Kentaki
Kentucky (shqiptohet Kentaki), zyrtarisht Komonuelthi i Kentucky, është një nga 50 shtetet e Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Kentucky është një nga katër shtetet në SHBA që konstituohen si komonuelth (të tjerët janë Virginia, Pensilvania, dhe Massachusetts). Kentaki kufizohet me shtatë shtete, nga Virxhinia Perëndimore dhe Virxhinia në lindje, Tenesi në jug, Mizuri në perëndim dhe Illinois, Indiana dhe Ohajo në veri. Kryeqyteti i tij është Frankforti, dhe dy qytetet më të mëdha janë Louisville dhe Lexington. Popullsia e shtetit në vitin 2020 ishte afërsisht 4.5 milionë.
Kentucky | |
|---|---|
| Komonuelthi i Kentucky | |
| Nofka(t): The Bluegrass State | |
| Parimet: | |
| Himni: My Old Kentucky Home | |
 Harta e Shteteve të Bashkuara me Kentucky të theksuar | |
| Vendi | Shtetet e Bashkuara |
| Para shtetësisë | Pjesë e Virxhinias (Distrikti i Kentucky) |
| U pranua në Bashkim | 1 qershor 1792 (15-të) |
| Kryeqyteti | Frankfort |
| Qyteti më i madh | Louisville |
| Metroja më e madhe dhe zonat urbane | Louisville |
| Qeveria | |
| • Guvernatori | Andy Beshear (D) |
| • Guvernatori toger | Jacqueline Coleman (D) |
| Legjislatura | Asambleja e Përgjithshme e Kentucky |
| • Dhoma e sipërme | Senati |
| • Dhoma e ulët | Dhoma e Përfaqësuesve |
| Gjyqësori | Gjykata e Lartë e Kentucky |
| Senatorët amerikan | Mitch McConnell (R) Rand Paul (R) |
| Delegacioni i Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA | 5 Republikanë 1 Demokrat (lista) |
| Sipërfaqja | |
| • Gjithsej | 40.408 sq mi (104.656 km2) |
| • Sipërfaqe tokësore | 39.486 sq mi (102.269 km2) |
| • Sipërfaqe ujore | 921 sq mi (2.387 km2) 2.2% |
| Sipërfaqja vendi | 37th |
| Dimensionet | |
| • Gjatësia | 397 mi (640 km) |
| • Gjerësia | 187 mi (302 km) |
| Lartësia mbidetare | 750 ft (230 m) |
| Lartësia më e lartë | 4.145 ft (1.265 m) |
| Lartësia më e ulët | 250 ft (78 m) |
| Popullsia (2020) | |
| • Gjithsej | 4.509.342[2] |
| • Vendi | 26th |
| • Dendësia | 110/sq mi (42,5/km2) |
| • Dendësia vendi | 23-të |
| • Të ardhurat mesatare shtëpiake | $52.295[3] |
| • Të ardhurat vendi | 44-të |
| Emri i banorëve | Kentuckian |
| Gjuha | |
| • Gjuha zyrtare | Anglisht[4] |
| Zona kohore | |
| gjysma lindore | UTC−05:00 (Lindore) |
| • Verës (DST) | UTC−04:00 (EDT) |
| gjysma perëndimore | UTC−06:00 (Qendrore) |
| • Verës (DST) | UTC−05:00 (CDT) |
| Shkurtesa USPS | KY |
| Kodi ISO 3166 | US-KY |
| Shkurtesa tradicionale | Ky |
| Gjerësia gjeografike | 36° 30′ N to 39° 09′ N |
| Gjatësia gjeografike | 81° 58′ W to 89° 34′ W |
| Faqja zyrtare | kentucky |
Kentaki u pranua në Bashkim si shteti i 15-të më 1 qershor 1792, duke u ndarë nga Virxhinia.[5] Kentucky është shteti i 26-të më i populluar i 50 Shteteve të Bashkuara. Kentaki është i njohur si "Bluegrass State" (Shteti i barit blu), një pseudonim bazuar në "bluegrass", një lloj bari që gjendet në shumë prej kullotave të tij për shkak të tokës pjellore.[6] Historikisht, ajo ishte e njohur për kushte të shkëlqyera bujqësore për këtë arsye dhe zhvillimin e plantacioneve të mëdha të duhanit të ngjashme me ato në Virxhinia dhe Karolinën e Veriut në pjesët qendrore dhe perëndimore të shtetit me përdorimin e punës së skllavëruar gjatë periudhës Antebellum Jugore dhe Luftës Civile. Kentaki renditet i 5-ti në nivel kombëtar në kultivimin e dhive, i 8-ti në prodhimin e gjedhit të viçit[7] dhe i 14-ti në prodhimin e misrit.[8] Kentaki ka qenë gjithashtu një qendër kryesore e vjetër e industrisë së duhanit. Sot, ekonomia e Kentakit është zgjeruar në rëndësi në sektorët jo-bujqësor, duke përfshirë prodhimin e automjeteve, prodhimin e karburantit të energjisë dhe objektet mjekësore. Shteti renditet i 4-ti në mesin e shteteve të SHBA-së për nga numri i automobilave dhe kamionëve të montuar.
Gjeografia
RedaktoDemografia
RedaktoEkonomia
RedaktoKultura
RedaktoHistoria
RedaktoReferime
Redakto- ^ a b "Elevations and Distances in the United States" (në anglisht). United States Geological Survey. 2001. Arkivuar nga origjinali më 15 tetor 2011. Marrë më 21 tetor 2011.
- ^ "2020 Census Apportionment Results". census.gov (në anglisht). Zyra e Regjistrimit të Shteteve të Bashkuara. Arkivuar nga origjinali më 26 prill 2021. Marrë më 26 prill 2021.
- ^ "Median Annual Household Income". The Henry J. Kaiser Family Foundation (në anglisht). Marrë më 14 maj 2019.
- ^ "Kentucky State Symbols" (në anglisht). Kentucky Department for Libraries and Archives. Arkivuar nga origjinali më 3 korrik 2007. Marrë më 29 nëntor 2006.
- ^ "How Kentucky Became a State". Puerto Rico 51st (në anglisht). 8 gusht 2014. Marrë më 21 shkurt 2020.
- ^ "The Bluegrass State | State Symbols USA". statesymbolsusa.org (në anglisht). Marrë më 19 mars 2020.
- ^ "2007 Rankings of States and Counties" (në anglisht). bamabeef.org. Arkivuar nga origjinali më 4 maj 2006. Marrë më 1 maj 2007.
- ^ "Corn Production Detective" (PDF) (në anglisht). National Council on Economic Education. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 5 qershor 2007. Marrë më 3 maj 2007.
|
Ky artikull me tematikë në lidhje me gjeografinë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës është një faqe cung. Ju mund të ndihmoni Wikipedia-n duke e përmirësuar atë. |