kao centar muzike.
- Ciudad Bolívar na planinskom jugu poznat po prvoj žičari
- Engativá na zapadu, sa kvartom Las Ferias koji je financijski centar
- Fontibon sa bibliotekom La Giralda i aerodromom El Dorado
- Kennedy grad na jugozapadu do kog se može javnim transportom i širokim avenijama.
- La Candelaria je historijski i kulturni centar zemlje.
- Los Mártires na jugu, nazvan po strijeljanim borcima u Ratu za nezavisnost
- Puente Aranda na jugu, centar industrije u kom posljednjih godina sve više ljudi stanuje.
- Rafael Uribe na jugu nazvan po generalu Rafaelu Uribeu
- San Cristóbal na jugoistoku sa crkvom Božanskog djeteta, koja je jedna od najznačajnijih
- Santa Fe je dio historijskog centra grada, sjedište banaka, internacionalnih kompanija u kom se nalaze avenije Jiménez i San Victorino.
- Suba na sjeveru ima više od milion stanovnika, i najvše zelenila
- Sumapaz na jugu je površinom najveći, a po broju stanovnika najmanji grad
- Teusaquillo sjeverozapadno od historijskog centra, poznat po parku Simóna Bolívara
- Tunjuelito na jugu, poznat po Metropolitanskom parku El Tunal i biblioteci El Tunal
- Usaquén na krajnjem sjeveru u prošlosti je bio mjesto velikih hacijenda.
- Usme na krajnjem jugoistoku malo je odvojen od glavnog urbanog dijela metropolitanske Bogote[3]
Historija
urediNovovjeka historija Bogote počela je 1538., kad je španjolski konkvistador Gonzalo Jiménez de Quesada zauzeo Bacatu, prijestolnicu Chibcha Indijanaca.[2] To novo naselje sa 12 velikih rančeva isprva se kojekako zvalo; El Valle de los Alcázares, Bocatá, Bogota, Muequetá, sve dok mu Quesada nije dao ime Santa Fé de Bacatá[4] Santa Fé, po gradu u kom je živio u Španjolskoj i Bacata (koje je brzo iskrivljeno u Bogota) po orginalnom indijanskom imenu.[2]
Sudbina Bogote bila je usko povezana sa sudbinom kolonije Novo Kraljevstvo Granada (kasnijeg Vicekraljevstva), čija je prijestolnica postao. Kao takav razvio se u centar španjolske kolonijalne moći u Južnoj Americi.[2]
Građani Bogote uspješno su se pobunili protiv španjolske vladavine (1810.-11.), i borili sa španjolskim rojalistima do 1819., kad je Simón Bolívar zauzeo grad nakon pobjede u Bitci kod Boyace. Nakon proglašenja nezavisnosti - 1821., Bogotá je postala glavni grad Velike Kolumbije, konfederacije u kojoj su bili pored današnje Kolumbije, Venezuela, Ekvador i Panama. Kada se konfederacija raspala 1830., postao je glavni grad Republike Nove Granade, koja je kasnije postala Republika Kolumbija.[2]
Burne borbe za političku prevlast u glavnom gradu, kao i njegova geografska izoliranost, onemogućile su rast i prosperitet Bogote u 19. vijeku. Grad je teško oštećen u aprilu 1948. u nemirima i valu nasilja znanom kao bogotazo, koji je zahvatio širu regiju. Sukobi podzemnih političkih struja praćeni demonstracijama i nasiljem nastavili su se do 1958., kada su Liberalna i Konzervativna partija postigle konsenzus.[2]
Obrazovanje, kultura i znamenitosti
urediOd brojnih univerziteta, najznačajniji su Univezitet Santo Tomás osnovan 1580., i Papinski univezitet Xavier iz 1622.[2] Bogota je dom brojnih obrazovnih i kulturnih institucija, kao što su; Botanički institut, Nacionalni konzervatorij, Nacionalni muzej, Nacionalni astronomski opservatorij, Nacionalna biblioteka i Teatar Columbus.
Pored tog grad ima Planetarij, Prirodoslovni muzej, brojne galerije moderne umjetnosti i Muzej zlata, koji ima najveću kolekciju artefakata od zlata Pretkolumbovske umjetnosti.
Glavne turističke atrakcije su slapovi Tequedama na rijeci Bogoti visoki 157 metara, udaljeni oko 32 km južno od centra grada, tramvaj i žičara do vrha planine Monserrat (550 m.[2]
Privreda i transport
urediKao sjedište burze od 1928. i svih najvećih banaka Bogotá je financijski centar zemlje. Bogotá je i centar kolumbijske gumarske, farmaceutske i kemijske industrije.[2]
Grad je željezicom povezan sa karipskim i pacifičkim lukama. Kako se nalazi na trasi Panameričkog i autoputa Simón Bolívar povezan je sa svim većim kolumbijskim gradovima. U njemu se nalazi najveći kolumbijski aerodrom El Dorado (IATA: BOG, ICAO: SKBO) koji je sjedište prve južnoameričke Avio-kompanije Aviance (Aerovías Nacionales de Colombia).[2]
Javni gradski transport organiziran je tramvajima, lakom gradskom željeznicom i sa 1,061 električnih autobusa. Do 2023. trebale bi biti puštene u promet linije 1 i 2 metroa.[5]
Pobratimski gradovi
urediBogota ima pobratimske ugovore sa slijedećim gradovima[6];
Izvori
uredi- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 „Bogotá Municipality in Colombia” (engleski). City population. Pristupljeno 6.1.2023.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 „Bogota national capital, Colombia” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 6.1.2023.
- ↑ 3,0 3,1 „Localidades de Bogotá” (španjoski). Bogotá. Pristupljeno 6.1. 2023.
- ↑ „Localidades de Bogotá” (španjoski). Bogotá. Pristupljeno 6.1. 2023.
- ↑ „Conoce las noticias más relevantes sobre la movilidad en Bogotá” (španjoski). Bogotá. Pristupljeno 6.1. 2023.
- ↑ „Sister cities of Bogotá” (engleski). Sistercity. Pristupljeno 6.1. 2023.
