Raca (kategorizimi njerëzor)

Raca është një koncept i përdorur në kategorizimin e njerëzve në grupe, të quajtur raca ose grupe racore, bazuar në kombinimet e tipareve të përbashkëta fizike, prejardhjes, gjenetike, dhe tipare sociale apo kulturore. Megjithëse grupimet e tilla nuk kanë një bazë të fortë në biologjinë moderne, ato vazhdojnë të kenë një ndikim të madh mbi marrëdhëniet shoqërore bashkëkohore. Termi racë për herë të parë është përdorur në shekullin XVII për t'iu referuar folësve të një gjuhe të përbashkët dhe më pas për të treguar lidhjet kombëtare dhe tiparet fizike (fenotipike). Termi shpesh përdoret në një kuptim të përgjithshëm taksonomik biologjik, duke filluar nga shekulli XIX, për të treguar grupet njerëzore të diferencuara gjenetikisht të definuara nga fenotipi. Konceptet shoqërore mbi racat dhe grupimet e racave ndryshojnë me kalimin e kohës, duke përfshirë taksonomi popullore që përcaktojnë llojet esenciale të individëve bazuar në tiparet e përceptuara. Shkencëtarët e konsiderojnë ekzistencializmin biologjik të vjetëruar, dhe në përgjithësi dekurajojnë shpjegimet racore për diferencimin kolektiv si në tiparet fizike ashtu edhe ato bihevioristike (të sjelljes).

Megjithëse ekziston një marrëveshje e gjerë shkencore që konceptualizimet esenciale dhe tipologjike të racës janë të papërshtatshme, shkencëtarët në mbarë botën vazhdojnë të konceptojnë racën në mënyra të ndryshme, disa prej të cilave kanë implikime thelbësore. Përderisa disa studiues përdorin konceptin e racës për të bërë dallime midis grupeve të tipareve ose dallimeve të dukshme në sjellje, të tjerët në komunitetin shkencor sugjerojnë se ideja e racës shpesh përdoret në mënyrë naive ose të thjeshtuar dhe argumentojnë se, midis njerëzve, raca nuk ka rëndësi taksonomike duke vënë në dukje se të gjithë njerëzit i përkasin të njëjtës racë (specie), Homo sapiens dhe nënspecieve, Homo sapiens sapiens.

Shih edhe

• Nazizmi dhe raca

Bibliografia

• Banton, Michael (1977). The idea of race (paperback). Boulder: Westview Press. ISBN 0891587195. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Barbujani, Guido (1 qershor 2005). "Human Races: Classifying People vs Understanding Diversity". Current Genomics. 6 (4): 215–26. doi:10.2174/1389202054395973. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Blank, Rebecca M.; Dabady, Marilyn; Citro, Constance Forbes (2004). "Chapter 2". Measuring racial discrimination. National Research Council (U.S.). Panel on Methods for Assessing Discrimination. National Adademies Press. fq. 317. ISBN 9780309091268. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Bloche, Gregg M. (2004). "Race-Based Therapeutics". New England Journal of Medicine. 351 (20): 2035–37. doi:10.1056/NEJMp048271. PMID 15533852. Arkivuar nga origjinali më 25 korrik 2009. Marrë më 19 nëntor 2017. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Boas, Franz (1912). "Change in Bodily Form of Descendants of Immigrants". American Anthropologist. 14 (3): 530–62. doi:10.1525/aa.1912.14.3.02a00080. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Boyd, William C. (1950). Genetics and the races of man: an introduction to modern physical anthropology. Boston: Little, Brown and Company. fq. 207. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Brace, C. Loring (2000). "Does race exist? An antagonist's perspective". Pbs.org. Marrë më 2010-10-11. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Brace, C. Loring (2005). Race is a four letter word. Oxford University Press. fq. 326. ISBN 9780195173512. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Caspari, Rachel (2003). "From types to populations: A century of race, physical anthropology, and the American Anthropological Association" (PDF). American Anthropologist. 105 (1): 65–76. doi:10.1525/aa.2003.105.1.65. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Cavalli-Sforza, Luigi Luca; Menozzi, Paolo; Piazza, Alberto (1994). The History and Geography of Human Genes. Princeton: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-08750-4. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Parametri i panjohur |lay-date= është injoruar (Ndihmë!)

• Conley, D. (2007). "Being black, living in the red"". përmbledhur nga P. S. Rothenberg (red.). Race, Class, and Gender in the United States (bot. 7th). New York: Worth Publishers. fq. 350–58. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Coop, G.; Pickrell, J. K.; Novembre, J.; Kudaravalli, S.; Li, J. (2009). "The Role of Geography in Human Adaptation". PLoS Genetics. 5 (6): e1000500. doi:10.1371/journal.pgen.1000500. PMC 2685456. PMID 19503611. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: DOI i lirë i pashënjuar (lidhja)

• Cravens, Hamilton (2010). "What's New in Science and Race since the 1930s?: Anthropologists and Racial Essentialism". The Historian. 72 (2): 299–320. doi:10.1111/j.1540-6563.2010.00263.x. PMID 20726131. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Crenshaw KW (1988). "Race, reform, and retrenchment: Transformation and legitimation in antidiscrimination law". Harvard Law Review. 101 (7): 1331–37. doi:10.2307/1341398. JSTOR 1341398. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Cooper, RS; Kaufman, JS; Ward, R (2003). "Race and genomics". N Engl J Med. 348 (12): 1166–70. doi:10.1056/NEJMsb022863. PMID 12646675. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Currell, Susan; Cogdell, Christina (2006). Popular Eugenics: National Efficiency and American Mass Culture in The 1930s. Athens, OH: Ohio University Press. fq. 203. ISBN 082141691X. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Desmond, Adrian; Moore, James (2009), Darwin's sacred cause: how a hatred of slavery shaped Darwin's views on human evolution, Allen Lane, Penguin Books, fq. 484, ISBN 9781846140358 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Dikötter, Frank (1992). The discourse of race in modern China. Stanford: Stanford University Press. ISBN 9780804719940. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Dobzhansky, T. (1970). Genetics of the Evolutionary Process. New York, NY: Columbia University Press. ISBN 0231028377. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Duster, T. (2005). "Race and reification in science". Science. 307 (5712): 1050–51. doi:10.1126/science.1110303. PMID 15718453. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Edwards, AW (gusht 2003). "Human genetic diversity: Lewontin's fallacy". BioEssays. 25 (8): 798–801. doi:10.1002/bies.10315. PMID 12879450. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Ehrlich, Paul; Holm, Richard W. (1964). "A Biological View of Race". përmbledhur nga Ashley Montagu (red.). The Concept of Race. Collier Books. fq. 153–79. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Fullwiley, Duana (2011). "Chapter 6: Can DNA "Witness" Race?". përmbledhur nga Krimsky, Sheldon; Sloan, Kathleen (red.). Race and the Genetic Revolution: Science, Myth, and Culture. Columbia University Press. ISBN 978-0-231-52769-9. Arkivuar nga origjinali më 13 mars 2014. Marrë më 31 gusht 2013. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Parametri i panjohur |lay-date= është injoruar (Ndihmë!)

• Gill, G (2000). "Does Race Exist? A proponent's perspective". Pbs.org. Marrë më 2009-04-18. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Gitschier, Jane (2005). "The Whole Side of It – An Interview with Neil Risch". PLoS Genet. 1 (1): e14. doi:10.1371/journal.pgen.0010014. PMC 1183530. PMID 17411332. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: DOI i lirë i pashënjuar (lidhja)

• Gordon, Milton Myron (1964). Assimilation in American life: the role of race, religion, and national origins. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-500896-8. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Graves, Joseph L (2001). The Emperor's New Clothes: Biological Theories of Race at the Millennium. Rutgers University Press. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Graves, Joseph L. (2006). "What We Know and What We Don't Know: Human Genetic Variation and the Social Construction of Race". Is Race "Real"?. Social Science Research Council. Marrë më 2011-01-22. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Graves, Joseph L. (2011). "Chapter 8: Evolutionary Versus Racial Medicine". përmbledhur nga Krimsky, Sheldon; Sloan, Kathleen (red.). Race and the Genetic Revolution: Science, Myth, and Culture. Columbia University Press. ISBN 978-0-231-52769-9. Arkivuar nga origjinali më 13 mars 2014. Marrë më 31 gusht 2013. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Parametri i panjohur |lay-date= është injoruar (Ndihmë!)

• Haig, SM; Beever, EA; Chambers, SM; Draheim, HM; etj. (dhjetor 2006). "Taxonomic considerations in listing subspecies under the U.S. Endangered Species Act". Conservation Biology. 20 (6): 1584–94. doi:10.1111/j.1523-1739.2006.00530.x. PMID 17181793. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Harpending, Henry (2006). "Chapter 16: Anthropological Genetics: Present and Future". përmbledhur nga Crawford, Michael (red.). Anthropological Genetics: Theory, Methods and Applications. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-54697-3. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Parametri i panjohur |lay-date= është injoruar (Ndihmë!)

• Harris, Marvin (1980). Patterns of race in the Americas. Westport, Connecticut: Greenwood Press. ISBN 0-313-22359-9. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Hawks, John (2013). "Significance of Neandertal and Denisovan Genomes in Human Evolution". Annual Review of Anthropology. Annual Reviews. 42 (1): 433–49. doi:10.1146/annurev-anthro-092412-155548. ISBN 978-0-8243-1942-7. ISSN 0084-6570. Marrë më 4 janar 2014. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Helms, Janet E.; Jernigan, Maryam; Mascher, Jackquelyn (2005). "The meaning of race in psychology and how to change it: A methodological perspective". American Psychologist. 60 (1): 27–36. doi:10.1037/0003-066X.60.1.27. PMID 15641919. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Hooton, Earnest A. (22 janar 1926). "Methods of Racial Analysis". Science. 63 (1621): 75–81. Bibcode:1926Sci....63...75H. doi:10.1126/science.63.1621.75. PMID 17774966. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Human Genome Project (2003). "Human Genome Project Information: Minorities, Race, and Genomics". U.S. Department of Energy (DOE) – Human Genome Program. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Joseph, Celucien L. Race, Religion, and The Haitian Revolution: Essays on Faith, Freedom, and Decolonization (CreateSpace Independent Publishing Platform, 2012)

• Joseph, Celucien L. From Toussaint to Price-Mars: Rhetoric, Race, and Religion in Haitian Thought (CreateSpace Independent Publishing Platform, 2013)

• Kahn, Jonathan (2011). "Chapter 7: Bidil and Racialized Medicine". përmbledhur nga Krimsky, Sheldon; Sloan, Kathleen (red.). Race and the Genetic Revolution: Science, Myth, and Culture. Columbia University Press. fq. 132. ISBN 978-0-231-52769-9. Marrë më 31 gusht 2013. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
• Kaplan, J. M.; Winther, R. G. "Prisoners of Abstraction? The Theory and Measure of Genetic Variation, and the Very Concept of 'Race'" (PDF). Biological Theory. 7. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Keita, S. O. Y.; Kittles, R. A. (1997). "The persistence of racial thinking and the myth of racial divergence". Am Anthropol. 99 (3): 534–44. doi:10.1525/aa.1997.99.3.534. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Keita, S. O. Y.; Kittles, R. A.; Royal, C. D. M.; Bonney, G. M.; Furbert-Harris, P.; Dunston, G. M.; Rotimi, C. M. (2004). "Conceptualizing human variation". Nature Genetics. 36 (S17–S20): S17–20. doi:10.1038/ng1455. PMID 15507998. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Kennedy, Kenneth A. R. (1995). "But Professor, Why Teach Race Identification if Races Don't Exist?". Journal of Forensic Sciences. 40 (5): 15386J. doi:10.1520/jfs15386j. Arkivuar nga origjinali më 18 shtator 2017. Marrë më 19 nëntor 2017. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• King, Desmond (2007). "Making people work: Democratic consequences of workfare". përmbledhur nga Beem, Christopher; Mead, Lawrence M. (red.). Welfare Reform and Political Theory. New York: Russell Sage Foundation Publications. fq. 65–81. ISBN 0-87154-588-8. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Krimsky, Sheldon; Sloan, Kathleen, red. (2011). Race and the Genetic Revolution: Science, Myth, and Culture. Columbia University Press. ISBN 978-0-231-52769-9. Arkivuar nga origjinali më 13 mars 2014. Marrë më 19 nëntor 2017. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Parametri i panjohur |lay-date= është injoruar (Ndihmë!)

• Krulwich, Robert (2009-02-02). "Your Family May Once Have Been A Different Color". Morning Edition, National Public Radio. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Lee, Jayne Chong-Soon (1997). "Review essay: Navigating the topology of race"". përmbledhur nga Gates, E. Nathaniel (red.). Critical Race Theory: Essays on the Social Construction and Reproduction of Race. Vëll. 4:The Judicial Isolation of the "Racially" Oppressed. New York: Garland Pub. fq. 393–426. ISBN 9780815326038. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Lee, Sandra SJ; Mountain, Joanna; Koenig, Barbara; Altman, Russ (2008). "The ethics of characterizing difference: guiding principles on using racial categories in human genetics". Genome Biol. 9 (7): 404. doi:10.1186/gb-2008-9-7-404. PMC 2530857. PMID 18638359. Arkivuar nga origjinali më 19 janar 2016. Marrë më 19 nëntor 2017. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: DOI i lirë i pashënjuar (lidhja)

• Lewis, B (1990). Race and slavery in the Middle East. New York: Oxford University Press. ISBN 0195062833. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Lie, John (2004). Modern Peoplehood. Cambridge, Mass.: Harvard University Press. ISBN 0674013271. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Lieberman, L (2001). "How "Caucasoids" got such big crania and why they shrank: from Morton to Rushton". Curr Anthropol. 42 (1): 69–95. doi:10.1086/318434. PMID 14992214. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Lieberman, Leonard; Kirk, Rodney (1997). "Teaching About Human Variation: An Anthropological Tradition for the Twenty-first Century". përmbledhur nga Rice, Patricia; Kottak, Conrad Phillip; White, Jane G.; Richard H. Furlow (red.). The Teaching of Anthropology: Problems, Issues, and Decisions. Mayfield Pub. fq. 381. ISBN 1-55934-711-2. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Lieberman, L.; Kirk, R.C.; Corcoran, M. (2003). "The decline of race in American physical anthropology" (PDF). Anthropological Review. 66: 3–21. ISSN 0033-2003. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 13 gusht 2012. Marrë më 19 nëntor 2017. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Lieberman, Leonard; Jackson, Fatimah Linda C. (1995). "Race and Three Models of Human Origins". American Anthropologist. 97 (2): 231–42. doi:10.1525/aa.1995.97.2.02a00030. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Lieberman, Leonard; Hampton, Raymond E.; Littlefield, Alice; Hallead, Glen (1992). "Race in Biology and Anthropology: A Study of College Texts and Professors". Journal of Research in Science Teaching. 29 (3): 301–21. Bibcode:1992JRScT..29..301L. doi:10.1002/tea.3660290308. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Lewontin, Richard C. (1972). "The Apportionment of Human Diversity". Evolutionary Biology. 6: 381–97. doi:10.1007/978-1-4684-9063-3_14. ISBN 978-1-4684-9065-7. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Livingstone, Frank B.; Dobzhansky, Theodosius (1962). "On the Non-Existence of Human Races". Current Anthropology. 3 (3): 279–81. doi:10.1086/200290. JSTOR 2739576. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Long, J. C.; Kittles, R. A. (gusht 2003). "Human genetic diversity and the nonexistence of biological races" (PDF). Human Biology. 75 (4): 449–71. doi:10.1353/hub.2003.0058. PMID 14655871. Marrë më 2009-04-18. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Marks, J. (1995). Human biodiversity: genes, race, and history. New York: Aldine de Gruyter. ISBN 0-585-39559-4. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Marks, Jonathan (2002). "Folk Heredity". përmbledhur nga Fish, Jefferson M. (red.). Race and Intelligence: Separating Science from Myth. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates. fq. 98. ISBN 0805837574. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Marks, Jonathan (2008). "Race: Past, present and future. Chapter 1". përmbledhur nga Koenig, Barbara; Soo-Jin Lee, Sandra; Richardson, Sarah S. (red.). Revisiting Race in a Genomic Age. Rutgers University Press. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Mayr, Ernst (1969). Principles of Systematic Zoology. New York, NY: McGraw-Hill. ISBN 0070411433. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Mayr, Ernst (dimër 2002). "The Biology of Race and the Concept of Equality". Daedalus. MIT Press on behalf of American Academy of Arts & Sciences. 31 (1): 89–94. JSTOR 20027740. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• McNeilly, M. D.; Anderson, M. B.; Armstead, C. A.; Clark, R.; Corbett, M.; Robinson, E. L. (1996). "The perceived racism scale: A multidimensional assessment of the experience of white racism among African Americans". 6 (1–2). Ethnicity & Disease: 154–66. {{cite journal}}: Burimi journal ka nevojë për |journal= (Ndihmë!); Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Meltzer, M. (1993). Slavery: a world history (bot. revised). Cambridge, MA: DaCapo Press. ISBN 0306805367. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Mevorach, Katya Gibel (2007). "Race, racism, and academic complicity". American Ethnologist. 34 (2): 238–41. doi:10.1525/ae.2007.34.2.238. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Miles, Robert (2000). "Apropos the idea of race ... again". përmbledhur nga Les Back; John Solomos (red.). Theories of race and racism. Psychology Press. fq. 125–43. ISBN 9780415156721. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Molnar, Stephen (1992). Human variation: races, types, and ethnic groups. Englewood Cliffs, N.J: Prentice Hall. ISBN 0-13-446162-2. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Montagu, Ashley (1941). "The Concept of Race in The Human Species in the Light of Genetics" (PDF). Journal of Heredity. 32 (8): 243–48. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Montagu, Ashley (1997) [1942]. Man's Most Dangerous Myth: The Fallacy of Race (paperback). AltaMira Press. ISBN 0803946481. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Montagu, Ashley (1962). "The Concept of Race". American Ethnography Quasimonthly. Marrë më 26 janar 2009. {{cite journal}}: Burimi journal ka nevojë për |journal= (Ndihmë!); Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Nuk lejohet formatim teksti në: |publisher= (Ndihmë!)

• Morgan, Edmund S. (1975). American Slavery, American Freedom: The Ordeal of Colonial Virginia. W. W. Norton and Company, Inc. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Mountain, Joanna L.; Risch, Neil (2004). "Assessing genetic contributions to phenotypic differences among 'racial' and 'ethnic' groups" (PDF). Nature Genetics. 36 (11 Suppl): S48–53. doi:10.1038/ng1456. PMID 15508003. Arkivuar nga origjinali (pdf) më 14 gusht 2015. Marrë më 19 nëntor 2017. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Muffoletto, Robert (2003). "Ethics: A discourse of power". TechTrends. TechTrends. 47 (6): 62–66. doi:10.1007/BF02763286. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Nobles, Melissa (2000). Shades of citizenship: race and the census in modern politics. Stanford, Calif: Stanford University Press. ISBN 0-8047-4059-3. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Ossorio, P.; Duster, T. (2005). "Controversies in biomedical, behavioral, and forensic sciences". Am Psychol. 60 (1): 115–28. doi:10.1037/0003-066X.60.1.115. PMID 15641926. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Ousley, Stephen; Jantz, Richard; Freid, Donna (18 shkurt 2009). "Understanding race and human variation: Why forensic anthropologists are good at identifying race". American Journal of Physical Anthropology. 139 (1): 68–76. doi:10.1002/ajpa.21006. PMID 19226647. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Owens, K.; King, MC (1999). "Genomic Views of Human History". Science. 286 (5439): 451–53. doi:10.1126/science.286.5439.451. PMID 10521333. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Palmié, Stephan (maj 2007). "Genomics, divination, 'racecraft'". American Ethnologist. 34 (2): 205–22. doi:10.1525/ae.2007.34.2.205. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Patten, M. A.; Unitt, P. (2002). "Diagnosability versus mean differences of sage sparrow subspecies". Auk. 119 (1): 26–35. doi:10.1642/0004-8038(2002)119[0026:DVMDOS]2.0.CO;2. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Pigliucci, Massimo (shtator 2013). "What are we to make of the concept of race?". Studies in History and Philosophy of Science Part C: Studies in History and Philosophy of Biological and Biomedical Sciences. 44 (3): 272–77. doi:10.1016/j.shpsc.2013.04.008. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Reardon, Jenny (2005). "Post World-War II Expert Discourses on Race". Race to the finish: identity and governance in an age of genomics. Princeton University Press. fq. 17ff. ISBN 9780691118574. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Relethford, John H. (gusht 2002). "Apportionment of global human genetic diversity based on craniometrics and skin color" (PDF). American Journal of Physical Anthropology. 118 (4): 393–398. doi:10.1002/ajpa.10079. PMID 12124919. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 26 tetor 2017. Marrë më 19 nëntor 2017. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Rosenberg, N. A.; Mahajan, S.; Ramachandran, S.; Zhao, C.; Pritchard, J. K.; Feldman, M. W. (2005). "Clines, Clusters, and the Effect of Study Design on the Inference of Human Population Structure". PLoS Genetics. 1 (6): e70. doi:10.1371/journal.pgen.0010070. PMC 1310579. PMID 16355252. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: DOI i lirë i pashënjuar (lidhja)

• Sauer, Norman J. (1992). "Forensic Anthropology and the Concept of Race: If Races Don't Exist, Why are Forensic Anthropologists So Good at Identifying them". Social Science and Medicine. 34 (2): 107–11. doi:10.1016/0277-9536(92)90086-6. PMID 1738862. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Sesardic, Neven (2010). "Race: A Social Destruction of a Biological Concept". Biology. Biology & Philosophy. 25 (143): 143–62. doi:10.1007/s10539-009-9193-7. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Segal, Daniel A. (1991). "'The European': Allegories of Racial Purity". Anthropology Today. Royal Anthropological Institute of Great Britain and Ireland. 7 (5): 7–9. doi:10.2307/3032780. JSTOR 3032780. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Serre, D.; Pääbo, S. (shtator 2004). "Evidence for gradients of human genetic diversity within and among continents". Genome Res. 14 (9): 1679–85. doi:10.1101/gr.2529604. PMC 515312. PMID 15342553. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Schaefer, Richard T., red. (2008). Encyclopedia of Race, Ethnicity and Society. Sage. fq. 1096. ISBN 9781412926942. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Shriver, M. D.; Kittles, R. A. (2004). "Opinion: Genetic ancestry and the search for personalized genetic histories". Nature Reviews Genetics. 5 (8): 611–18. doi:10.1038/nrg1405. PMID 15266343. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Sivanandan, A. (2000). "Apropos the idea of 'race' ... again"". përmbledhur nga Black, L.; J Solomos (red.). Theories of Race and Racism. London: Routledge. fq. 125–43. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Slotkin, J. S. (1965). "The Eighteenth Century". Readings in early Anthropology. Methuen Publishing. fq. 175–243. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Smaje, Chris (1997). "Not just a social construct: Theorising race and ethnicity". Sociology. 31 (2): 307–27. doi:10.1177/0038038597031002007. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Smedley, A. (1999). Race in North America: origin and evolution of a worldview (bot. 2nd). Boulder: Westview Press. ISBN 0813334489. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Smedley, Audrey (2002). "Science and the Idea of Race: A Brief History". përmbledhur nga Fish, Jefferson M. (red.). Race and Intelligence: Separating Science from Myth. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates. fq. 172. ISBN 0805837574. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Smedley, A.; Smedley, B. D. (janar 2005). "Race as biology is fiction, racism as a social problem is real: Anthropological and historical perspectives on the social construction of race" (PDF). American Psychologist. 60 (1): 16–26. doi:10.1037/0003-066X.60.1.16. PMID 15641918. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Sober, Elliott (2000). Philosophy of biology (bot. 2nd). Boulder, CO: Westview Press. ISBN 978-0813391267. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Stanton, W. (1982) [1960]. The leopard's spots: scientific attitudes toward race in America, 1815–1859. University of Chicago Press. ISBN 0226771229. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Stocking, George W. (1968). Race, Culture and Evolution: Essays in the History of Anthropology. University of Chicago Press. fq. 380. ISBN 9780226774947. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Takaki, R (1993). A different mirror: a history of multicultural America (paperback). Boston: Little, Brown. ISBN 0316831123. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Tang, Hua; Quertermous, Tom; Rodriguez, Beatriz; Kardia, Sharon L.R.; Zhu, Xiaofeng; Brown, Andrew; Pankow, James S.; Province, Michael A.; Hunt, Steven C.; Boerwinkle, Eric; Schork, Nicholas J.; Risch, Neil J. (2005). "Genetic Structure, Self-Identified Race/Ethnicity, and Confounding in Case-Control Association Studies". The American Journal of Human Genetics. 76 (2): 268–75. doi:10.1086/427888. PMC 1196372. PMID 15625622. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Templeton, A. R. (1998). "Human races: a genetic and evolutionary perspective". Am Anthropol. 100 (3): 632–50. doi:10.1525/aa.1998.100.3.632. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Templeton, Alan R. (shtator 2013). "Biological Races in Humans". Studies in history and philosophy of biological and biomedical sciences. 44 (3): 262–271. doi:10.1016/j.shpsc.2013.04.010. ISSN 1369-8486. PMC 3737365. PMID 23684745. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Thompson, William; Hickey, Joseph (2005). Society in Focus. Boston, Massachusetts: Pearson. ISBN 0-205-41365-X. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Tishkoff, Sarah A.; Kidd, Kenneth K. (2004). "Implications of biogeography of human populations for 'race' and medicine". Nature Genetics. 36 (11 Suppl): S21. doi:10.1038/ng1438. PMID 15507999. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Travassos, Claudia; Williams, David R. (qershor 2004). "The concept and measurement of race and their relationship to public health: a review focused on Brazil and the United States" (PDF). Cadernos de Saúde Pública. 20 (3): 660–678. doi:10.1590/S0102-311X2004000300003. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Todorov, T (1993). On human diversity. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN 0674634381. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• von Vacano, Diego (2011). The Color of Citizenship: Race, Modernity and Latin American/Hispanic Political Thought. Oxford University Press. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Waples, Robin S.; Gaggiotti, Oscar (2006). "What is a population? An empirical evaluation of some genetic methods for identifying the number of gene pools and their degree of connectivity". Molecular Ecology. 15 (6): 1419–39. doi:10.1111/j.1365-294X.2006.02890.x. PMID 16629801. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Weiss, Rick (2005-12-16). "Scientists Find a DNA Change That Accounts for Light Skin". The Washington Post. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Willing, Richard (2005-08-16). "DNA tests offer clues to suspect's race". USA Today. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Wilson, E. O; Brown, W. L. (1953). "The Subspecies Concept and Its Taxonomic Application". Systematic Zoology. 2 (3): 97–110. doi:10.2307/2411818. JSTOR 2411818. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Wilson, JF; Weale, ME; Smith, A. C.; Gratrix, F.; Fletcher, B.; Thomas, M. G.; Bradman, N.; Goldstein, D. B. (2001). "Population genetic structure of variable drug response". Nat Genet. 29 (3): 265–69. doi:10.1038/ng761. PMID 11685208. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Winfield, A. G. (2007). Eugenics and education in America: Institutionalized racism and the implications of history, ideology, and memory. New York: Peter Lang Publishing, Inc. fq. 45–46. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Witherspoon, D. J.; Wooding, S.; Rogers, A. R.; Marchani, E. E.; Watkins, W. S.; Batzer, M. A.; Jorde, L. B. (2007). "Genetic Similarities Within and Between Human Populations". Genetics. 176 (1): 351–59. doi:10.1534/genetics.106.067355. PMC 1893020. PMID 17339205. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Witzig, R (15 tetor 1996). "The medicalization of race: scientific legitimization of a flawed social construct". Annals of Internal Medicine. 125 (8): 675–79. doi:10.7326/0003-4819-125-8-199610150-00008. PMID 8849153. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Wright, Sewall (1978). Evolution and the Genetics of Populations. Vëll. 4, Variability Within and Among Natural Populations. Chicago, Illinois: Univ. Chicago Press. fq. 438. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

• Xing, Jinchuan; Watkins, W. Scott; Shlien, Adam; Walker, Erin; Huff, Chad D.; Witherspoon, David J.; Zhang, Yuhua; Simonson, Tatum S.; Weiss, Robert B.; Schiffman, Joshua D.; Malkin, David; Woodward, Scott R.; Jorde, Lynn B. (2010). "Toward a more uniform sampling of human genetic diversity: A survey of worldwide populations by high-density genotyping". Genomics. 96 (4): 199–210. doi:10.1016/j.ygeno.2010.07.004. ISSN 0888-7543. PMID 20643205. Marrë më 2016-02-10. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Lidhje të jashtme

 Commons: Raca – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale

• Race: the Power of an Illusion companion website to California Newsreel feature, 2003, PBS
• "Understanding Race", the American Anthropological Association's educational website, with links for primary school educators and researchers
• Is Race "Real"? Arkivuar 17 nëntor 2017 tek Wayback Machine, forum by the Social Science Research Council.

Deklarimet zyrtare

• "The Race Question", UNESCO, 1950
• US Census Bureau: Definition of Race
• "Standards for Maintaining, Collecting, and Presenting Federal Data on Race and Ethnicity", Federal Register, 1997, Department of Interior
• RACE: Are we so different?, a public education program by the American Anthropological Association.