آشوب چشم
اڄ کل آشوب چشم دی وبا کافی حد تک ڳئی ہے کئی لوکیں کوں تھئی کجھ ٹھیک وی تھی ڳئین ایندے بارے احادیث مبارکہ اچ کیا تذکرہ ملدے او ݙیہدے ہیں۔
آشوبِ چَشْم دے لغوی معنی: آنکھ اچ تھیوݨ اتے رتی تھیوݨ، اکھ اچ ساڑ مچّݨ،
تکلیف دے بدلے جنت :
حضرت زید بن ارقم رضی اللہ عنہ کولوں روایت ہے، فرمیندن جو میکوں آشوب چشم دی تکلیف ہئی تاں نبی صلی اللہ علیہ وسلم میݙی طبیعت پچھݨ واسطے تشریف گھن آئے،تے فرمائے نیں : اے زید جیکر تہاݙیں اکھیں اچ تکلیف رہ ویندی تاں تساں کیا کریندے؟ میں عرض کیتی:میں صبر کریندا اتے ثواب دی امید رکھیندا۔ آپ صلی اللہ علیہ وسلم نے فرمائے: جیکر تیݙیاں اکھیں ݙکھدیاں رہندیاں اتے توں صبر کریندا صبر کریندا اتے ثواب دی امید رکھدا تاں تیکوں ایندے بدلے جنت ملدی۔
(ادب المفرد ، كتاب باب العيادة من الرمد ، رقم الحدیث 532 )
حضرت علی کوں آشوب چشم
لکھوبخاری دی روایت اچ ہے جو : خیبر دے موقع تے جیہڑے ویلھے آپ صلی اللہ تعالیٰ علیہ وسلم فتح دا جھنڈا عطا فرماوݨ لڳے حضرت علی رضی اللہ تعالٰی عنہ کوں طلب فرمایا تاں معلوم تھیا جو انہیں دی آکھیں اچ آشوب ہے (1) اتے مسند احمد بن حنبل دی روایت اچ ہے جو اے آشوب چشم اتنا سخت ہئی جو حضرت سلمہ بن اکوع رضی اللہ عنہ انہیں دا ہتھ پکڑ کے گھن آئے ہن ۔آپ صلی اللہ تعالٰی علیہ و سلم نے انہیں دیں آکھیں اچ آپݨا لعاب دہن لا ݙتے اتے دعا فرما ݙتی تاں حضرت علی المرتضیٰ کرم اللہ وجہہ فوراً ہی شفاء یاب تھی ڳئے اتے ایویں لڳدا ہا جو انہیں دیں اکھیں اچ کݙاہیں درد ہئی وی کائنا اتے او ہونویلے جھنڈا چا کے روانہ تھی ڳئے اتے جوش جہاد اچ بھریے ہوئے انتہائی جانبازی دے نال جنگ کیتی اتے خیبر دا قلعہ انہیں دے ہتھوں ہوں ݙینھ فتی تھی ڳیا (2)
(1:صحیح البخاری ، کتاب فضائل اصحاب النبی ، باب مناقب علی بن ابی طالب الحدیث : 3701 ، ج 3، ص 534 2: المسند للامام احمد بن حنبل، مسند المدنیین، حدیث سلمہ بن الاکوع، الحدیث : 14538، ج 5، ص 556 )
3 بیماریں کوں مکروہ نہ رکھو : (1)زکام : ایندی وجہ توں ٻہوں ساری بیماریں دی پاڑ (جڑ) کٹ ویندی ہے (2) کجھلی : ایندے نال جلد اتے جذام وغیرہ دا انسداد تھی ویندے (3) آشوب چشم : نابینائی کوں دفع کریندے ( ملفوظات اعلیٰ حضرت ، حصہ اول ، ص 78 )
مصیبت زدہ کوں ݙیکھ کے پڑھݨ دی دعا : خلیل العلماء حضرت علامہ خلیل احمد برکاتی رحمۃ اللّٰہ علیہ فرمیندن : کوڑھی اندھے لنگڑے وغیرہ مریض یا مصیبت زدہ کوں ݙیکھ تے اے دعا پڑھ گھنے اِنْ شَآءَ اﷲ تَعَالٰی ایں مرض اتے مصیبت کولوں محفوظ رہسی پر (مگر) زکام تے آشوب چشم اتے خارش دے مریضیں کوں ݙیکھ کے اے دعا نہ پڑھے کیونجو انہیں بیماریں نال بدن دی اصلاح تھیندی ہے او دعا اے ہے۔
اَلْحَمْدُ لِلّٰہِ الَّذِیْ عَافَانِیْ مِمَّا ابْتَلَاکَ بِہٖ وَفَضَّلَنِیْ عَلٰی کَثِیْرٍ مِّمَّنْ خَلَقَ تَفْضِیْلًا
( جنتی زیور ص 163 )
آشوب چشم نہ تھیسی ! ! ! حضرت علی المرتضیٰ کرم اللہ وجہہ الکریم سے کولوں منقول ہے جو پہلے سڄے(داہنے) ہتھ ے ناخن کوں ایں کٹو سب توں پہلے چیچی(چھنگلیا) ولا ادھ(بیچ) آلی ولا انگوٹھا ولا درمیانی انڳل دے نال آلی( منجھلی )ولا کلمہ آلی انڳل اتے کبھے (بائیں) ہتھ اچ پہلے انگوٹھا ولا درمیان آلی( بیچ ) ولا چیچی( چھنگلیا ) ولا کلمہ آلی پھر ولا منجھلی یعنی سڄے (دہنے) ہتھ اچ چیچی (چھنگلیا) کولوں شروع کرے اتے کھٻے (بائیں) ہتھ اچ انگوٹھے کولوں اتے ہک انڳل چھوڑ کے اتے کجھ اچ ݙو چھوڑ کے کٹے ہک روایت وچ آئے جو ای کرݨ نال کݙاہیں آشوب چشم نہ تھیسی۔ ( بہار شریعت حصہ 16 ص 583 بحوالہ الدر المختار و رد المحتار کتاب الحظر و الاباحۃ ، فصل البیع ج 9 ص 669 )
آشوب چشم دا مسئلہ :
ݙکھدی اکھ دی ہنج (آنسو) دا حکم : اکھ دی بیماری دی وجہ توں جیہڑی ہنج وہوے او ناپاک ہے اتے وضو وی تروڑ ݙیسی۔ ( الدر المختار ج 1 ص 554 ) "نماز کے احکام" کتاب اچ ہے : افسوس اکثرا لوک ایں مسئلے کولوں ناواقف ہوندن اتے ݙکھدی اکھ اچوں مرض دی وجہ توں وہݨ آلے ہنجو (آنسو) کوں ٻئے ہنجوں دی کار(مانند) سمجھ کے ٻُولھی( آستین) یا چولے (کرتے) دے پاند (دامن) وغیرہ نال صاف کر کے کپڑے ناپاک کر ݙیندن۔ ( نماز کے احکام ص 28 ) فراز سلیم چانڈیہ سرائیکی اسلامک فورم 27-09-2023