Zvonik
Zvonik je najčešće samostalna građevina, ali može biti i sastavni dio crkve, kapele ili gradske vijećnice.[1]
| Zvonik | |
|---|---|
 | |
Zvonici su obično građeni kao visoki tornjevi, na čijem se vrhu nalazio otvoreni prostor za zvona, kako bi se njihov zvuk što dalje čuo.[2] stoga su oni i danas najznačajnije vizure starih gradova. Na zvonicima se često nalazio i sat. Zvonici su se gradili od različitih materijala (ovisno o podneblju) najčešće od; kamena, cigle ili drveta, u novije vrijeme grade se od armiranog betona ili čelika.
Historija
uredi
Crkvena tradicija pripisuje prvu upotrebu zvona sv. Paulinu, biskupu iz Nole (5. vijek) kojom je on pozivao svoje vjernike. Najstariji zvonici koji su opstali do današnjeg dana imali su kružni oblik kao zvonik Bazilike Sant'Apollinare Nuovo (početak 6. vijeka) i Bazilike Svetog Apolinarija u Classi (549.) u Ravenni, taj oblik je vjerojatno preuzet iz tradicije rimske arhitekture.[2]
Nastankom srednjovjekovnih gradskih komuna, zvonici se počinju graditi uz gradske vijećnice. Tad se ustalio kvadratni oblik zvonika. Cisterciti su počeli graditi zvonike na križanju glavnog broda i transepta u sklopu crkve. Od tad su postepeno zvonici postali sastavni dio crkvene građevine, i preselili se na glavnu fasadu.[2]
Srednjovjekovni zvonici su pored vjerske imali i svjetovnu ulogu, zvonili su za uzbunu kad bi naselje bilo ugroženo napadom, požarom i u sličnim situacijama.[2]
Najpoznatiji zvonici nalaze se u Italiji, to su Zvonik katedrale u Pisi, Giottov Campanil u Firenci i Zvonik Bazilike sv. Marka u Veneciji. Najviši zvonik na svijetu od 161,5 m ima luteranska crkva Ulmer Münster koji je građen od 16. vijeka a dovršen tek 1890.[3]
Zvonici nisu vezani isključivo uz kršćanstvo ima ih i po Japanu i Kini (kineski: Zhonglou, japanski: Shōrō) i u zemljama njihova kulturnog kruga. Građeni su kao dio kompleksa hrama ili kao samostalne građevine. Najpoznatiji zvonici nalaze se u Pekingu i Xi'anu.
Najednostavniji oblik zvonika je običan luk dozidan na pročelju koji nosi zvono.[2]
Izvori
uredi- ↑ „belfry” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 24. 4. 2012.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 „Campanile” (talijanski). Treccani. Pristupljeno 24. 04. 2012.
- ↑ „Das Ulmer Münster” (njemački). Ulmer Münster. Pristupljeno 24. 4. 2012.
