Kryeministri i Shqipërisë
Kryeministri apo Kryetari i Këshillit të Ministrave është kreu i qeverisë së Republikës së Shqipërisë.
| Kryeministri i Republikës së Shqipërisë | |
|---|---|
 Stema e Kryeministrisë | |
| Stili | Shkëlqesia e tij (zyrtare dhe diplomatike) z.Kryeministër (jo-zyrtare) |
| Lloji | Kreu i qeverisë |
| Anëtar/e i | |
| Raporton tek | |
| Vendbanimi | Kryeministria |
| Selia | Tiranë, Bulevardi Dëshmorët e Kombit 7, 1010 |
| Emërues | Presidenti |
| Kohëzgjatja e detyrës | Katër vjet e rinovueshme |
| Themelimi | 29 nëntor 1912 |
| Mbajtësi i parë | Ismail Qemali |
| Zëvendës | Belinda Balluku |
| Pagesa | L 228,730 mujor |
| Faqja zyrtare | Faqja zyrtare |
Kryeministri është ministri më i lartë i kabinetit në degën ekzekutive të qeverisë në një sistem parlamentar. Pushteti ekzekutiv i takon Këshillit të Ministrave (kabinetit). Kryetari i Këshillit (Kryeministri) emërohet nga Presidenti; Ministrat emërohen nga Presidenti në bazë të rekomandimit të Kryeministrit. Kuvendi duhet të japë miratimin përfundimtar të përbërjes së Këshillit. Këshilli është përgjegjës për kryerjen politikës të brendshme dhe të jashtme. Ai drejton dhe kontrollon veprimtarinë e ministrive dhe organeve të tjera shtetërore.
Kryeministri i parë i Shqipërisë ishte Ismail Qemali. Kryeministri aktual është Edi Rama, që nga 15 shtatori 2013.
Kompetencat, detyrat dhe përgjegjësitë
RedaktoKryeministri i Shqipërisë, i quajtur zyrtarisht Kryeministër i Republikës së Shqipërisë, është zyrtari shtetëror më i fuqishëm dhe më me ndikim në sistemin e qeverisjes shqiptare.
Një rol i rëndësishëm i presidentit është të caktojë një kandidat për postin e kryeministrit, i cili, sipas mendimit të presidentit, është më i aftë të komandojë shumicën e anëtarëve të Parlamentit. Si kryetar i qeverisë, kryeministri është i ngarkuar me drejtimin e politikës së brendshme të vendit dhe drejton administratën publike. Në këtë drejtim, qeveria bashkëpunon me aktorë të tjerë të interesuar socialë. Nëse kryeministri mungon përkohësisht ose është i paaftë për të ushtruar pushtetin e tij ekzekutiv, zëvendëskryeministri merr funksionet e tij, si kryesimi i kabinetit dhe këshillit të ministrave.
Kushtetuta thotë se kryeministri përfaqëson këshillin e ministrave dhe kryeson mbledhjet e tij, përshkruan dhe paraqet politikat kryesore të përgjithshme të shtetit dhe është përgjegjës për to, siguron zbatimin e legjislacionit dhe politikave të miratuara nga Këshilli i Ministrave, koordinon dhe mbikëqyr. punën e anëtarëve të Këshillit të Ministrave dhe të institucioneve të tjera të administratës qendrore shtetërore, kryen detyra të tjera të parashikuara në Kushtetutë dhe ligje, zgjidh mosmarrëveshjet midis ministrave dhe nxjerr urdhra në ushtrimin e kompetencave të tij. Kryeministri mund të nisë edhe një procedim në Gjykatën Kushtetuese të Shqipërisë.
Betim
RedaktoPërpara se të marrë detyrën, kryeministrit të zgjedhur i kërkohet të bëjë betimin përpara Presidentit, duke u betuar për besnikëri ndaj Kushtetutës. Teksti i betimit në formën e tij shqipe është i ndjeshëm ndaj gjinisë dhe të gjithë emrat ruajnë gjithmonë një formë asnjanëse. Kryeministri i zgjedhur bën betimin e mëposhtëm, të përcaktuar me Kushtetutë:
Betohem se do t’i bindem Kushtetutës dhe ligjeve të vendit, do të respektoj të drejtat dhe liritë e shtetasve, do të mbroj pavarësinë e Republikës së Shqipërisë dhe do t’i shërbej interesit të përgjithshëm dhe përparimit të Popullit Shqiptar.
Presidenti mund te shtoje edhe: Zoti më ndihmoftë!AMIN
Zyra dhe vendbanimi
RedaktoZyra e Kryeministrit ose Kryeministria është zyra dhe vendbanimi zyrtar i kryeministrit. Ajo ofron asistencë sekretarie për kryeministrin. Kryeministri përmes zyrës së tij bashkërendon me të gjithë ministrat e kabinetit qendror të sindikatës, ministrin e akuzave të pavarura dhe guvernatorët dhe ministrat e qeverisë së shtetit. Për më tepër, në zyrë zhvillohen takime jo-formale ndërmjet kryeministrit dhe zyrtarëve të tjerë qeveritarë ose të huaj. Ai përbëhet gjithashtu nga stafi i menjëhershëm i kryeministrit të Shqipërisë, si dhe nga nivele të shumta të stafit mbështetës që i raportojnë kryeministrit. Që nga viti 1941, ndërtesa shërben si zyrë dhe rezidencë e kryeministrit. Objekti ndodhet në kryeqytetin e Tiranës në Bulevardin Dëshmorët e Kombit, pranë sheshit Nënë Tereza.
Ndërtesa u planifikua nga arkitektët italianë Florestano Di Fausto dhe Gherardo Bosio dhe u ndërtua së bashku me Bulevardin Dëshmorët e Kombit, sheshin Nënë Tereza dhe të gjitha ndërtesat e vendosura në këto sheshe, gjatë pushtimit italian të Shqipërisë në 1939-1941. një stil racionalist.
Lista e kryeministrave të Shqipërisë
Redakto- Artikulli kryesor: Lista e Kryeministrave të Shqipërisë
Ish kryeministrat që jetojnë
Redakto| Emri | Mandati | Data e lindjes |
|---|---|---|
| Fatos Nano | 1991 1997–1998 2002–2005 |
16 shtator 1952 |
| Ylli Bufi | 1991 | 25 maj 1948 |
| Vilson Ahmeti | 1991–1992 | 5 shtator 1951 |
| Aleksandër Meksi | 1992–1997 | 8 mars 1939 |
| Pandeli Majko | 1998–1999 2002
|
15 nëntor 1967 |
| Ilir Meta | 1999–2002 | 24 mars 1969 |
| Sali Berisha | 2005–2013 | 15 tetor 1944 |