Galicizam
Galicizmi su riječi preuzete iz francuskog i prilagođene drugom jeziku. U srpskom jeziku galicizmi spadaju u tuđice — riječi stranog porijekla.[1] Posebno su karakteristični za jezike naroda koji su bili pod uticajem francuske kulture. Primjeri galicizama u srpskom jeziku poređani azbučnim redom:
| galicizam | izvorna reč | značenje |
|---|---|---|
| abažur () | abat-jour (m) | senilo, šešir na lampi |
| abonent () | abonné (m) | pretplatnik |
| bajonet (m) | bayonnette (ž) | vrsta vojnog noža koja se montira na cev puške |
| balet (m) | ballet (m) | vrsta klasičnog plesa |
| banalan | banale (m) | običan, svakodnevni |
| bataljon(m) | bataillon (m) | vojna jedinica od 300 do 800 vojnika |
| beretka(ž) | béret (m) | vrsta kape |
| boem(m) | bohème (m) | kafanski čovek |
| virman | virement | isplata koja se vrši bez gotovine |
| grupa () | groupe (m) | skupina (vidi grupa) |
| deža vi () | le déjà-vu (m) | već viđeno (vidi deža vi) |
| deranžirati | déranger | uznemiravati |
| epoleta | épaulette (ž) | oznaka čina koja se nosi na ramenom delu vojne uniforme |
| eskadrila | escadrille (ž) | vrsta odreda u vojnoj avijaciji |
| espadrile | espadrille (ž) | vrsta lake obuće |
| ešalon | echelon (m) | vojna formacija |
| ešarpa | echarpe (ž) | marama |
| žaluzine (mn) | jalousie (ž) | prozorski kapci (vidi žaluzine) |
| žandar, žandarm (m) | gendarme (m) | čuvar javnog reda, policajac, pandur (vidi žandar) |
| žanr (m) | genre (m) | (vidi žanr) |
| žargon (m) | jargon (m) | stručni vokabular (vidi žargon) |
| žur (m), žurka (ž), žuraja () | jour (m) | sjedeljka, zabava (vidi žurka) |
| žurnal (m) | јournal (m) | dnevnik (vidi žurnal) |
| kabina (ž) | cabine (ž) | mala soba na brodu, sobica za telefon |
| kavaljer (m) | cavalier (m) | čovek uslužan i izdašan (naročito u novcu), otmen čovek |
| kadet (m) | cadet (m) | učenik, pitomac vojne akademije, oficirski pripravnik |
| kireta | curette (ž) | grebalica, naročita kašika na dugačkoj dršci za čišćenje materice |
| kiretaža | curettage (m) | čišćenje materice pomoću kirete |
| kokarda | cocarde (ž) | insignija ili amblem koji se nosi na kapi, najčešće vojnoj |
| krupije | croupier (m) | zastupnik onog što drži bank, meša karte u kockarnicama, delilac |
| legitimitet () | légitimité (ž) | zakonitost, osnovanost po pravu |
| liker (m) | liqueur (m) | fina rakija sa dodatkom šećera, biljnog ekstrakta, voćnih esencija itd. |
| masaža | massage (m) | trljanje tela |
| masakr(m) | massacre (m) | pokolj, krvoproliće, ubijanje, masakriranje (vidi masakr) |
| meni(m) | menu (m) | jelovnik |
| mitraljez(m) | mitrailleuse (ž) | vrsta teškog automatskog pešadijskog naoružanja |
| ordever | hors-d'œuvre (m) | predjelo |
| parket | parquet (m) | drveni pod |
| paspartu | passe-partout (m) | okvir od papira ili kartona kojim se obrubljuje slika |
| rafal | rafale (ž ) | brzometna paljba |
| revolucionar | révolutionnaire (m) | prevratnik, učesnik u revoluciji |
| ruž | rouge (m) | crven, rumen |
| šansona (ž) | chanson (ž) | pjesma, romansa (vidi šansona) |
| šansonjer (m) | chansonnier (m) | izvođač i kompozitor šansona |
| šmizla (ž) | chemisette (ž) | žena koja voli da se prenemaže, prenemagalica |
Reference
uredi- ^ Leksikon stranih reči i izraza / Milan Vujaklija, Prosveta, Beograd (1954) (jezik: srpski)