Filip Arabljanin
Marko Julije Filip (rođen oko 204. - umro 249. godine), poznat pod imenom Filip Arabljanin, bio je rimski car od 244. do 249. godine.
Mladost i poreklo
urediRođen je u Šabi, oko 80 kilometara južno od Damaska, u rimskoj provinciji Siriji. Bio je sin Julija Marina, rimskog građanina. Ime njegove majke nije poznato, ali je imao brata Gaja Julija Priska koji je služio u pretorijanskoj gardi pod carem Gordijanom III.
Politička karijera
uredi243. godine, dok je Gordijan III ratovao protiv persijskog cara Šapura, pretorijanski prefekt Timesitej umro je pod nerazjašnjenim okolnostima. Filip je na nagovor svog brata posto novi pretorijanski prefekt. Posle bitke sa Persijancima, Gordijan je umro pod nerazjašnjenim okolnostima (između 13. januara i 14. marta 244. godine), a Filip je proglašen za cara. Bio je svestan da se mora vratiti u Rim da bi osigurao svoju poziciju, pogotovu pred senatom. Sklopio je mir sa Šapurom i krenuo prema Rimu, gde je potvrđen kao avgust (titula), a njegov sin je dobio titulu cezar (titula). U Rim je stigao sredinom 244. godine.
Između 245. i 247. Filip Arabljanin je uspšno predvodio rat protiv Karpa.
Germanska plemena su napadala Panoniju, a Goti su ugrozili Donju Meziju. Oni su doživeli poraz 248. godine, ali se ipak pojavilo nezadovoljstvo u rimskoj vojsci, ponajviše zato što vojnici nisu bili nagrađeni kako su smatrali da zaslužuju. Prvo je došlo do ustanka Pakatina. Da bi sprečio ovu pobunu, Filip je imenovao Decija Trajana za upravnika Donje Mezije. Da bi stvar bila još gora, na Istoku se pobunio Jotapijan, zbog velikog poreza kojim su bile opterećene istočne provincije.
Hiljadu godina Rima
urediU aprilu 248. godine, Filip je počeo proslavu prve hiljadugodišnjice Rima, koji je po tradiciji bio osnovan 753. godine pre Hr. Po svim izveštajima, bila je to raskošna proslava i uključivala je zanimljive javne igre ludi saeculares i pozorišne predstave.
Ali, uprkos svemu, nezadovoljstvo u vojsci je raslo. Decije Trajanje bio proglašen za cara. To su učinile legije koje su branile Dunavski limes. U proleće 249. Decije Trajan je smesta krenuo prema Rimu. Došlo je do bitke kod Verone ili kod Beroje u leto te godine. Decije je pobedio i Filip je bio ubijen, najverovatnije od ruku sopstvenih vojnika koji su želeli da se umile pobedniku i novom caru. Čim su vesti o tome stigle u Rim, Filipov sin i designirani naslednik je takođe bio ubijen. Filipovu smrt treba datovati u septembar ili oktobar 249. godine.
Filip, prvi hrišćanski car?
urediDocnija tradicija, koju najbolje predstavlja Jevsevije iz Cezareje, smatrala je da je Filip bio hrišćanin. On je, međutim, učestvovao u paganskim svečanostima, a mišljenje o njegovom hrišćanskom verovanju je moglo nastati zato što je Filip Arabljanin prema hrišćanima bio tolerantan.
