Argeș (reka)
Argeș (romunska izgovarjava [ard͡ʒeʃ]) je reka v južni Romuniji. Dolga je 350 km, njeno povodje pa meri 12.550 km². [1] Izvira v gorah Făgăraș v jużnih Karpatih in se izliva v Donavo pri kraju Oltenița.
| Argeș | |
 Reka Argeș v Mihăilești-Cornetu
| |
| država | Romunija |
|---|---|
| okrožje | Argeș, Dâmbovița, Ilfov, Giurgiu, Călărași |
| Pritoki | |
| - levi | Buda, Râul Doamnei, Dâmbovița |
| - desni | Neajlov |
| mesta | Curtea de Argeș, Pitești, Oltenița |
| Izvir | pogorje Făgăraș |
| - nadmorska višina | 2.030 m |
| Ustje | Donava |
| - lokacija | Oltenița |
| Dolžina | 350 km (217 mi) |
| Porečje | 12.550 km2 |
| Pretok | |
| - povprečje | 73 m3/s (2.578 cu ft/s) |
| smer | Donava-Črno morje |
 Argeș v Romuniji
| |
Glavno mesto ob reki Argeș je Pitești. V zgornjem toku je reka zajezena z jezom Vidraru, ki je ustvaril jezero Vidraru. Njen zgornji tok nad jezerom Vidraru se imenuje Capra.
Ime
urediVerjamejo, da je reka isto kot Ὀρδησσός Ordessus, ime, ki ga omenja starogrški zgodovinar Herodot [2]. Etimologija Argeșa ni jasna. Tradicionalno se je zdelo, da izhaja iz starodavnega imena z rekonstruiranim izrazom *Argessis. Glavno mesto dačanskega voditelja Burebista se je imenovalo Argedava, vendar se zdi, da nima nobene povezave z imenom za reko. [3]
Po drugi etimologiji ime reke izhaja iz pečeneške besede, prenesene v romunščino kot argiș (kar pomeni 'višja tla'). Najzgodnejše različice imena, ki se nanašajo na mesto Curtea de Argeș ('Dvor na Argeșu'), so prav tako izpeljane iz besede: argyas (1369), argies (1379), arghiș (1427), ime za reko je verjetno povezano z imenom mesta.
Kraji
urediOb reki se od izvira do izliva nahajajo mesta: Căpățânenii Ungureni, Căpățânenii Pământeni, Arefu, Poienarii de Argeș, Corbeni, Rotunda, Albeștii de Argeș, Curtea de Argeș, Băiculești, Merișani, Bascov, Pitești, Găești, Bolintin-Deal, Adunații-Copăceni, and Oltenița.
Vodna energija
urediReko Argeș in nekatere njene pritoke izkoriščajo za pridobivanje vodne energije.[4] Sistem sestavlja več jezov, jezer, predorov in elektrarn.[5] Zajezitve, zgrajene na reki Argeș, so: Vidraru, Oiești, Cerbureni, Curtea de Argeș, Zigoneni, Merișani, Budeasa, Bascov, Pitești, Călinești (ali Golești), Zăvoiu (pri Mătăsaru), Ogrezeni in Mihăilești. [6] Tudi na pritokih so jezovi.
Pritoki
urediLevi pritoki reke Argeș so: Braia, Mândra, Buda, Valea cu Pești, Valea Lupului, Limpedea, Chiciura, Valea Iașului, Vâlsan, Râul Doamnei, Râncăciov, Cârcinov, Budișteanca, Sabar, Dâmbovița, Rasa, and Luica.
Desni pritoki so: Paltinul, Lespezi, Modrugazu, Cumpăna, Valea lui Stan, Arefu, Bănești, Valea Danului, Tutana, Schiau, Bascov in Neajlov.
Sklici
uredi- ↑ Danube River Basin District, Part A - Roof Report Arhivirano 2016-10-06 na Wayback Machine., International Commission for the Protection of the Danube River -IPCDR, p 12
- ↑ George Ioan Brătianu, Une énigme et un miracle historique: le peuple roumain, Editura Științifică și Enciclopedică, Bucharest, 1989, p.138
- ↑ Alexandru Madgearu, "Români și pecenegi în sudul Transilvaniei", in Zeno-Karl Pinter, Ioan-Marian Țiplic, Maria-Emilia Țiplic (eds.), Relații interetnice în Transilvania, Sec. VI-XIII, Editura Economică, Bucharest, p.117. ISBN 973-709-158-2.
- ↑ »Archived copy«. Arhivirano iz prvotnega spletišča dne 14. oktobra 2013. Pridobljeno 14. oktobra 2013.
{{navedi splet}}: Vzdrževanje CS1: arhivirana kopija kot naslov (povezava) - ↑ »BAZINE HIDROGRAFICE ÎN ROMÂNIA« (PDF). Arhivirano iz prvotnega spletišča (PDF) dne 12. avgusta 2011. Pridobljeno 20. septembra 2011.
- ↑ »""« (PDF). Arhivirano (PDF) iz spletišča dne 27. marca 2012. Pridobljeno 20. septembra 2011.
Literatura
uredi- Administrația Națională Apelor Române, Cadastrul Apelor, Bukarešta
- Institutul de Meteorologie și Hidrologie, Rîurile României, Bukarešta, 1971
Zunanje povezave
uredi