Koncentracijski logor Dachau
Dahau je bio nacistički koncentracioni logor, i prvi logor otvoren u Nemačkoj, na mestu napuštene fabrike municije kod srednjeovekovnog grada Dahaua, oko 16 km severoistočno od Minhena u Bavarskoj na jugu Nemačke.
Logor je otvoren u martu 1933.[1] i bio je prvi redovni koncentracioni logor koju je osnovala koaliciona vlada nacional-socijalista i katoličke Partije centra (raspuštena 6. jula 1933). Hajnrih Himler, šef policije u Minhenu, je zvanično opisao logor kao „prvi koncentracioni logor za političke zatovrenike“.[1]
Dahau je služio kao prototip i model za ostale nacističke koncentracione logore. Njegovu osnovnu organizaciju, raspored i planove zgrada je projektovao komandant Teodor Ajke i primenjen je na ostale kasnije kampove. Ajke je sam postao glavni inspektor za sve koncentracione logore, odgovoran za modeliranje ostalih prema ovom primeru.[2]
Ukupno je preko 200.000 zatvorenika bilo smešteno u Dahau.[3]. Veruje se da je 25.613 zatvorenika umrlo u glavnom logoru i još oko 10.000 u okolnim logorima.[4] uglavnom od bolesti, neuhranjenosti i samoubistava. Početkom 1945. pojavila se epidemija tifusa pre njegove evakuacije, od kojeg je umrlo veliki broj slabijih zatvorenika.
Uz mnogo veći logor Aušvic, Dahau je postao simbol nacističkih koncentracionih logora. Dahau je drugi logor koji su oslobodile britanske i američke snage. Tako je postao jedno od prvih mesta gde je zapad bio svedok brutalnosti nacista.
Naš poznati glumac, reditelj i književnik Stevo Žigon je dve godine proveo u ovom zloglasnom logoru gde je i naučio nemački jezik. Zbog znanja jezika i poznavanja mentaliteta, vrlo često je kasnije igrao uloge ciničnih i hladnih nemačkih oficira.
Izvori
uredi- ↑ 1,0 1,1 (de) Münchner Neueste Nachrichten 21. mart 1933. Arhivirano 2012-12-04 na Archive.is-u
- ↑ United States Holocaust Memorial Museum. "The Holocaust." Holocaust Encyclopedia.
- ↑ (en) Dachau Concentration Camp Memorial Site
- ↑ That Was Dachau 1933 - 1945 by Stanislav Zámečník Page 377 and 379
Vanjske veze
uredi- Dachau Concentration Camp Memorial Site Arhivirano 2006-04-24 na Wayback Machine-u Official Page
- Dachau Concentration Camp Memorial Site Links, essays and documents, by Harold Marcuse, author of Legacies of Dachau, a comprehensive history of the camp and memorial site
- scrapbookpages.com Dachau pages Arhivirano 2008-03-14 na Wayback Machine-u offers a richly illustrated, historically comprehensive overview of the camp
- google maps satellite image of memorial site (11/2007: situation prior to relocating the entrance in 2005)
- google maps satellite image of Leiten gravesite north of the camp only the chapel Maria Regia Pacis is visible
- Interior and Exterior Images of the Dachau Camp Arhivirano 2008-05-15 na Wayback Machine-u by photographer Lance Mazmanian
- Communists to be interned in Dachau, The Guardian, March 21 1933 contemporaneous report on the opening of the camp
- Events of the Dachau Camp's liberation on April 29th, 1945 Arhivirano 2010-03-24 na Wayback Machine-u at humanitas international
- "The Souls are All Aflame." An account of the Paschal services in Dachau in 1945
- Memorial to those who suffered at the eleven Kaufering subcamps of Dachau and to the US 12th Armored Division (Personal Website)
- Biography of survivor Abram Enzel (Personal Website by his son)
- „Dahau“ - manastir smrti[mrtav link], Dr Predrag Ilić, Večernje novosti. feljton, 9 nastavaka, 23 - 31 oktobar 2005.